Ông già Noel là ai?
Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Mỗi năm Giáng Sinh về, h́nh ảnh Ông Già Noel xuất hiện khắp mọi nơi. Ông
Già Noel thân thương gần gũi vui vẻ trao quà cho trẻ em. Ông Già Noel thăm
viếng và chia sẻ cho những người kém may mắn. Ông Già Noel làm MC trong
các chương tŕnh ca nhạc mừng Giáng Sinh…
Ông Già Noel là nhân vật lịch sử hay chỉ là huyền thoại ?
Thánh Nicôla và Ông Già Noel là cùng một người. Thánh Nicôla là một Giám
Mục của Giáo Phận Myra, bên Thổ Nhĩ Kỳ. Ngài sống ở thế kỷ thứ 4, nổi
tiếng về nhân đức bác ái đối với người nghèo. Có nhiều huyền thoại về
ngài, như ngài đă từng bỏ tiền ra để cung cấp 'cuả hồi môn' cho 3 cô gái
bần cùng để cứu họ khỏi bị sa lầy vào cuộc sống măi dâm. Ngài được tôn
sùng đến nỗi nhiều thành phần trong xă hội đă tôn vinh ngài làm đấng quan
thầy cho ḿnh. Tuỳ theo địa phương, ngài là thánh quan thầy cuả những thủy
thủ, cuả giới thương gia, người xạ thủ, thợ cất rượu, chủ cầm đồ, giới
sinh viên, trẻ em và...cả những tên trộm cướp hoàn lương.
Người Pháp gọi là: Le Père Noel (ông Cha, linh mục Noel), người Anh gọi
trực tiếp là Santa Claus (Thánh Nicôla), Thánh Giám mục, lễ mừng ngày 6
tháng 12 hàng năm.
Người Pháp thân mật gọi Ngài là “Le Père Noel” (ông cha Noel) v́ ngài liên
hệ nhiều đến lễ Noel, nhất là với trẻ em, đến nỗi sau khi Ngài qua đời đă
lâu rồi, mà h́nh ảnh Ngài c̣n được lưu truyền cho hậu thế. Đầu tiên ở Châu
Âu, rồi tới toàn thế giới qua bóng dáng một cụ già đẹp lăo, râu tóc bạc
phơ, mặc áo choàng đỏ viền trắng, thắt lưng da đen,đội mũ chóp đỏ, lưng
vác một giỏ lớn đây đồ chơi và bánh kẹo cho thiếu nhi.
Người ta c̣n thi vị hóa, đem niềm vui cho trẻ em, bằng cách “bắt ông cha
Noel đêm 24 tháng 12 chui qua ḷ sưởi vào pḥng ngủ của các em, bỏ đồ
chơi, bánh kẹo vào những chiếc giày các em để bên ḷ sưởi, hay bỏ vào
những chiếc vớ mà các em treo ở chân giường”. Thật ra là cha mẹ các em bỏ
vào đó để khuyên các em phải ngoan th́ “Cha Noel” mới cho quà! Một cách
giáo dục hay!
Ngày nay di hài cuả ngài bị chia đôi,
một phần được tôn kính tại 2 Vương Cung Thánh Đường ở thành phố Bari cuả Ư
(một nhà thờ Công Giáo và một nhà thờ Chính Thống Giáo nằm chung trong một
khu thánh địa) và phần khác trong đền thờ Thánh Nicolas ở Venice, cũng
nước Ư. Lư do là khi đế quốc đông phương Byzantine bị đe doạ bởi quân Hồi
Giáo (1087), các thuỷ thủ cuả thành Bari đă tổ chức một cuộc viễn chinh
qua Myra để đưa di hài cuả Ngài về Ư, nhưng các tu sĩ Chính Thống Giáo ở
đó phản đối nên họ chỉ 'cướp' được một nửa. Sau khi Myra bị thôn tính, các
thuỷ thủ thành Venice tham gia cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất đă đưa về phần
c̣n lại (1100). Những cuộc thí nghiệm khoa học ngày nay xác nhận xương ở
cả hai nơi thực sự thuộc về một người. Nhưng ngoài hai nơi đó ra, th́ c̣n
nhiều thánh đường ở bên Âu Châu, ở bên Nga và cả ở bên Mỹ cũng tự nhận là
có di hài cuả thánh Nicolas (một đốt ngón tay, một chiếc răng...)
