Thân phận!
Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích
Mười năm khổ nhục trong tù, nay Chương được thả về nhưng bị cưỡng bức cư
trú tại khu kinh tế mới Đạm-Ri. Những tháng năm bị kiềm tỏa giữa núi rừng
cheo leo, giờ được sải đôi chân tự do trên con đường dẫn về phố thị ḷng
Chương nghe phơi phới lạ thường!
Những bạn tù cùng trên đường về, người nào cũng nôn nao mong được gặp mặt
người thân. Riêng Chương th́ vô tư, chẳng bận tâm v́ không c̣n ai để đoàn
tụ. Chàng bây giờ sống đơn độc của một kẻ không nhà.
Cha mẹ Chương đă măn phần từ lâu. Vân, vợ chàng và đứa con gái lên hai đă
biệt tích từ năm 1976 khi ông Trương Thanh cha nàng ở Hà Nội về buộc Vân
phải làm đơn ly dị chồng để lấy tên "cán bộ" thân cận của ông từ Bắc vào.
Nàng chống cự quyết liệt rồi ôm con bỏ nhà ra đi. Ông Trương Thanh gởi đơn
lên" chính quyền" tố cáo Hoàng Thuư Vân đă mang con vượt biên, vợ chồng
ông không chịu trách nhiệm trước hành "động phản" quốc đó.
Sau khi làm thủ tục tŕnh diện "chính quyền" sở tại, Chương may mắn xin
được một chân công nhân gạch ngói tại vùng Madagui. Chàng có nơi ăn chốn ở
tạm thời.
Ngay buổi đầu, anh em công nhân trong đội gạch ngói đă mở rộng ṿng tay
đón nhận Chương. Họ tận t́nh hướng dẫn, tập luyện cho chàng học nghề theo
từng khâu một. Dù phải làm việc nặng nhọc liên tục dưới ánh nắng thiêu
người, Chương vẫn cảm thấy hạnh phúc. Một niềm hạnh phúc đơn thuần của đời
sống tự do ngoài ṿng kềm kẹp. Giá trị mồ hôi đổ ra được trả công và nhân
cách của chàng dù sao cũng không bị xúc phạm từng giờ từng phút như trong
lao tù.
Sáng nay, một đoàn xe tải lần lượt nối đuôi nhau đậu trước sân ḷ ngói.
Loa phóng thanh từ Ban Quản Trị yêu cầu công nhân tập họp chuyển ngói lên
xe. Chương theo chân mọi người sắp thành hai hàng dọc. Mỗi hàng là một dây
chuyền. Mỗi chồng ngói năm viên được chuyền tay nhau đưa vào tận ḷng xe.
Mọi người đang chăm chú làm việc, bỗng có tiếng gọi: “Đại bàng, Đại bàng
!” Anh em công nhân đưa mắt hỏi nhau ai là đại bàng, rồi tất cả nh́n vào
Chương khiến cho dây chuyền ngói khựng lại.
Một người đàn ông đầy đặn, tầm thước từ trong pḥng lái bước xuống xe rồi
tiến thẳng tới nơi Chương đứng. Anh ta kéo Chương ra khỏi hàng, ôm chặt
lấy tấm thân gầy g̣ của chàng reo lên:
- “Đại bàng ơi! em không ngờ thầy tṛ ḿnh lại được gặp nhau đây. Cám ơn
Trời Phật! Em đă hai lần ghé vào nhà cũ để hỏi thăm đại bàng về chưa nhưng
căn nhà th́ đổi chủ, chị Vân và cháu Vân Chuyên, nghe nói đă vượt rồi.”
