ĐÊM CUỐI CÙNG
Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích
Cái đêm Giao thừa ấy đă khắc sâu vào tâm khảm, cô Minh không thể nào quên được :
… Nâng nắp hầm lên, cô bưng tô cháo c̣n bốc hơi cho Tư Trầm ăn giải cảm. Mùi tiêu, mùi củ nén xông lên ngào ngạt. Ăn xong, cô đưa ông uống thêm ly nước chè lá vối nấu với vài lát gừng giúp cho cơ thể ông toát mồ hôi. Tuy chưa thật khỏe, Tư Trầm vẫn hối thúc cô Minh rà soát lại động tĩnh bên ngoài rồi vội vă ra đi.
Hai người lặng lẽ đi trong đêm, luồn theo lũy tre phủ kín mịt mùng. Họ đến nơi đậu chiếc ghe câu của cô bên vực sông để đưa Tư Trầm qua bờ bên kia công tác. Cô đă làm cái công việc nguy hiểm nầy bao lâu cô không c̣n nhớ rơ. Duy cái việc cô giấu Tư Trầm dưới hầm bí mật đào trong nhà là nỗi lo âu canh cánh bên ḷng. Tự nguyện hay bắt buộc, ḷng cô chưa giải bày được, nhưng qua sự chung đụng lâu ngày h́nh như cô thấy cần có Tư Trầm.
Đêm nay, dù sắp đến giờ đón Giao thừa, cô Minh phải thi hành công tác chèo ghe đưa Tư Trầm qua bên kia sông để gặp các đồng chí hoạt động bí mật . Vừa đến bờ sông, bỗng tiếng quát “ đứng lại”, tiếng chân người chạy th́nh thịch rồi những loạt súng nổ vang. Đạn bay văi trên đầu ngọn tre rào rào. Họ vừa kịp tháo dây cột thuyền là nhào xuống nước, vừa bơi vừa đẩy thuyền trôi ra xa. Những loạt đạn bắn xối xả đuổi theo làm tung tóe nước chung quanh thuyền. Hai người vừa lặn dưới nước vừa đẩy thuyền đi. Khi im tiếng súng họ mới lên thuyền chèo đến điểm hẹn.
Sợ lực lượng tảo thanh nh́n mặt, cô Minh không trở lại nhà để cúng Giao thừa, mà giữ nguyên áo quần ướt chèo thuyền đi trong đêm xuống tận thị xă lánh mặt. Tin tức từ trên vùng quê cô Minh cho biết đêm đó lính Quốc gia đồn trú tại Núi Tṛn phục kích. Ban đầu họ tưởng dân đánh cá sau mới biết đó là cán bộ Cộng sản nằm vùng. Lực lượng an ninh lục soát và xăm hầm trong xóm mới phát giác căn hầm bí mật trong nhà cô Minh.
Cũng từ những đêm sau cùng ấy, khi rời khỏi hơi ấm ṿng tay Tư Trầm cô cảm thấy trong cơ thể ḿnh hơi khang khác. Thời gian ở ẩn trong xóm lao động nơi thị xă cô mới nhận biết ḿnh có triệu chứng cấn thai. Và bụng cô mỗi ngày mỗi lớn. Làm sao giải thích với mọi người “không chồng lấy ai có chửa”nhất là chính quyền địa phương. Họ sẽ để ư, theo dơi rồi kêu tới kêu lui điều tra th́ thật là nguy hiểm. Thế nên cô âm thầm bỏ quê Quảng Ngãi vào tận vùng Cà Mau sinh sống...
* * *
Cô Minh là con út của gia đ́nh gồm ba người con gái. Hàng xóm láng giềng thường gọi các chị cô bằng thứ bậc Cô Hai, Cô Ba. Riêng cô lại được gọi bằng cái tên cúng cơm : Út Minh.
