Thơ về rượu hay nỗi buồn riêng ḿnh và nỗi buồn nhân thế của nhà thơ Đặng Xuân Xuyến?

 

Nguyễn Bàng

 

 

Tuần trước, nhà thơ Đặng Xuân Xuyến gửi cho tôi chùm thơ về rượu của anh, bảo để tôi đọc cho vui, nhưng vui sao được khi mà cả chùm 10 bài thơ đều thấm đẫm một nỗi buồn: Nỗi buồn riêng ḿnh của thi nhân và nỗi buồn v́ nhân t́nh thế thái. 

 

Người ta thường nói “Trà tam tửu tứ", nghĩa đại chúng nhất là “Uống trà không nên quá 3 người, mới thưởng thức hết cái thú vị của nó. C̣n uống rượu phải từ 4 người trở lên mới vui, mới náo nhiệt”. Nhưng trong 10 cuộc rượu của Đặng Xuân Xuyến khồng hề thấy có một cuộc rượu bốn người nào mà chỉ thấy toàn những cuộc rượu một ḿnh nhà thơ hay những cuộc rượu có thêm một người nữa là hai. Và cả chùm 10 bài Thơ Về Rượu th́ có tới quá nửa số bài là độc ẩm.

 

 Trước hết là bài Một tôi với lời đề tặng cháu Đặng Hải. Bài thơ chỉ có 6 câu nhưng cả 6 câu đều bắt đầu bằng từ “Một”:

 

Một chai

Một chén

Một tôi thôi

Một đêm gió quẩn chỗ tôi ngồi

Một bàn tay lạnh quờ vai lạnh

Một tiếng thở dài tôi với tôi!

 

Chai rượu chỉ có một, chén rượu cũng chỉ có môt. Chai rượu có một th́ không nói làm ǵ v́ có thể không là chai bé mà là chai vừa hay chai to đong đầy rượu để uống. Nhưng chén rượu chỉ có một th́ lại khác. Bởi lẽ bộ chén uống rượu thường với 4 chiếc, 8 chiếc hay 12 chiếc hoặc nhiều hơn, nhưng đều là số chẵn v́ người Á Đông vốn kỵ số lẻ, không đủ đôi đủ cặp. Câu thơ “Một chén” v́ người uống rượu không có ai khác ngoài “Một tôi thôi”. Độc ẩm, uống rượu một ḿnh. Đă cô đơn như thế, bối cảnh không gian và thời gian lại là:

 

Một đêm gió quẩn chỗ tôi ngồi

 

Một đêm, một làn gió cứ măi chuyển quanh một điểm, một phạm vi hẹp là cái chỗ tôi ngồi nhỏ bé.

 

Thi nhân đă cô đơn lại thêm làn gió cũng cô đơn và cái chỗ ngồi cũng lẻ loi nên không khí bao quanh lạnh lùng là không thể khác.

 

V́ vậy, nhà thơ muốn t́m một ai đó để uống cùng nhưng buồn thay lại chỉ là:

Một bàn tay lạnh quờ vai lạnh  

     

Bàn tay của ḿnh quờ t́m lên vai của ḿnh bởi có ai đâu ngoài một chai, một chén, một ḿnh tôi. Bàn tay lạnh và bờ vai cũng lạnh làm bật lên: 

 

Một tiếng thở dài tôi với tôi!

Tôi với tôi, không có ai chia sẻ.

 

Bài thơ ngắn mà giàu cảm xúc. Ngoài lối điệp liên tiếp tiếng một ở đầu câu toàn bài thơ, tác giả c̣n khéo dùng các câu thơ dài dần từ 2 tiếng đến 3 tiếng trong ba câu đầu diễn tả sự cô đơn rồi chuyển sang 3 câu 7 tiếng để kết thúc bằng một hơi thở dài buồn bă. Nhà thơ không nói thêm ǵ ngoài 6 câu thơ nhưng người đọc đều hiểu, c̣n hai câu nữa, bẽ bàng, xót xa cho thân phận của ḿnh nhưng Đặng Xuân Xuyến không viết ra bởi thi hào dân tộc Nguyễn Du đă nói hộ nàng Kiều từ 200 năm trước:

 

Khi tỉnh rượu lúc tàn canh,

Giật ḿnh ḿnh lại thương ḿnh xót xa.