“Đường đạn may mắn” đă cắt đứt hàng lông mày bên trái để lại vết sẹo trên
khuôn mặt Đông đă giúp cho Chương nhận ra người tài xế năm nào. Chuyến đi
công tác qua vùng Mỏ Cày thuộc tỉnh Quảng Ngăi cuối năm 1973, một viên đạn
bắn sẻ của địch lướt qua trước mặt Chương rồi chạm sát vào da trán của
Đông lấy luôn hàng lông mày của anh ta. Nếu tốc độ xe lúc ấy nhanh hơn một
tích tắc là chàng nhận đủ viên đạn vào đầu. Chương từ chối sự trợ giúp tài
chánh của Đông, viện lư do là lương công nhân đủ sống và cám ơn Đông vẫn
c̣n quí mến chàng.
Bảy ngày sau, Chương nhận được lá thư của Đông:
“Anh Chương kính mến, Trước hết, em xin anh tha lỗi v́ hôm gặp anh , em
quá đường đột đă làm mất đi phép tắc của người thuộc cấp và đă khiến cho
anh khá ngại ngùng vơí tiếng gọi “Đại Bàng”. Nỗi vui mừng được gặp lại anh
đă làm cho em quên giữ ǵn ư tứ. Ôi, sung sướng biết chừng nào khi thấy
anh c̣n lành lặn cho dù lao tù đă vùi dập anh suốt mười năm. Từ khi c̣n
trong quân ngũ, cái nhóm từ huynh-đệ-chi-binh đối với em chưa đủ nói lên
t́nh mặn nồng ruột thịt, chết sống có nhau như anh với đồng đội. Em rất
kính trọng và thương quư anh, bởi anh là vị chỉ huy đă thể hiện tấm ḷng
nhân ái đối với binh sĩ dưới quyền. Chắc anh c̣n nhớ nhóm lưu linh của bọn
em: Đoàn, Hồng, Hiệp, Hàn và Đông. Bọn em đă “tái kết nghĩa đào viên”
trong năm vừa rồi. Chúng em hứa với nhau: “Đứa nào gặp đại bàng Lê Hồng
Chương trước là phải cấp báo ngay cho anh em. Đồng thời, cùng nhau chăm
sóc giúp đỡ ông Thầy”. Như vậy, em là người được diễm phúc gặp huynh,
người anh cả đă một thời tận tụy với đàn em.
Ngày Mười Lăm tháng tới đây, nhóm lưu linh hẹn gặp nhau tại nhà em để được
chúc sức khỏe ông thầy. Em sẽ đích thân xuống Madagui chở anh. Chúng em
cũng có bàn thảo t́m một việc làm mới thích hợp với sức khỏe và năng lực
của anh hiện giờ. Rất mong ông Thầy chấp thuận cho cuộc họp mặt t́nh nghĩa
nầy. Đại diện nhóm lưu linh.
Em Đông.”
Đọc xong bức thư, Chương bồi hồi xúc động. Th́ ra trong cuộc biển dâu vẫn
c̣n đọng lại một chút t́nh.
Cuộc gặp gỡ với những chiến hữu cũ đầy thân t́nh và cảm động. Họ xem
Chương như một người anh và thật sự quan tâm tới chàng. Cái nhóm lưu linh
ấy chẳng có người nào khá giả cả, hầu hết là công nhân và xă viên hợp tác
xă. Riêng Đông, đời sống có phần thoải mái hơn nhờ những gói cà phê quốc
cấm giấu trong xe hàng hợp pháp. Họ tích cực vận động và qua trung gian
của người đồng hương với Đông, hiện là thủ trưởng một cơ quan ở huyện xin
cho Chương một chân trong Tập đoàn Sản xuất Cà phê ở khu đất mới Tân Hội.
Chàng có hộ khẩu thường trú và được phục hồi quyền công dân sớm sủa.
Mùa cà phê đă đến thời kỳ thu hoạch. Đồng bào dân tộc đến tấp nập ghi tên
hái cà phê lấy công. Trẻ em cũng tham gia khá đông đảo. Chúng rất rành rẽ
trong kỹ thuật hái cà phê, vừa làm vừa nói chuyện, cười đùa ríu rít. Trong
số nầy có một em bé gái đồng lứa với các em khác nhưng làm việc c̣n rụt rè
chậm chạp. Bạn bè gọi tên bé là Ca-len và em nói tiếng dân tộc Ra đê. Bé
đeo những chuỗi cườm đủ màu sắc trên tay, trên cổ và một chiếc gùi quá lớn
sau lưng. Thoạt nh́n, bé giống như một nghệ sĩ tí hon đóng vai dân miền
Thượng.
