Tổng Cng Kch của Việt cộng năm MẬU THN, 1968
V Trung Tn & Nguyễn Hữu Vin
Ngy Tết đến, đối với người Việt Nam l một ngy thing ling, nhất l người dn thnh thị đ đn mừng Xun Mậu Thn 1968 với tiếng pho lin hồi. Tết Mậu Thn l Tết nhiều pho nổ hơn mọi Tết khc rất nhiều. Giới giu c, giới mại bản đốt những trng pho năm bảy thước v đốt rất nhiều. Giới t tiền cũng tranh hơi cố gắng bỏ tiền đốt một vi trng pho đn Xun lấy hn.
Cộng Sản Bắc Việt (CSBV) v cng cụ của họ l Mặt Trận Giải Phng Miền Nam (MTGPMN) đ xuất ton lực đnh ln Việt Nam Cộng Ha (VNCH) vo những ngy đầu Tết Mậu Thn trong năm 1968 trn khắp lnh thổ Miền Nam khi họ đột ngột khng giữ lời đề nghị ngưng chiến do chnh họ đưa ra. Cộng Sản Bắc Việt cũng đ khng nghĩ g đến 3 ngy Tết Nguyn Đn, ngy truyền thống của dn tộc, những ngy đầm ấm nhất của xứ sở mỗi năm, hay sự yn vui của đồng bo để xum họp v cng bi tổ tin, một tập tục thing ling từ ngn xưa. Tuy mưu m đ kho, thuật xảo sắp đ hay, tiếng sng của Cộng Sản chỉ tạo được lợi thế bất ngờ trong vỏn vẹn t tiếng đồng hồ ở thủ đ Saigon v một số thị trấn của Việt Nam Cộng Ha. Tnh chung, Cộng Sản đ thảm bại v Qun Lực Việt Nam Cộng Ha đ phản ứng rất mau lẹ. V ngược lại điều tai hại cho họ l đ đụng đầu với sự lạnh nhạt của đồng bo Miền Nam khắp nơi.
Lợi dụng việc bỏ giới nghim v lệnh hưu chiến do chnh họ long trọng ưng thuận Việt Cộng đ mở cuộc tổng cng kch trn ton thể miền Nam tự do để đnh vo cc lực lượng của qun đội VNCH trong giờ pht uy linh đn mừng Xun mới. Đột nhin xen lẫn giữa tiếng pho mừng Xun, tiếng sng Việt Cộng bng nổ. Hậu phương đang thanh bnh, trong giy pht biến thnh tiền tuyến.
TẾT MẬU THN
Đm giao thừa 30 Tết, tức ngy 29/1/1968, Việt Cộng đồng loạt tấn cng vo 5 thị x thuộc Vng 2 Chiến Thuật: (5 Tỉnh thnh nầy thuộc Qun Khu 5 của CSBV họ theo lịch của H Nội, giao thừa trước một ngy nn khng đồng loạt với cc cnh qun khc) Thị x Nha Trang lc 0 giờ 30.
Thị x Darlac lc 1 giờ 30.
Thị x Kontum lc 2 giờ 00.
Thị x Qui Nhơn lc 4 giờ 10.
Thị x Pleiku lc 4 giờ 40.