Ngoài Công Giáo và Chính Thống Giáo,
ngài cũng được nhiều giáo phái Tin Lành tôn kính và đặt tên cho các nhà
thờ cuả họ như các giáo phái Baptist, Methodist, Presbyterian và phái Tin
Lành Cải Cách (Calvin, bên Pháp)
C̣n 'Santa Claus' ngày nay là một biến chế xuất phát ra từ bài hát "Santa
Claus Is Coming to Town" (1934) và được giới thương mại cổ vơ để bán hàng.
Đó là một ông già râu trắng, có khi được mô tả là có vợ nữa, sống ở Bắc
Cực, là chủ xưởng làm đồ chơi và nửa đêm Noel sẽ dùng xe tuyết kéo bởi
những con hươu, bay trên trời, chui qua các ống khói để chui vào nhà mà
tặng quà cho các em nhỏ đang ngủ say. Ông tặng những món quà tuỳ theo hành
vi cuả chúng như nghịch ngợm hoặc ngoan hiền. Ông thường cười với một
giọng độc đáo "hô, hô, hô".
Khi tới Việt Nam, dân chúng không hiểu
rơ nguồn gốc, thấy h́nh cụ già râu tóc bạc phơ, nên gọi là Ông Già Noel.
Ông Già Noel ngày nay đă bị xă hội tục
hóa quá nhiều khiến lu mờ đi ư nghĩa chính của câu truyện, đó là tấm gương
quảng đại của vị Giám mục Thánh thiện, Thánh Nicôla.
Cả hai Giáo Hội Đông Phương và Tây
Phương đều vinh danh ngài. Có thể nói, sau Đức Mẹ, ngài là vị thánh thường
được các nghệ sĩ Kitô giáo mô tả. Tuy nhiên, về phương diện lịch sử, chúng
ta chỉ biết một dữ kiện, Thánh Nicôla là giám mục ở Myra vào thế kỷ thứ
tư. Myra là một thành phố nằm trong Lycia, một tỉnh của Tiểu Á. Tuy nhiên,
như nhiều vị thánh khác, chúng ta có thể biết được mối quan hệ giữa thánh
nhân và Thiên Chúa qua sự ngưỡng mộ mà các Kitô hữu dành cho ngài. Sự
ngưỡng mộ được diễn tả qua các câu truyện đầy màu sắc và thường được kể đi
kể lại trong nhiều thế kỷ.
Có lẽ câu truyện nổi tiếng nhất về Thánh Nicôla là
ḷng bác ái của ngài đối với một gia đ́nh nghèo khổ mà ông bố không có của
cải để cho ba cô con gái làm của hồi môn. V́ không muốn trông thấy họ phải
lâm vào cảnh đĩ điếm, Thánh Nicôla đă bí mật ném ba gói vàng qua cửa sổ
nhà ông này vào ba trường hợp khác nhau, để giúp các cô con gái ấy đi lấy
chồng. Qua các thế kỷ, huyền thoại này trở thành thói quen tặng quà nhân
ngày lễ kính thánh nhân. Trong thế giới nói tiếng Anh, Thánh Nicôla trở
thành Santa Claus và người Việt thường gọi là Ông Già Noel. (x.nguoitinhuu.com)
1. Cuộc đời Thánh Nicôla:

Năm 1969, Giáo Hội Công Giáo đă chính
thức đặt vấn đề tra cứu về thân thế của Thánh Nicôla. Ngài là một vị thánh
thực sự hay chỉ là một huyền thoại?
Sử liệu c̣n để lại đă chứng minh rằng Ngài là một nhân vật có thật.
