Thuở ấy, Chị tôi
Gia đ́nh tôi đến phi trường San Francisco đón bà chị ruột từ Việt Nam sang
du lịch Hoa Kỳ. Cháu Út đă chuẩn bị banner dán đầy đủ họ tên của chị, vừa
chào mừng vừa là dấu hiệu cho chị tôi nhận biết có người nhà đang đón, đỡ
phần bối rối. Khu chờ đợi đă chật ních người. Các phi công và tiếp viên chuyến bay 124 của hăng hàng không Eva đă lần lượt đi ra. Dăm ba tấm bảng chào đón người từ bên kia Thái B́nh Dương sang bắt đầu trưng lên, đám con tôi cũng vội vàng làm theo. Tôi đă dặn ḍ cặn kẽ tấm bảng viết bằng tiếng Việt: Chào Mừng bà Nguyễn Thị Lưu Luyến, nhưng v́ hiệu Office Depots chỉ có bán mẫu tự không dấu lại quen cách viết ở Mỹ, con tôi đă dán ḍng chữ hoàn toàn khác với ư tôi, do vậy, khi giương bảng lên tôi thật sự ngỡ ngàng. Mọi việc đă lỡ, đành chịu vậy.
Chúng tôi đứng cách cửa quá xa nên lúc chị đi ra không ai nh́n thấy. Giữa lượng sóng người, một bà Việt Nam vóc người đầy đặn, mặc áo dài xanh đậm, vai choàng chiếc khăn voan, đầu tóc búi cao đi tới đi lui lức láo trong đám đông đang chen chúc. Chợt tôi nhận ra chị tôi th́ nước mắt lo âu của chị đă lưng tṛng. Cả nhà ùa tới vây quanh mừng rỡ.
Câu đầu tiên của chị là trách chúng tôi không có tấm bảng đề tên chị như đă thông báo qua điên thọai. Để chứng minh là chúng tôi đă lo đầy đủ, cháu Út vội vàng căng tấm vải nhựa ra trước mặt chị. Nh́n ḍng chữ Welcome MRS. LUYEN THI LUU NGUYEN, chị nói:
- Cô đă nh́n thấy tấm bảng nầy rồi, nhưng đâu phải tên họ của cô. Bộ tụi bay đổi tên cô thành tên Mỹ rồi sao?
- Thưa cô, vẫn là tên Nguyễn thị Lưu Luyến nhưng ở Mỹ viết không bỏ dấu lại đảo ngược tên họ thế đấy, con tôi giải thích.
Vào mùa Halloween, trẻ con ở Hoa Kỳ thường xem phim ma, phim quỷ hút máu người, Vampire, Dracula hoặc đi coi nhà ma có cả đầu lâu nhe răng trắng nhởn. Hôm nay, trước mặt nó là người phàm mắt thịt lại mang hàm răng đen, hỏi làm sao không sợ! Chị tôi không biết cái sợ đích thực của thằng nhóc mà ngỡ rằng bà cô c̣n xa lạ.
Trong lúc ngồi đợi các con tôi đi lấy xe ngoài parking lot, chị moi trong bọc ny-lông lấy ra một miếng trầu tươi đă têm sẵn cùng miếng cau bỏ vào miệng nhai rào rạo. Đứa cháu ngọai dù sợ nhưng lúc nào cũng hé mắt nh́n bà cô lạ lùng. Nó hỏi:
- Mommy, what’s she eating?
- Bà ăn kẹo gum Việt Nam!
Lát sau, chị tôi tḥ tay vào túi xách lấy ra một cái chai trống không, có nắp vặn hẳn hoi. Chị mở nắp nhổ vào đó phần nước trầu dư. Thằng nhóc con hoảng hốt ôm chặt cổ mẹ. Con gái tôi vội hỏi:
Bé hớt hăi:
- Blood, blood!
- Chị nhổ nước trầu mà cháu nhỏ tưởng chị ói ra máu.
Lúc tôi vừa lên tám, Mẹ lâm trọng binh qua đời. Thế là chị đóng vai người mẹ chăm sóc và nuôi nấng tôi suốt thời thơ ấu.