Đồng thời, Việt Cộng pho kch v đột nhập vo Tổng Hnh Dinh Qun Đon 1 lc 3 giờ 40 sng. Cũng trong đm ny, Việt Cộng đột kch vo Chi Khu Hội An, pho kch vo thị x Quảng Trị, phi trường Đ Nẵng, phi trường Non Nước về pha Nam Đ Nẵng khoảng 4 km v pho kch tấn cng nhiều đồn bt lẻ tẻ trn ton quốc. Cả 5 thị x kể trn v Tổng Hnh Dinh Qun Đon 1 đều bị Việt Cộng lọt vo. Tuy nhin tại Qui Nhơn, Nha Trang v Pleiku p lực Việt Cộng đ được giải tỏa nhanh chng. Tổng hnh dinh Qun Đon 1 cũng đẩy li địch qun trong vi giờ đồng hồ. Cc lực lượng Việt Cộng tại cc thị x Ban M Thuột v Kontum cũng bị đẩy lui ngay. Tuy nhin, tại hai thị x ny, Việt Cộng đ bm st v tạo p lực mạnh quanh vng. Sau nhiều ngy chiến đấu, qun đội VNCH mới hon ton lm chủ tnh hnh. Khi xảy ra vụ tấn cng đm giao thừa, chnh quyền trung ương VNCH đ thng bo ngay cho cc địa phương biết để kịp phng bị.
Sng ngy Mồng Một Tết (30/1/1968),trn đi pht thanh quốc gia Saigon Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu tố co Việt Cộng vi phạm trắng trợn việc hưu chiến trong dịp Tết v tuyn bố hủy bỏ lệnh ngưng bắn của Chnh Phủ VNCH.
Đm mồng 1 Tết, tức 24 giờ sau cc cuộc tấn cng vo cc tỉnh lỵ miền Cao nguyn v miền Trung, Việt Cộng mở cc cuộc tấn cng vo đ thnh Saigon - Chợ Lớn v cc tỉnh lỵ miền Nam. Tnh theo kế hoạch tổng cng kch, Việt Cộng đ đồng loạt mở cc cuộc tấn cng v đột kch vo 25 tỉnh lỵ v thị trấn trong số 44 Tỉnh của VNCH (xem bản đồ pha trn) thời gian như sau:
Tại Vng 1 Chiến Thuật:
1. Huế bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 02 giờ
2. Quảng Trị bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 04 giờ
3. Quảng Tn bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 04 giờ
4. Quảng Ngi bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 04 giờ
Tại Vng 2 Chiến Thuật:
1. Bnh Thuận bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 3 giờ 25
2. Tuyn Đức bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 Tết lc 02 giờ
Tại Vng 3 Chiến Thuật:
1. Thủ đ Saigon - Chợ Lớn - Gia Định bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 02 giờ.
2. Bnh Dương bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 04g25
3. Bộ Tư Lệnh Sư Đon 25 BB bị tấn cng lc 08g30 sng mồng 2 Tết
4. Bin Ho bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 03 giờ
5. Long Khnh bị tấn cng đm mồng 4 rạng mồng 5 Tế lc 01 giờ
Tại Vng 4 Chiến Thuật:
1. Phong Dinh bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 Tết lc 03 giờ
2. Vĩnh Long bị tấn cng đm mồng 1 rạng mồng 2 lc 03g30
3. Kiến Ho bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 03 giờ
4. Định Tường bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 04 giờ
5. Kin Giang bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 02g40
6. Vĩnh Bnh bị tấn cng đm mồng 2 rạng mồng 3 lc 4g15
7. Kiến Tường bị tấn cng đm mồng 4 rạng mồng 5 lc 04g15
8. Bộ Tư Lệnh Biệt Khu 44 bị tấn cng đm mồng 6 rạng mồng 7 lc 1g25
9. G Cng bị tấn cng đm mồng 7 rạng mồng 8 m lịch lc 2g35
10. Bạc Liu bị tấn cng đm 12 rạng 13 m lịch, tức ngy 10/2/68
Như vậy trong 44 tỉnh lỵ, Việt Cộng đ tấn cng vo 28 nơi.Cuộc tấn cng của Việt cộng kể ra cũng kh linh hoạt, tuy khng diễn ra trong một lc nhưng khoảng cch của cc trận đnh ở cc tỉnh lỵ khng qu rời rạc.
Tại Sign, Qun Lực VNCH kịp thời đưa qun tặng viện vo thủ đ để đối ph. Qun số trực tiếp tham chiến tại thủ đ tnh đến ngy 4 thng 2/1968 đ ln hơn 10 tiểu đon, khng kể cc lực lượng Cảnh St đ thnh.