Con bé cũng có màu da bánh mật, đầu tóc cháy nắng vàng hoe. Đặc biệt là
mái tóc của nó được chải rẽ đường ngôi giữa đỉnh đầu và lúc nào cũng có
kẹp vắt tóc hai bên thái dương. Với chiếc mũi dọc dừa nhỏ nhắn cùng cái
miệng mủm mỉm xinh xinh khiến nó nỗi bật trong đám trẻ dân tộc kia. Bé làm
việc cặm cụi, ít khi cười đùa. Nó chỉ trả lời mỗi khi bạn hỏi. Gặp lúc
những câu chuyện kể vui vui, con bé nở nụ cười trông thật rạng rỡ, phô ra
đôi hàm răng trắng ngần. Chương nh́n con bé mà nghe ḷng xốn xang. Chàng
nhớ đến Vân Chuyên đứa con gái của ḿnh và người vợ đă vượt biên. Nhiều
đêm Chương suy nghĩ nếu Vân đă đến được bến bờ tự do th́ ít nhất nàng cũng
biên thư gởi về nhờ bạn bè chuyển cho chàng. Đă gần mười năm rồi c̣n ǵ!
Từ ư nghĩ đó nên Chương hoàn toàn thất vọng. Biết đâu hai mẹ con nàng đă
bỏ xác ngoài biển khơi!
Ngày mới quen nhau, Chương chỉ hiểu lờ mờ Vân mồ côi cha. Mẹ Vân, bà Hương
quê Thừa Thiên đến lập nghiệp tại thị trấn Sông Vàng. Một khu thị tứ sầm
uất nên nghề buôn bán vải của bà mỗi ngày mỗi phát đạt. Trong ṿng có mấy
năm mà mẹ Vân đă tạo dựng được một cơ nghiệp thuộc loại nhất nh́ tại thị
trấn. T́nh của Chương và Vân ngày càng đậm đà khắn khít. Lễ thành hôn của
hai người tuy đơn sơ nhưng thật thơ mộng: Chồng lính chiến, vợ nữ sinh. Họ
hàng tham dự là đám áo màu tray-di cùng với đám nữ sinh, bạn học của Vân.
Lễ cưới tựa như buổi tiệc khao quân có các em gái hậu phương chiêu đăi.
Ngày vào tù, Chương được Vân báo cho biết cha nàng từ Hà Nội đă trở về gặp
lại mẹ. Th́ ra bà Hương đă dấu kín lư lịch có chồng tập kết ra Bắc. Ḷng
Chương cũng cảm thấy vui vui bởi từ nay bé Vân Chuyên có đầy đủ ông bà
ngoại.
Đến mùa thu hoạch cà phê, vùng đất mới Tân Hội rộn rịp hẳn lên. Xe tải, xe
con của cán bộ thương nghiệp từ các nơi đổ về tấp nập. Tất cả thành phẩm
cà phê trong vùng nầy khi xuất đi đều phải có giấy phép của chính quyền
huyện. Nhiều trạm kiểm soát hỗn hợp được bố trí trên các tuyến đường vào
ra khu vực. Cà phê của cá thể do ngành thương nghiệp thu mua theo giá ấn
định, không được mang ra ngoài bán. Tuy vậy, vẫn có một số con buôn lén
lút mua giá cao gấp bội. Họ thu góp rồi gởi trong nhà dân. Cà phê là sản
phẩm do nhà nước độc quyền quản lư cũng như tiêu hạt trầm hương và quế
ống. Ai chứa trong nhà là mang mối họa vào thân.