Út Minh to con lớn xác nhất nhà và làn da cũng khác với hai bà chị ruột. Thay v́ trắng như trứng gà bóc th́ màu da của cô lại tối sầm, màu sạm nắng của những đứa trẻ rong chơi ngoài đồng suốt ngày. Tính t́nh nghịch ngợm như con trai, nên cha mẹ cô hay bảo cô được “Mụ Bà nặn lộn”.
Đến mùa đạp mía mọi người đổ xô ra cḥi. Kẻ đánh ḅ chạy che, người chụm mía... C̣n cô th́ cứ lông nhông chơi tṛ đánh giặc giả. Cô bắt hai thằng nhóc to con nhất trong xóm, đứa đi sau hai tay giữ vai đứa đi trước, lưng cúi xuống làm thớt voi cho cô cỡi đóng vai Tướng quân Đinh Bộ Lĩnh. Gươm giáo là những cây mía cô lấy trong cḥi phân phát cho chúng nó. Cô c̣n bắt lũ trẻ cầm những cây cờ mía giả làm cờ lau phất cờ khởi binh ra trận.
Dựa vào ḍng nước chảy dốc và lưu lượng dồi dào của sông Trà Khúc phát xuất từ thượng nguồn dăy Trường Sơn, người ta ngăn sông dựng lên những bờ xe nước. Đây là hệ thống dẫn thủy nhập điền đặc biệt của tỉnh Quảng Ngăi. Những đoạn kè ngăn sông đều có chừa cổng dành cho thuyền bè lên xuống . Sức nước chảy dồn nơi đây khá mạnh như một cái thác đủ sức quay hàng chục bánh xe có đường kính mười mét. Độ dốc của nó từ một mét đến mét rưỡi khi có mưa nguồn đổ về, ghe thuyền đi ngược ḍng vượt qua cổng gặp rất nhiều khó khăn và nguy hiểm.
Người thuyền trưởng phải vừa có sức mạnh vừa có kinh nghiệm. Thông thường thuyền nào cũng phải có hai đến bốn trai bạn giúp sức đẩy thuyền lên mỗi lần thuyền ngược nước.
Chú Cảnh là một thanh niên lực lưỡng, có chiều cao một mét tám . Chiếc thuyền buôn của chú chỉ cần một người chèo phía sau lái, một người đứng trước mũi chịu sào. Khi vượt cổng xe nước chỉ ḿnh chú đứng trên be thuyền đặt vai vào trụ đập rồi đẩy thuyền vượt qua ḍng nước ngược đỗ dốc ào ào.
Gần chục năm thuyền buôn chú Cảnh lênh đênh trên sóng nước ngược xuôi từ sông ra biển luôn được Thủy Thần phò trợ . Nhưng cuộc đời đâu có suôn sẻ măi, vận rủi bất ngờ ập đến. Trong một lần vượt cổng bờ xe, thuyền lên nửa chừng chú Cảnh trượt chân, nước xoáy đẩy thuyền quay tṛn rồi lật úp. Hàng hóa mất sạch. Thuyền bị vỡ nát. Vốn liếng trắng tay. Thoát hiểm, chú bỏ nghề buôn trên sông nước, đầu quân vào nghề làm đường mía với gia đ́nh cha mẹ Út Minh.
Khi Út Minh lên mười sáu tuổi, cha mẹ lần lượt lìa đời. Từ đó tính t́nh Út Minh hoàn toàn thay đổi. Cô sống thầm lặng, ủ rủ. Năm hai mươi, cô lấy chú Cảnh.
Đám cưới chỉ tổ chức đơn sơ. Vợ chồng cô dựng một căn nhà nhỏ trên đám đất của cha mẹ để lại làm của hồi môn. Mấy năm sau cô sinh được đứa con đầu ḷng. Thằng Mẫn ăn nhiều chóng lớn lại được bố tập bơi, dạy vơ từ lúc mới lên bảy tuổi. Càng lớn, Mẫn càng tỏ ra có sức lực hơn người.
Thời điểm kinh tế bi đát nhất của vùng Liên khu 5 do Việt Minh chiếm giữ, chú Cảnh mua đồ đồng hư nát đúc chiêng mang lên vùng thượng du đổi lấy các sản phẩm trên rừng.