Thánh nhân sinh năm 280 scn, tại một
ngôi làng nhỏ tên Batara thuộc vùng Tiểu Á (ngày nay thuộc lănh thổ nước
Thổ Nhỉ Kỳ). Cha mẹ đặt tên cho con trai bằng tiếng Hy Lạp là Nicôla. Lúc
ấy nền văn minh và văn hóa Hy lạp c̣n thống trị nhiều vùng đất rộng lớn
trong đó có Thổ Nhỉ Kỳ. Theo tiếng Hy Lạp, Nicôla có nghĩa là Người Anh
Hùng của Dân Tộc. Cái tên định mệnh đó rất xứng đáng đối với ngài ít nhất
ở lănh vực đạo đức và tôn giáo. Ông bà thân sinh tuy không giàu có lắm
nhưng luôn giúp đỡ người nghèo. Hấp thụ nền đạo đức bác ái từ cha mẹ :
"Phải luôn là người lương thiện, nghĩ đến người khác trước khi nghĩ đến
ḿnh", Nicôla đă trở thành một mẫu người thánh thiện ngay khi ngài c̣n ở
độ tuổi thiếu niên. Một cơn dịch bệnh tràn qua thôn xóm. Cha mẹ qua đời,
lúc này Nicôla mới 12 tuổi. Tuy vậy, cậu bé vẫn tiếp tục đem tiền bạc giúp
đỡ cho những người cùng khổ. Nicôla miệt mài học tập giáo lư. Ngài có một
khả năng siêu nhiên lạ lùng là có thể cảm nghiệm được nỗi khổ đau đang xảy
ra ở đâu đó và lập tức đến nơi cứu giúp.
Trong lịch sử Giáo Hội Công Giáo, có
lẽ Thánh Nicôla là người được phong chức Giám Mục thành Mira ở độ tuổi trẻ
nhất. Lúc đó ngài mới có 19 tuổi. V́ vậy, bạn bè đặt cho ngài biệt danh
vui nhộn là "chú nhóc Giám Mục". Ngài cười đón nhận và chẳng phiền ḷng tí
nào.
Năm 303, lúc Nicôla 23 tuổi, Vua La Mă
là Dio Pletian buộc mỗi vùng thuộc đế quốc La Mă phải tôn phục ông là
thượng đế. Dĩ nhiên Giám Mục Nicôla và giáo dân địa phận Mira không chịu
tuân phục. Đối với Kitô hữu, chỉ có một Thượng Đế duy nhất, đó là Thiên
Chúa. V́ vậy, thầy tṛ Nicôla đều được ưu ái mời vô khám nằm đếm lịch, ăn
bánh ḿ đen và uống nước lă. Riêng Nicôla bị biệt giam trong một cái nhà
tù nhỏ xíu, bị bỏ đói, khát và lạnh đến 10 năm. Vô cùng mầu nhiệm, ngài
vẫn sống.
Đến năm 313, hoàng đế Constantine lên ngôi, ra sắc chỉ Milan, đại xá thiên
hạ. Lao lư 10 năm đă làm cho đức tin và con người của Nicôla thêm bền
vững. Ngài dốc tâm giảng đạo, phát triển Giáo Hội, bố thí của cải và đem
vô số người về với Chúa.
Ngày 6 tháng 12 năm 343, ĐGM Nicôla từ trần, hưởng thọ 63 tuổi. Ngài để
lại cho trần thế một công nghiệp đồ sộ, một tên tuổi rực chói và những câu
chuyện có thật lẫn huyền thoại mà vẫn được lưu truyền măi cho đến ngày
nay.
Một thời gian ngắn sau khi ĐGM Nicôla từ trần, người dân Mira dựng lên một
ngôi đền thờ tôn kính ngài, lưu giữ tất cả các vết tích và các vật dụng
của ngài.
Đến năm 800 Giáo Hội Công Giáo Đông Phương chính thức tuyên dương ngài là
thánh.
2.Từ một vị Thánh trở thành Ông Già Noel:
Làm cách nào mà từ một vị Thánh đầy ḷng bác ái lại trở thành Ông Già
Noel, một biểu tượng mang tính tiêu dùng vào mỗi mùa Giáng Sinh?
Jeremy Seal, một nhà văn chuyên viết về các đề tài du lịch (hay một nhà
văn lăng du, travel writer), đă lao vào một cuộc t́m kiếm mang tính quốc
tế để trả lời cho câu hỏi trên và Ông đă cho viết lại những t́m kiếm của
Ông trong cuốn sách có nhan đề: “Nicholas: Cuộc Viễn Du Mang Tín Thiên
Hùng Ca từ Một Vị Thánh trở thành Ông Già Noel” (Nicholas: The Epic
Journey from Saint to Santa Claus) do nhà sách Bloomsbury xuất bản.
Ông đă chia sẽ cho hăng tin Zenit về những ǵ mà Ông đă khám phá ra, bằng
việc dơi theo sự sùng kính Ông Già Noel trên khắp địa cầu và lư do tại sao
Ông nghĩ Thánh Nicôla và ḷng bác ái từ nhân của vị Thánh này vẫn c̣n âm
vang măi cho đến ngày hôm nay, mặc cho chủ nghĩa tiêu thụ hóa của mùa
Giáng Sinh.