Nỗi oái ăm của một dân tộc là mọi sản phẩm của ḿnh làm ra đều dồn vào tay
nhà nước. Những con tôm hùm, mực nang, ṣ huyết... là hải sản dồi dào trên
vùng biển nước ta, thế mà chúng biến mất trong đời sống dân chúng. Đồng
bằng Cửu Long là vựa lúa của miền Nam giờ đây đă trở thành vựa lúa xuất
khẩu của nhà nước để người dân không đủ gạo ăn giáp hạt.
Hai ngày qua bé Ca-len không đến nông trường. Sáng nay, bé lại xuất hiện
trong đám trẻ con dân tộc. Khuôn mặt u buồn của bé hôm nay lại càng buồn
hơn. Cuối ngày, bé là người giao sản phẩm trễ nhất. Phần công của em chỉ
bằng một nửa của mấy ngày trước. Chương động ḷng cho công em bằng lượng
cà phê của bạn bè. Nó nh́n chàng rồi trịnh trọng:
- Cám ơn ông.
Con bé phát âm tiếng Việt rất chuẩn. Khác hẳn giọng nói lơ lớ của những
đứa bé dân tộc kia. Chương ngạc nhiên hỏi:
- Cháu là người Kinh?
Con bé gật đầu.
- Hai ngày qua sao cháu không đến?
Bé ngước nh́n Chương với đôi mắt ướm lệ:
- Mẹ cháu bịnh.
Chương ṭ ṃ:
- Thế bố cháu đâu ?
Con bé lắc đầu.
Chương định hỏi thăm thêm gia cảnh của nó, nhưng bé vội vă ra về. Chương
nghĩ con bé Ca-len nầy được đặt tên theo âm ngữ dân tộc Ra đê, như vậy cha
mẹ của nó, một trong hai người phải là giống dân thiểu số sống tại vùng
Ka-long bên dưới chân đèo Prein.
Bé mang chiếc gùi lớn sau lưng, đôi chân tong teo trong chiếc quần đùi
rộng quá khổ, nh́n từ xa giống như con búp bê đang di động. Cơn gió xoáy
chạy dọc theo con đường băng qua ngọn đồi cuốn hút bụi lá lên cao nom như
một cái phễu. Bước chân con bé xiêu xiêu như rơi vào cuốn phễu đó. Áo quần
và tóc bị cuốn hút ngược lên như muốn vuột khỏi cái thân h́nh gầy guộc,
đen đủi của nó. Bé vẫn b́nh thản bước đi khi nắng chiều vụt tắt.
Đêm về, Chương trằn trọc măi, ḷng cứ xót thương cho hoàn cảnh bất hạnh
nầy. Giấc ngủ nặng nề đến với Chương trong lúc nửa đêm về sáng. Chàng mơ
thấy bé Ca-len rớt xuống vực sâu bên dưới ḍng thác. Nó hụt chân, trồi đầu
lên gọi chàng: “Bố ơi cứu con với” rồi cả thân ḿnh nó ch́m lỉm xuống ḍng
sâu. Chương giật ḿnh bừng tỉnh, lồng ngực vẫn c̣n nghe nặng trĩu.
Từ sáng sớm, vườn cà phê đă rộn rịp người. Chương có ư đợi bé Ca- Len mà
vẫn không thấy. Chàng muốn đến nhà để t́m hiểu hoàn cảnh gia đ́nh em ra
sao, và có thể giúp được ǵ cho nó. Chương hỏi thăm khá nhiều người nhưng
chẳng ai biết chỗ ở của bé. Hai ngày chờ đợi con bé trở lại vườn cà phê là
hai ngày ḷng chàng như lửa đốt. Chương càng nghĩ đến nó, chàng càng tự
trách ḿnh thờ ơ và vô t́nh.
Cuối cùng rồi bé Ca-Len cũng đến. Nó lặng lẽ làm việc giữa tiếng cười vui
của đám trẻ. Đôi mắt bé trũng sâu như người thiếu ngủ. Mái tóc hoe vàng
cháy nắng không c̣n ngôi rẽ ngay ngắn giữa đỉnh đầu, cây kẹp vắt hững hờ
trên mái tóc lưa thưa rối bời.
