Trích từ “Hải Ngoại Việt-Nam Thi Văn Hợp Tuyển

 

Chùm Me Ngọt

 

Nguyệt Vân

 

 

Tôi, anh cùng học một trường

Hai đứa ở cạnh, chung đường nhà nhau

Nhà tôi có bức tường cao

Có bông dạ lý ngạt ngào quanh năm

 

Anh thường hỏi mẹ sang thăm

Bẻ chùm me ngọt âm thầm trao tôi

Mộng mơ thuở ấy xa rồi

Anh vào quân ngũ, tôi nơi học đường

 

Mẹ già hiu quạnh thân thương

Chiều ra hiên ngóng, mắt vương lệ sầu

Thời gian trôi cũng không lâu

Tôi làm Y tá tuyến đầu Quân Y

 

Anh chiến trường chẳng ngại chi

Bốn vùng chiến thuật chân đi không sờn

Hồn sông núi gọi từng cơn

Anh mang trách nhiệm nặng oằn đôi vai

 

Rồi bỗng dưng có một ngày

Trên xe lăn nhỏ hình hài xác xơ Nhìn anh tôi thật không ngờ

Người bạn năm cũ bây giờ đây sao?

 

Ðôi chân phân bón ruộng rau

Thấm lòng đất mẹ, đi vào thiên thu.

***

Rồi ba mươi năm sau!

Tôi về gặp lại anh vào chiều mưa

Chợ làng vắng khách lưa thưa

Chiếc xe lăn nhỏ ngày xưa không còn

 

Ðôi tay anh đã chai mòn

Thế bàn chân đá, sỏi lòn đường đi

Cuộc đời một đấng nam nhi

Trả xong nợ nước, còn gì thân trai?

 

Áo anh không kín đôi vai

Vợ anh chưa có, đọa đày bơ vơ

Ðội đầu chiếc nón rách xơ

Miệng nghêu ngao hát cậy nhờ lòng nhân

 

Anh nhìn tôi, mắt ngó trân

Trời ơi! –”Ðây bạn rất thân thuở nào”. Tôi nhìn anh, ngấn lệ trào.

Hỏi rằng lịch sử, trang nào ghi đây?

Nhớ chùm me ngọt trao tay.

Lòng tôi quặn thắt, đong đầy nỗi đau!

 

*****

 

PHÂN TÍCH BÀI THƠ  Chùm Me Ngọt

 

 

Đọc xong bài thơ Chùm Me Ngọt của Nguyệt Vân, người đọc chợt nghe đắng ngắt, xót xa trong lòng, chợt cảm nhận nỗi buồn sâu thẳm bước vào trái tim mình, quặn thắt.

 

“Tôi, anh cùng học một trường

Hai đứa ở cạnh, chung đường nhà nhau

Nhà tôi có bức tường cao

Có bông dạ lý ngạt ngào quanh năm”

 

Bốn câu mở đầu như đưa chúng ta đi thẳng về ký ức của tuổi thơ, để ...dường như trong đầu đang hiện ra một nơi chốn mà chính ta đang nhung nhớ. Nhớ con đường làng, nhớ cây đa đầu ngõ, nhớ mỗi ngày cắp sách đến trường, nhớ bạn bè, nhớ thầy cô và thoảng như mùi thơm dạ lý đang lan tỏa, như ta đang đứng trước căn nhà có mẹ cha, anh chị của thời niên thiếu, hồn nhiên.

 

“Anh thường hỏi mẹ sang thăm

Bẻ chùm me ngọt âm thầm trao tôi

Mộng mơ thuở ấy xa rồi

Anh vào quân ngũ, tôi nơi học đường”

 

Nhà thơ nhắc đến một người con trai hàng xóm, lớn tuổi hơn, biểu hiện sự quý mến tác giả bằng những chùm me ngon ngọt trong vườn nhà anh, cho chúng ta cảm nhận như có chút vị chua chua, ngọt ngọt trên đầu lưỡi. Với tình yêu vừa chớm nở của tuổi dậy thì, xôn xao nhè nhẹ trong tim người thiếu nữ thì anh đã xa rời chốn xưa.

 

“Mẹ già hiu quạnh thân thương

Chiều ra hiên ngóng, mắt vương lệ sầu

Thời gian trôi cũng không lâu

Tôi làm Y tá tuyến đầu Quân Y”

 

Quê hương chúng ta trong thời ly loạn, chẳng bao giờ thiếu bóng dáng người mẹ hiền mỏi mắt ngóng tin con, những người con trai mà mẹ luôn yêu quí, đứt ruột xa lìa, cho con đi làm nhiệm vụ bảo vệ non sông. Để rồi, người con gái cũng chẳng kém gì, cũng lên đường làm người hậu phương vững chắc, làm y tá chăm sóc cho người lính, người chiến đấu nơi tuyến đầu gian nguy, chẳng may mang thương tích vì bom đạn.

 

“Anh chiến trường chẳng ngại chi

Bốn vùng chiến thuật chân đi không sờn

Hồn sông núi gọi từng cơn

Anh mang trách nhiệm nặng oằn đôi vai”

 

Người thanh niên của bài thơ cũng rất hiên ngang cùng đồng đội lao mình vào chiến trường, giành lại từng tấc đất của quê hương. Mạng sống xem nhẹ, các anh chiến đấu cho lý tưởng, muốn mang lại tự do no ấm cho dân tộc. Để rồi:

“Rồi bỗng dưng có một ngày    

Trên xe lăn nhỏ hình hài xác xơ

Nhìn anh tôi thật không ngờ

Người bạn năm cũ bây giờ đây sao?