Ngày anh Đỉnh cho người mai mối đến dạm hỏi th́ cha tôi đă hứa gă chị cho
con trai ông Tú Bang, bạn học của cha từ thời niên thiếu. Người chồng
tương lai của chị là một thầy giáo. Trước ngày chị tôi lên xe hoa, anh
Đỉnh đến nhà từ biệt chị ra đi. Để tránh đau khổ, anh quyết định bỏ quê
vào Sài g̣n tiếp tục con đường học vấn. Chị khóc trên vai anh và nước mắt
anh cũng đầm đ́a. Ngày đó tôi chưa hiểu ǵ về t́nh yêu nhưng tôi cảm thấy
tội nghiệp cho hai người. Ngày lễ Vu quy của chị, cha tôi tổ chức hai ngày nhóm họ đăi đằng bà con, bạn bè và khách hàng buôn bán với gia đ́nh tôi từ xưa đến nay. Đám rước dâu khá linh đ́nh, với hai chiếc xe hơi màu đen bóng được trang trí hoa và dải lụa hồng rực rỡ. Bà con láng giềng trầm trồ khen cô dâu chú rể đẹp đôi.
Chồng chị dạy học ở một trường khá xa, lâu lâu mới về thăm nhà. Chị nại cớ đứa em út c̣n nhỏ dại cần người chăm sóc và dạy dỗ, nên xin phép bên chồng được về nhà cha thường ngày.
* * *
Thời gian thấm thoát trôi qua một năm rồi hai năm chẳng có tin tức ǵ về anh Đỉnh, đến một buổi sáng nọ có người mang đến trao cho chị tôi một bao thơ. Không biết thư nói ǵ, bỗng dưng chị ̣a khóc. Tôi chạy sà vào ḷng chị. Chị ôm chặt lấy tôi thổn thức: “Anh Đỉnh của em không c̣n nữa. Anh ấy bị thương trên chiến trường về đến bệnh viện mới tắt thở. Anh gởi lại chiếc khăn tay của chị tặng ngày trước.Vừa nói chị vừa mở khăn ra, một ḍng chữ viết nguệch ngoạc bằng máu: “Yêu Em trọn đời”. Chị đưa chiếc khăn lên môi hôn mà nước mắt tuôn trào.
Ba tháng sau, chồng chị bị tử nạn trên đường đến trường khai giảng mùa học mới. Chưa đầy nửa năm chị tôi đă chịu hai cái tang đau đớn. H́nh như nước mắt cạn nguồn và con tim tê dại, chị vùi đầu trong công việc và tập ăn trầu để lăng quên nỗi đau đang ṿ xé. Hai má chị ửng hồng và chân đi chếnh choáng v́ say trầu.
Chị tôi nổi tiếng có hàm răng đẹp nhất làng. Răng chị trắng đều như những hạt ngọc. Nụ cười rạng rỡ, thu hút cảm t́nh của người xung quanh. Những ngày mới quen nhau, anh Đỉnh thường nói với chị: “Mỗi khi em cười là mang nguồn hạnh phúc cho người đối diện”. Một hôm, tôi vô cùng ngạc nhiên khi phát hiện hàm răng chị trở thành màu đen nhánh. Tôi hỏi v́ sao, chị bảo ăn trầu phải nhuộm răng đen. Ḷng buồn vô hạn, tôi tiếc rẻ hàm răng trắng và giận chị suốt mấy ngày.
Chị tôi không c̣n yêu ai mà cũng chẳng chịu bước thêm bước nữa. Cha tôi nhiều lần khuyên nhủ, chị bảo: “Con dành phần đời c̣n lại để lo cho cha và cho em. Xin cha đừng ép uổng con nữa.” Từ ngày mẹ tôi mất, sức khoẻ cha tôi xuống một cách thê thảm. Ông không c̣n đủ sức vượt đường xa trên sóng nước bồng bềnh nên quyết định bỏ nghề. Nhiều người xin mua lại chiếc thuyền nhưng cha tôi nhất định không bán, ông cho người kéo chiếc ghe đồ sộ lên bờ giữ lại làm vật kỷ niệm và cho tiền đám trai bạn làm công về quê t́m công việc làm ăn khác. Ba năm sau cha tôi qua đời. Ngôi nhà chỉ c̣n lại hai chị em tôi.
* * *
Tôi lấy hai tuần lễ vacation đưa chị đi viếng những thắng cảnh nổi tiếng ở miền Tây Hoa Kỳ. Trước những kiến trúc tân kỳ, công tŕnh xây dựng vĩ đại, tôi thấy chị không háo hức, thán phục hay xúc cảm. H́nh như điều đó đối với chị chỉ là thứ yếu. Chị sang Mỹ với một niềm thiết tha là thăm tôi, gần gũi tôi để vơi đi niềm thương nhớ. Xa tôi đă mười hai năm, như người mẹ xa con, chị cô đơn, mong chờ và lo lắng.
