“Bạn bè là giai đoạn”? Từ Ream đến Funan Techo

 

Trần Lý

 

 

1- Chuyện đã rồi: Căn cứ Hải quân Ream

Căn cứ Hải quân Ream là điển hình cho ‘tình hữu nghị’ giai đoạn của Cambodia.. ‘Bạn, khi có lợi’, và đổi bạn khi mối lợi lớn hơn?

 

Căn cứ Ream, theo Wikipedia, là một Cơ sở của Hải Quân Hoàng Gia Cambodia, nằm tại ven biển Vịnh Thái Lan, trong Tỉnh Sihanoukville, Cambodia. Căn cứ rộng khoảng 190 acres, ở tại một bán đảo, ngay phía Đông-Nam của Thành phố Thủ phủ Tỉnh: Krong Preah Sihanouk..Căn cứ này được Hải Quân Pháp tại Đông Dương khởi công xây cất, trong phạm vi rất nhỏ làm bến đậu cho các chiến đỉnh từ 1950s.. 

• Bạn cũ..

     

Trong cuộc nội chiến  Cambodia, các phe phái thay nhau cầm quyền, căn cứ nhỏ này hầu như bị quên lãng (nguyên do chính có lẽ do Campuchia chưa có một lực lượng Hải quân (đúng nghĩa)..Khi Lon Nol đảo chính lật đổ Sihanouk (1970), Căn cứ Ream ở vào tình trạng hoang phé, chỉ còn một cầu tàu đổ nát, không còn những cơ sở tiếp liệu, không tu bổ cần thiết  để hoạt động..

   

Năm 1974, Chính phủ Lon Nol, tái tổ chức Khmer National Navy (tên gốc HQ Cambodia,) đã cố gắng cải thiện Căn cứ nhờ sự trợ giúp của HQ Anh.. Anh đã cung cấp một số chiến đỉnh nhỏ, không có khả năng hoạt động xa bờ gồm 20 Tiễu đỉnh PCFs mới đóng, trang bị radar và 4 chiếc PBR (tuần giang đỉnh); đậu tại bến chính Kongpong Som (Sihanoukville); Nhờ Mỹ giúp đại tu tất cả các hệ thống cần cẩu, và cũng đại tu một ụ tàu nổi (bến cạn (drydock) ; tân tiến hóa các thiết bị sửa chữa. cải thiện hệ thống tiếp vận, hoàn tất thêm một cầu tàu mới.. (phần lớn các công tác đều nhờ các chuyên viên kỹ thuật của Hải quân VNCH). HQ VHCH, nhận trách nhiệm tuần tra và bảo vệ vùng biển này của Campuchia). Sau khi Căn cứ Ream được tái thiết HQ Campuchia. được VN trao lại nhiệm vụ tự canh phòng..

   

Các chương trình xây cất tiếp theo như nhà máy phát điện, nhận thêm thêm các tiểu định mới, chưa kịp hoàn tất thì.. Khmer Đỏ chiếm quyền (1975)

 Sau khi Khmer Đỏ bị diệt vào 1979, Chế độ quân chủ được tái lập, trên danh nghĩa, Chính phủ Campuchia (Hunsen) do CSVN  điều hành đã ‘lập’ lại một lực lượng HQ và sử dụng lại Căn cứ Ream..

• “Bạn” giai đoạn?

  

– Pháp

     

Pháp, sau khi giao trả độc lập cho Cambodge, đã cho thành lập HQ Miên (Marine royale khmère) ngày 1-3-1954, chỉ là một lực lượng giới hạn do Pháp chỉ huy. để tuần tra ven biển và hải phận, do HQ Đại tá Pháp (lai Khmer) (Capitaine de Vaisseau) Pierre Coedes chỉ huy, trang bị một số chiến hạm cũ Pháp thời Thế chiến 2 như các vedettes, tàu đổ bộ nhỏ LCVP và LCM..    Các tiểu đỉnh tập trung tại Căn cứ Sông ngòi cũ của Pháp, ở TonleSap, nhưng Bộ Chỉ huy lại đặt trên Giang đỉnh La Payotte, neo tại Chrui Changwar.. HQ Miên được tổ chức theo Pháp và do Pháp bảo trợ (1955-1957), sau đó có thêm sự yểm trợ của US MAAG (6-1955)

   

Căn cứ (Giang cảng) Chrui Changwar được tân trang và mở rộng, Pháp lập Trường HQ (École Navale) để huấn luyện cho thủy thủ HQ Miên và nhận các SVSQ HQ Miên đến học tại Brest (Pháp)

   

Pháp cho xây dựng một Căn cứ HQ Duyên hải tại Ream (Tỉnh Kampot), cạnh Thành phố cảng mới xây cất Sihanoukville (năm 1970),  sau đó có lúc đổi tên là Kompong Song). MAGG tặng một số tiểu đỉnh các loại LSSL, LCU, tàu trục vớt vũ trang, LCM, LCU..