Cuối ngày, Chương cố giữ con bé ở lại đến khi mọi người đă ra về. Chàng
bày tỏ ư định đến nhà để xem căn bịnh của mẹ nó ra sao và chàng có thể
giúp đỡ được ǵ không.
Mặt trời mệt mỏi ngă ḿnh trên đỉnh rừng già, phớt chút nắng vàng nhợt
nhạt trên các ngọn đồi cà phê. Chương hăm hở theo chân bé Ca-Len đến nhà.
Một túp lều mái tranh vách nứa nằm khuất giữa đám bắp đang độ ra hoa. Con
bé nhè nhẹ đẩy cánh cửa liếp bằng nứa đơn sơ. Chương bước vào túp lều lờ
mờ ánh sáng. Từ nơi góc nhà, tiếng yếu ớt của một người đàn bà vẳng lên:
- Ai đó?
Chương cố vận dụng sự điều tiết của đôi mắt để nh́n cho rơ khuôn mặt người
đang nằm trên chiếc giường tre ọp ẹp:
- Thưa bà, tôi là người làm ở nông trường cà phê...Chương trả lời chưa hết
câu, bỗng người đàn bà kêu lên:
- Ôi ! Anh Chương ! rồi lịm đi... Chương sững sờ!
Tiếng nói của Vân, vợ chàng. Giọng nói thân yêu đă ngự trị trong tim
chàng, mọc mầm trong kư ức chàng. Giọng nói đă quần tụ trong nỗi nhớ quay
quắt suốt mười năm trong tù, làm sao chàng lầm lẫn được. Chương nhào tới.
Khuôn mặt xanh xao của Vân hiện ra. Trong một giây khựng lại, rồi chàng ôm
chầm lấy vợ, kêu lên:
- Vân ơi ! Em ơi ! Sao lại ra nông nỗi nầy?
Vân ngất xỉu trước cơn xúc động tận cùng. Trái tim nàng nhỏ nhoi quá, yếu
đuối quá, làm sao kham nổi trước niềm vui to lớn quá, bất ngờ quá ! Làm
sao kham nổi cơn đau đớn vượt ngoài sức chịu đựng của nàng.
Chương vùi mặt vào ngực vợ. Nhịp đập của trái tim nàng nhẹ nhàng, chầm
chậm, từng khoảng nhỏ cách rời. Nó mất cả rồi cơn rộn ràng tới tấp trong
căn ngực no tṛn của thuở hai người yêu nhau. Bộ ngực bây giờ trải bằng
theo lớp xương sườn khô đét làm nổi bật chiếc bụng nàng trương cao.
Vân tỉnh lại. Nàng đưa đôi tay ốm yếu ôm lấy đầu chồng. Vân muốn gh́
Chương vào ngực nàng nhưng đôi tay không c̣n sinh lực chỉ đủ sức áp nhẹ
bàn tay lên cổ chàng. Chương ngẩn đầu nh́n Vân. Chàng đặt môi hôn trên má
trên mắt và môi nàng. Vân giữ đầu Chương cho hai người úp mặt vào nhau.
Nàng muốn nghe lại hơi hướng của chồng. Nàng muốn nh́n vào đôi mắt chàng,
đôi mắt t́nh tứ và đầy cương nghị mà nàng đă yêu đắm đuối trong buổi gặp
gỡ đầu tiên, nhưng nàng chẳng c̣n thấy ǵ ngoài nước mắt chảy đầm đ́a trên
khuôn mặt.
Con bé tự năy giờ yên lặng, ngơ ngác. Nó đứng nơi góc nhà nh́n cảnh tượng
lạ lẫm của mẹ và người đàn ông tên Chương, người mà trong bức h́nh phóng
lớn, mẹ thường hay đem ra ngắm và bảo là bố của bé, rồi mẹ âm thầm lau
nước mắt.
