Chiến thắng Pleime tháng 8/1974

 

Thềm Sơn Hà

 

 

Bài dịch này dựa trên tường tŕnh của Ṭa Đại sứ Hoa Kỳ ở Sài G̣n gởi Bộ Ngoại Giao (điện văn số 127683 ngày 31/01/1975) nội dung ca ngợi gương chiến đấu anh dũng và thành tích sáng ngời của QL/VNCH qua các thí dụ điển h́nh khắp 4 Vùng Chiến thuật trong khoảng thời qian từ giữa năm 1974 cho đến đầu năm 1975 “EXAMPLES OF EFFECTIVE RVNAF PERFORMANCE PROVIDED BY OUR CONSULATES GENERAL ARE CONTAINED IN THE PARAGRAPHS BELOW. THESE EXAMPLES PORTRAY GVN FORCES FIGHTING WITH INTELLIGENCE AND COURAGE. THEY BEAR OUT THAT RVNAF CAN STAND UP TO THE NVA/VC, HAS BEEN DOING SO COUNTRYWIDE -- ACQUITTING ITESELF WELL” và được bổ túc bởi các báo cáo t́nh h́nh chiến sự hàng tuần, các bản thuyết tŕnh hàng ngày lên Tổng thống Hoa Kỳ và tài liệu của CIA.’

                 

 

Bài viết này chỉ để bổ túc và xác minh giá trị  bài viết “Trận Plei Me năm 1974” của Thiếu tá Vương Mộng Long, vị Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 82/BĐQ, nhân chứng sống thực lúc bấy giờ.

 

 

Trận Plei Me bắt đầu từ ngày 4 tháng 8 và chấm dứt ngày 2 tháng 9-1974.

 

Trong trận này 4 Đại đội thuộc Tiểu đoàn 82 Biệt Động Quân, được yểm trợ bởi hai Tiểu đoàn của Trung đoàn 53BB đă giữ vững trại Plei Me ở phía Nam tỉnh Pleiku trước áp lực không ngừng của các thành phần thuộc Trung đoàn 48 và 64/SĐ 320 Cộng sản Bắc Việt (CSBV). 

 

 

 

Diễn tiến trận chiến như sau:

 

••• Tuần lễ từ 17/07 đến 23/07

 

Hoạt động Cộng quân (CQ) gia tăng trong tuần lễ này với vài cuộc đụng độ dọc theo quốc lộ 19 và 14. 

 

Bộ chỉ huy Liên đoàn 23/BĐQ và Bộ chỉ huy Tiểu đoàn 240/ĐPQ bị pháo kích dữ dội. 

 

LĐ23/BĐQ phải rút lui khỏi căn cứ dưới áp lực nặng nề của đạn súng cối, tuy nhiên khi địch ngưng pháo kích, họ đă trở lại vị trí ở căn cứ hỏa lực 333. 

 

••• Tuần lễ từ 24/07 đến 30/07 

 

Báo cáo ghi nhận hoạt động địch quân giảm bớt phần nào. Đáng kể là có 4 lần bắn sẻ, pháo kích và chận đường làm cản trở lưu thông trên hướng Tây quốc lộ 19 và hướng Nam quốc lộ 14. 

 

Các báo cáo khác liên quan đến những lần đụng độ nhẹ trong quận Thạnh An nằm về hướng Tây Nam Pleiku. 

 

Ngày 23/07 quận lỵ Thạnh An bị pháo kích nhưng không gây thiệt hại về nhân mạng cũng như vật chất.

 

••• Tuần lễ từ 31/07 đến 6/08

 

Pḥng T́nh báo (P.2) Quân đoàn II tin là địch quân đang chuẩn bị mở cuộc tấn công căn cứ hỏa lực 711 và căn cứ Plei Me trong thời gian ngắn sắp đến. Ngày 5/08, Tư lệnh Quân đoàn II, Trung tướng Nguyễn Văn Toàn nói với Thiếu tướng John Murray Trưởng pḥng DAO Hoa Kỳ ông nghĩ là địch cũng có thể tấn công chi khu Phú Nhơn.