Sau ngày hiệp định Genève 1954 kư kết, Vùng Liên Khu 5 chính quyền Quốc gia tiếp thu, Cán bộ, bộ đội Việt Minh Cộng sản phải tập kết ra miền Bắc nằm ngoài vĩ tuyến 17.
Những ngày tháng hết chiến tranh chú Cảnh lại mắc một chứng bịnh lạ lùng. Bụng chú phát to như bụng ḅ, lớn rất nhanh. Người ta bảo chú bị dân thượng miền Sơn Hà bỏ bùa, yểm ngải. Các vị đông y cho là bệnh phát cổ trướng. Bác sĩ tây y chẩn đoán cho là bệnh gan... Khi cái bụng phát triển hết sức lớn, tṛn nhẵn, căng cứng, tim chú Cảnh đập yếu dần rồi tắt thở. Đám tang của chú phải chọn đúng mười hai lực điền vặm vỡ mới khiêng nổi cái quan tài to gấp đôi người thường.
* * *
Ngày tháng đau buồn rồi cũng qua đi. Niềm an ủi của cô Minh bây giờ là đứa con trai duy nhất. Trần Văn Mẫn lên mười sáu tuổi học lớp đệ tứ trường công lập. Nó cao lớn như bố, đẹp trai cường tráng. Cô đặt hết hy vọng vào tương lai của con ḿnh.
Tuy lớn xác nhưng tính t́nh Mẫn vẫn c̣n ngây thơ. Các nữ sinh cùng lứa đă có kẻ yêu thầm nhớ trộm. Cô nào bạo dạn th́ buông lời trêu chọc, Mẫn e thẹn bỏ đi.
Theo thường lệ, sau giờ tan học Mẫn về nhà đúng giờ ăn cơm tối. Nhưng hôm nay cô Minh chờ măi mà chẳng thấy con về. Sáng ngày, cô lật bật đến trường hỏi thăm. Thầy giám học cho biết Mẫn không đến lớp đã hai ngày qua.
Ḷng cô Minh như lửa đốt, tim cô như kim châm, vừa nhớ con vừa lo lắng. Thằng Mẫn có mệnh hệ nào th́ làm sao cô sống nổi. Mấy đêm liền cô mất ngủ, nơm nớp đợi chờ tin tức của con .
* * * Đêm nay, trận băo rớt từ biển Đông thổi vào. Tiếng gió gào thét trên những ngọn tre quằn quại cùng tiếng răng rắc của thân tre vặn ḿnh cọ vào nhau tựa như tiếng rên rỉ trước cơn thịnh nộ của đất trời. Rồi cơn mưa ập đến cuồng điên như trút nước. Cô Minh bưng đèn xem lại cửa nẻo, nh́n kỹ mái nhà có bị gió làm tốc mái không. Bỗng có tiếng gơ cửa vội vàng, thúc hối. Cô đặt chiếc đèn dầu hôi trên bàn, hồi họp mở cửa.
Một người đàn ông lách ḿnh chui nhanh vào nhà. Ban đầu cô ngỡ là thằng Mẫn, nhưng khi người ấy cởi áo đi mưa và khăn trùm đầu cô mới thật sự thất kinh v́ khuôn mặt hoàn toàn xa lạ.
Người đàn ông cất tiếng hỏi:
- Út Minh có khỏe không ?
Nh́n khuôn mặt ông khách, cô chẳng thấy có nét nào quen thuộc. Càng khiến cô bối rối hơn khi ông ta gọi tên cô thuở c̣n thơ ấu. Âm giọng có chút ǵ đó gợi nhớ trong kư ức, nhưng pha nhiều tiếng đàng ngoài nên cô hoài nghi. Cô nhỏ nhẹ trả lời:
- Thưa ông tôi... vẫn b́nh thường.
- B́nh thường sao được – người đàn ông lên tiếng – chị đang lo cho thằng Mẫn lắm, phải không?