Cc địa phương bị tấn cng trong dịp Tết Mậu Thn
Mặt Trận Si Gn
Địa danh Si Gn.
Địa danh Si Gn tồn tại trn nhiều thế kỷ, khoảng trn 300 năm, trước đ Si Gn c nhiều tn khc nữa. Năm 1698 Si Gn c tn l Huyện Tn Bnh, lc ny chỉ khoảng 5,000 km, pha Ty l sng Si Gn.
Vo thời kỳ cổ đại, Si Gn thuộc đế quốc Ph Nam. Đầu thế kỷ 17 vng đất ny, lc đ l một lng nhỏ, dn cư thưa thớt v mang tn Prei Nokor, nằm trong khu vực tranh chấp giữa Chn Lạp v Chim Thnh.
Năm 1623, Cha Nguyễn sai một phi bộ tới yu cầu vua Chey Chettha II (năm 1620 cưới Cng Cha Ngọc Vạn của Cha Nguyễn) cho lập đồn thu thuế tại Prei Nokor (Si Gn) v Kas Krobei (Bến Ngh). Đy l vng rừng rậm hoang vắng nhưng cũng l địa điểm qua lại v nghỉ ngơi của thương nhn Việt Nam đi Campuchia v Xim La. Cng khi đ, người Việt bắt đầu tập trung sinh sống tại xung quanh hai đồn ny. Chẳng bao lu, hai đồn thu thuế trở thnh trung tm thị tứ cng nghiệp v thương nghiệp sầm uất.
Năm 1698, cha Nguyễn cử Lễ Thnh Hầu Nguyễn Hữu Cảnh vo Nam, thiết lập chnh quyền, cc đơn vị hnh chnh, chia đặt tỉnh lỵ v.v Nguyễn Hữu Cảnh lấy xứ Đồng Nai lm huyện Phước Long v xứ Si Gn lm huyện Tn Bnh, đặt ra hai dinh Trấn Bin (Bin Ho) v Phin Trấn (Gia Định), ("Trấn" l khu vực qun sự, chưa ổn định việc cai trị). Từ đ, xứ Si Gn trở thnh huyện Tn Bnh, huyện sở đặt ở lng Tn Khai. Những xm lng đầu tin của Si Gn l xm Ha Mỹ (gần đường Cường Để) xm Tn Khai (đường m sng khoảng cầu Mống), xm Long Điền, xm Than, xm Bu Sen (cy Mai), xm Ph Gio, xm L Bn, xm cy Củi, xm Rẫy Cải, xm Ụ Ghe. Si Gn trở thnh một thị trấn đng đc với hơn một vạn dn v Minh Hương l x đầu tin của người Hoa tại Tn Bnh.
Năm 1790, Si Gn được nng ln thnh Kinh Gia Định, nơi đng đ của Nguyễn nh chống qun Ty Sơn. Vo năm 1802, dưới triều vua Gia Long, Gia Định Kinh được đổi thnh Thnh Gia Định (v kinh đ l Huế), thuộc Trấn Gia Định.
Sau cuộc khởi nghĩa của L Văn Khi, thnh Gia Định bị ph huỷ, một thnh mới nhỏ hơn gọi l thnh Phụng được xy dựng. Thnh ny khng chống nổi cuộc vy hm của qun Php vi năm sau đ.
Vo năm 1859 sau khi chiếm được Si Gn, người Php đ gấp rt quy hoạch xy dựng Si Gn thnh một đ thị lớn. Ngy 11 thng 4 năm 1861, Ph Đ đốc Charner ra nghị định xc định địa giới Si Gn lc đ: pha đng l sng Si Gn, pha bắc l rạch Thị Ngh, pha nam l rạch Bến Ngh, pha ty từ cha Cy Mai đến đồn Kỳ Ha, diện tch 25 km.
