|
Tâm Trường- Phương Thọ
Tôn Nữ Hoàng Hoa
Bài viết riêng tặng cho Bé Trai (Lê Trung Hiếu) và trên khói nhang vọng tưởng hương hồn Huỳnh Thị Mỵ Cơ
Chú Hùng gởi email muốn tôi viết bài về Qui Nhơn hay Đồng Hới trong dịp lễ Noel này. Tôi biết chú Hùng muốn tôi viết về hai địa danh Đồng Hới và Qui Nhơn là những thị trấn của tuổi thơ và thời mới lớn của tôi. C̣n về phía của Chú Hùng th́ Đồng Hới và Qui Nhơn, một là quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn và một là chặng đường của biến cố đau thương trên vận mệnh không may của nước nhà.
Loay hoay măi, cũng không có đề tài để viết. Cho đến hôm nay ra thùng thư nhận tập thơ Vô Ưu của Tâm Trường - Phương Thọ. Đọc xong tập thơ ḷng tôi mang mang hoài niệm về một thời của tuổi thơ và những ngày b́nh yên trong căn nhà 32 đường Mă Khái Thành Nội Huế
Con đường Huế, con đường của thành nội của tuổi thơ của thời gian cũ của một quá khư ếm đềm. Di cư vào Huế năm 1954, chúng tôi ở với O Dượng Phủ Chi. O tôi người cao, dáng dấp sang trọng, đàn tranh rất hay và nhất là được Dượng rất cưng chiều.
Dượng, người nói tiếng Quảng và h́nh như mọi người ai cũng sợ Dượng. Dượng lại là một bậc Nho sĩ sống giản dị không cầu kỳ nhưng cũng không kém phần khí phách. Có lẽ Dượngg ít nói nên mọi người sợ Dượng. C̣n O th́ hay la nhưng rất thương cháu chắt. Những người đàn bà trong ḍng họ tôn thất hệ 9 thích đánh tứ sắc như O Nghè Tích, O Thượng Hiệp nhưng O phủ th́ không. Cứ đêm đên khi căn nhà đi vào im lặng là tiếng tụng kinh buồn của O vang khắp nhà cùng khói nhang mờ xám.
Tôi không biết nhân sinh quan của O có như muối tan trong quan niệm của Dượng không nhưng ít khi thấy O làm bất cứ một quyết định ǵ. Dượng hiền nhưng rất nghiêm túc nhưng lại được sự kính nễ và thương mến của Ba tôi (em rễ của Dượng) cũng như tất cả con cháu.
O Dượng có hai trai và 4 gái. Chị Vân Chị, Vân em khoảng thời thập niên 50 là người đẹp nỗi tiếng ở thành nội. Có lẽ nỗi tiếng đẹp nên một Bác sĩ Quân Y ở phía Đập Đá đă phải ḷng. Anh Hồ Văn Châm về làm rễ nhà O Dượng. Tôi gặp một lần khi anh khép nép ngồi uống trà với Dượng tôi và đă thưởng thức tách trà bỏ muối do tôi và Bé Tư đạo diện. Cho đến bây giờ tôi vẫn phục anh Châm ở chỗ uống tách trà mặn hơn biển mà sắc mặt không hề một chút đổi thay.
Bé trai là con trai đầu ḷng của O Dượng. Bé trai hiền, ít nói, chỉ cười để lộ chiếc răng cời. O Dượng c̣n có người con trai thứ hai mà hồi c̣n nhỏ tôi hay gọi là cậu ấm hoặc là ông Hon. Ông Hon là con trai út nhưng không biết v́ sao mà lại có đến hai người chăm sóc như hoàng tử. Bà Nội coi Hon như vàng c̣n bà vú Hon th́ thôi coi Hon mỏng manh như tờ giấy sợ ra sân chơi th́ gió cuốn bay đi. Ông Hon mà mệt th́ cả nhà phải đi bằng năm ngón chân như người ta đi nhón gót theo vũ Ba Lê v́ sợ tiếng động cậu Ấm thức giấc. Hon lại rất kén ăn và khó vô cùng. Nhưng lạ thay, Hon vào thời mới lớn th́ yêu rất sớm. Cô gái được Hon yêu và cưới khi c̣n rất trẻ là Vui con ông Phát ng̣ai đường Đoàn Thị Điễm trong khi Bé Trai yêu rất muộn.
