Nơi rốn thảm họa miền Trung: Ai là của dân và ai thuộc về dân?
Chúa Cứu Thế
Thứ Sáu, 17-06-2016 | 04:07:11
Cùng trong một buổi sáng, gần 1000 người dân Đông Yên từ chối đến trụ sở
chính quyền xă để nhận quà cứu trợ, nhưng vỡ ̣a niềm vui khi bất ngờ
được Đức Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt ghé thăm.
Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt thăm giáo dân Đông Yên, 16/6/2016.
Thảm họa môi trường biển miền Trung thật khủng khiếp. Hàng chục triệu
con người đang phải trực tiếp chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi thảm họa đó.
Nhiều tấm ḷng trắc ẩn khắp nơi đă không thể ngồi yên nh́n những nạn
nhân của thảm họa bị đẩy vào chỗ chết. Nhiều cuộc kêu gọi cứu trợ đă
được phát động và những tấm ḷng nhân ái của cộng đồng đă đến với miền
Trung, nơi xảy ra thảm họa biển.
Nhưng chính quyền tại một số địa phương đă không trân trọng những tấm
ḷng nhân ái ấy. Trong số đó, có chính quyền xă Kỳ Lợi, thị xă Kỳ Anh,
tỉnh Hà Tĩnh.
Một cuộc cứu trợ bị buộc phải thông qua chính quyền
Sáng 16/6, đoàn từ thiện Quỹ Cầu Vồng từ Sài G̣n vượt hàng ngày cây số
để đến trao quà cho bà con giáo dân Đông Yên (cũ) thuộc xă Kỳ Lợi, thị
xă Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
Trước đó, đoàn Quỹ Cầu Vồng đă cho người ra Vũng Áng đi tiền trạm. Họ đă
liên hệ với UBND xă Kỳ Lợi (thị xă Kỳ Anh, Hà Tĩnh), xin được trao quà
thiện tâm tại thôn Đông Yên, xă Kỳ Lợi.
Ông Lê Xuân Vượng, Chủ tịch UBND xă Kỳ Lợi trả lời rằng tại thị xă Kỳ
Anh, đơn vị đặc trách công việc này là MTTQ Thị xă. Đại diện đoàn Quỹ
Cầu Vồng đă phải lặn lội trở lại Trụ sở MTTQ Thị xă Kỳ Anh, gặp cả Chủ
tịch và Phó Chủ tịch MTTQ Thị xă để trực tiếp trao đổi về việc trao quà
cứu trợ. Thời gian trao quà, số lượng quà, đối tượng nhận quà và địa
điểm trao quà đều được trao đổi kỹ lưỡng và chi tiết. Trong đó, địa điểm
trao quà sẽ là sân bóng thôn Đông Yên cũ.
Những tưởng việc đem chút quà biểu hiện tấm ḷng của những ân nhân đến
an ủi các nạn nhân nơi đây sẽ cứ thế mà tiến hành, v́ đă bàn bạc, thống
nhất với chính quyền thị xă Kỳ Anh (Hà Tĩnh) và đă được chính quyền cho
phép.
Thế nhưng mọi việc không đơn giản như người ta tưởng.
Khi đoàn mang quà đến, chính những người đại diện chính quyền tự xưng là
“của dân, do dân và v́ dân” đă tráo trở.
Vừa đến nơi, đoàn cứu trợ bị đích thân ông Lê Đ́nh Trọng, Phó Chủ tịch
MTTQ Thị xă Kỳ Anh, yêu cầu đến cơ quan chở ông cùng đi để “có sự chỉ
đạo”.
Sau đó, thay v́ đến địa điểm thôn Đông Yên như đă hẹn với người dân và
như đoàn đă chuẩn bị theo sự thống nhất trước với chính quyền, th́ vị
“đại diện chính quyền sở tại” lại yêu cầu tài xế cho xe vào trụ sở UBND
xă Kỳ Lợi và yêu cầu bà con đến nhận quà tại đó.
Gần 1000 người dân Đông Yên đă từ chối đến nhận quà cứu trợ tại trụ sở
chính quyền xă Kỳ Lợi, mặc dù họ rất trân trọng và rất cảm động trước
tấm ḷng của đoàn từ thiện. Lư do của người dân thật đơn giản: từ lâu,
chính quyền tự nhận là “của dân, do dân, v́ dân” nơi đây đă tự chứng tỏ
hoàn toàn không phải là của dân mà ngược lại.
Thực tế, chính quyền đă đẩy họ ra khỏi quê hương bản quán mà họ đă xây
dựng và vun đắp bằng xương máu hàng trăm năm qua, cho dù hoàn toàn không
có một căn cứ luật pháp nào, mà chỉ để thỏa măn lợi ích của một phe nhóm
nào đó muốn cướp quê hương của họ để kiếm ăn. Dù không có bất cứ cơ sở
luật pháp nào, nhưng chính quyền đă sử dụng đầy đủ bạo lực công quyền để
đàn áp họ, bằng những thiết bị và lực lượng được mua sắm và được nuôi
sống nhờ chính những đồng thuế mà họ một nắng hai sương làm lụng để đóng
góp. Độc ác hơn, để ép buộc người dân bỏ đất mà ra, bỏ nhà mà đi, chính
quyền đă đập phá ngay cả trường học của trẻ, ép cha mẹ các cháu phải di
dời đến nơi chính quyền muốn. Kết quả là 155 học sinh Đông Yên bị thất
học hai năm nay chưa ai quan tâm giải quyết. Các em đă trở thành con tin
của nhà cầm quyền.