Hỏi (H): Thưa Ông, điều ǵ đă khiến
Ông có cảm hứng để viết ra cuốn sách này? Và Ông định t́m kiếm măi cho đến
tận đâu?
Ông Seal (T): Thưa, tôi bị lôi cuốn vào đề tài này bởi v́ chính tôi cũng
có hai cô con gái nhỏ, 6 và 2 tuổi khi tôi bắt đầu dự án này. Chúng nhắc
nhở cho tôi biết được nhân vật Ông Già Noel có ư nghĩa quan trọng như thế
nào đối với các trẻ em.
Tôi cũng bị lôi cuốn vào Thánh Nicholas v́ lẽ câu chuyện của vị Thánh này
có tính chất thiên hùng ca hay thiên sử thi. Tôi là một nhà văn chuyên
viết về các đề tài du lịch và ư thức rằng măi cho đến khi vị Thánh này
chết đi th́ mọi người mới biết được vị Thánh đă thực hiện một cuốn viễn du
lạ kỳ bắt đầu từ Thổ Nhĩ Kỳ đến tận Châu Âu, Manhattan và sau cùng là vùng
Bắc Cực lạnh giá.
Tôi cũng đă đi đến tất cả những nơi có
gắn liền với cuộc sống của vị Thánh Nicholas này.
Tôi bắt đầu chuyến viễn du tại Thổ Nhĩ Kỳ là nơi mà Vương Cung Thánh Đường
nguyên thủy mang tên vị Thánh đứng sừng sững giữa thành phố Myra, giờ đây
là thành phố Demre; rồi lần theo sự sùng kính của vị Thánh này đến vùng
phía Tây của Bari, Ư Quốc; và phía Bắc đến thành Venice, Áo Quốc; rồi đến
Amsterdam của Ḥa Lan và rất nhiều nơi khác nữa tại Châu Âu; rồi đến thành
phố Manhattan và sau cùng là đến Lapland ở phía Bắc Phần Lan và Thụy Điển
cùng với hai đứa con gái của tôi vào mùa Giáng Sinh năm vừa qua.
(H): Thưa Ông, Thánh Nicholas của thành Myra là ai vậy?
(T): Thưa, chúng ta biết rất ít về vị Thánh này. Vị Thánh chính là Đức
Giám Mục của Giáo Phận Myra vào thế kỷ thứ 4. Myra là một thị trấn ở phía
Nam Thổ Nhĩ Kỳ, nay được biết đến là thành phố Demre. Không có bằng chứng
nào c̣n sót lại về cuộc sống thật sự của vị Thánh này ngoại trừ việc tham
khảo vào bản viết tay của thế kỷ thứ 6.
Chúng ta hoàn toàn chẳng biết ǵ cả về Thánh Nicholas ngay cả sau khi vị
Thánh này mất đi. Nhưng bởi v́ vị Thánh là một người rất nổi tiếng, được
biết tới sau khi vị Thánh đă chết đi, do đó, có lẽ là do một điều ǵ đó
trong cuộc sống của Ngài mới làm cho Ngài được ca ngợi nhiều đến như vậy;
chúng ta tuy không biết được ǵ nhiều về vị Thánh này, nhưng giác quan cho
chúng ta biết được rằng: Ngài là một người rất đặc biệt.
Trông có vẽ là Ngài là một người rất tế nhị nên đă khiến cho tên tuổi của
Ngài được đề cập đến trong việc cầu xin một sự trợ giúp về vật chất lẫn
một sự trợ giúp mang tính thực tế nào đó. Khía cạnh này vẫn măi âm vang
qua biết bao nhiêu thế hệ bởi v́ sự trợ giúp về vật chất là một điều ǵ đó
mà tất cả chúng ta đều cần đến hay có thể liên hệ đến.
(H): Thưa Ông, đâu là những hành
động khác thường, nổi bật của vị Thánh này?
(T): Thưa, có rất nhiều loại câu chuyện minh chứng cho những hành động
khác thường và nổi bật của vị Thánh này, v́ lẽ, Ngài là vị Thánh duy nhất
sống rất thọ. Trong thời của Ngài, hầu hết những vị Thánh Kitô Giáo đều bị
tử v́ đạo, chỉ có Thánh Nicholas là có nhiều câu chuyện được kể về nhất v́
vị Thánh sống rất lâu và đă qua đời ngay trên giường ngủ của Ngài.