 

Đọc đến đây, người đọc như thảng thốt, điều mà những người mẹ, người vợ, người yêu của những quân nhân đi chiến đấu ngoài mặt trận thường nơm nớp lo sợ đã xãy ra: Anh đã để lại đôi chân mình nơi chiến địa, về với mẹ già bằng xác thân không còn nguyên vẹn. Ta chợt trào nước mắt khi tưởng tượng đến sự đớn đau mà mẹ anh đang phải gánh chịu, đứa con yêu của mẹ đã không còn lành lặn, dù anh đã trở về, rồi đây, người mẹ già chắc lưng sẽ còng hơn để chăm lo cho đứa con của mình, bởi bao giờ con cũng vẫn là con của mẹ.

 

“Rồi ba mươi năm sau!

Tôi về gặp lại anh vào chiều mưa

Chợ làng vắng khách lưa thưa

Chiếc xe lăn nhỏ ngày xưa không còn”

 

Người con gái láng giềng năm xưa, theo vận nước nổi trôi di tản ra ngoại quốc cùng chồng con, khi về thăm mẹ ở quê nhà, tình cờ gặp lại anh.... đang lăn lóc giữa chợ làng hay chợ đời nghiệt ngã?

 

“Ðôi tay anh đã chai mòn

Thế bàn chân đá, sỏi lòn đường đi

Cuộc đời một đấng nam nhi

Trả xong nợ nước, còn gì thân trai?”

 

Bao nhiêu năm qua, chiếc xe lăn cũ đã hư, và anh phải di chuyển bằng đôi tay của mình. Xót xa nào hơn khi gặp lại người quen của mình trong tình cảnh này, nhà thơ đã phải thốt lên:

 

“Cuộc đời một đấng nam nhi

Trả xong nợ nước, còn gì thân trai?”

 

Phải rồi, còn gì cho anh ngoài sự tủi cực này, anh hy sinh cho tự do, dân chủ và hạnh phúc toàn dân miền nam Việt-Nam của chính thể Cộng Hòa, anh không còn được đền ơn nữa bởi chính quyền mà anh từng phục vụ đã không còn, người đi tù, kẻ di tản, không có cơ hội lo lắng, trợ cấp cho anh. Dĩ nhiên, nhà cầm quyền cộng sản vô nhân hiện nay làm sao giúp đở cho anh được bởi vì chính thương bệnh binh của chúng cũng chỉ được một chút xíu quyền lợi  mà thôi, dù họ đã đổ máu xương cho những kẻ ăn trên ngồi trước thừa hưởng.

 

“Áo anh không kín đôi vai

Vợ anh chưa có, đọa đày bơ vơ

Ðội đầu chiếc nón rách xơ

Miệng nghêu ngao hát cậy nhờ lòng nhân”

 

Anh trở thành người hành khất di chuyễn bằng đôi tay đầu đường xó chợ, ta lại thấy nghẹn lòng khi đọc đến  đây.  Đời  anh  tật  nguyền,  cơm  không  đủ  no, áo không đủ ấm, làm sao có được bóng dáng người phụ nữ cho đời bớt cô đơn. Chiến tranh và  “XHCNVN” bây giờ đã cướp hết tất cả không chừa lại cho anh thứ gì.

 

“Anh nhìn tôi, mắt ngó trân

Trời ơi! –”Ðây bạn rất thân thuở nào”.

Tôi nhìn anh, ngấn lệ trào.

Hỏi rằng lịch sử, trang nào ghi đây?

Nhớ chùm me ngọt trao tay.

Lòng tôi quặn thắt, đong đầy nỗi đau!”

 

Vui mừng hay đau đớn cho anh khi gặp lại bóng dáng năm xưa, có lẽ tác giả đau lòng một nhưng anh đau lòng đến mười. Tuổi thơ đã đi qua, kỷ niệm cũng lu mờ, chợt gặp lại để cho thêm bùi ngùi thêm đau xót trong lòng anh.

 

Nhà thơ NGUYỆT VÂN viết lại ký ức của mình về một người nhưng quả tình nhà thơ đã nhắc lại nỗi đau của người thương binh VNCH trong cả nước. Sự mất mát của thể xác đã không được bù đắp, các anh còn phải gánh chịu thêm sự mất mát của tinh thần vì bị bỏ rơi, ngược đãi của chế độ vô nhân đang cầm quyền tại Việt Nam.

 

Nhưng sự hiện diện của anh, người thương binh Việt Nam Cộng Hòa đã chứng tỏ có một nước Việt Nam Tự do ở phía nam vĩ tuyến 17 đã  quyết liệt chống cộng sản suốt 20 năm để bảo vệ nền Độc lập, Tự do, Dân chủ cho nhân dân miền nam Việt Nam.

 

 - Cảm Ơn Anh!

 

Chùm me  ngọt  đã  mang  theo vị  đắng  từ  lúc  nào  mà chúng ta đã không kịp nhận ra, cho đến khi đọc xong bài thơ thì giòng lệ vẫn chưa kịp khô trên má !!

 

Vân Hà

Viết xong 5 giờ sáng

Ngày 1 tháng 12/ 2018

 

--------------------------------------------------------

**Tác giả không dùng chữ “Thương phế binh” Vì chỉ là thương binh chứ không gọi là phế binh:

 

“Ðôi tay anh đã chai mòn

Thế bàn chân đá, sỏi lòn đường đi”

 

***Đề nghị: chúng ta dùng chữ

“Thương binh” thay vì “Thương phế binh”.