Cô Minh trố mắt nh́n ông khách lạ.
Ông ta tiếp :
- Hôm nay không thể dài ḍng. Tôi báo tin mừng cho chị là cháu Trần Văn Mẫn đă t́nh nguyện theo quân Giải phóng. Xin chị đừng lo lắng ǵ. Chúng tôi sẽ đưa cháu ra Bắc để cách mạng đào tạo cháu trở thành nhân tài của đất nước. Bổn phận làm mẹ chiến sĩ, chị phải tiếp sức với chúng tôi trong phong trào gầy dựng cơ sở. Chưa kịp hỏi han ǵ, người đàn ông khoác chiếc áo mưa trùm đầu, đẩy cửa ra đi cùng với hai người đứng chờ bên ngoài sau khi ông hứa sẽ trở lại trong một ngày gần đây.
Cô Minh trằn trọc cả đêm, vừa lo cho con vừa nghĩ ngợi về người đàn ông xa lạ. Ông ta tỏ vẻ thân thiện và h́nh như biết rơ về hoàn cảnh của cô. Cặp chân mày rậm sắc như hai lưỡi mác vắt ngang vầng trán cao làm nổi bật ánh mắt không khoan nhượng lọt thỏm trong quầng mắt thâm đen. Kư ức cô chợt hiện ra h́nh ảnh người láng giềng bên kia hàng rào dâm bụt: - Bùi Chước. Đứa con trai vặm vỡ lớn hơn cô hai tuổi đă từng làm voi cho cô cưỡi đóng vai Đinh Bộ Lĩnh ngày nào. Nhưng anh ta đă bỏ làng ra đi lâu lắm rồi. Nửa tin nửa ngờ, cô Minh thiếp đi trong giấc ngủ đầy ác mộng...
* * *
Sau ngày đất nước hết chiến tranh 1975, cô Minh trở về làng cũ sau bao năm lưu lạc trên miền đất Cà Mau muỗi nhiều như văi trấu. Ngày bỏ làng ra đi, đứa con gái c̣n trong bụng mẹ, giờ bé Hương đă mười sáu tuổi rồi. Phần cô th́ tuổi già sức yếu cũng mong được gần mộ phần của cha mẹ và hai bà chị ruột. Nhưng mối ưu tư lớn nhất của cô là tương lai của bé Hương. Cô mong t́m được người đàn ông cùng ḍng máu của nó để sau nầy cô có nằm xuống th́ con gái sẽ có người cha đỡ đầu. Đồng thời cho nó hết mặc cảm là con không cha. Điều ước nguyện thứ hai là được gặp Mẫn, thằng con trai của cô đă bỏ nhà theo cách mạng. Ḥa b́nh rồi, thế nào nó lại không về quê t́m mẹ .
Cái vườn nhà ngày xưa của cô bây giờ do cơ quan xă chiếm giữ. Những mẫu ruộng đất màu mỡ của gia đ́nh cô cũng do nhà nước quản lư. Người ta cấp cho mẹ con cô miếng đất sát ŕa núi Chợ đủ dựng túp lều tranh và mảnh ruộng hoang từ mười mấy năm chiến tranh không ai đụng tới. Mùa khô th́ nẻ toác chân chim, mùa mưa th́ nước không lối thoát. Nghĩ phận ḿnh mẹ góa con côi, ức quá, nhiều đêm cô ôm mặt khóc thầm.
Một hôm cô Minh đến tŕnh bày những thua thiệt của ḿnh với ông chủ tịch xă.
Ông chủ tịch giương mắt nh́n cô Minh như nh́n một bà già lẩm cẩm, rồi gay gắt hỏi:
- Trong giai đoạn chiến tranh khốc liệt, thời đen tối nhất th́ bà bỏ làng ra đi, lúc này bà trở về khiếu kiện đ̣i công b́nh với những người bám trụ, bình đẳng với những người có công với cách mạng ?