 

 Rượu say là cuộc độc ẩm của nhà thơ dưới trăng nên không lạnh lẽo lắm, v́ vậy mà tinh thần có phần phấn khích:

 

Ừ này th́ rượu. Ừ th́ say

Ừ rượu tri âm ủ lâu ngày

Ta uống đêm nay cho thỏa thích

Cho trời cùng đất ngất ngưởng say.

 

Thế rồi say trong men t́nh chiu chắt, say trong rượu ngọt đào thơm và say trong lời hứa với bạn nào đấy, nhà thơ không cần đoái hoài tới chú Cuội từ nơi cung Quế xuống khẩn khoản mời lên chơi:

 

Ta chẳng ghé đâu. Ta ở đây

Sóng sánh mềm môi chén rượu đầy.

Thôi Cuội về đi ta chỉ muốn

Đêm nay thỏa thích ta được say.

 

Bài thơ là một tưởng tượng đẹp, phóng túng và táo bạo nhưng xét cho cùng cũng v́ cô đơn quá nên tưởng tượng hăo huyền thế thôi, giống như thi bá Tản Đà thế kỷ trước cũng v́ buồn nơi trần thế nên ngẩng đầu tâm sự với chị Hằng vào một đêm thu rồi thể hiện rơ nguyện vọng của ḿnh:

 

Cung quế đă ai ngồi đó chửa?

Cành đa xin chị nhắc lên chơi

 

Một mộng tưởng lên cung trăng bầu bạn với chị Hằng của Tản Đà hay mộng tưởng chú Cuội trên cung Quảng xuống mời ḿnh lên chơi của Đặng Xuân Xuyến, xét cho cùng đều là muốn thoát ly cơi trần quá buồn chán.

 

Tiệc Rượu Trong Mơ cũng là một cuộc độc ẩm diễn tả tâm trạng muốn thoát cái “Một tôi” đơn côi bằng cách để trí tưởng tượng hiện lên một thằng bạn đối tửu trong mơ. Cuộc đối tửu đă đến hồi kết:

 

Dốc ngược chai

Chắt thêm vài giọt rượu

Cạn ly này

Mai mỗi đứa một nơi

 

Cả hai đều đă say nên cứ mày rót, tao rót, khề khà nhấp môi rồi kể lể t́nh cảnh ngày mai chia ly mỗi thằng mỗi ngả, mày tao đều chung kiếp không nhà nhưng rồi sẽ:

 

Tao xa lạ

Cơi trần đày đọa

Mày xa hoa

Tiên cảnh phiêu bồng...

 

Và họ cứ cạn nhé, cạn nhé chưa biết cuộc rượu tàn khi nào. Bài thơ tưởng như ḿnh đă có bạn cùng uống rượu. Nhưng than ôi, đó chỉ là một cái bóng người trong mơ.

Men Đắng cũng là bữa rượu một ḿnh không buồn nhưng lại đầy cay đắng v́ một nghĩa vợ t́nh chồng đă tan vỡ, từ mười lăm năm trước về trong hơi men hôm nay, cũng là men rượu năm đó, cái men mà:

 

Chót nhấp môi ta trượt bước xuống bùn

 

Cho nên tay nâng chén mà trong ḷng vẫn cảm thấy:

 

Thon thót sợ vô t́nh gặp lại.

 

Tự gật đầu với ḿnh “Ừ ly nữa”, thêm rượu để cố quên đi nhưng:

 

Cạn ly này có quên được chuyện xưa?

Đau thương đấy đến ngày nào lành sẹo?

 

Và rồi chuyện xưa cứ hiện về rơ mồn một:

 

Ừ th́ cứ trách ta bạc bẽo

Cứ rêu rao ta ân ái hững hờ

 

Nhưng đâu phải thế, mà chỉ v́:

 

Quá thật thà ta ra kẻ ngu ngơ

Ngớ ngẩn cược đời ḿnh nơi kẻ chợ.