 

 

– Việt (?)

   

Với Việt Nam, Campuchia là bạn hay thù, tùy thời điểm (chỉ xin giới hạn trong các vấn đề liên quan đến quân cảng Ream)

    – Giai đoạn Sihanouk

   

Khi Quốc Gia Việt Nam chia đôi, Sihanouk có những liên lạc ngoại giao với cả 2 miền Bắc (VNDCCH) và miền Nam (VNCH).

   

Tháng giêng 1964, Sihanouk tuyên bố Cambodia ‘trung lập’, ngừng nhận các trợ giúp quân sự (cả HQ) từ Mỹ và chỉ tùy thuộc vào Pháp để giúp huấn luyện và kỹ thuật cho HQ Miên, kể cả bảo trì quân cảng Ream. Cambodia nhận một số tàu thuyền từ Tàu Cộng và Nam tư. Pháp cấp một  LCT lớp EDIC III, có khả năng chuyển vận ven biển Tàu và Nam tư tặng 3 pháo hạm loại Yulin và 2 tiểu đỉnh phóng ngư lôi TC-101.. Tất cả đều đặt căn cứ tại Ream..

   

Lực lượng HQ Campuchia tại Ream (Force de Patrouille Maritime) trang bị 1 chiếc Giang pháo hạm LSIL/LCI, dùng trong công tác bảo vệ ven biển; 3 chiếc tàu tuần loại PC-461 (gốc Mỹ), 3 pháo hạm Yulin, gốc Tàu, 1 LCT  (gốc Pháp), 3 tàu kéo nhẹ gốc Mỹ.. và và  6 LCM..

   

HQ Cambodia còn quá nhỏ bé, chưa là một lực lượng đáng kể để có khả năng bảo vệ 400km ven biển và  không thể chiến đấu trên biển

    – Giai đoạn Lon Non

   

Sau cuộc đảo chính 1970 của Lon Non  tháng 3-1970, Pháp rút mọi yểm trợ.. HQ VNCH đã ‘bao vùng’ ven biển Cambodia, hoạt động cả tại Ream, qua trục Phú Quốc.. ngăn chặn các hành vi tiếp vận của Bắc Việt vào VNCN qua ngõ biển Kampuchea..Ream trở thành nơi đặt Bộ Chỉ Huy của Vùng Biển=Maritime Region (Region Maritime)

   

HQ Campuchia nhận trợ giúp của Mỹ, huấn luyện các Sĩ quan HQ, được gửi đi học tại các Học Viện HQ Mỹ như Annapolis (Maryland), NewPort (Rhode Island) và HQ VNCH nhận huấn luyện căn bản cho một số quân nhân HQ Campuchia..

     

Một lực lượng biệt động (commando de choc) được huấn luyện riêng, có nhiệm vụ bảo vệ ven biển  được tổ chức và trấn đóng tại Ream..

   

Maritime Region được tổ chức lại và bao gồm trục ven biển: Team/ Kompong Som/ Krong Koh Kong/ Krong Kep..

     

Sau khi (1972) Mỹ rút khỏi VN, nhiều quân cụ  và thiết bị của Lực Lượng Sông ngòi Mỹ US Riverine force đã được chuyển giao cho HQ Cambodia (1972-73)

     

Từ 1970, Căn cứ Ream không được tu bổ thêm, xuống cấp và chỉ có dự án sẽ tân trang vào 1974.. nhưng không thực hiện được khi Campuchia bị Khmer Đỏ chiếm..