Bạn có thể chọn lựa một vài mẫu chuyện về Ngài, nhưng hầu hết mọi câu
chuyện đều có một điểm chung duy nhất là việc Ngài chủ động giúp đỡ tất cả
mọi người. Có vô số câu chuyện về việc Ngài cứu các thủy thủ khỏi bị sóng
băo đánh ngoài khơi bờ biển của thành phố Myra. Khi Ngài thuyết phục vị
thuyền trưởng của một chiếc tàu vừa mới vượt qua mang các hàng hóa về lúa
thóc đến thành phố Myra là nơi mà mọi người đang phải chết đói, tức th́
chuyến hàng của vị thuyền trưởng đó tự nhiên được bổ sung thêm rất nhiều.
Một số binh sĩ đang chờ đợi tử h́nh đă
nói dối là thấy được vị Thánh trong giấc mộng, tức th́ Thánh Nicholas liền
đến an ủi họ và giúp họ được giải thoát.
Khi ư tưởng của Thánh Nicholas đến được Nga Sô vào thế kỷ thứ 11, th́ một
loạt câu chuyện mới về vị Thánh được nêu ra. Những người Nga Sô gọi Ngài
là “ugodnik” tức “người giúp đỡ.” Tại Nga Sô, Ngài đă giúp đỡ dân chúng
dưới nhiều h́nh thức khác nhau như: hổ trợ những người chăn cừu trong việc
bảo vệ đàn cừu khỏi bị chó sói, bảo vệ các ngôi nhà khỏi bị cháy rụi, vân
vân..
(H): Thưa Ông, đâu là những cản trở mà sự sùng kính về vị Thánh này gặp
phải qua nhiều thế kỷ?
(T): Thưa, tôi nghĩ là có hai khía
cạnh cụ thể.
Khía cạnh đầu tiên là từ thế kỷ thứ 8 trở đi, nơi mà Ngài đă bắt đầu, tại
phía Nam của Thổ Nhĩ Kỳ liên tục bị đe dọa từ các thế lực Hồi Giáo đang
lớn mạnh tại đó, những người vốn không mấy thích thú ǵ cả về vị Thánh
này.
Những di tích của Thánh Nicholas đă bị đưa ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ vào năm
1087 và được mang đến Bari, Ư Quốc, vốn đă thiết lập nên tên tuổi của Ngài
tại Âu Châu và sự sùng kính đó cứ thế mà được lan tràn ra khắp lục địa Âu
Châu. Rất đáng ngạc nhiên là nó được dời ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ kịp thời v́ lẽ
Ngài không bị tách rời ra khỏi nhịp điệu phát triển tại một quốc gia Hồi
Giáo tương lai; và tại Bari, một Vương Cung Thánh Đường đă được dựng lên
bên trên những di tích của Ngài.
Khía cạnh thứ nh́ chính là phong trào
cải cách đă càn quét toàn bộ vùng phía Bắc Âu Châu vào các thế kỷ 16 và 17
và việc xem nhẹ / coi thường tầm quan trọng của các vị Thánh. Tôi nghĩ
Ngài chính là vị Thánh duy nhất đă tạo ra được sự cảm kích, sâu đậm cho
tất cả mọi người vượt qua cả phạm vi của Giáo Hội, v́ lẽ Ngài đă trở thành
một thành viên yêu mến nhất của tất cả mọi người và mọi nhà.
Thánh Nicholas sẽ đến cứ vào mỗi ngày
thứ 6 của tháng 12 để mang các món quà xuống từ ống khói cho các trẻ em ở
phía Bắc Châu Âu; và bắt đầu từ thế kỷ thứ 14 Ngài đă trở nên phổ biến và
được yêu mến nhiều bởi tất cả mọi người. Chính điều này đă tạo cho việc
sùng kính Ngài trở nên ngày một kiên vững và thành tŕ hơn, đang khi đó,
th́ tại tất cả những nơi khác những h́nh ảnh và bức tượng của các vị Thánh
khác đều bị phá trụi, bị thiêu hũy, bị đốt cháy hay bị đập tan ra từng
mănh.
(H): Thưa Ông, làm thế nào mà vị Thánh này có liên quan đến h́nh ảnh
của Ông Già Noel thời nay?