Với những kinh nghiệm đó của ḿnh, người dân Đông Yên đă cự tuyệt việc
nhà cầm quyền cố t́nh buộc đoàn từ thiện đưa quà vào văn pḥng Ủy ban Xă
để buộc người dân đến nhận như một sự ra ơn của chính quyền đối với dân.
Và thế là đoàn từ thiện, đă vượt qua hàng ngàn cây số mang theo tấm ḷng
của muôn người phương xa, vẫn không thể trao quà cho người dân Đông Yên,
dù chỉ c̣n cách Đông Yên có 300m.
Tất cả cơ sự chỉ v́ chính quyền địa phương tráo trở.
Người dân Đông Yên chấp nhận lặn ḷi ngoi nước kiếm ăn từng bữa trong
hoạn nạn v́ thảm họa. Người dân Đông Yên trân trọng tấm ḷng của đồng
bào phương xa. Nhưng khi những món quà biểu lộ những tấm ḷng thành ấy
chỉ cách họ có 300 mét thôi, họ đă phải buộc ḷng từ chối đến nhận. Tại
sao? Thưa: bởi v́ ai cũng hiểu rằng 300 mét kia đă là nơi đang bị thế
lực của sự dữ, sự bất chính và bất nhân chắn ngữ.
Và khoảng cách 300 mét kia chính là một cái hố mà nhà cầm quyền đă đào
trong ḷng người dân bao năm nay.
Một cuộc thăm viếng cảm động
Cũng trong sáng 16/6/2016, giáo dân Đông Yên bất ngờ nhận được những món
quà vô giá từ Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt khả kính.
Nhân dịp kỷ niệm 25 năm Linh mục, Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đă không
tổ chức lễ lạt linh đ́nh, nhưng dành tất cả những quà tặng và tiền bạc
người ta tặng ngài để góp phần cứu trợ các nạn nhân của thảm họa môi
trường Miền Trung.
Bất ngờ sáng nay, tại Đông Yên, ngài thực hiện chương tŕnh mà ngài đă
định đó.
Khi ngài vừa xuất hiện, nhiều người khóc thét lên, nhiều người già vặn
tay khóc như trẻ con. Những tiếng khóc vỡ ̣a. Những dồn nén, oan ức mấy
năm nay tự nhiên vỡ ra. Đoàn giáo dân Đông Yên hôm nay chẳng khác nào
những đứa con cô đơn, đau khổ nay được gặp lại cha mẹ của ḿnh. Quả
thật, những giáo dân Đông Yên, những nạn nhân thảm họa liên tiếp của
“nhân tai” nơi đây, nằm mơ cũng chưa bao giờ dám nghĩ có một ngày được
đón Đức TGM Giuse đến thăm hỏi ḿnh.
Đức Tổng đă cùng bà con vào nhà thờ. Ngài cùng giáo dân cầu nguyện, đọc
kinh. Ngài ân cần hỏi thăm, động viên và chúc lành cho bà con giáo dân.
Ngài căn dặn, trong đau khổ những người giáo dân phải can trường ǵn giữ
đức tin, làm chứng cho sự thật -công lư – ḥa b́nh, sống yêu thương, tha
thứ cho kẻ thù.
Ngài đă ân cần thăm hỏi động viên bà con nơi đây, chia sẻ và giúp đỡ cho
họ, rồi chia tay. Mọi người lưu luyến xúc động chia tay ngài trong nước
mắt.
Chỉ trong một buổi sáng 16/6/2016, 158 hộ dân Đông Yên gồm gần 1000 con
người – những người đă không chấp nhận bỏ nhà cửa vô lư, quyết ở lại nơi
quê hương ḿnh dù phải đối diện với nhiều gian nan bởi “nhân tai” – đă
trải qua hai thái cực hoàn toàn khác nhau với nhiều cung bậc cảm xúc
khác nhau. Từ căm giận, nhẫn nhịn, ḱm nén, thất vọng đến cảm xúc vỡ ̣a,
sung sướng, tin tưởng, tín thác và tràn đầy hi vọng.
Ai của dân? Ai không phải của dân?
Thảm họa môi trường biển miền Trung đang gây ra những hậu quả khủng
khiếp: môi trường biển bị hủy diệt, hàng chục triệu con người đối diện
với hiện tại và tương lai khốn quẫn. Những hậu quả đó ảnh hưởng không
chỉ một vùng miền và không chỉ một vài năm… Hơn ai hết, chính quyền phải
đi đầu và chịu trách nhiệm chính yếu trong việc t́m ra nguyên nhân thực
sự của thảm họa và tích cực giải quyết triệt để các hậu quả của thảm họa
này, trước mắt cũng như lâu dài. Có thế, họ mới thực sự là chisng quyền
“của dân, do dân và v́ dân” như họ vẫn tự nhận.
Nhưng nh́n chọn lựa và cách hành xử của người dân Đông Yên trong buổi
sáng 16/6, người ta hiểu ra: ai và cái ǵ thực là của dân; ai và cái ǵ
không phải là của dân.
Thiết nghĩ, đây cũng là một cơ hội và là một bài học thêm cho những ai
đang cầm quyền trong tay hiểu thêm rằng: Họ đang đứng chỗ nào trong ḷng
người dân.
Và họ cũng nên nhớ câu nói: Chèo thuyền là dân, nhưng lật thuyền cũng là
dân.
Vũng Áng, Kỳ Anh, Hà Tĩnh 17/6/2016.
JB
Lê Trần