Những năm tháng đầu của cuộc đời tỵ nạn cộng sản, chúng ta không ngừng
những nỗ lực tích cực dấn thân đấu tranh chống bạo quyền Hà Nội xâm lăng
cưỡng chiếm miền Nam. Ngoài các sinh hoạt chính trị như tổ chức biểu t́nh
chống Việt Cộng chà đạp nhân quyền, vận động với chính quyền sở tại để
được tổ chức lễ thượng kỳ hàng năm trước ṭa đô chính của thành phố, chúng
ta c̣n tổ chức các buổi tŕnh diễn văn nghệ giữ lửa.
Nguyệt Ánh với Một Lần Đi và Anh Vẫn Mơ Một Ngày Về rót giọt đắng cay cho
thân phận mất nước và căm hận giặc Cộng đă cướp mất quê hương thân yêu.
“Saigon ơi ta có ngờ đâu rằng
Một lần đi là một lần vĩnh biệt
Một lần đi là ṃn lối quay về
Một lần đi là măi măi thương đau.”
Tháng 11 năm 1975, Nam Lộc vừa rời khỏi trại tị nạn Pendleton, với cơi
ḷng c̣n tê điếng niềm đau ly hương đă xuất thần sáng tác bài Saigon Ơi
Vĩnh Biệt
“Saigon ơi! Tôi xin hứa rằng tôi trở về
Người t́nh ơi! Anh xin giữ trọn măi lời thề
Dù thời gian có là một thoáng đam mê
Phố phường vạn ánh sao đêm
Nhưng tôi vẫn không bao giờ quên”
Lúc bấy giờ, với niềm đau c̣n nóng hổi trong ḷng ngực, hầu như bất cứ
người tị nạn nào cũng xem đó như chính là lời từ cửa miệng ḿnh thốt ra.
Nam Lộc thốt ra lời giản dị đó bằng giai điệu nhạc khiến cho nó trở nên bi
thương xúc động hơn. Bài Người Di Tản Buồn viết sau đó cũng trở thành một
kinh tụng gối đầu giường của nhiều người tị nạn ở hải ngoại hay tị nạn
trên chính quê hương Việt Nam.
“Cho tôi xin một lần chào
Chào bao nhiêu người đă khuất
Xin cho tôi một mộ phần
Bên ngàn chiến hữu của tôi.”
Ba năm sau, Việt Dzũng tung ra nhạc phẩm Một Chút Quà Cho Quê Hương đánh
thêm một cú vang dội thứ hai trong trái tim thổn thức của cộng đồng người
Việt tị nạn. Nước mắt thành ḍng trên má kẻ lưu vong và cũng lặng lẽ tuôn
bên chiếc radio nghe lén hằng đêm ở quê nhà. Lời ca thiết tha quá và chất
chứa đầy những nỗi xót xa.
“Em gởi về cho anh dăm bao thuốc lá
Anh đốt cuộc đời cháy ṃn trên ngón tay
Gởi về cho mẹ dăm chiếc kim may
Mẹ may hộ con tim gan quá đọa đầy…”
Cũng trong thời gian này, Phạm Duy từ Fort Walton Beach, Florida dọn về
Thị Trấn Giữa Đàng (Midway City) giữa ḷng thủ đô Little Saigon và viết ra
Tị Nạn Ca gồm những ca khúc tuyên ngôn như Tháng Tư Đen, Quê Hương Ruồng
Bỏ Giống Ṇi Khinh, 54 Cha Bỏ Quê 75 Con Bỏ Nước, v.v. bi hùng thiết tha,
tưởng chừng như có thể ôm mối hận Cộng sản măi măi ngh́n đời. Tháng Tư
Đen. Xin cúi đầu tưởng niệm. Khóc quê hương đang rên siết dưới ách giặc
cộng bạo cường. Thề không quên ngày quốc hận.
“Này người Việt ở trên thế giới!
Nào cùng nhau họp chung khí giới
Cất tiếng đ̣i tự do cho triệu đồng bào ta.
Hăy đoàn kết lại!”
Cuối năm 1977, khi người tị nạn trong đợt di tản đầu tiên cảm thấy đường
về lại quê hương c̣n quá xa xăm, bài thơ Khi Tôi Chết Hăy Đem Tôi Ra Biển
của Du Tử Lê được phổ biến và được hưởng ứng nồng nhiệt. Bài thơ đi thẳng
vào tim gan người nghe, gây xúc động chất ngất, nhất là những người có
tuổi hay suy tưởng về cái chết. Cuộc sống tự do, dư thừa cơm áo, nhà cao
cửa rộng, xe ngựa thênh thang, tất cả những thứ ấy không làm cho người ta
vơi được nỗi buồn xa quê hương. Trong khi đó, nhà cầm quyền cộng sản trong
nước vẫn c̣n loay quay lúng túng trong cuộc quản trị một đất nước bỗng
chốc tăng đôi lănh thổ và dân số.
Quản trị lănh thổ và tài sản quốc gia đồ sộ đă khó, quản trị mấy chục
triệu dân miền Nam đă có hơn hai mươi năm phát triển tự do dân chủ và tiến
bộ lại càng khó hơn. Và cộng sản đă chọn con đường dùng bạo lực đàn áp và
triệt tiêu ư chí người thua trận. Cả đất nước đắm ch́m trong lưới sắt tối
tăm cô lập với thế giới bên ngoài. Người ở lại tuyệt vọng dơi mắt trông
chờ người thân đă ra đi. Người ra đi cũng tuyệt vọng tưởng chừng như không
bao giờ có ngày trở về.
Trong bối cảnh đó và thời điểm đó, người ta nghe bài thơ KTCHĐTRB trong
thổn thức ngậm ngùi. Khi được Ngô Văn Tín phổ thành nhạc, bài thơ như có
thêm mười thần công lực chắp cánh bay vút và xoáy thẳng vào tâm thức người
nghe vốn vẫn chưa hết bàng hoàng bởi cơn địa chấn Tháng Tư Đen.
Khi tôi chết hăy đem tôi ra biển
Đời lưu vong không cả một ngôi mồ
Vùi đất lạ thịt xương e khó ră
Hồn không đi sao trở lại quê nhà.
…
Khi tôi chết hăy đem tôi ra biển
Và nhớ đừng vội vuốt mắt cho tôi
Cho tôi hướng vọng quê tôi lần cuối
Biết đâu chừng xác tôi chẳng đến nơi.
…
Khi tôi chết nỗi buồn kia cũng hết
Đời lưu vong tận tuyệt với linh hồn.
Nhưng đời lưu vong thời đổi mới trở thành ra chưa tận tuyệt với linh hồn.
Rồi Cộng sản thay đổi đường lối quản trị đất nước để tận dụng và khai thác
tối đa nguồn tài lực tiềm ẩn trong nước và dồi dào của tập thể người Việt
ngoài nước. Nhà cầm quyền Hà Nội mở rộng ṿng tay chào đón " Việt kiều"
mang về cho họ nguồn ngoại tệ lớn lao. Nỗi nhớ nhà của những người con tha
hương lớn hơn mọi lư tưởng. Người ra đi trở về, chấp nhận mọi điều trái
tai chướng mắt, chấp nhận tuân hành theo luật không minh bạch của cộng
sản. Người tỵ nạn cộng sản với ḷng dạ xốn xang thổn thức, những năm đầu
nay lần lượt vui mừng hớn hở trở về thăm lại quê hương, bỗng nhận thấy bài
hát ấy không c̣n “ấn tượng” nữa.
Và họ lục đục trở về, nhiều lắm, trong số đó có cả các tác giả của
Tháng Tư Đen, của KTCHĐTRB. Thôi, chúng ta trách móc họ cũng chẳng
ích ǵ. Sống trong đất nước tự do, chúng ta cũng hăy để yên cho họ hành xử
quyền tự do của họ. Chuyện của họ làm đă có dư luận phán xét. Nhưng niềm
mến phục của chúng ta dành cho họ không c̣n như xưa, có khi c̣n được
thay thế bằng sự khinh bỉ!