(T): Thưa, v́ t́nh yêu thương vào
Thánh Nicholas đă giữ cho việc sùng kính Ngài được tồn tại và sống động
măi cho đến cuối thế kỷ thứ 18 tại thành phố Manhattan, thuộc tiểu bang
New York, là nơi mà sự trở lại của Ông Già Noel đă xảy ra.
Cái tên “Santa Claus” (Ông Già Noel) là cách đọc theo giọng Mỹ của từ
“Sinterklaas” của người Hà Lan. Thánh Nicholas và Ông Già Noel là cùng một
người, thế nhưng rất nhiều người không hề biết được điều này. Cả hai đều
là một, nhưng trông có vẽ khác nhau là v́ sự tiến triển tại nhiều thời
điểm khác nhau sau cái chết của vị Thánh.
Chúng ta không biết được vào thời gian nào mà ư tưởng này được lan truyền
từ phía Bắc Châu Âu đến vùng Tân Amsterdam, bây giờ là thành phố
Manhattan. Nhưng thật là an toàn khi nói rằng vị Thánh này đă đến cùng
thời với những người di cư đầu tiên như là một trí nhớ giả tạo (fake
memory) và sau đó bị im lặng tại vùng Bắc Mỹ măi cho đến cuối thế kỷ thứ
18.
Điều đă xảy ra chính là việc cho quà, mà vào thời gian đó chỉ đơn thuần là
một việc trao đổi các vật gia dụng trong nhà mang tính chất địa phương và
nhất thời mà thôi, và rồi sau đó bùng nổ thành một thứ ǵ đó lớn hơn rất
nhiều. Việc sản xuất đại trà cũng từ đó mà bắt đầu, các tiệm bán lẻ bắt
đầu mở ra, các loại đồ chơi trở nên thịnh hành từ phía Bắc Châu Âu, và các
cuốn sách, các dụng cụ âm nhạc và các đồ vải lanh đều có thể mua sắm được.
Tầm ảnh hưởng của việc này chính là truyền thống trao tặng quà cáp được
hoán chuyển trên tất cả mọi khía cạnh nhận thức của con người. Điều này đă
tạo ra một nhu cầu cho việc cần phải có một tinh thần trong việc trao tặng
quà cáp. Thánh Nicholas chính là người hay trao tặng quà cáp từ thế giới
cổ trong các truyền thống của người Ḥa Lan và người Anh Quốc, và mọi
người chẳng cần phải nghĩ ngợi quá lâu để liên tưởng ngay đến Ngài.
Mọi người ở vào cuối thế kỷ 18 đại chúng hóa ư tưởng về Ông Già Noel,
nhưng vào thời đó, họ không có chủ ư là thương mại hóa. Thánh Nicholas
cũng từ đó mà nổi trội lên và dần dà tên của Ngài được đổi thành Santa
Claus tức Ông Già Noel.
Vào những năm của thập niên 1820, Ngài
bắt đầu đạt được những sự công nhận qua các loại đồ trang trí như: nai
tuyết, ngựa kéo xe trượt tuyết và các quả chuông. Chúng chỉ đơn thuần là
những thứ trang điểm bề ngoài trong một thế giới mà Ngài nổi trội lên. Vào
thời đó, xe ngựa trượt tuyết chính là phương tiện để bạn có thể đến được
vùng Manhattan.
Bài thơ “Một Cuộc Viếng Thăm của Thánh
Nicholas” (A Visit from St. Nicholas) cũng c̣n được biết đến như “Twas the
Night Before Christmas” (Măi Cho Đến Đêm Trước Giáng Sinh) được xuất hiện
ra trước công chúng vào năm 1822 và mô tả đầy đủ các chi tiết về vị Thánh.
Khi đó Ngài hút thuốc bằng tẩu, và dần dà trở thành nhân vật mà giờ đây
chúng ta được biết đến.
Tất cả những yếu tố này được thành
h́nh nên về Ngài, và càng ngày Ngài càng bị thương mại hóa, vốn là một
điều thật dễ hiểu, nhưng đó lại là một sự sai lạc so với ư nghĩa nguyên
thủy của việc Ngài là ai và có ư nghĩa như thế nào. Trong thời đại Trung
Cổ, Ngài chính là một biểu tượng và một thần tượng về ḷng bác ái. Tôi
không dám chắc là liệu điều này c̣n đúng hay không nữa trong thời đại ngày
nay, v́ có vẽ con người thời nay đă h́nh tượng hóa Ngài trong một sự pha
trộn lạ kỳ giữa ḷng bác ái và sự bùng nổ của việc thương mại hóa.