 

Ngày 4 tháng 8 trận chiến khởi đầu khi một lực lượng khoảng hai đại đội CQ tấn công đại đội 1 của tiểu đoàn 82, buộc họ phải rút vào trại Plei Me.

 

 

 

••• Tuần lễ từ 8-14 tháng 8

 

Bản tường tŕnh hàng ngày tŕnh lên Tổng thống Nixon (The President’s Daily Brief) ngày 8/08: “Bộ Tư lệnh Mặt trân B-3 của CSBV ở cao nguyên đă di chuyển khoảng 70 km từ địa điểm thông thường ở khu vực biên giới 3 quốc gia (Việt-Miên-Lào) đến địa điểm giữa hai tỉnh Kontum và Pleiku.”

 

Báo cáo chiến sự tăng mạnh ở Pleiku. Địch quân tiếp tục tấn công trại Plei Me và căn cứ hỏa lực 711. Ngoài ra các tiền đồn cũng bị quấy rối.

 

Bản tường tŕnh lên Tổng thống Ford ngày 12/08 [1]: “Ở cao nguyên, Cộng quân (CQ) duy tŕ áp lực mạnh mẽ đối với trại BĐQ ở Plei Me và một số các căn cứ hỏa lực khác của VNCH ở phía Tây Pleiku.

 

Gỉải mă liên lạc truyền tin của CQ đă bị chặn bắt tiết lộ "Sư đoàn 320 CSBV – đơn vị chủ yếu của CS hoạt động trong địa bàn tỉnh Pleiku – đang chuẩn bị cho hành động sắp tới.”

 

Và trong cùng ngày tài liệu Top Secret số 631 của Ủy ban T́nh báo HK (U.S Intelligence Board) cũng có nội dung tương tự, tuy nhiên có thêm chi tiết: “Plei Me báo cáo đă hứng chịu vài ngàn quả đạn đại bác, hỏa tiễn và súng cối. Báo cáo sau cùng trại vẫn đứng vững.”

 

Ngày 13/08, bản tin CIA báo cáo lên Ṭa Bạch Ốc: “Trại lính BĐQ của VNCH vẫn c̣n tiếp tục là mục tiêu cho các đợt tấn công của CSBV.”

 

Báo cáo tổng kết tuần lễ từ 1/08 đến 14/08 của CIA: “Lực lượng CS ở Quân đoàn II đă gia tăng áp lực trên lực lượng Quân lực VNCH trong khu vực Plei Me nằm cách Pleiku 25 dặm (khoàng 40 km) về hướng Nam qua các cuộc tấn công ác liệt bằng hỏa lực và thăm ḍ.

 

Lực lượng chánh phủ mất căn cứ hỏa lực 711 ngày 6/08, tuy nhiên đă lấy lại ngày hôm sau 7/08.

 

Lực lượng CQ hiện tại có tổng cộng 21.000 lính chánh quy trong hai tỉnh Kontum và Pleiku thuộc hai Sư đoàn  10 và 320. Ngoài ra c̣n có một Trung đoàn độc lập, 3 Trung đoàn Pḥng không, 2 Trung đoàn Pháo binh và 1 Trung đoàn Thiết giáp.

Về phía QL/VNCH có 36.000 quân chánh quy thuộc 5 Trung đoàn của 2 Sư đoàn 22 và 23BB và 4 Liên đoàn BĐQ. 

 

Chiến lược của CSBV ở cao nguyên là loại bỏ các tiền đồn ở tuyến đầu pḥng thủ dưới sự kiểm soát của VNCH, buộc quân đội VNCH thu hẹp ṿng đai pḥng thủ ở Kontum và Pleiku.

 

Dựa trên các cân lực lượng, CSBV chắc có thể chiếm lấy các vị trí yếu hơn của chánh quyền VNCH và có thể bố trí lực lượng của họ cho các cuộc tấn công ác liệt hơn ở vào thời điểm nào đó trong tương lai.  