Từ năm 1954 sau Hiệp định Genve, Si Gn chnh thức l Thủ Đ của Việt Nam Cộng ha. Ngy 22 thng 10 năm 1956, Tổng thống Ng Đnh Diệm k sắc lệnh số 143-NV đổi "Đ thnh Si Gn-Chợ Lớn" thnh "Đ thnh Si Gn" v chia thnh 8 quận hnh chnh (được đnh số: Quận 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8), dưới quận l phường (c 54 phường), dưới phường l khm. Đầu năm 1967 hai x An Khnh v Thủ Thim của quận Thủ Đức, tỉnh Gia Định kế cận, được sp nhập vo Đ thnh Si Gn lập nn Quận 9. Thng 7 năm 1969 thnh lập Quận 10, Quận 11 trn cơ sở tch một phần Quận 5 v Quận 6. Lc ny thnh phố c diện tch 71 km với dn số khoảng 2 triệu người.
Thnh phố tiếp tục pht triển rực rỡ v được mệnh danh l "Hn ngọc Viễn Đng" (The Pearl of the Far East) hay "Paris Viễn Đng" (Paris de l'Extrme-Orient), với một hạ tầng cơ sở được xy dựng kh hon chỉnh.
Trong những ngy Tết Mậu Thn, VC muốn gy tiếng vang trong dư luận, đặc biệt l trong dư luận Hoa Kỳ nơi phong tro phản chiến đang lan rộng. Việt Cộng muốn cho mọi người thấy rằng ngay cả Dinh ộc Lập l biểu tượng quyền lực của miền Nam cũng c thể bị chng uy hiếp. Chnh v vậy m ngay trong đợt tấn cng đầu, hai mục tiu quan trọng nhất của chng l Dinh ộc Lập v Ta ại Sứ Hoa Kỳ. VC tập trung nỗ lực vo cc khu lao động đng dn chng. đồ của chng l tuyn truyền v khch động dn chng nổi dậy trong kế hoạch tổng cng kch, tổng khởi nghĩa. Cộng Sản H Nội đ ra lịnh cho cc cn bộ v cn binh Việt Cộng tấn cng vo đ thị của VNCH phải thực hiện ba nhiệm vụ quan trọng sau đy: a) ph hoại Hoa Kỳ về phương diện qun sự v chnh trị, (b) ph hoại Việt Nam Cộng Ha bằng cch lm tan r qun đội v lm cho quần chng khng tin tưởng ở chnh quyền quốc gia, (c) đẩy mạnh cuộc đấu tranh chnh trị bằng cch xi dục người dn nổi dậy lật đổ chnh phủ.
Kết quả l Việt Cộng đ hon ton thất bại, trong khi đ họ đ ph hủy 50,000 căn nh của dn, đem chết chc đến cho 14,000 đồng bo đủ cả gi trẻ gi trai v "v sản ha" 70,000 người đa số l dn lao động. Ngoi ra điều d man chưa từng thấy trong lịch sử loi người l họ đ xua những lực lượng gồm 7 phần 10 con nt vo l lửa chiến tranh v mở những cuộc pho kch bừa bi vo những khu gia cư ngho kh, đng đc khng c lấy một cơ quan qun sự, để trả th sự bất cộng tc của dn chng.