- Sao răng bà màu đen? Chị tôi chỉ cười rồi hôn lên má nó. Thế là nó dùng tay chùi lên vết trầu dính, nó chà xát làm nổi đỏ cả vùng da trên mặt nó. Cháu bé thích được bà cô dắt tay đi dạo bộ trong khu công viên cạnh nhà, nhưng lại sợ bà hôn làm vấy nước trầu lên má.
Con tôi đề nghị chị tẩy trắng hàm răng. Chị phản đối, lấy lư do không thể bỏ trầu. Chúng cam đoan ăn trầu vẫn giữ được màu răng trắng, chỉ cần chịu khó đánh răng thường xuyên. Ngày này qua ngày nọ, mỗi đứa cháu một lời khuyên khiến chị tôi xiêu ḷng. Con tôi vô cùng ngạc nhiên trước đôi hàm răng vẫn c̣n nguyên vẹn dù tuổi đời của chị đă ngoài bảy mươi.
Răng được tẩy trắng, dầu không bằng màu trắng óng ánh như thuở c̣n thanh xuân, nhưng đă trả lại cho chị nụ cười sáng sủa. Chị cười khoe đôi hàm răng trắng trông chị tươi mát như trẻ lại mười tuổi, thế nhưng ḷng chị lại không vui. Nụ cười của chị bây giờ không c̣n tự nhiên nữa, gượng gạo và héo hắt. Tôi bắt gặp bất chợt lúc chị đang soi gương mà mắt c̣n ngấn lệ. Ngỡ là chị nhớ nhà nên tôi không lưu tâm lắm.
Đêm đă về khuya, ngoài trời đổ mưa do ảnh hưởng cơn băo từ biển thổi vào, tôi đi kiểm soát các cửa sổ chợt nghe tiếng khóc thút thít trong pḥng chị, tôi vội vàng gơ cửa vào. Đèn bật sáng, chị đang ngồi khóc, tôi hỏi:
- Ngày Đỉnh yêu chị, anh ấy đă hết ḿnh bảo vệ đôi hàm răng đẹp của chị. Anh đă nhờ người mua kem và bàn chải đánh răng loại ngoại nhập cho chị dùng. Anh luôn nhắc nhở chị không được dùng răng cắn móng tay và cắn bất cứ vật ǵ có độ cứng. Có lần anh bảo: “Anh quư đôi hàm răng em như quư sinh mạng của anh vậy”. Anh Đỉnh chết là lỗi ở chị. Nếu chị cưỡng lời cha không chịu về làm vợ người ta th́ anh ấy đâu có bỏ quê vào Nam. Chị lại ôm mặt khóc.
Tôi khuyên chị nên quên đi, đă mấy chục năm rồi c̣n ǵ nữa mà lưu luyến, mà tự trách ḿnh. Chị lau nước mắt rồi tiếp:
- Em đâu biết, mỗi lần bắt gặp nụ cười trong gương là ḷng chị tái tê và ân hận bởi h́nh ảnh của Đỉnh hiện ra với đôi mắt chan chứa t́nh yêu xen lẫn trách hờn. Hồi đó, chị muốn vào chùa xuống tóc đi tu, sau nghĩ lại ḿnh c̣n cha già, em dại ai nuôi nấng, thuốc thang. V́ vậy, chị quyết định nhuộm răng đen để chuộc lỗi đă không vẹn lời thề với Đỉnh, đồng thời giấu đi những kỷ niệm đau buồn. Chị ngừng nói, lấy khăn thấm ḍng lệ ướt nḥa trên má:
- Chị thương các em và các cháu nên chiều theo ư muốn tẩy bộ răng đen làm vui ḷng mọi người. Nhưng có ngờ đâu, khi nh́n hàm răng trắng trở lại, ḷng chị lại cảm thấy bứt rứt, bồn chồn. Những h́nh ảnh xa xưa lại hiện về khiến chị xót xa không cầm được nước mắt.