(H): Thế thưa Ông, Ông có đề nghị ǵ cho các bậc làm cha mẹ Kitô Giáo
để họ kể về Ông Già Noel cho các con cái của họ?
(T): Thưa, điều mà tôi đă cố gắng làm
bằng cách lần theo dấu vết của Ông Già Noel về tận nguồn gốc nguyên thủy
của vị Thánh chính là cách để nhắc nhở chính bản thân tôi rằng thật sự có
một khía cạnh đạo đức luân lư thật trong việc trao tặng quà. Thánh
Nicholas luôn t́m cách giúp đỡ mọi người khi họ rơi vào t́nh trạng túng
quẫn.
Đây chính là bài học mà chúng ta có
thể rút ra được từ việc trao tặng quà. Các món quà, nhằm để trao cho những
người thân mà họ đă có đầy đủ hay dư thừa, không thể nào phản ánh đúng cho
được những ǵ mà Thánh Nicholas thường hay làm. Làm cách nào mà vị Thánh
này trở nên quan trọng và có ư nghĩa đối với tất cả các trẻ em, th́ tôi
thật sự không biết.
Tôi là một người theo đạo Anh Giáo đă từng sa ngă, nhưng điều thú vị mà
tôi t́m được qua Thánh Nicholas này chính là từ các quan điểm về mặt trí
thức lẫn về mặt đạo đức, luân lư học. Tôi yêu mến khía cạnh đạo đức luân
lư mà vị Thánh này đại diện cho và về những hoạt động mang tính bác ái của
Ngài.
Thánh Nicholas có sức lôi cuốn cho bất
kỳ ai trên bất kỳ mọi khía cạnh đạo đức, và luân lư học nào, và không có
một hệ thống tín ngưỡng nào có thể bất đồng về những ǵ mà Ngài tượng
trưng cho.
Ngài nói chuyện với tất cả mọi người v́ lẽ quá nhiều thần học có thể làm
cho rối rắm thêm, thế nhưng chính Ngài và những câu chuyện của Ngài là rất
đơn giản, mộc mạc. Tôi nghĩ đó là lư do tại sao mà chúng vẫn c̣n âm vang
măi qua hàng trăm năm và tại sao chúng lại có tính liên kết tồn tại trong
truyền thống của mọi gia đ́nh khi chúng ta đề cập tới Ông Già Noel trong
thời đại ngày nay.(nguồn: Vietcatholic 22/12/2005).
3. Vài cầu chuyện về Thánh Nicôla.
a. Thánh Nicôla làm phép lạ trên
biển
Câu chuyện kể về người thủy thủ một chiếc tàu sắp bị đắm trong vùng biển
Địa Trung Hải. Con tàu bị lạc giữa một cơn băo tố và va phải đá ngầm và bị
thủng một lỗ to. Nước biển tràn vào ồ ạt. Con tàu chồng chềnh ngă nghiêng
và ch́m dần xuống. Một vài thủy thủ chợt nhớ lại tên thánh Nicôla hằng cứu
giúp, mặc dầu lúc ấy ngài đă tạ thế. Lập tức họ cùng nhau quỳ xuống khấn
nguyện tên ngài và khẩn cầu ngài cứu vớt. Đột nhiên từ trên không, giữa
những làn nước giá buốt trút ầm ầm như thác, giữa những cơn sóng gầm thét
điên cuồng, thánh Nicôla trong chiếc áo giám mục màu đỏ từ từ hạ xuống
giữa khoang tàu. Gió bỗng thôi gào, mưa băo ngưng tạnh. Thánh Nicôla cùng
thuỷ thủ đoàn quỳ xuống tạ ơn Thiên Chúa, rồi ngài cùng họ chèo chống con
tàu ra khỏi vùng đá ngầm bằng một chiếc sào dài. Khi con tàu đă đến chỗ
b́nh yên, th́ ngài vẫy tay từ biệt họ, cất ḿnh lên không và biến mất sau
những đám mây trắng. Vẫn chưa chấm hết câu chuyện, khi con tàu cập bến
Myra, các thủy thủ cùng vị thuyền trưởng đi đến ngôi đền thờ thánh Nicôla
để làm lễ tạ ơn, thật lạ lùng, họ thấy ngài đă hiện ra lúc nào và đang mĩm
cười đứng bên đền thờ nh́n họ. Một người hỏi rằng làm thế nào mà ngài đă
biết và đến cứu họ. Thánh Nicôla cho biết, ngay từ thuở nhỏ, ngài đă có
năng khiếu siêu nhiên là có thể nh́n thấy những người đang lâm nạn và nghe
thấy tiếng kêu khóc của họ, v́ đó là ư của Chúa. Từ câu chuyện này, măi
cho đến ngày sau, người Hy Lạp thay v́ đập chai sâm banh để khánh thành
một chiếc tàu mới chuẩn bị hạ thủy th́ họ khấn nguyện xin thánh Nicôla bảo
hộ cho họ được b́nh yên trên các nẽo đường hàng hải.