       

Phnom Penh thất thủ ngày 17 tháng 4 1975, Quân đội Lon Non tan rã, HQ Campuchia cùng số phận, một số tàu thuyền khả dụng rời hải phận. Các chiến hạm còn khả năng hải hành như  2 PC-461; 1 LSIL, 1 LCI và vài PCF ra đi. PC-461 (E-311) đến Thái;  3 chiếc PCF đến Mã Lai. Chiéc PC (E-312,ngoài cùng bên phải), và  chiếc LSIL (P-111) và LCI (P-112) sang tỵ nạn tại Phú Quốc và  theo đoàn chiến hạm HQ VNCH di tản từ Phú Quốc.. đi Subic Bay

 

Hình chụp ngày 31 tháng 5 tại Subic bay, trước khi các chiến hạm được chuyển cho HQ Philippines 2 chiến hạm Campuchia và 3 Chiến hạm VNCH cùng di tản..

 

 

– Mỹ.. bạn bè giai đoạn?

     

Sau giai đoạn Lon Non, Mỹ hầu như không liên hệ về quân sự với Campuchia, (giai đoạn Khmer Đỏ và giai đoạn CSVN điều hành Cambodia)

   

Từ 2006, Mỹ đã khởi đầu vài cộng tác quân sự với Cambodia sau khi Cambodia yêu cầu trợ giúp. Cho đến 2023, Mỹ vẫn xem Cambodia như một ‘đối tác’ hợp tác và phòng thủ.

   

Năm 2007, 2 chiến hạm Mỹ USS Gary và LHD-2 Essex đã ghé bến cảng Cambodia trong cuôc viếng thăm hữu nghị; 2009, Mỹ và Cambodia có các cuộc thực tập chung về kỹ thuật trục vớt dưới biển.. 2011, HQ Mỹ thăm bến cảng Sihanoukville, thực tập chung chống khủng bố..

     

Tháng 10-2012: 2 chiến hạm Cambodia PC1141 và PC 1142 đã cùng thực tập về tuần tra trong Vịnh Thái Lan với Chiến hạm Mỹ USS Vandegrift (FFG 48) trong khuôn khổ Cuộc thao diễn, thực tập Hải quan CARAT

 

Tình Hữu nghị Mỹ-Cambodia.. sau đó chỉ còn là những hình thức..ngoại giao?

   

Tại Căn cứ Ream, Campuchia (2023) đã cho phá bỏ các dãy nhà do Mỹ-Úc giúp xây dựng 4 năm trước (2020) và thay thế bằng các cấu trúc do Tàu xây cất lại..

 

 

– Căn cứ Hải Quân Tàu Cộng?

 

Tháng 7-2019, Tạp chí the Wall Street Journal thông báo tin tức từ Giới chức Mỹ về một bản thỏa ước bí mật mà Chính phủ Campuchia đã ký cho Hải Quân Tàu Cộng thuê 1 / 3 Căn cứ Ream trong 30 năm, sử dụng độc quyền. Thỏa ước cho thuê này giúp cho Tàu có một cứ điểm mới, tại sườn phía Nam của Biển Đông. Đây là Căn cứ Hải quân thứ nhì của Tàu Cộng, tại ngoại quốc trên thế giới sau Căn cứ  Djibouti  (Phi châu). Vấn đề chấp nhận sự trú đóng của một quân đội ngoại quốc trên lãnh thổ Campuchia đi ngược lại Hiến Pháp của Campuchia và ngược Thỏa ước Paris 1991, (thỏa ước chấm dứt Nội chiến Campuchia).

     

Chính phủ Hun Sen chối bỏ sự hiện hữu của thỏa hiệp.. Nhưng đến 2021, Bộ trưởng Quốc phòng Cambodia xác nhận là Tàu Cộng đang giúp xây cất các Cơ sở mới, căn bản tại Ream và tiếp tục các công việc bảo trì cơ sở này.. vô điều kiện?

     

Tháng 10 2020, Phó Đề đốc Vann Bunlieng cho biết các công việc nạo vét đang được thực hiện tại Ream, để có thể tiếp nhận các chiến hạm lớn hơn, kế hoạch này do Tàu Cộng tài trợ và  Tổ hợp China Metallurgical Group thi công

   