Vân sực nhớ đến con gái, nàng gắng gượng đẩy đầu chồng qua một bên rồi lên
tiếng gọi:
- Vân Chuyên đến đây với bố. Bố đă về với mẹ con ḿnh rồi. Nàng th́ thầm
bên tai Chương:
- Con gái của chúng ḿnh đó. Tội nghiệp. Nó đă chịu đựng cùng em bao nỗi
nhọc nhằn, đắng cay suốt mười năm nay.
Bé Vân Chuyên ngập ngừng từng bước, từng bước một đến bên giường của mẹ.
Chương vụt đứng lên ôm con gái vào ḷng với muôn vàn nỗi xót xa. Chàng âu
yếm nói với con:
- Ba xin lỗi. Ba vô t́nh và Ba chẳng ngờ... Tạ ơn Thượng đế, Người đă dẫn
dắt con về đây để có cuộc trùng phùng nầy. Con bé gục đầu trên vai Chương
nhủ thầm: “Bố trong bức h́nh th́ vặm vỡ, ôm vai mẹ cười rạng rỡ, c̣n Bố
bây giờ sao lạ quá như hai người đàn ông khác biệt”. Nó nào biết mười năm
khốn khổ trong tù đă hủy hoại cơ thể chàng thanh niên đầy sinh lực kia,
c̣n lại tấm thân gầy g̣ tàn tạ của người bố ngày hôm nay.
Vân nh́n chồng và con mà nước mắt cứ trào ra, dù nàng gắng gượng để không
khóc nữa. Dường như nước mắt trong mười năm tích tụ, đă đến lúc tràn bờ,
nàng không c̣n đủ sức ngăn chặn.
Ba người yên lặng trong màn đêm bao phủ. Chương một tay cầm tay vợ, tay
kia ôm chặt bé Vân Chuyên vào ḷng. Họ đang tận hưởng những phút giây sum
họp đă đợi chờ suốt mười năm. Vân đau đớn thầm nghĩ: “Trong giây phút đoàn
viên đă có ánh chớp chia ĺa, tàn nhẫn quá, bẽ bàng quá!” Bỗng cơn đau nổi
lên như những mũi dao cắt vào ruột gan Vân, nàng kêu lên: “Chương ơi ! con
ơi!” rồi cơn tê dại úp chụp lên toàn thân khiến cho tay chân nàng run lẩy
bẩy. Chương vội buông con, ôm lấy vợ.
Chiếc đèn dầu hỏa cháy leo lét trên chiếc bàn gỗ cũ kỹ xiêu vẹo. Ánh sáng
vàng vọt làm cho cảnh tượng trong túp lều càng thêm thê lương.
Qua cơn đau, Vân mỉm cười trong nước mắt, nàng th́ thào:
- Em hạnh phúc và thỏa nguyện vô cùng. Bé Vân Chuyên không c̣n cô quạnh và
cả em , trời đă cho thấy mặt anh lần nầy. Em rất yên ḷng khi... con bé
c̣n cha.
Chương ngậm ngùi nhưng quả quyết nói:
- Ngày mai anh sẽ đưa em đi thành phố; nơi đó có bạn bè anh giúp đỡ để
chữa bệnh cho em. Vân vội ôm đầu Chương vào ngực để chàng không kịp thấy
ḍng nước mắt của nàng đang tuôn ra trên đôi mắt trũng sâu. Vân không muốn
cho chồng con biết căn bệnh viêm gan của nàng đă chuyển sang giai đoạn ung
thư. Bỗng dưng nàng hỏi Chương:
- Họ mướn anh làm công việc ǵ ở khu cà phê ấy?
Chương cầm tay vợ ân cần:
- Cai quản ba mẫu cà phê của các ông trên Huyện. Bây giờ là mùa thu hoạch,
anh lo điều hành và bảo quản sản phẩm trong kho.
Vân hối thúc:
- Vậy anh phải về ngay bây giờ. Nếu có việc ǵ xảy ra không chừng anh bị
mất việc.