- Tôi không tranh phần hơn, nhưng tối thiểu, xă nhà cũng nên trích dành cho tôi một khoảnh đất hương hỏa trong hàng mười mấy mẫu của cha mẹ tôi để lại đặng có chút ǵ hương khói thờ tự. Cô Minh phân trần.
Sau những lời nói có tính cách trấn áp, ông chủ tịch nghĩ thầm đây là đối tượng cần phải giáo dục cho thấu triệt chính sách, bèn tiếp :
- Dân đều bỏ làng ra đi như bà th́ đất đai c̣n đâu mà đ̣i phần hương với hỏa. Bà so b́ sao được với thím Thuận, từng nuôi cán bộ dưới hầm. Tranh sao được với cụ Lại có con thoát ly hy sinh... Ông chủ tịch c̣n muốn liệt kê thêm những người được quyền lợi ưu tiên. Nhưng cô Minh chận lời:
- Tôi đâu có đ̣i ưu tiên. Việc bỏ làng đi cũng là hoàn cảnh bắt buộc.
- Thời chiến tranh không một ngày vắng bom đạn, bà tính coi, làng nầy nhà nào không hoàn cảnh ?
- Nhưng nếu tôi báo với chú chủ tịch rằng tôi cũng có một thời kỳ dấu cán bộ trong nhà th́ chính sách có ưu đăi không? Vả lại con gái tôi là...
Chợt thấy không lợi ǵ khi đề cập đến lai lịch của đứa con gái ḿnh nên cô Minh kịp ngưng lại.
- Ai làm chứng cho bà? Chủ tịch xă hỏi và soi mói nh́n cô.
- Thời đó việc ai người ấy biết... - Cô Minh lúng túng đáp - sơ hở là mất mạng. Những người liên hệ với tôi ngày trước giờ không c̣n ai, chú là giới trẻ sau này nên đâu có biết tận tường...
- Tôi rơ chớ - chủ tịch xă ngắt lời - Nhưng làm ǵ cũng phải có nguyên tắc. Đă nhiều người lên đây khai báo rằng thời “đen tối” đă từng làm việc nầy, chuyện nọ. Đến khi điều tra th́ toàn là khai dối, chứng gian. Chúng tôi làm việc nghiêm túc đúng chính sách quy định chớ không chạy theo t́nh cảm.
- Thế thằng con tôi, Trần Văn Mẫn đi theo cách mạng từ năm nó mười sáu tuổi do anh Tư Trầm dẫn đi. Chính quyền địa phương có nắm được danh sách những người thoát ly nầy không? cô Minh mạnh dạng cật vấn ông chủ tịch:
- Hồ sơ của địa phương trong thời khói lửa hoàn toàn bị thất lạc. Ông Tư Trầm là ông nào chúng tôi cũng không hề biết. Bà nên liên lạc với đồng chí Tư Trầm nào đó cho giấy xác nhận th́ địa phương mới áp dụng theo chính sách ưu tiên. Vả lại, nếu con trai bà hy sinh th́ đă có thông tư từ bộ Thương binh Xă hội gởi về.
Cô Minh nghĩ: “ Chim có nhớ tổ mới t́m về cội, sao tổ lại đi t́m chim!” Xét thấy không c̣n lư lẽ nào để chứng minh, cô cầm nón thất thểu ra về. Ông chủ tịch xă với vẻ đắc thắng nh́n cô Minh băng qua đường trong dáng đi xiêu đổ .
Hai mẹ con cô Minh đành đánh vật với thửa ruộng Hóc Lăng cát nhiều hơn đất mùn. Người nông dân không bám vào đất, lấy ǵ nuôi thân. Trăm thứ phải lo cũng từ đất mà ra. Hai mẹ con phải làm thêm nghề đốt than lén lút mang về bán cho tổ hợp chạy máy nước. Đứa con gái cũng không có điều kiện đến trường. Quanh năm suốt tháng dăi dầu mưa nắng vẫn không đủ miếng ăn. Nhiều lúc cô Minh muốn bỏ xứ trở lại vùng đất Cà Mau, tuy nhiều muỗi ṃng nhưng dễ kiếm ăn. Nghĩ đến thằng Mẫn, nghĩ đến ông Tư Trầm cô lại quyết tâm bám trụ nơi đây chờ đợi.