Ngày 3 tháng 12 2023, BT Quốc Phòng Campuchia loan báo 2 corvette của HQ Tàu Cộng thuộc loại 056: Wenshan và Baozhong, đến ‘thăm’ Ream. để cùng thao diễn hỗn hợp với Campuchia..Hình ảnh vệ tinh cho thấy 2 chiến hạm này đã cặp cầu tàu Ream từ 2 ngày trước..và sau đó neo đậu tại đây trong hơn 4 tháng và còn tiếp tục..Asia Maritime Transparency Initiative đặt câu hỏi: “Chiến hạm sẽ neo đậu thường trực”?. AMTI cũng theo dõi qua vệ tinh các di chuyển của 2 chiến hạm này tại Ream, cùng các công tác xây dựng và sửa chữa các cơ sở tại Căn cứ. Các sự di chuyển và thay đổi vị trí của 2 chiến hạm, có thể là  phương thức tránh vi phạm Hiến Pháp Campuchia ‘về lực lượng ngoại quốc trú đóng tại Ream’? Phnom Penh luôn khẳng định cho phép chiến hạm của mọi quốc gia ghé Cảng Ream, nhưng khi Chiến hạm Nhật muốn ghé thì lại bị mời sang cảng Sihanoukville?

 

 

• Thực chất của Căn cứ Ream?

 

Radio Free Asia (26-07-2024) thêm nhiều chi tiết về ‘Phần Căn cứ.. cho Tàu thuê”

 

Tàu đã xây dựng một ụ nổi =‘bến cạn’ drydock, có khả năng tiếp nhận các tàu ngầm..

 

 

Ụ nổi, dài 100m, có thể  ngắn đối với các chiến hạm lớn của HQ Tàu, nhưng phù hợp với các tàu ngầm của Tàu (Tàu có khoảng 60 tàu ngầm, đều ngắn hơn 100 m) Ụ này cũng có thể tiếp nhận các corvettes loại 065 và 065A. Ụ nổi tại Ream có vẻ tương tự như các ụ tàu ngầm tại Thanh Đảo (Qingdao). Các nhà quân sự Mỹ cho rằng “Ream có thể sẽ là một căn cứ yểm trợ cho hạm đội tàu ngầm của Tàu Cộng hoạt động tại Biển Đông. Tàu ngầm Tàu Cộng từ Ream ra Biển Đông gần hơn từ Hải Nam (½ hải trình).

 

Cầu tàu dài 200m tại  Căn cứ Ream có khả năng tiếp nhận được các Hàng Không Mẫu Hạm Tàu Cộng.

• Từ ‘Bạn’ đến đối đầu quân sự?

   

Căn cứ HQ  Ream chỉ cách Phú Quốc có 18 miles (30km) và Phú Quốc cũng có Căn cứ HQ An Thới của CSVN. VN có một Căn cứ tàu ngầm tại Cam Ranh, nơi trú đóng của 6 tàu ngầm loại Kilo (gốc Nga)..Bước kế tiếp là Campuchia đã dành 157 hecta tại Ream để xây dựng (2022) một Trung Tâm Phòng thủ Không phận cùng một Bộ Chỉ huy Hành quân, ngoài ra dành thêm 30 hecta để thiết lập một hệ thống radar Hải quân.

   

RFA (27 tháng 8-2024) đưa tin: Hai chiến hạm của HQ Tàu Cộng loại Corvette 056A các chiếc 630 Aba và 631 Tianmen đã cặp cầu tàu tại Căn cứ HQ Ream để chuẩn bị được chuyển giao cho HQ Campuchia..

 

Hai chiến hạm Tàu Cộng đang chở bàn giao (Hình RFA)

 

2- Chuyện đang diễn tiến: Kênh đào Funan Techo

   

Nếu Ream chỉ là cho thuê đất.. thì Funan lại là dấu hiệu cho một ‘tình bạn đã mất?”

Ngày 5 tháng 8 2024, Chính phủ Campuchia chính thức làm lễ khởi công xây dựng Kênh đào Funan-Techo.

   

Trong bài diễn văn khai mạc buổi lễ, Thủ tướng Hun Manet (kế vị cha, Hun Sen) nhấn mạnh Kinh đào là một biểu tượng và niềm hãnh diện của quốc gia Campuchia. Kênh đào giúp Campuchia trong việc giao thương quốc tế và phát triển kinh tế. Campuchia, trên nguyên tắc, rất cần có một con đường thông thương từ Thủ đô Nam Vang ra Vịnh Thái Lan, để kết nối với Biển Đông mà không cần quá cảnh Việt Nam (như hiện nay)

   

Kênh đào Funan-Techo, về mặt ‘địa chính trị’, không chỉ là thái độ của Campuchia đối với VN, nhưng quan trọng hơn hết là vai trò của Tàu Cộng trong khu vực?