- Đành chịu vậy. Chàng cả quyết:
- Anh phải ở lại đây đêm nay để chăm sóc em thay con.
- Anh à, số cà phê hột bị mất trộm th́ mẹ con em sẽ cùng chung số phận
ngồi tù với anh.
Vân nằn ń:
- Thương em, thương con xin anh nghe lời em. Anh chưa thấu hiểu bằng em
cái xă hội “bần cùng sinh đạo tặc” nầy đâu. Ngày mai, anh sắp xếp công
việc đâu vào đó rồi đến với em và con. Một thực tế phũ phàng mà Chương
không thể tránh né được. Chàng phải gượng ép nghe theo lời vợ. Trước khi
rời túp lều, Chương đắp lại tấm chăn bông đă nhàu nát lên ḿnh vợ , hôn
nàng và con gái. Vân lấy dưới gối một b́ thư lớn đă niêm phong trao cho
chàng.
Chương bước ra khỏi lều, gió núi về đêm phả vào mặt chàng nghe tê lạnh.
Rẫy cà phê um tùm nối tiếp nhau trong màn đêm u uất. Tiếng dế vang vang từ
bên bờ cỏ im bặt khi bước chân chàng đến gần. Loài chồn ăn đêm cũng chuyền
cành tránh xa khi thấy bóng người đi tới. Tâm hồn Chương trĩu nặng nỗi lo
âu phiền muộn. Chàng cảm thấy hụt hẫng trứơc hoàn cảnh tận cùng bi đát của
vợ con.
Bên trong chiếc phong b́ là một tập vở học tṛ, loại giấy tái tạo xậm màu
và nhàu nát. Màu mực tím có nơi đă hoen ố và mờ nhạt. Chương chậm răi, cẩn
trọng giở từng trang đọc dưới ánh đèn dầu vàng vọt:
Năm 1976. Anh yêu.
Em không thể viết thư cho anh, bởi em sợ anh đau buồn v́ những bất hạnh đă
xảy ra.. Em viết những ḍng nầy với cơi ḷng tan nát! Chương ơi, em đă bỏ
nhà ra đi v́ ông Trương Thanh đă gây áp lực với má buộc em phải ly dị anh.
Ngay từ ngày đầu nh́n thấy ông đến nhà là linh cảm em báo trước nỗi bất
an. Tội nghiệp cho má, bà đă hiến trọn t́nh yêu và niềm tin vào ông ấy,
nhưng v́ bản chất đa nghi, ông xem em như là đứa con hoang, đứa con ngoại
hôn. Ông không chấp nhận em cùng ḍng máu với ông ta. Có lần ông ấy nói
thẳng với "cấp bộ đảng" là ông không tin vợ ông hoài thai trong thời gian
chỉ sống chung có ba tuần lễ sau khi cưới và trước khi ông tập kết ra Bắc.
Em ra đi chưa đầy hai tuần lễ là ông ta báo cáo lên" chính quyền" rằng em
thuộc diện "phản quốc trốn ra nước ngoài…"
Em đă khóc mấy ngày liền khi hay tin, quá đau buồn mà quyên sinh. Bây giờ,
mọi nẻo đều bít lối về của em và con. Căn nhà đă bị tịch thu, tài sản của
má hoàn toàn mất sạch. Em đang t́m một nơi ẩn náu lo bươn chải qua ngày,
nuôi con, chờ chồng...
Ngày... 1977
Em và con đang ở Tân Hội, một vùng đất hoang mới được khai khẩn thuộc tỉnh
Lâm Đồng. Tên em hiện giờ trong hộ khẩu là Hoàng Thị Vấn. Cái tên Hoàng
Thúy Vân của anh ngày xưa đă mất rồi. Có lẽ định mệnh đă an bài cho em
sống chết nơi đây.