Chữ chúng ta được dùng ở đây là những người Việt tỵ nạn cộng sản thầm lặng
trung thành và thủy chung với lư tưởng và lời thề không sống chung với
cộng sản. Khi họ thốt lên câu Saigon ơi vĩnh biệt, khi họ tự nhận ḿnh là
người di tản buồn, khi họ đă gọi ngày mất nước là Ngày Quốc Hận và Tháng
Tư là Tháng Tư Đen, khi họ ước nguyện khi tôi chết hăy đem tôi ra biển, họ
cương quyết sẽ giữ lời bằng danh dự. Họ thề sống ngoài quê hương ngày nào
quê hương c̣n cộng sản. Một khi đă chết, họ ước ao thân xác hoặc tro cốt
được trở về đất mẹ, được chôn cất bên cạnh phần mộ người thân hay đồng
đội, được hưởng nghi lễ tống táng như một tử sĩ đền xong nợ nước.
Khi Tôi Chết Đừng Đưa Tôi Ra Biển (của cựu Trung Tá TQLC Nguyễn Văn Phán):
Khi tôi chết, đừng đưa tôi ra biển
Đưa tôi về Lao Bảo, Khe Sanh
Để đêm nghe vang dội khúc quân hành
Ôi ! Lính chiến một thời kiêu hănh quá.
Khi tôi chết, đừng đưa tôi ra biển
Đưa tôi về Ben-Hét, Đắc-Tô
Nơi bạn bè tôi, xây mộng sông hồ
Nguyện trấn giữ dăy Trường Sơn yêu quư.
Khi tôi chết, đừng đưa tôi ra biển
Đưa tôi về B́nh Giả, Chiến Khu “D”
Cho hồn tôi siêu thoát với lời thề
Thân chiến sĩ, nguyện xin đền nợ nước.
Khi tôi chết, đừng đưa tôi ra biển
Đưa tôi về Cái Nước, Đầm Dơi
Đêm U Minh, nghe tiếng thét vang trời
Mừng chiến thắng để dâng về tổ quốc.
Khi tôi chết, đừng đưa tôi ra biển
Trả tôi về với dân tộc Việt Nam
Gói thân tôi ba sọc đỏ màu vàng
Xin liệm kín với hồn thiêng sông núi.
Và chúng ta, những người con của Tổ Quốc Việ Nam không cờ máu, cũng thà
chết lưu vong c̣n hơn là nuốt nhục trở về nh́n quê hương thân yêu đang bị
tàn phá bởi kẻ cướp cộng sản gian manh quỉ quyệt. Đă gần 40 năm nay, chúng
ta vững ḷng âm thầm theo đuổi lư tưởng một cách kiên tŕ không suy suyển.
Chúng ta không về, v́ chúng ta không muốn chối bỏ căn cước tỵ nạn chính
trị, lư do nguyên thủy của sự bỏ nước ra đi. Về làm ǵ để chứng kiến cảnh
nhân phẩm bị chà đạp, bất công xă hội đầy dẫy tràn lan, thiểu số thống trị
cười cợt trên nỗi lầm than của đại chúng. Về làm ǵ để bị đối xử thiếu văn
minh và lễ độ. Về làm ǵ để bị làm đối tượng của ŕnh rập theo dơi, tống
tiền và âm mưu ám hại. Về làm ǵ khi sự an toàn bản thân không được bảo vệ
bởi luật pháp. Về làm ǵ để nh́n thấy lá cờ máu ngự trị khắp quê hương,
h́nh tượng kẻ tội đồ ngang nhiên trưng bày chung với các đấng chí tôn và
anh hùng dân tộc.
Chúng ta tự hào và hănh diện với thái độ và sự lựa chọn của chúng ta. Đă
từng nghe lời thề vang vang
“Qú xuống các khóa sinh! Đứng dậy các tân sĩ quan!”
tại Vũ Đ́nh Trường trong buổi lễ măn khóa ngày nào, đă từng đội trên đầu
chiếc mũ kết với huy hiệu
“Tổ Quốc – Danh Dự – Trách Nhiệm”,
đă từng bị cộng sản bức hại trả thù dă man cá nhân và gia đ́nh chúng ta,
đă từng chịu cảnh nước mất nhà tan, chúng ta làm sao nuốt nhục để trở về
cơ chứ?
Đảng cộng sản ngừng t́m đủ mọi cách bóc lột đàn áp người dân trong nước
và lợi dụng "khúc ruột ngàn dặm mang chất xám" và tài nguyên về nuôi béo
chúng. Ít ra chúng ta không để bị phĩnh gạt một lần nữa và không tủi thẹn
với chính lương tâm của ḿnh. Một lần đi là một lần vĩnh biệt, trừ phi
cộng sản không c̣n trên quê hương.