   

Con kênh đào dài 180km này có mục đích nối sông Mekong với Vịnh Thái Lan, dự trù sẽ được hoàn tất vào 2028..

 

   

Kênh đào trên đất Cambodia này, dĩ nhiên thuộc toàn quyết định của Campuchia nhưng đã gây nhiều phản ứng từ Việt Nam và các cường quốc bên ngoài..

   

Phí tổn xây dựng con kênh lên đến 1.7 tỷ USD và dược Tàu Cộng tài trợ (trong chương trình: “Một vành đai, Một con đường.” của Tàu, (BRI)- có mục đích chính là  mở rộng ảnh hưởng của Tàu bằng các khoản cho vay rộng rãi, phân lời thấp, nhằm kéo các quốc gia thuộc thế giới thứ ba vào vòng ảnh hưởng của Tàu, qua các tài trợ xây dựng các cơ sở hạ tầng, bất kể các lợi ích kinh tế thật sự)?  Đầu tư của Tàu vào Funan theo phương án BOT (Xây dựng-Vận hành- Chuyển giao) trong vòng 50 năm.

   

Đầu tư vượt mức của Tàu Cộng tại Campuchia là những kế hoạch ‘buộc-cột’ Campuchia vào vòng ảnh hưởng của Tàu..

   

Kế hoạch Funan-Techno, tiếp theo cùng với sự hiện diện độc quyền của HQ Tàu tại Căn cứ Ream, có thể đem lại một số lợi ích kinh tế và quốc phòng  cho Campuchia, đồng thới cũng là ‘thắng lợi’ chính trị của cả Tàu lẫn Campuchia

• Với Cambodia, chương trình viện trợ rộng rãi của Tàu và các kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của mình – (gồm tân tiến hóa Ream, xây dựng các xa lộ, Vùng kinh tế đặc biệt – và thêm vào đó Kênh đào Funan), là những mục tiêu bảo vệ Chế độ độc tài ‘cha truyền con nối’ hiện nay của Gia đình họ Hun..

 

Các kế hoạch phát triển này, tuy sẽ tạo những món nợ quá mức, vượt khả năng chi trả của Quốc gia trong tương lai, nhưng trong thời gian ngắn hạn, sẽ giúp Campuchia tránh nạn thất nghiệp, kích thích kinh tế quốc gia và tăng khả năng xuất cảng hàng hóa Campuchia sang Tàu.. Dự án Funan theo kế hoạch đầy tham vọng của ‘Campuchia-Tàu’ sẽ đưa Campuchia lên một trí cao, 1 trong 10 nền kinh thế nông nghiệp của Thế giới vào 2030.

 

Các Tỉnh phía Đông-Nam Campuchia có nhiều mỏ khoáng sản quan trọng chưa được khai thác, kẻ cả các vùng dự trữ dầu khí tại Kampot, Takeo và thềm lục địa Campuchia.. có thể sẽ đáp ứng nhu cầu của Tàu về khoáng sản, nông phẩm, gỗ..Vùng này của Campuchia cần có những hệ thống chuyển vận đưa hàng hóa về ven biển để xuất cảng..

• Với Tàu, kế hoạch Funan nằm trong một Chiến lược lâu dài, biến Campuchia thành một ‘mắt’ trong dây xích trong Chiến lược toàn cầu. Campuchia trở thành một ‘tiền đốn’, yểm trợ cho Việc phát triển HQ Tàu Cộng, thành một trung tâm tiếp liệu cần thiết cho các hoạt động của Hạm đội Tàu tại vùng biển Thái Bình Dương và cả Ấn độ dương.

   

Về phương diện chiến lược, khi Tàu vững chân trên đất Campuchia (có vị trí đặc biệt giữa Thái và Việt), sẽ giúp cho Campuchia một vị thế an ninh và vững chắc đối phó với hai lân bang..(đều là những cựu thù theo lịch sử..?)

•  Phản ứng của Việt Nam?

     

Việt Nam làm gì?.. Kênh đào Funan Techo là việc nội bộ của Campuchia, VN không có ‘quyền gì’ để can thiệp, ngăn chặn! Tuy nhiên Chủ tịch Nước VN Tô Lâm chỉ ‘mong muốn ‘được’ phối hợp nghiên cứu toàn diện những tác động của dự án.. để có giảm thiểu những ‘ẩn họa’ có thể ảnh hưởng đến nguồn nước dẫn về miền Tây VN..?