 

••• Tuần lễ 14 đến 20 tháng 8

 

Ngày 10/8, CQ áp lực tiền đồn ở Chu Ho và ngày 15/8 áp lực tiền đồn ở đồi 509 buộc họ phải rút lui. 

 

Trong tuần lễ này thời tiết xấu, do vậy hoạt động của CSBV giảm trong địa bàn tỉnh Pleiku. 

 

Tuy nhiên v́ mục tiêu thực sự của CQ là chiếm trại Plei Me, do vậy chúng đă liên tục mở các cuộc tấn công ồ ạt và pháo kích dữ dội vào trại, tuy nhiên căn cứ Plei Me vẫn đứng vững.

 

Ảnh hưởng của thời tiết đă làm giảm các phi vụ yểm trợ cho Plei Me.

 

Trung đoàn 53/SĐ23BB đang mở cuộc hành quân về hướng Đông căn cứ Plei Me ở quận Phú Nhơn.

 

Quận Thạnh An vẫn b́nh yên mặc dù tin t́nh báo CQ sẽ tấn công Thạnh An trong cùng thời điểm chúng tấn công Plei Me.


••• Tuần lễ từ 21 đến 27 tháng 8

 

Các cuộc đụng độ do CSBV khởi xướng vẫn duy tŕ như tuần vừa qua với hầu hết các cuộc tấn công và pháo kích đều tập trung vào Plei Me. 

 

Thời tiết xấu vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến các phi vụ không yểm và thả dù tiếp tế. 

 

Pháo binh đă chứng tỏ yểm trợ rất hữu hiệu ngăn chặn các đợt CQ tập trung lực lượng tấn công vào căn cứ Plei Me. 

 

Để giải tỏa áp lực CQ, Trung đoàn 53BB/SĐ 23 nhận lệnh tiếp cứu đơn vị BĐQ đang bị bao vây.

 

Hoạt động của CQ ở khu vực căn cứ hỏa lực 711 và bộ chỉ huy chi khu Thạnh An không đáng kể.     

 

••• Tuần lễ từ 28/08 đến 3/09

 

Quân CSBV tiếp tục tấn công Plei Me và căn cứ hỏa lực 711 nhưng cả hai đều giữ vững vị trí. 

 

Về phần căn cứ Plei Me hầu như đă bị CQ pháo kích bằng đại bác, súng cối và xua quân tấn công liên tục trong suốt 4 tuần. Tuần lễ này, mức độ tấn công và pháo kích của CQ gia tăng đáng kể với khoảng 1000 quả đạn đủ loại bắn vào các vị trí bên trong và chung quanh căn cứ Plei Me. 

 

Ngày 28/08, đặc công CSBV tấn công phi trường Cù Hanh, Pleiku nơi đặt Bộ chỉ huy Sư đoàn 6 Không quân, phá hủy một hầm trú ẩn và 2 xe truck trang bị đại liên 50.

   

Ngày 29 tháng 8, đánh dấu cao điểm của trận chiến khi CSBV quyết định thanh toán căn cứ Plei Me. Chúng  xâm nhập hàng rào pḥng thủ tiến vào bên trong trại nhưng bị chận đứng hoàn toàn bởi ḿn và sự phản ứng kịp thời của lực lượng BĐQ pḥng vệ với hàng loạt lựu đạn từ súng phóng lựu M-79. 

 

Đến ngày 2 tháng 9, cục diện của trận chiến đă xoay chiều một cách thuận lợi về phía QL/VNCH. Tiểu đoàn 1 và 3 của Trung đoàn 53BB đến tăng cường ở vị trí Bắc Đông Bắc cách Plei Me vài cây số để giải tỏa áp lực CQ đối với căn cứ. 

 

Sư đoàn 320 CSBV lập tức điều động Tiểu đoàn 1 và 2/Trung đoàn 48 dàn quân ngăn chặn.

 

Dưới sự yểm trợ hữu hiệu của Pháo binh, Trung đoàn 53BB đă đánh tan đoàn quân ngăn cản của CQ với kết quả 105 tên bỏ xác. (điện văn 020462 ngày 4/09/74 từ TĐS/SG gởi BNG/HK).