Cộng Sản dm lm tất cả, dng bất cứ phương tiện g d c tn c nhất nếu để đạt đến mục tiu, tức chiến thắng cho họ
Lực lượng tham chiến của CSBV
Cộng Sản bắt đầu tấn cng vo Sign vo lc 2.00 sng ngy mồng 2 Tết. Việt cộng dng lực lượng đặc cng F100 để tấn cng vo cc vị tr quan trọng.Trong khi đ cc đơn vị chủ lực từ cc vng ngoại tiến vo cc khu đng dn cư ku gọi dn chng nổi dậy. Cc đơn vị cộng qun tấn cng vo Si Gn Chợ Lớn v Gia Định đặt dưới quyền điều động của BTL tiền phương pha Bắc do Trần Văn Tr, Mai Ch Thọ v L Đức Anh chỉ huy v BTL tiền phương pha Nam do Vỏ Văn Kiệt v Trần Bạch Đằng chỉ huy. Danh hiệu của những đơn vị Việt Cộng trực tiếp tham chiến với cc mục tiu tấn kch được ghi nhận trong nội đ thnh v ở vng phụ cận như sau:
1. Một Tiểu Đon của Trung Đon 271 (thuộc Cng Trường 9) tăng cường cho TĐ56/U80 đnh vo TTHL Quang Trung v vng phụ cận.
2. Cc Tiểu Đon 267 v 269 phối hợp với thnh phần của Trung Đon 271 đnh vo phi trường Tn Sơn Nhất.
3. Một tiểu đon/Tr đon 273/CT 9 tấn cng Chi Khu Thủ Đức.
4. Tiểu Đon 1 Củ-Chi, được tăng cường một tiểu đon của Trung Đon 101 (thuộc Cng Trường 7) v một thnh phần của Tiểu Đon 2 Cơ Giới đnh chiếm cc căn cứ qun sự G Vấp.
5. Tiểu Đon 2 G Mn phối hợp với đội đặc cng J1/F100 tấn cng Bộ Tổng Tham Mưu Qun Lực Việt Nam Cộng Ha (VNCH) ở cổng số 4.
6. Tiểu Đon 3 Dĩ An, hay l "3/165A," tấn cng khu vực Hng Xanh.
7. Tiểu Đon 4 Thủ Đức, hay l "4/165A," tấn cng khu xa lộ Saigon.
8. Tiểu Đon 6 Bnh Tn, hay "6/165A" tấn cng vng Ph Thọ-B Hạt.
9. Tiểu Đon 508 Long An tấn cng vng Bnh Ty.
10. Biệt-Động Đội F100 tấn cng vo nhiều mục tiu khc nhau, gồm đi pht thanh, cổng số 5 ở Bộ Tổng Tham Mưu, Dinh Độc Lập, Bộ Tư Lệnh Hải Qun, Ta Đại Sứ Hoa Kỳ, v Ta Đại sứ Phi Luật Tn.
Cc đơn vị Việt cộng tham chiến quanh Thủ Đ Si Gn
Diễn Tiến:
6.00 giờ chiều ngy mồng 1 Tết (30/1/1968) Đ thnh Si gn được lệnh bo đng. Tiểu on 1 Nhảy D được lệnh tăng phi khẩn cấp cho Biệt Khu Thủ một đại đội để giữ an ninh. 15ND do ại y La Trịnh Tường chỉ huy được chỉ định thi hnh v đặt dưới quyền điều động của cục An Ninh Qun ội.
ại ội 15 ND chia đơn vị ra thnh 3 ton, một Trung ội trấn giữ ta ại Sứ Hoa Kỳ ở đường Hồng Thập Tự, một Trung ội giữ an ninh vng đai cục An Ninh Qun ội ở đường Mạc ỉnh Chi v một Trung ội trấn giữ trn lầu đi Pht Thanh Si Gn lm thnh phần trừ bị cho một đơn vị ại ội Cảnh St Dả chiến v chỉ đặt một chốt chặn c 4 binh sĩ trn đường Phan nh Phng pha tri đi pht thanh. ến nữa đm, tnh hnh vẫn yn tỉnh.
Trong khi đ TĐ8ND chuẩn bị ln đường ra Đ Nẳng để hon chuyển TĐ5ND về hậu cứ dưởng qun v chỉnh trang đơn vị. V vậy 2 Đại Đội / TĐ8ND đ sẵn sng với trang bị đầy đũ lc nửa đm c mặt tại bải bốc Phi Trường Tn Sơn Nhất cạnh Trung Tm Huấn Luyện Nhảy D chờ ln phi cơ.