 

Người đă như yêu tinh, như hồ ly mà lại thêm trời cũng ăn ở bất công: Trời cao xa dung dưỡng lũ yêu hồ

Nên ta đành phải:

 

Cố vẫy vùng thoát xa khỏi chốn nhơ

Ta chết lặng nửa đời không phân tỏ.

 

Men Đắng đầy bi phẫn v́ không biết phân tỏ cùng ai, tưởng như sẽ đẩy nhà thơ vào miền bế tắc. Nhưng may thay vẫn có một chút ánh sáng là khi cuối cuộc độc ẩm, nhà thơ đă nhận ra chân tướng không tốt đẹp ǵ của người đă đi qua đời ḿnh nên tự gật đầu thêm cho ḿnh ly nữa, ly nữa để quên đi cái bóng tà xưa và hướng tới một b́nh minh đang đợi: Quên bóng tà lẩn khuất phía song thưa/ Ta cạn chén đón b́nh minh trước cửa.

 

Bữa rượu một ḿnh cuối cùng trong chùm thơ về rượu là bài thơ Chết. Bài thơ chỉ có 4 câu nghe như tiếng nghẹn nấc khi nhà thơ nhấp chén rượu buồn cay đắng tiễn người ḿnh yêu đi lấy chồng và thấy trái tim ḿnh đang dần chết: Kể từ trăng tàn ấy/ Ta chết dần ai hay.

 

Bài thơ khiến nhiều người nhớ tới Chuyện t́nh buồn của nhà thơ Phạm Văn B́nh đă được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc:

 

Ngày nhà em pháo nổ

Tâm hồn anh nhuốm máu

Ôi nhát chém hư vô

Ôi nhát chém hư vô.

 

Chuyện T́nh Buồn chứ không phải Chếtnhưng cũng nhuốm máu đau thương bởi những nhát chém hư vô!

 

 Thế Gian Say gọi là cuộc rượu một người cũng được hay cuộc rượu hai người cũng được. Một người v́ bài thơ là lời của Đặng Xuân Xuyến nói về thế gian say. Hai người v́ bài thơ có đề tặng nhà thơ Hoàng Xuân Hoạ khiến ta có thể hiểu là hai thi nhân đă đối ẩm với nhau rồi phiếm đàm về thế gian say và sau cuộc rượu th́ nhà thơ họ Đặng ghi lại gửi tặng nhà thơ họ Hoàng. Dù hiểu cách nào th́ Thế Gian Say cũng là một phiếm đàm về cái say rượu của người đời:

 

Thế gian say đ̣i đập chén trở cờ

Thế gian cười.

Thế gian khóc. 

Thế gian mơ

 

Người đời say đ̣i “đập chén trở cờ” rồi cười, rồi khóc, rồi mơ, rồi thêm nữa:

 

Ngật ngưỡng bước.

Khành khạch cười.

Chửi cha thiên hạ dở!

 

Tôi từng nghe, cũng chính người đời đă phân ra ba loại say lớn trong thế gian: Loại thứ nhất, say như khỉ, hết "nhảy múa rồi đến ca hát hay chửi bới”, loại thứ hai, say như lợn, "nặng nề, tŕ trệ và muốn ngủ", loại thứ ba, say như dê, "không có đầu óc, nhưng dâm đăng".