Ngày… 1980…
Ngày... 1981
Triệu chứng bệnh gan của em mỗi ngày mỗi nặng. Nếu có mệnh hệ nào, em sẽ
gởi bé Vân Chuyên đến nhà Thái Tụy, bạn học của em tại Thị trấn Sông
Vàng..
Ngày…1982...
Đọc nửa chừng phần nhật kư, Chương thiếp đi tự lúc nào không hay. Tiếng
chim kêu lanh lảnh ngoài vườn cây đánh thức chàng tỉnh giấc. Chương vội vă
sắp xếp dụng cụ thu hoạch cà phê trong ngày, viết đơn xin phép nghỉ một
tuần lễ và yêu cầu Ban lănh đạo Tập đoàn cho người thay thế chàng trong
ngày hôm nay. Chương đang xếp vài bộ đồ vào túi xách, chợt bé Vân Chuyên
đột ngột chạy vào nhà mếu máo khóc:
- Mẹ chết rồi!
Chương ngẩn người, tựa sét đánh trúng ngay tim. Chương vất quần áo xuống
đất chạy ra ngoài. Chàng cắm đầu cắm cổ băng đồi. Chàng chạy thục mạng bất
kể gai cây đá sạn, bất kể những cành cà phê quất vào mặt, vào đầu. Chàng
chạy theo con đường nào gần nhất. Đôi chân trần rỉ máu nhưng Chương hoàn
toàn mất cảm giác. Chàng quên tất cả, bỏ mặc công việc hàng ngày, ngay cả
bản thân chàng cũng quên tất! Chương tông cửa vào nhà, vợ chàng nằm đó,
hai tay buông xuôi, đôi mắt không hồn nh́n trân trân về hướng khung cửa.
Tấm h́nh lớn của hai vợ chồng chụp trong ngày cưới nằm bên cạnh nàng.
Chương ôm chầm lấy xác vợ. Chàng lay, chàng gọi, chàng gào thét trong nỗi
đau đớn tận cùng. Chàng đấm vào trái tim đang rỉ máu. Chàng đấm vào lồng
ngực cho nỗi uất ức vỡ trào. Máu căng đầy đôi tṛng mắt đỏ ngầu, máu chảy
rần rật trong đôi tay chàng run rẩy. Cơn uất nghẹn không lối thoát.
Con bé đứng bên giường mẹ ôm mặt khóc thút thít tự lúc nào, Chương quay
nh́n thấy con cô đơn và lạnh lẽo, chàng chợt tỉnh. Giọt máu của chàng c̣n
đó, núm ruột của chàng c̣n đây, Chương đứng dậy ôm con vào ḷng và nước
mắt bỗng dưng tuôn trào. Nước mắt chàng chảy thành ḍng rơi xuống mặt bé
Vân Chuyên. Nước mắt của hai cha con ḥa chung một làm ướt đẫm cả ngực áo
con gái chàng.
Ánh nắng xuyên qua mái lá rọi xuống khung h́nh phản chiếu ánh sáng lung
linh trên bức tường nứa. Mắt Vân bây giờ đă khép. Khuôn mặt nàng vẫn c̣n
vương nét khổ lụy chất chồng, duy hai khóe miệng nàng dường như c̣n giữ
lại nụ cười măn nguyện.
Chương chôn vợ nơi nghĩa địa của vùng đất mới Tân Hội. Trên bia mộ chàng
ghi: “Nơi an nghỉ cuối cùng của bà Lê Hồng Chương, nhũ danh Hoàng Thúy
Vân. Mất ngày 18 tháng 8 năm 1985”. Chồng và con gái Lê Vân Chuyên phụng
lập”.
Từ hôm ấy, khi mặt trời chiều đổ sập sau đỉnh núi cao, người ta thường
thấy hai cha con, một già một trẻ đi viếng mộ trở về. Mái tóc bạc màu làm
nổi bật gương mặt khắc khổ của người cha. Bé gái trầm ngâm nắm tay cha
bước đi giữa bóng hoàng hôn đang ch́m vào đêm tối…
Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích
|