b. Thánh Nicôla làm phép lạ cứu
sống 3 trẻ em.
Có một buổi sáng trời giá lạnh, Đức
Cha Nicôla bước vào một quán ăn nhỏ bên đường cách đô thị chừng 15km. Chủ
quán nhận ra Đức Giám Mục liền chào Ngài. Đức Cha hỏi: “Quán có ǵ ăn
không?”. Chủ quán thưa: “Dạ, có thịt, trứng và bánh ḿ, nhưng hết mất rượu
vang. Xin Đức Cha vui ḷng ngồi nghỉ chờ con ít phút, con vào trong làng
mua rượu”.
Chủ quán đi rồi, Đức Cha Nicôla xuống bếp, mở nắp khạp thịt, vỗ vào hông
khạp và gọi:
- Dậy đi, các con!
Thế là có ba bé trai lùng nhùng từ đống thịt tươi mới ướp muối, liền lại,
sống lại và bước ra. Ngài chỉ chỗ cho ba đứa trẻ lấy quần áo mặc vào, rồi
lên nhà trên ngồi vào bàn ăn chờ. Th́ ra đó là ba bé trai nhà nghèo, chiều
hôm trước đi mót lúa ngoài cánh đồng, bị đói lạnh, đă vào quán xin ăn, bị
chủ quán giết chết, chặt ra bỏ vào khạp ướp muối để sẽ nấu món ăn bán cho
khách. Thánh nhân biết được nên đă tới cứu các cháu.
Lát sau chủ quán về tới, giật ḿnh trông thấy ba đứa bé anh đă giết chết,
ngồi cạnh Đức Giám Mục. Anh sợ hăi qùy xuống trước mặt Ngài thú tội:
- Con nghèo quá nên đă làm nhiều sai trái, xin Đức Cha tha tội cho con!
Ngài giải tội cho anh, lại c̣n cho anh một túi tiền để làm vốn và khuyên
anh từ nay không được làm điều ác. Sau đó Ngài bảo anh dọn bánh ḿ, chiên
trứng, bốn cha con ăn xong, Ngài dẫn ba đứa bé đi theo về trả lại cho gia
đ́nh và cấp dưỡng cho chúng được ăn học.
Những truyện về Thánh Giám Mục Nicôla c̣n rất nhiều. Điều chủ yếu muốn nói
đến qua các câu chuyện là Ngài rất gần gũi với lễ Giáng Sinh, hay giúp đỡ
dân nghèo, đặc biệt là bạn của các thiếu nhi. Dù khi c̣n ở gia đ́nh, khi
đă đi tu, khi làm linh mục hay khi đă làm giám mục, khi c̣n trẻ hay khi đă
râu dài tóc bạc, mỗi mùa Giáng Sinh về, Thánh Nhân đều mang trên lưng một
bao lớn bánh ḿ bánh kẹo, đem tới từng nhà chia cho trẻ em nghèo mừng lễ
Giáng Sinh.
Cuộc đời Thánh Nicôla thắp sáng lên một ngọn đuốc t́nh yêu trong thế gian.
Xin Chúa cho mỗi người chúng con là một “Little Santa Claus”, một ông già
Noel nhỏ. Chúa sinh ra, đem mùa xuân hạnh phúc cho cả nhân loại. Cuộc đời
Thánh Nicôla mang niềm vui hạnh phúc cho bao người, đặc biệt là trẻ em.
Xin cho chúng con biết đem niềm vui Giáng Sinh đến cho mọi người, đặc biệt
những người bên Lương hàng xóm láng giềng của chúng con. Amen.

|