Cho đến khi tôi có đứa con thứ ba th́ Bé Trai mới kết hôn. Vợ của Bé Trai là Huỳnh Thị Mỵ Cơ một nữ sinh của Trường Cường Đễ Qui Nhơn và niên khoá 1960-1961.
Mỵ Cơ xinh đẹp mặn mà, học cùng lớp với em trai của tôi. Khi biết Mỵ Cơ là người yêu đầu đời của Bé Trai trên t́nh yêu nở muộn tôi đă linh cảm Bé Trai sẽ yêu rất sâu đậm Mỵ Cơ.
Hồi c̣n ở Đà Nẵng tôi thường vào Sai G̣n chơi và ở trong cư xá chí hoà với vợ chồng Bé Trai. Cho đến đầu tháng 2 /1975 khi người dân từ Quảng Trị Huế di tản vào Đà nẳng th́ chồng tôi bắt chúng tôi phải vào Saig̣ni. Trong thời gian này tôi vẫn chưa ư thức được một biến cố thương đau sắp đến Chồng tôi sau khi đưa tất cả gia đ́nh vào Saigon măi đến 29 tháng 3, chồng tôi mới vào.
Chồng tôi nói với ba mẹ chồng chúng tôi là phải t́m đường đi Mỹ. Tôi lên nhà gặp Dượng và Bé Trai. Dượng và Bé trai bảo là sẽ có giăi pháp thứ ba và khuyên tôi đừng đi. Tôi về nói lại với chồng tôi là Bé Trai có visa rồi mà không đi vậy tại sao chúng ta lại phải đi. Chồng tôi bảo nếu không đi lo giấy tờ ngay th́ chồng tôi sẽ tự sát v́ không muốn để cho bọn VC bắt tù.
2008 Bé Trai và Mỵ Cơ về thăm chúng tôi tại Houston . Nhắc lại kỹ niệm xưa Mỵ Cơ bảo: may mà anh Đôn cương quyết ra đi chứ mà không đi để VC nhốt tù th́ Bông Chị oán Bé Trai đến chết. Chúng tôi vừa cười vừa ngậm ngùi cho kỹ niệm xưa. Sau đó Bé Trai bảo tôi: Mỵ Cơ bị ung thư dạ dày bây giờ Bé Trai dẫn Mỵ Cơ đi bất cứ nơi đâu Mỵ Cơ muốn .
Tôi nghe một đoàn xe vận tải kiến đang chạy rầm rộ dưới 10 ngón chân. Tôi nh́n Bé Trai u uẩn khi nói với tôi về t́nh trạng bịnh hoạn của Mỵ Cơ. Hai anh em nh́n nhau chông chênh giọt lệ, sợ một mai mịt mù tăm tích người thân.
Như trong lời mở đầu Thay Lời Tựa của Tập Thơ Vô Ưu Bé Trai viết:" Bản thân tôi mong muốn một đời sống an lạc. Lúc nhỏ ở với cha mẹ lo học hành, lớn lên đi làm việc, lập gia đ́ng nuôi dưỡng con cái và khi về già sống yên hàn với vợ con"
Không sai. Hồi c̣n nhỏ ít khi nghe Bé Trai nói về những ước vọng. Chỉ có một mơ ước rất b́nh thường nhưng có vô số gia đ́nh người dân nam VN đă không bao giờ đạt được.
Cũng như Bé Trai:" Khi cuộc sống đă vươn lên th́ người vợ không c̣n nữa và thời gian c̣n lại chỉ là một khoảng trống không và vô vị" Nỗi hiu hắt đó Bé Trai đă trang trăi trong Tập Thơ Vô Ưu với tên tác giả là TÂM TRƯỜNG- PHƯƠNG THỌ là hai pháp danh của Bé Trai và Mỵ Cơ ghép lại.