 

Cuối cùng lực lượng pḥng thủ phá vỡ ṿng vây, mở rộng ṿng  đai pḥng thủ và tái chiếm tiền đồn Chu Ho.

 

Plei Me đă được giải tỏa, tỉnh lộ 6C lưu thông trở lại, đồ tiếp tế được mang đến Plei Me.

 

••• Tuần lễ từ 4 đến 10 tháng 9

 

Căn cứ Plei Me trở lại b́nh thường mặc dù CSBV hoạt động nhiều hơn ở khu vực trách nhiệm của Liên đoàn 22 và Liên đoàn 24/BĐQ. 

 

••• Tuần lễ từ 11 đến 17 tháng 9

 

Căn cứ hỏa lực 711 trở nên yên lặng kể từ khi Trung đoàn 48, Trung đoàn 64 CSBV và BTL/SĐ 320 di chuyển về vị trí tiền phương cách căn cứ hỏa lực Lê Ngọc 17 km về phía tây để dưỡng quân và củng cố hàng ngũ.

 

Tin t́nh báo cho biết là cả hai Trung đoàn hứng chịu tổn thất nặng nề trong các cuộc tấn công gần đây vào Plei Me. Sĩ quan thuyết tŕnh tại BTL/QĐ tin là các đơn vị này đang chờ huấn lệnh từ cấp trên sau thất bại tại Plei Me và trong thời gian chờ đợi họ sẽ tiến hành các hoạt động thăm ḍ và tấn công quấy rối các tiền đồn hẻo lánh. 

 

Trận chiến ở Plei Me đă thử thách khí phách của quân lực VNCH một cách cay nghiệt. Chiến sĩ BĐQ bị thiếu lương thực và nước uống v́ trong thời gian dài bị bao vây không nhận được tiếp tế từ bên ngoài. 

 

Thời tiết xấu đă cản trở các phi vụ yểm trợ và thả đồ tiếp tế xuống căn cứ. Họ chỉ ăn cơm đă được dự trữ trước đó và chỉ uống nước mưa; họ sống trong các chiến hào ngập nước do đó nhiều người lính bị ghẻ. 

 

Đáng khâm phục nhất là họ chịu đựng 10.000 viên đạn pháo kích, 20 lần tấn công vào căn cứ và giết chết 324 Cộng quân trong suốt thời gian bị bao vây.

 

Ngày 10 tháng 9 tại vận động trường Pleiku đă diễn ra buổi lễ chào mừng Tiểu đoàn 82 BĐQ sau chiến thắng tại Plei Me.

 

Khoảng 3.000 người dân tham dự buổi lễ. Một đại diện của chính quyền tỉnh đọc diễn văn cám ơn Tiểu đoàn 82 đă anh dũng bảo vệ Pleiku. 

 

Sau buổi lễ, nhiều thương gia địa phương đă mời các chiến sĩ BĐQ đến nhà riêng hoặc cơ sở kinh doanh của họ để ăn trưa và rạp hát địa phương đă chiếu phim miễn phí cho các chiến sĩ. 

 

Tiếp theo đó, Tư lệnh Quân đoàn II Trung tướng Nguyễn Văn Toàn đă ân thưởng huy chương và thăng cấp tại mặt trận cho các chiến sĩ anh dũng đă giữ vững căn cứ Plei Me và gây thiệt hại nặng nề cho CQ.

 

Sau chiến thắng oanh liệt này, Tiểu đoàn 82/Liên đoàn 24 BĐQ rút khỏi Plei Me.

 

-------------------------------------

 

[1] Tổng thống Nixon đọc diễn văn từ chức ngày 8/08. Ngày 9 tháng 8, Tổng thống Ford bắt đầu nhậm chức.

 

 

 

 

 

Tin Tức - B́nh Luận     Vinh Danh QLVNCH     Audio Files     Tham Khảo     Văn Học Nghệ Thuật     Trang Chính