ến 1.00 giờ sng, (ngy 31/1/1968) VC khởi đầu tấn cng vo cổng gc Nguyễn Du của Dinh ộc Lập bằng B-40 v hng loạt AK-47. Cổng ny nằm trn đường Nguyễn Du ngay gc đường Thủ Khoa Hun. VC dự tnh bắn sập vọng gc nầy để vượt ro cản vo bn trong đặt chất nổ, ton Cảnh St Chi Tao n liền nho tới bắn trả đẩy chng vo một cao ốc 5 tầng bỏ trống đang xy cất dở trn đường Thủ Khoa Hun v tiu diệt.
Sau đ lệnh bo động được ban hnh, cấm tất cả mọi xe cộ kể cả xe tuần tiểu xuất nhập vo cc cng thự quốc gia kể cả đi pht thanh. ng 2.55 giờ, một xe Qun cảnh Mỹ v một xe Simca dn sự đến dừng lại trước cổng đi pht thnh v bất thần tấn cng ton gt cổng. 3 Binh sĩ Nhảy D tử thương ngay tức khắc. Lực lượng Nhảy D phản ứng nhanh chng, điều động ton ứng trực trn nc đi pht thanh v Trung ội tại cục ANQ phản cng quyết liệt (Ton CSDC canh gt đ lặn mất). Sau 2 giờ quần thảo, Trung ội Nhảy D đ tiu diệt 14 tn VC dự định đột nhập đi pht thanh để pht đi lời ku gọi dn chng hưởng ứng nổi dậy.
Xc Cộng qun bị hạ ngay trận đầu tin tại đầu phi đạo Tn Sơn Nhất
Vo khoảng 3 giờ 45 rạng ngy mồng 2 Tết, Đại Đội 1 của Tiểu Đon 269 Việt Cộng xung phong vo Phi đạo Tn Sơn Nhất, tiền đồn OF 50-51 v OF 49-50. Bị phản cng mạnh, Việt Cộng bn cắt hng ro mở một đường nhỏ xuyn qua bi mn để đnh xuyn hng cố gấp rt thanh ton hai tiền đồn ny. Sau khi nhổ xong hai tiền đồn ny, Việt Cộng bắt đầu dn hng ngang v di chuyển qua một bi trống ở cuối phi đạo. Tại đy Việt Cộng nhn thấy r rng một bi đậu phi cơ đủ-loại ở cch đ chừng 600 mt. Lc đ l 5 giờ 20 sng.
Giữa lc đ, hai chiến xa M-8 của lực lượng phng thủ xuất hiện bắn cản đường. Hai Đại Đội / TĐ8ND (chờ ln phi cơ để khng vận ra Đ Nẳng) được lệnh tăng phi trợ chiến cho BTL Khng Đon 33 bảo vệ phi trường. Loạt sng phản cng đầu tin đ chận đứng ton Việt Cộng khi họ chỉ cn cch phi đạo khoảng 400 mt. Những cn binh Việt Cộng hốt hoảng tm chỗ ẩn nấp v bố tr nhưng khng kiếm được một điểm tựa no trong cnh đồng cỏ hoang ny.
Hai chiến xa M-8 dần dần tẻ qua hai bn rồi bắn cho cạnh xe để nhường chnh diện cho đơn vị Nhảy D phản cng. Qun Việt Cộng đột nhin bị dồn vo một vi thế bất lợi. Họ tho lui v chạy vo cố thủ trong cc tiền đồn đ chiếm được.