* * * Thời gian nặng nề trôi qua với bao mùa nắng đốt, thiêu cháy cỏ cây. Vùng đất miền Trung đưa mặt ra biển hứng trọn những cơn băo từ Thái Bính Dương đổ vào mang theo những trận mưa tối trời tối đất. Nước sông dâng lên cuốn trôi tất cả hoa màu nhà cửa. Năm nào cũng vậy, người dân xứ Quảng âm thầm chịu đựng tai họa của trời giáng xuống triền miên.
Sắp đến ngày Tết Nguyên Đán, lệnh trên sức dân trong xă ra đường dọn vệ sinh, làm quang làng xóm để chuẩn bị đón tiếp cấp trên về chúc Tết nhân dân. Cấp trên cỡ nào dân chúng không được biết, nó thuộc phạm vi bảo vệ an toàn cho lănh đạo.
Trong hội trường đă tập trung đầy đủ các cán bộ xă, đảng ủy, những thương binh, gia đ́nh liệt sĩ, gia đ́nh có công cách mạng, đại diện các hội nông dân, phụ nữ, thanh niên...C̣n những dân hồi cư như mẹ con cô Minh, thành phần tham gia chế độ cũ th́ đứng ṿng ngoài, cách xa.
Chừng xế trưa, chiếc xe con màu đen bóng và hai chiếc xe jeep màu nhà binh từ đường cái lớn lượn vào sân hội trường xă. Những lá cờ cầm tay phất lên, những tiếng vỗ tay dậy trời làm huyên náo cả một vùng.
Ông chủ tịch huyện, ông chủ tịch xă và một số nhân vật khác đích thân ra xe đón tiếp cán bộ cấp cao, nghe đâu từ trung ương. Một người mập mạp, trắng trẻo trong xe bước ra rồi đi thẳng lên hàng ghế danh dự trên khán đài.
Sau nghi thức ban đầu, ông chủ tịch kiêm bí thư huyện đọc lời chào mừng rồi trịnh trọng giới thiệu đồng chí Phụ tá Thứ trưởng phát biểu. Ông cán bộ trung ương vận áo cộc tay màu trắng bỏ ngoài, da mặt bóng hồng bước lên bục. Cả hội trường đứng dậy vỗ tay rào rào. Bài nói chuyện khá dài có nội dung biểu dương xă tiên tiến Tịnh Sơn đă dẫn đầu tỉnh về thành tích công tác thương binh xă hội. Xă chú tâm đến những người đă hiến dâng cả cuộc đời cho cách mạng đúng tầm mức chính sách, đường lối mà trung ương đă đề ra. Đoạn nào thấy cần phát huy là ông tự vỗ tay trước cho đồng bào vỗ theo. Cuối cùng, ông bày tỏ nỗi vui mừng khi được trở lại đây thăm đồng bào xă nhà, nơi mà ông đă hồi kết từ năm 1959 và bắt đầu hoạt động bí mật gầy dựng cơ sở cách mạng chuẩn bị cho ngày đồng khởi.
Sau khi lên khán đài nhận bằng khen của bộ Thương Binh Xă Hội, ông chủ tịch xă cảm động thưa rằng: “ Nhân dân xă nhà rất tự hào, rất vinh dự được anh Tư đặt nền móng phong trào cách mạng đầu tiên tại địa phương nầy. Thay mặt nhân dân trong xă kính gởi lời chúc Tết lên đồng chí thứ trưởng”. Tiếng vỗ tay lại nổi lên.
Diễn từ, đáp từ diễn ra trong ṿng một tiếng đồng hồ rồi đồng chí Phụ tá Thứ trưởng và đoàn tùy tùng ra xe.
Hội trường không đủ chứa lượng người quá đông nên một số lớn đồng bào phải ở ngoài sân.