 

Thế gian say trong thơ Đặng Xuân Xuyến thuộc loại thứ nhất, say rồi chửi cha thiên hạ. Thế th́ có sao, thưa hai nhà thơ Đặng xuân Xuyến và Hoàng Xuân Hoạ? Chí Phèo kia, khi say hắn đă chửi tuốt luốt đấy thôi: “Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu hắn chửi trời. Có hề ǵ? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng chẳng là ai. Tức ḿnh, hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại...” Nhưng Chí Phèo chửi cả làng Vũ Đại đă thấm ǵ so với Trương Tửu và bạn ông khi say:

 

Chửi Đông, chửi Tây chửi tất cả

 

H́nh như hai nhà thơ họ Đặng và họ Hoàng rất tương đắc khi chê “Thế gian say đ̣i đập chén trở cờ”. Tôi tra từ điển “trở cờ” nhưng không thấy mà chỉ có “trở” được định nghĩa “Đảo ngược vị trí đầu thành đuôi, trên thành dưới, trái thành phải hoặc quay ngược lại đi hướng khác”. Dù thế nào trở cờ cũng là xấu. Cái chén nó vừa đựng rượu cho ḿnh uống giờ say đ̣i đập nó, không xấu th́ là ǵ?

 

Bài thơ Thế Gian Say hay nhất ở câu cuối:

 

Rượu ba xu. Thế gian hóa thằng rồ!

 

Ngày xưa, tiền chi tiêu trong dân chúng là tiền gián, với một quan là 360 đồng, dưới đồng là hào, dưới hào là xu rồi đến chinh và kẽm. Ca dao Việt Nam có nhắc đến người nội trợ đi chợ:

 

Một quan tiền tốt mang đi

Nàng mua những ǵ mà tính chẳng ra

Thoạt tiên mua ba tiền gà...

 

Ngày nay, đồng tiền Việt Nam được lưu hành trong dân chúng, thấp nhất là tờ giấy bạc một ngh́n đồng. Nhà thơ Nguyễn Khôi có kể về vợ ḿnh đi chợ:

 

Nửa triệu tiền tốt mang đi

Em mua những ǵ?- máy tính thẩm tra

 

Xem vậy, rượu ba xu thời nào cũng là thứ rượu rẻ tiền nhất. Nên cái đáng cười người đời là đă phải uống cái thứ rượu mạt hạng ấy mà không biết ḿnh là ai lại đ̣i đập chén trở cờ rồi cười, rồi khóc, rồi mơ và chửi thiên hạ để chính thế gian gọi là thằng rồ. Nhưng trong cái đáng chê cười ấy cũng nên có chút ḷng thương xót v́ họ toàn là dân nghèo khốn khó. Những kẻ giàu sang chơi những loại rượu Sake, Shochu, Whisky, Chivas… dẫu có say điên đảo vẫn có kẻ hầu người hạ và có ai dám bảo chúng hoá thằng rồ đâu. Bởi ở đời này, “ông” nào nói to, “ông” nào nhiều tiền th́ “ông” ấy đúng!

 

Vả lại:

 

Thế gian c̣n dại chưa khôn

Sống mặc áo rách chết chôn áo lành

 

Vậy phiếm đàm về thế gian say th́ cứ phiếm nhưng đừng quá chê trách họ.

 

Những cuộc rượu hai người trong chùm thơ về rượu của Đặng Xuân Xuân Xuyến hầu hết thấm đẫm nỗi buồn v́ nhân t́nh thế thái.

 

Hai bài thơ Quan Trường và Bạn Quan đều diễn đạt tâm trạng nhà thơ khi uống rượu với hai người bạn làm quan. Thói thường khi có bạn làm quan người ta thường hănh diện và coi đó là một may mắn và một diễm phúc. Nếu bạn là quan lănh đạo cấp cao, người ta c̣n cố chụp chung một bức ảnh bắt quàng làm họ rồi treo giữa sảnh khách để loè khoe thiên hạ. Đặng Xuân Xuyến, ít nhất có hai bạn quan nhưng anh không có cái ư khoe khoang đó . 

 

Thằng bạn trong Quan Trường là một quan chức to vừa “ngă ngựa” v́ bị bọn đồng liêu ganh ghét không cùng ḍng chảy với chúng:

 

Đục kín ḍng mày lại cố gượng trong

Chúng nó đập bởi mày không chịu hỏng

 

V́ thế, nhà thơ an ủi bạn:

 

Nào, cứ uống, đếch ǵ mày phải ngại

Làm “quan to” ngă ngựa cũng chả hèn

Thiên hạ cười. Thây kệ thiên hạ soi

Mày giả xỉn để đời thôi khốn nạn.