   

Việt Nam quan ngại về các thiếu sót trong Kế hoạch Funan-Techo có thể làm tăng thêm các khủng hoảng hiện nay về lưu lượng sông Mekong chảy về Việt Nam. Các chuyên viên nông nghiệp ước tính là “vào cao điểm mùa khô, lượng nước chảy về VN, do một phần bị đổi hướng, sẽ giảm bớt đến 25-30 %? Campuchia có thể.. dùng dòng chảy như một yếu tố gây áp lực trong các liên hệ với VN?

   

Quan ngại xa hơn của VN là yếu tố an ninh khi Tàu Cộng kết hợp Ream và Funan thành một Hệ thống Cảnh báo ‘canh chừng’ mọi hoạt động quân sự của VN? Khi Cambodia ngã hẳn về Tàu Cộng thì Campuchia sẽ không còn ủng hộ các  quyền lợi của VN trong khu vực (như trong cuộc tranh chấp các đảo tại Biển Đông giữa Tàu và VN)

 

3- Giá trị kinh tế thật sự của Kênh đào Funan-Techno?

 

1- Chuyển vận hàng hóa của Campuchia ra Biển?

   

Hiện nay, Việt Nam ‘thu’ lệ phí: 300 UD/ thùng container của Cambodia khi quá cảnh, (trong khi lẽ phí cho container VN chỉ là 60 USD).Cambodia hiện đang xuất cảng nhiều mặt hàng vải và tơ lụa, qua ngã VN.  Nguyên liệu của Tàu được VN nhập và sau đó  tái xuất cảng sang Campuchia những mặt hàng Campuchia cần và thu lợi (lệ phí) qua các chuyển vận qua-lại giữa Tàu và Campuchia.

   

Sau khi kênh đào hoàn tất chi phí vận chuyển giảm còn 200 USD/container (chia đôi giữa Tàu-Campuchia (VN có thể hạ lệ phí xuống còn 60USD.. Kênh đào có thể bị.. ế khách?)

 

(Đường màu đỏ (hiện nay): Từ Phnompenh theo sông Mekong đến Cảng Cái Mép (VN) sau đó ra Biển Đông; Đường màu xanh: từ Phnompenh, qua Funan-Techo đến Kep, vòng mũi Cà Mau để ra Biển Đông)

   

Cảng Cái Mép (Cai mep-Thị Vải) = CaiMep International Terminal (CMIT),  Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, nằm cách Saigon 50 km về phía Đông-Nam là Cảng nước sâu duy nhất của VN và của Đông Nam Á có khả năng ‘xử lý các thương thuyền trọng tải đến  214 ngàn tấn (18 ngàn TEU).

   

Thời gian vận chuyển hàng hóa từ Cái Mép đến Phnompenh chỉ trong vòng 48 giờ.

2- Đường vận chuyển mới cho hàng hóa Campuchia xuất cảng?

   

Hàng xuất cảng của Campuchia có thể chia thành 2 nhóm;

• Nhóm công nghiệp nhẹ, phần chính là quần áo, giày dép và các mặt hàng vải vóc, sản xuất tại các cơ sở công nghiệp nhỏ, quanh Phnompenh và tại các thị trấn dọc sông Mekong, tùy thuộc vào vận chuyển đường sông, theo dòng Mekong qua Việt Nam để xuất cảng sang Tàu
• Nông sản gồm gạo, cao su, bột khoai mì..; Các sản phẩm thu hoạch và trồng trọt quanh vùng TonleSap, vùng Tây-Bắc Cambodia, Tỉnh Kongpong Cham và Kongpong Thom. Phần lớn các nông sản này hiện nay cũng theo ngõ sông Mekong để sau đó đến Tàu..Tuy nhiên một số hàng hóa của Campuchia dành cho thị trường Tàu vẫn có thể theo đường Mekong, ngược lên phía Bắc và sau đó dùng đường bộ để đến Tàu…

   

Khoảng 33% hàng xuất cảng của Campuchia đi theo lối Mekong, qua VN, trị giá chừng 8 tỷ USD/năm và VN hưởng nhiều lệ phí.. quá cảnh. Sau khi Funan-Techo hoàn thành, lượng hàng hóa quá cảnh VN sẽ giảm xuống dưới 10% và trên thực tế con số mất đi,  không ảnh hưởng nhiều đến kinh tế VN!

 

 

Trần Lý

8-2024