Ngày hôm sau, chị yêu cầu chúng tôi lấy vé máy bay tuần tới chị trở về Việt Nam. Cả nhà sửng sốt. Visa cho đi sáu tháng, ở Mỹ chưa đầy bốn tháng chị lại đ̣i về. Các cháu năn nỉ cô ở lại và xin bỏ qua những ǵ thiếu sót. Chị ôm vai từng đứa rồi chậm răi nói:
- Các con có lỗi lầm ǵ đâu, ngược lại, càng thương yêu và chăm sóc cô rất chu đáo. Như cả nhà đều rơ, hàng năm, cô phải lo bốn cái giỗ. Một, giỗ ông Nội ngày 17 thángTư, hai, giỗ bà Nội ngày Rằm Tháng Chín, ba, giỗ chồng cô 12 tháng Tám và bốn... Đến đây, bỗng dưng chị khựng lại, trước mấy đứa cháu chẳng biết gọi thế nào cho ổn. Tôi bèn đỡ lời chị:
- Đó là ngày kỵ bác Đỉnh, người yêu của cô trước khi lấy chồng đă hy sinh ngoài chiến trường. Bác Đỉnh chết trước chồng cô ba tháng, như vậy chỉ c̣n hai tuần lễ nữa là đến ngày giỗ Bác ấy 14 tháng Năm. Tôi nh́n chị mà ḷng bùi ngùi. Mối t́nh đầu của chị là anh Đỉnh. Hai người đă dệt bao nhiêu mộng đẹp trong tương lai. Cũng bởi lễ giáo khắt khe mà cha tôi đă vô t́nh “chia uyên rẽ thúy”. Người không thấu được t́nh cảm riêng tư của con gái ḿnh mà đinh ninh rằng: “Môn đăng hộ đối là cơ sở bền vững cho hạnh phúc lứa đôi”.
* * *
Chị tôi về lại quê nhà được một năm th́ có điện thoại của cháu tôi báo chị lâm trọng bịnh đang hấp hối. Tôi lấy vé khẩn cấp bay về Việt Nam.
Gia đ́nh của hai bà chị lớn đă có mặt đầy đủ. Chị tôi nằm thoi thóp trên giường bệnh. Khuôn mặt chị gầy đi khá nhiều nhưng điều khiến tôi ngạc nhiên hơn cả là hàm răng chị được nhuộm đen trở lại và hai chiếc răng cửa đă rụng từ bao giờ. Trực nh́n trên đầu giường chị nằm, có một chiếc hộp màu nâu đặt cạnh gối, tôi vội mở ra, hai chiếc răng cửa màu trắng bóng láng gói trong chiếc khăn tay có bốn chữ “Yêu Em trọn đời” của anh Đỉnh viết bằng máu lúc anh bị thương ngoài mặt trận. Dưới đáy hộp là một mảnh giấy nhỏ của chị ghi lời yêu cầu: “Xin được đặt hộp nầy trên bàn thờ anh Vương văn Đỉnh.”
Chị tôi qua đời lúc trời vừa rạng sáng. Sau khi chôn cất và xây mộ hoàn tất, tôi mang hộp răng của chị đến nhà cháu anh Đỉnh và xin được đặt bên di ảnh của người quá cố để trọn lời ước thệ năm xưa của anh chị.
Trên chiếc Boeing 747 đưa tôi trở về Hoa Kỳ sum họp với gia đ́nh mà ḷng tôi lại cảm thấy cô đơn trống vắng vô hạn. Chị tôi mất rồi, miên viễn xa tôi rồi. H́nh ảnh tươi mát của chị ngày nào, ân cần và chiều chuộng giờ đă thay vào kư ức tôi một bà già khô héo nằm bất động trên chiếc giường gỗ lim cũ kỹ của bảy mươi năm về trước trong ngôi nhà xưa mênh mông hiu quạnh. Chị bị bệnh mà tôi chẳng hề hay biết. Bỗng dưng tim tôi quặn thắt, nước mắt trào ra. Tôi ấm ức khóc và tự trách ḿnh. Tôi muốn gào lên:
“Chị ơi, trái tim chị bao la quá, vĩ đại quá. Trọn cuộc đời chị đă dành cho em, mà em th́ chưa có một ngày nào đền đáp công ơn.”
Chị tôi đă trải qua bao tháng năm âm thầm ôm nỗi đau t́nh đầu dang dở, âm thầm chịu đựng trước những nghiệt ngă của cuộc đời. Và t́nh yêu của chị cũng âm thầm nhưng bền vững như ḍng nước ngầm dưới đáy đại dương cuồn cuộn chảy năm nầy qua năm khác...
|