Ngồi đợi từ sáng sớm đến trưa dưới cơn nắng như lửa nung, cô Minh lùng bùng cả hai tai không nghe được ǵ bài nói chuyện của ông cán bộ trung ương. Nhưng cô chú ư đến giọng nói của người nầy nó y chang giọng nói của Tư Trầm. Giọng sang sảng đă ăn sâu trong tiềm thức của cô. Khi ông cán bộ trung ương bước ra xe, cô lấy nón khỏi đầu nh́n trực diện. Chợt cô hớt hải kêu lên:
- Anh Tư Trầm!
Cô gạt mấy người ngồi chắn ngang đường, chen chân hướng về phía chiếc xe kêu to hơn :
- Bớ anh Tư Trầm, bớ anh Bùi Chước!
Cô định nhào ra nơi chiếc xe mà đồng chí cán bộ trung ương vừa chui vào, nhưng lực lượng giữ an ninh lập tức vây quanh, họ kéo rịt cô vào góc tường.
Chiếc xe lăn bánh. Đồng chí Phụ tá Thứ trưởng đưa tay qua cửa sổ, tươi cười vẫy tay chào nhân dân.
Giữa sân hội trường xă, cô Minh ngă xuống trên nền gạch, miệng c̣n th́ thào :
“Tư Trầm ơi, con Hương... nó là con ruột của anh ! Hăy ...” Một ḍng máu ứa ra nơi khóe miệng làm tắt lịm những tiếng nói cuối cùng của cô Minh.
* * *
Sáng sớm ngày mồng một đầu năm mới, người con gái ngồi bên mộ mẹ vừa nhổ từng ngọn cỏ non vừa nghĩ về cuộc đời lận đận, lao đao của mẹ. Những mong ước dù nhỏ nhoi đến đâu cũng chưa bao giờ được toại nguyện. Nghĩ về ḿnh, nàng cũng có người cha, người anh nhưng chưa hề biết mặt.
Cái ông Tư Trầm nào đó rất nhiều lần được mẹ nhắc đến nhưng cứ tưởng ông ấy đă hy sinh. Người ta khuyến khích Hương làm đơn lên trung ương xin ông Tư Trầm xác nhận lư lịch của ḿnh và chứng nhận người anh ruột đă đi theo Quân đội Giải phóng lúc mười sáu tuổi dưới sự bảo trợ của ông ta . Đó là điều kiện để mẹ nàng được chính thức nhận bằng khen “Gia Đ́nh Có Công Cách Mạng”.
Hương đốt nắm nhang cắm dưới chân mộ mẹ, nàng khấn :
- Mẹ ơi, như vậy là mẹ đă toại nguyện rồi. Cuối cuộc đời của mẹ được yên nghỉ vĩnh viễn bên mộ người thân và con cầu mong linh hồn mẹ được đoàn tụ với anh con Trần Văn Mẫn ở chốn tuyền đài.
Hôm nay, con xin phép Mẹ được rời bỏ nơi đây để trở lại nơi chôn nhau cắt rốn của con, phần tận cùng của đất nước: Mũi Cà Mau.
Nơi ấy, người con gái tên Hương được sinh ra và lớn lên vui hưởng những ngày tháng chân bám phèn nhưng tâm hồn trong sáng. Nơi ấy, nhịp đập trái tim nàng đă giao ḥa cùng tiếng sóng vỗ đại dương. Và hơi thở nàng lồng trong từng cơn gió biển mát rượi t́nh người, ngày thêm tươi xanh cánh rừng tràm trên đất bồi phù sa.
Cúi đầu trầm ngâm trước mộ mẹ một lúc, Hương ngẩng mặt lên với đôi mắt đẫm lệ, nàng nh́n áng mây ửng hồng trên bầu trời cao, mở đầu một ngày mới.
Vừng thái dương vừa vượt khỏi đỉnh đồi, Trần Thị Hương ôm gói áo quần rời mộ mẹ bước đi trong màu nắng nhạt nḥa /.
Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích |