|
Trận hải chiến Hoàng Sa 1974
website Hải Quân hqvnch.net
Bốn chiến hạm của quân lực Việt Nam Cộng Ḥa đă tham dự trận hải chiến Hoàng Sa bảo vệ lănh thổ vào năm 1974. Chiến hạm HQ-10 trúng đạn vào pháo tháp bị ch́m tại trận, chiến hạm HQ-16 bị hư hại nặng nghiêng 15 độ, chiến hạm HQ-5 và HQ-4 bị hư nhẹ. Gần 50 thủy thủ và hạm trưởng Ngụy Văn Thà của HQ-10 tử vong. Ngoài ra HQ-5 có 3 quân nhân tử vong và 16 bị thương.
Bối cảnh
Sau khi Pháp rút khỏi Đông Dương, Việt Nam Cộng Ḥa đă đảm nhiệm chủ quyền trên quần đảo này cho đến khi cuộc hải chiến xảy ra. Quần đảo Hoàng Sa gồm hai nhóm đảo, được gọi là nhóm Nguyệt Thềm (Crescent group) và nhóm Bắc đảo hay An Vĩnh/Tuyên Đức (Amphitrite group).
Dưới thời Việt Nam Cộng Ḥa đă có đài khí tượng do Pháp xây, trực thuộc ty khí tượng Đà Nẵng và được bảo vệ bởi một tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến. Năm 1956, hải quân Trung Quốc chiếm đóng đảo Phú Lâm (Woody Island) thuộc nhóm Bắc đảo. Năm 1958, Trung Quốc cho công bố bản tuyên ngôn lănh hải 4 điểm, trong đó có tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc bao gồm các đảo Đài Loan, Đông-sa/Tây-sa (tức Hoàng Sa của Việt Nam) và Nam-sa (tức Trường Sa của Việt Nam), đảo Macclesfield, quần đảo Bành Hồ (Pescadores).
Vào giai đoạn này, Trung Quốc vẫn là đồng minh của Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa tiến hành cuộc chiến tranh chống lại Việt Nam Cộng Ḥa và Hoa Kỳ.
Ngày 22 Tháng Chín năm 1958, báo Nhân Dân đăng công hàm của Thủ Tướng Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa Phạm Văn Đồng gửi thứ trưởng Bộ Ngoại Giao Trung Quốc, ghi nhận và tán thành bản tuyên bố ngày 4 Tháng Chín năm 1958 của chính phủ Trung Quốc quyết định về hải phận.
Năm 1961, chính phủ Việt Nam Cộng Ḥa ban hành sắc lệnh khẳng định chủ quyền Hoàng Sa thuộc tỉnh Quảng Nam của Việt Nam Cộng Ḥa.
Trong thời gian 1964-1971, hải quân Trung Quốc và hải quân Việt Nam Cộng Ḥa chạm súng liên tục trên hải phận Hoàng Sa, nhưng không đưa đến thương vong. Trong thời điểm đó, Việt Nam Cộng Ḥa cũng thiết lập một sân bay nhỏ tại đảo Hoàng Sa.
Năm 1973, với Hiệp Định Paris, Hoa Kỳ và Đệ Thất Hạm Đội sau khi rút quân và thiết bị ra khỏi quần đảo Hoàng Sa đă xem việc bảo vệ quần đảo này là việc riêng của Việt Nam Cộng Ḥa.
Năm 1974 khi một phái đoàn của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa thăm ḍ một số đảo Hoàng Sa trong việc chuẩn bị thiết lập phi trường có khả năng chuyên chở vận tải cơ hạng nặng C-7 Caribou th́ khám phá ra sự hiện diện của hải quân Trung Quốc, và giao tranh xảy ra sau đó.
Tương quan lực lượng
Phía Việt Nam có tuần dương hạm Trần B́nh Trọng (HQ-5), tuần dương hạm Lư Thường Kiệt (HQ-16), khu trục hạm Trần Khánh Dư (HQ-4), hộ tống hạm Nhật Tảo (HQ-10), một đại đội hải kích thuộc hải quân Việt Nam Cộng Ḥa, một số biệt hải (biệt kích hải quân) và một trung đội địa phương quân đang trú pḥng tại đảo Hoàng Sa.
Phía Trung Quốc có Liệp Tiềm Đĩnh Số 274, Liệp Tiềm Đĩnh Số 271, Tảo Lôi Hạm Số 389, Tảo Lôi Hạm Số 391, Liệp Tiềm Đĩnh Số 282, Liệp Tiềm Đĩnh Số 281 và hai chiến hạm số 402 và số 407 chở quân (không rơ loại), Tiểu Đoàn 4 và Tiểu Đoàn 5 thuộc Trung Đoàn 10 Hải Quân Lục Chiến, và hai đội trinh sát.
Ngày 16 Tháng Giêng, 1974, tuần dương hạm Lư Thường Kiệt sau khi đưa một phái đoàn của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa thăm ḍ một số đảo Hoàng Sa phát hiện hai chiến hạm số 402 và số 407 của hải quân Trung Quốc gần Cam Tuyền, và phát hiện quân Trung Quốc chiếm đóng hoặc cắm cờ Trung Quốc tại các đảo Quang Ḥa, Duy Mộng, Vĩnh Lạc.
Sau khi cấp báo về bộ tư lệnh hải quân vùng 1 duyên hải tại Đà Nẵng, HQ-16 dùng quang hiệu yêu cầu các chiến hạm Trung cộng rời lănh hải Việt Nam. Các chiến hạm Trung Quốc không rời vùng, và cũng dùng quang hiệu yêu cầu phía Việt Nam Cộng Ḥa rời lănh hải Trung cộng.
Ngày 17 Tháng Giêng, 1974, khu trục hạm Trần Khánh Dư (HQ-4) đến Hoàng Sa đổ bộ một toán biệt hải và một đội hải kích xuống Cam Tuyền để nhổ cờ Trung Quốc. Sau đó các chiến sĩ Việt Nam Cộng Ḥa rút trở lên tàu. Cùng trong ngày Liệp Tiềm Đĩnh Số 274 và Liệp Tiềm Đĩnh Số 271 của Trung Quốc xuất hiện.
Ngày 18 Tháng Giêng, 1974, Đề Đốc Lâm Ngươn Tánh, tư lệnh phó hải quân Việt Nam Cộng Ḥa bay ra bộ tư lệnh hải quân vùng 1 duyên hải tại Đà Nẵng để trực tiếp chỉ huy trận đánh. Ông ban hành lệnh hành quân Hoàng Sa 1 nhằm chiếm lại các đảo Cam Tuyền, Quang Ḥa, Duy Mộng, Vĩnh Lạc.
Lực lượng hành quân Hoàng Sa 1 được tăng cường thêm tuần dương hạm Trần B́nh Trọng (HQ-5) làm soái hạm cho cuộc hành quân, và hộ tống hạm Nhật Tảo (HQ-10). Do hải hành lâu ngày chưa kịp tu bổ, HQ-10 tham chiến với một máy bất khiển dụng, chỉ c̣n một máy hoạt động.
Ngày 19 Tháng Giêng, 1974, biệt hải và hải kích Việt Nam Cộng Ḥa từ HQ-5 đổ quân lên mặt Nam đảo Quang Ḥa và hải quân Trung cộng đổ quân xuống mặt Bắc đảo. Hai bên giao tranh và phía Việt Nam Cộng Ḥa có 3 chết và 2 bị thương. Do quân Trung Quốc quá đông, quân Việt Nam Cộng Ḥa rút trở lên HQ-5.
Ngay sau đó chiến hạm hai bên triển khai đội h́nh gần đảo Quang Ḥa và chiến hạm Việt Nam Cộng Ḥa khai hỏa trước. Hai bên chạm súng từ 30 đến 45 phút, cùng thời điểm đó bộ tư lệnh hải quân Việt Nam Cộng Ḥa nhận được thông báo của văn pḥng tùy viên quân sự Hoa Kỳ (DAO) tại Sài G̣n, cho biết radar đệ thất hạm đội ghi nhận một số phóng lôi hạm (guided missile frigate) và chiến đấu cơ MIG từ Hải Nam đang tiến về phía Hoàng Sa.
Bộ tư lệnh hải quân Việt Nam Cộng Ḥa sau đó yêu cầu đệ thất hạm đội trợ giúp, nhưng không thành công.
Kết quả
Theo tài liệu của Việt Nam Cộng Ḥa th́ phía Trung Cộng Liệp Tiềm Đĩnh 274 trúng đạn, tay lái bất khiển dụng phải ủi vào băi san hô để thủy thủ đoàn đào thoát, Liệp Tiềm Đĩnh 271 và 389 bị ch́m tại trận. Liệp Tiềm Đĩnh 389 và 391 bị hư hại nặng.
Phía Việt Nam Cộng Ḥa chiến hạm HQ-10 trúng đạn vào pháo tháp bị ch́m tại trận, chiến hạm HQ-16 bị hư hại nặng nghiêng 15 độ, chiến hạm HQ-5 và HQ-4 bị hư nhẹ. Gần 50 thủy thủ và hạm trưởng Ngụy Văn Thà của HQ-10 tử vong. Ngoài ra HQ-5 có 3 quân nhân tử vong và 16 bị thương.
Hai ngày sau trận hải chiến, ngày 20 Tháng Giêng, tàu chở dầu Ḥa Lan “Kopionella” vớt được 23 người thuộc thủy thủ đoàn của chiến hạm HQ-10 đang trôi dạt trên biển.
Đến mười ngày sau, ngày 29 Tháng Giêng, ngư dân Việt Nam vớt được một toán quân nhân Việt Nam Cộng Ḥa gần Mũi Yến (Qui Nhơn), gồm 1 sĩ quan, 2 hạ sĩ quan và 12 quân nhân thuộc lực lượng đổ bộ lên Quang Ḥa, đă dùng bè vượt thoát đảo sau trận hải chiến.
Trung cộng bắt giữ 48 tù binh, trong đó có một người Mỹ. Số tù binh đó sau này được trao trả tại Hồng Kông qua Hội Hồng Thập Tự Quốc Tế.
Sau trận chiến, Việt Nam Cộng Ḥa đă ra nhiều tuyên bố cũng như trưng ra các chứng cớ lịch sử về chủ quyền của ḿnh và đă được chính phủ Cộng Ḥa Pháp ủng hộ v́ trước đây theo ḥa ước Pháp-Thanh th́ người Pháp đă thực hiện chủ quyền ở quần đảo này.
Tuy nhiên, Trung cộng đă cho đập phá các bia chủ quyền tại quần đảo Hoàng Sa, đào các mộ của người Việt đă chôn ở đây, xóa các di tích lịch sử của người Việt để áp đặt chủ quyền của họ trên quần đảo này.
-----------------------------
Sau đây là danh sách các chiến sĩ sống sót được chép lại từ quyển nhật kư của Tất Ngưu:
Danh sách thủy thủ đoàn thuộc Hộ Tống Hạm NHẬT TẢO HQ10 đă trở về sau trận hải chiến Hoàng Sa:
1. Trung sĩ Bí Thư - TSBT - Vơ văn Bằng 2. Trung sĩ Tiếp Vụ- TSTV - Đỗ kim Hoàng 3. Hạ sĩ 1 Trọng Pháo - HS1TP - Nguyễn văn Tám 4. Hạ sĩ Trọng Pháo - HSTP - Trần ngọc Sơn 5. Hạ sĩ Trọng Pháo - HSTP - Phạm văn Lợi 6. Hạ sĩ Trọng Pháo - HSTP - Vơ văn Tuấn 7. Hạ sĩ Trọng Pháo - HSTP - Lê tấn Hưng 8. Hạ sĩ Trọng Pháo - HSTP - Vương văn Và 9. Hạ sĩ 1 Cơ Khí - HS1CK - Lưu tố Nữ 10. Hạ sĩ Cơ Khí - HSCK - Nguyễn hồng Cứng 11. Hạ sĩ Cơ Khí - HSCK - Huỳnh văn Ḥa 12. Hạ sĩ Tiếp Vụ - HSTV - Nguyễn văn A 13. Thủy thủ 1 Cơ Khí - TT1CK - Trần văn Hà 14. Hạ sĩ Bí Thư - HSBT - Đỗ văn Thành 15. Thủy thủ 1 Thám Xuất - TT1TX - Trương văn Long 16. HQ Trung úy - K8/OCS - Hà đăng Ngân 17. HQ Trung úy - K20/NT - Phạm văn Th́ 18. HQ Trung úy - K1/70 ĐB - Ngô văn Ḥa 19. HQ Trung úy - K25/VBĐL - Nguyễn đông Mai 20. HQ Thiếu úy - K24/NT - Phạm thế Hùng 21. HQ Chuẩn úy - K1/IOCS - Tất Ngưu
|