 

Rồi chân t́nh khuyên bạn:

 

Ừ. Thế nhé. Lấy gia đ́nh làm trọng

Cứ vui đi, mặc thiên hạ vào tṛng

Tiếc làm ǵ mấy thứ của phù du

Thiên trả Địa, đếch ǵ mày cay cú.

 

Bài thơ cho ta thấy, tuy không làm quan nhưng Đặng Xuân Xuyến biết rất rơ chốn quan trường. Nơi mê cung bí hiểm ấy luôn có những đám mây đen âm mưu vần vũ, sóng gió lật đổ thanh toán nhau bất ḱ nổi lên gây ra không biết bao nhiêu thảm kịch. 

Ở đấy đầy dẫy những kẻ mặt dày vô sỉ, đầy quyền mưu quyền biến, đổi trắng thay đen, gian hùng, giả nhân giả nghĩa…V́ thế nhà thơ gọi chốn quan trường là nơi thiên hạ đú, thiên hạ cù và văng thẳng câu chửi vào cái thiên hạ ấy:

 

Nào. Uống nhé! Kệ cha thiên hạ đú

Nào. Cứ say! Mặc mẹ thiên hạ cù

 

Rồi mời rượu bạn để:

 

Tao với mày trận nữa ngoắc cần câu

Cho trôi tuột tṛ nhố nhăng thế sự.

 

Thái độ của nhà thơ là rất thẳng thắn coi khinh chốn quan trường và cảm thông sâu sắc với bạn ḿnh, tuy làm quan nhưng vẫn c̣n chút thanh sạch và chưa bị tha hoá nên đă bị cả một lũ quan trường, chúng nó đập.

 

Người bạn quan thứ hai của nhà thơ trong bài Bạn Quan là một quan chức đang tại vị, về quê mở tiệc tẩy trần, khách mời là nhà thơ bạn cũ. Thằng bạn quan này th́ khác thằng bạn quan bị ngă ngựa, bởi thế nhà thơ đă mượn rượu giả say để có cớ vạch trần bộ mặt thật của thằng bạn cũ lâu ngày gặp lại:

 

Mày làm quan chắc kiếm bộn tiền

Chức ấy rẻ mà sinh lắm lăi

 

Mày là thằng đă bỏ tiền ra để chạy chức, xong rồi th́ phải thu hồi vốn, thu hồi xong phải làm lăi bằng cách vơ vét, ăn không từ thứ ǵ của dân.

 

Thêm nữa, cái tài học và tâm địa của mày, hai ta đâu có lạ ǵ nhau:

 

Mày học ngu nhưng thủ đoạn tài

Tao học giỏi nhưng mù thủ đoạn

 

Tưởng nói trắng phớ ra như thế th́ ḿnh sẽ hả dạ, bớt đi đau buồn thua thiệt trong cơi đời đen bạc. C̣n nó, thằng bạn quan sẽ mất mặt v́ nhục nhă. Nhưng cái hay ở bài thơ là thằng bạn lại không thấy như thế. Mà y đợi:

 

Rượu tới tầm

Mày ghé tai tao

Nói thật nhỏ

Căng tai mới rơ

 

Ơ hay, sao chỉ có hai người bạn uống rượu tẩy trần mà y lại phải “ghé tai”, “nói thật nhỏ” đến nỗi bạn phải “căng tai mới rơ”. Phải chăng quen sống ở chốn quan trường, nơi mê cung bí hiểm đă thành động h́nh trong y, lúc nào cũng phải giấu giấu diếm diếm những cái gọi là sự thực. Nay chỉ có y và thằng bạn mà y vẫn chửi là “Quá nửa đời măi chửa hết ngu…” th́ nỗi sợ ấy không c̣n nữa nên y mới có đủ dũng khí để nói ra cái sự thực ấy:

 

“Làm người khó

Làm quan càng khó

Chốn quan trường chó, vịt giống nhau…”

“Quan càng lớn, chữ nhân càng nhỏ…”

“La liếm quen rồi nào biết bẩn nhơ!”