Trong bài Tiễn biệt ở Chương một vớii tiêu đề Trong Cơi Vô Thường, Tác giả Tâm Trường -Phương Thọ đă cho thấy tất cả mọi điều vẫn c̣n đó, nhưng không c̣n như trước v́ nỗi hắt hiu chùng xuống khi bóng h́nh người vợ thân yêu đă ra đi và c̣n lại trong ḷng tác giả là nỗi đau quạnh quẽ ngă dài trên năm tháng cô đơn:
Khắc khoải tự t́nh Lần chương kư ức, xem h́nh ngày xưa... Buồn thương day dứt cơi ḷng Em đi...đi măi Ḿnh anh...một ḿnh! (Tiễn Biệt)
Hay:
Trên con đường ngày xưa vần vũ một chiều mưa Đưa em đến mộ phần Ḷng trĩu nặng xót xa (Dấu Ấn)
Trong nỗi đau lặng thầm từng xúc động, từng đón nhận của tác giả chỉ c̣n lại trang giấy trắng với cây bút màu đen ngă nghiêng trên đó như một lư do tồn tại mà nghẹn ngào tuôn chảy những lời đau:
Thôi anh về Cơi đời mộng mị Chồn hoang vu lạc bước ...quạnh hiu Anh lặng lẽ giữa hàng bia mộ Ngỡ hồn c̣n... Lưu luyến đâu đây (Viếng Mộ)
Trong Lời Cuối, tác giả viết:
Đêm nhà thương buông mành khung cửa Xót xa ḷng vĩnh biệt chia ly Mắt tuôn ḍng lệ khóc thương vợ Ôm ấp bao ngày...lặng lẽ đi
Trong nỗi đau cô đơn trống trăi, tác giả chỉ c̣n lại cái im lặng của trống không.. Trên trang giấy đang lặng im mong chờ từng nỗi đau buốt xé tim gan được viết ra như một lời than trong gió thoáng như lời hư không bay vào :
Ngày Thu tháng Chín em đi Khép hờ cánh cửa bờ mi ngậm ngùi Đêm khuya thức giấc bồi hồi Chờ nghe hơi thở quyện lời hỏi thăm Em đi nay đă tṛn năm Em về Cơi Lạc xa xăm đường trần Ḷng anh mong muốn ở gần Ngày đêm khấn nguyện mây tần an cư ( Thầm lặng) Kỹ niện ngày Mỵ Cơ rời nhà vào nhà thương và không bao giờ về lại
Tập Thơ Vô Ưu có 4 chương Chương 1 với tiêu đề Trong Cơi Vô Thường, Chương hai là T́nh Yêu và Hoài niệm, chương ba: Đường trần tiếp hiện và chương 4 là Thân Già. Tất cả 4 chương trang trăi một mái ấm cho hồn Mỵ Cơ nương náu. Những vần thơ là nhang khói của một thời vọng tưởng trên nỗi đau câm nín theo tiếng kèn đồng chập chùng sau cổ xe tang. Sự vọng tưởng của tác giả bắt nguồn từ những tháng năm êm ấm với người vợ thân yêu nhưng khi tuổi xế bóng hoàng hôn th́ giă từ vĩnh viễn. Để lại cho tác giả nỗi hiu hắt như bóng lau sậy âm thầm bên những buổi chiều bóng xế.
Sư vọng tưởng đó giờ chỉ c̣n lại là nhang khói quanh quẩn trên những nguyên lực của tâm hồn. Chính những nguyên lực trong tâm hồn đó đă phát sinh ra tập thơ Vô Ưu và mỗi gịng thơ là một long lanh ngấn lệ đă để lại trong ḷng người đọc một xúc cảm ngậm ngùi.
Tôi vẫn nghĩ không phải một cuộc vĩnh biệt cơi đời là biền biệt mất hút vào hư không. Không phải một cuộc ra đi nào cũng mịt mù tăm tích. Bởi sự ra đi của Mỵ Cơ sẽ đời đời là gấm hoa bên cuộc sống của Tâm Trường Phương Thọ v́ măi măi Mỵ Cơ vẫn c̣n tồn tại trên sự hiện diện của im lặng trong tâm hồn tác giả và trên từng cây bút và những trang giấy chờ mong.
Trên ư nghĩ đó tôi thắp một nén hương tưởng niệm. Trong khói nhang vọng tưởng tôi xin guyện cầu hương Linh Huỳnh Thị Mỵ Cơ tiêu diên miền Cực lạc.
Tôn Nữ Hoàng Hoa 12/20/2010 |