 

Đúng là y nói rất thật nhưng cũng đúng y là một thằng học ngu v́ y chưa đọc hết câu: “Làm người là khó, làm người xă hội chủ nghĩa c̣n khó hơn nhiều

 

Vẫn đang đà giả tỉnh giả say, nhà thơ làm ra bộ ngớ ngơ: Khen các quan v́ dân v́ nướcAi ngờ thằng bạn quan cũng đang đà được nói thật nên đáp lại cũng rất thật: Đời đă chóQuan trường càng chó

 

Tuy y nói thật thế nhưng y vẫn đang làm quan. Bữa tiệc tẩy trần hôm nay là tiệc của nhà quan được mua sắm bởi những đồng tiền y đă “Ăn của dân không từ cái ǵ”, đă “La liếm quen rồi nào biết bẩn nhơ”. V́ vậy, nhà thơ cần phải nói thẳng nốt với y:

 

Rượu mày mời

Tao uống khó trôi

Thịt mày gắp

Tao nhai khó nuốt

 

Bạn Quan là một bài thơ hay, một cuộc rượu hai người đầy kịch tính, cả hai đều mượn hơi men để nói thật ḷng ḿnh, rất đúng với câu “Lời say sưa mới là câu chân t́nh” (Trần Huyền Trân) cho ta thấy bộ mặt thật xấu xa bỉ ổi của bọn quan trường trong xă hội hiện nay.

 

 Đời Khát với lời đề tặng nghệ sĩ Vơ Hoài Nam là cuộc rượu của đôi bạn, một nhà thơ và một nghệ sĩ. Hiển nhiên rượu phải ngon và quư: Rượu t́nh đời men ủ nhiều năm. Họ khát gặp nhau và khát cả rượu nên cuộc đối tửu là một trận càn khôn túy lúy:

 

Này th́ khát!

Uống cho đời đỡ khát

Rượu t́nh đời men ủ nhiều năm

Khát chất chồng

dồn nén

tháng năm

Ta đốt cạn cái đong đời cay đắng

 

Họ liên tiếp chuốc rượu mời giục nhau trong ba khổ thơ liên tiếp khổ nào cũng mở đầu bằng hai câu:

 

Uống!

Th́ uống!...

 

Uống để cho hết u buồn, cho Nhật Nguyệt hửng nắng, cho ḷng ta và ḷng bạn không hổ thẹn giữa một thế gian “sấp ngửa trắng đen”, và để: Rượu tri âm thêm vững mạnh bước đường! Đúng là thi nhân, nghệ sĩ say th́ chữ nghĩa tràn chiếu rượu

 

Thân phận nhà thơ Đặng Xuân Xuyến th́ bạn đọc đều đă biết, chỉ xin vài nét về tài tử Vơ Hoài Nam để mọi người hiểu thêm về kèo rượu của đôi bạn.

 

Bố mẹ Vơ Hoài Nam ly hôn khi anh mới lên hai, kể từ đó, Vơ Hoài Nam sống như một đứa trẻ không có gia đ́nh. "Đầu đường, xó chợ đă dạy tôi nên người”. Đấy là lời dũng cảm anh tự nói ra. Trở thành diễn viên chính trong series phim "Cảnh sát h́nh sự", Vơ Hoài Nam được coi là một trong những tài tử hàng đầu của điện ảnh phía Bắc. Khi đang ở đỉnh cao của sự nghiệp, anh bất ngờ rời xa màn ảnh cùng vợ mở quán ăn để có đủ cơm áo chăm lo cho đàn con 4 đứa..

 

Vơ Hoài Nam tâm sự: "Đối với tôi, tiền không phải là tất cả, tiền không đánh đổi được t́nh nghĩa, hạnh phúc gia đ́nh. Nghĩ vậy nên tôi dừng lại, không dấn thêm một bước nữa". Thật không hổ thẹn khi không ham tiền và ham sự nổi danh dưới ánh đèn sân khấu. 

 

Đúng như câu thơ Đặng Xuân Xuyến:

Ta như bạn sống một đời không thẹn

 

Say Yêu là cuộc rượu của nhà thơ với người t́nh. Một cuộc rượu đă đến hồi rượu ngọt, môi mềm và “Xem trong âu yếm có chiều lả lơi”:

 

Nào nâng chén cho sầu sầu rũ bỏ

Trút áo xiêm cho đêm bớt ngại ngần           

Đây rượu nồng, men ủ đă nhiều năm

E ngại thế... Làm sao ta chẳng giận

 

Và rồi mặc dù đêm lạnh lắm nhưng đă say yêu, đă trút áo xiêm rồi th́ cái ǵ đến sẽ phài đến:

 

Đêm phập phồng, ngực nơn hứng trăng non

Môi đón lưỡi uống hương t́nh bất tận.

 

Trong thi ca Việt Nam, ta thấy nhiều bài thơ hay về cuộc rượu của nhà thơ với người đẹp như trong thơ Lưu Trọng Lư, Vũ Hoàng Chương, Xuân Diệu... Nhưng hầu hết những người đẹp đó đều là gái giang hồ, gái nhảy hay kỹ nữ:

 

 Say đi em, say đi em

Say cho lơi lả ánh đèn

Cho cung bậc ngả nghiêng điên rồ xác thịt

Rượu, rượu nữa, và quên, quên hết...

             (Vũ Hoàng Chương - Say đi em)

 

 Khách ngồi lại cùng em! Đây gối lả,

Tay em đây, mời khách ngả đầu say;

Đây rượu nồng. Và hồn của em đây,

Em cung kính đặt dưới chân hoàng tử.

                (Xuân Diệu - Lời  kỹ nữ)

 

Người đẹp trong Say Yêu của Đặng Xuân Xuyến không phải là gái giang hồ, gái nhẩy hay kỹ nữ nhưng tiếc thay cũng chỉ là người con gái chẳng cần thề non hẹn biển, nguyện ước trăm năm “như chim chắp cánh như cây liền cành” mà chỉ say yêu một đêm, một lần:

 

Yêu thương nhé.

Một lần thôi. Là đủ

Ta đâu cần gian díu giữa nhân gian...

 

Có thể nói nhờ Rượu mà nhà thơ Đặng Xuân Xuyến đă cảm khái nên chùm Thơ Về Rượu khá hay và độc đáo. Chùm thơ 10 bài với 10 cuộc rượu khác nhau, lúc độc ẩm, lúc nhị ẩm trong những bối cảnh khác nhau đă diễn tả khá đậm nét nỗi buồn riêng ḿnh và nỗi buồn chung về nhân thế của nhà thơ, giúp người yêu thơ hiểu thêm về thi nhân và hiểu thêm cái cơi đời sấp ngửa đen bạc này.

 

Nh́n bộ dạng thư sinh của Đặng Xuân Xuyến, tôi nghĩ nhà thơ không phải là người hay rượu mà chỉ đáng phụ chén cho cụ Tam nguyên Yên Đổ, nếu cụ c̣n sống. Mà cụ Tam th́: Rượu tiếng rằng hay, hay chả mấyĐộ năm ba chén đă say nhè

 

Phải chăng Đặng Xuân Xuyến đă mượn rượu và có hẳn một chùm Thơ Về Rượu hôm nay để xóa nḥe đi tất, để ngự lên hiện thực mà ngạo chơi với Thế sự thăng trầm bao tục lụy này?!

 

*

 

Sài G̣n, cuối tháng 07.2018

Nhà giáo Nguyễn Bàng

Địa chỉ: 17 đường 69, Tân Quy, Quận 7, Sài G̣n.

Email: bnguyen37@gmail.com

 

Ảnh tác giả Nguyễn Bàng:

 

 

 

 

Tin Tức - B́nh Luận     Vinh Danh QLVNCH     Audio Files     Tham Khảo     Văn Học Nghệ Thuật     Trang Chính