Khoảng 8.00 giờ sng, một đon thiết vận xa của Hoa Kỳ từ Củ Chi về Saigon di chuyển ngang qua pha đầu phi đạo, bị Việt Cộng bắn chận lm chy hai chiếc. Cc thiết vận xa đ phản cng bắn đại bc ngay vo đồn OF 50-51 khiến Việt Cộng phải rời khỏi khu vực phng thủ v rt vo khu vực hng dệt Vinatexco, sau đ lực lượng Nhảy D đ xung phong v chiếm lại cc tiền đồn OF v bao vy Cộng qun trốn vo hảng dệt. Trong trận ny c 162 Việt Cộng bỏ thy. Một xe ủi đất đ được đem đến để đo một hố rộng để chn họ.
Sng mồng 2 Tết, cc đơn vị Việt Cộng mưu toan đnh p cc cơ quan đầu no của Việt Nam Cộng Ha đ khng thnh cng trong đm trước. Việt Cộng khng đnh vo bất cứ một cơ quan no của Hoa Kỳ. V với cc cnh qun ni trn, họ hy vọng ở sự tiếp tay nổi dậy của dn chng, cố gắng lan trn vo cc khu đng dn cư. Dn chng thấy Việt Cộng đến đu, đều lũ lượt dắt du nhau lnh cư vo trong thnh phố.
Ngay trong đm mồng 2, lực lượng phản cng của chnh phủ được tung ra. Trong khi đ Tiểu Đon 8 Nhảy D chia qun lm hai cnh. Cnh thứ nhất gồm hai đại đội được phi tới giải tỏa cổng số 4 của Bộ Tổng Tham Mưu. Nhưng suốt ngy vẫn khng giải quyết xong v Việt Cộng np trong khu nh bằng gạch của Trường Sinh Ngữ Qun Đội v bắn ra dữ dội. Cnh thứ hai với hai đại đội cn lại bảo vệ đầu phi đạo Tn Sơn Nhất ở B Quẹo v ngăn chận Cộng qun xm nhập khu hng dệt Vinatexco.
Vo buổi trưa, ton bộ Tiểu Đon 6 Nhảy D từ Vũng Tu được đưa về phi trường Tn Sơn Nhất chờ lệnh. Lin Đon 5 Biệt Động Qun (BĐQ) với bốn tiểu đon (Tiểu Đon 30, 33, 34 v 38) đang trấn đng vng quanh khu bn nguyệt từ Thủ Đức, Nh B, Bnh Chnh đến Hốc Mn. Đm hm đ, Lin Đon 5 nhận được lệnh gửi ngay hai tiểu đon Biệt Động Qun về giải cứu thủ đ. Tiểu Đon 30 v 38 Biệt Động Qun lập tức đ tiến vo thnh phố trước khi trời sng. Tiểu Đon 30 Biệt Động Qun đến khu vực Hng Xanh Xa Lộ lc 4 giờ sng ngy mồng 2 Tết. Tại đy, cc binh sĩ Mũ Nu ny đ chạm sng dữ dội với Việt Cộng. Trong khi đ Tiểu Đon 38 Biệt Động Qun xuất pht từ Nh B vo 4 giờ sng mồng 2 Tết đến giải tỏa khu Ph Thọ, Trần Quốc Toản.
Vo buổi chiều, đi pht thanh loan tin chiến sự tại khu Hng Xanh cho biết qun đội Việt Nam Cộng Ha đ cầm chn một đơn vị VC. Một tin khc được loan đi vo hồi 17 giờ 00 yu cầu dn chng B Quẹo trnh xa khỏi hng dệt Vinatexco, nơi Việt Cộng đ bị TĐ8ND bao vy v dồn chng vo khu vực nầy, qun đội sẽ oanh tạc vo đng 18 giờ 00. Loa phng thanh cũng ku gọi ton bộ lực lượng Việt Cộng trong khu vực ny ra đầu hng. Hng dệt Vinatexco sau đ đ bị oanh tạc thiu rụi vo giờ ấn định trn. Quyết định oanh tạc được ban ra v sợ Việt Cộng lợi dụng đm tối sắp đến để tăng cường thm qun đnh vo phi trường Tn Sơn Nhất.
Sng mồng 3 Tết (1/2/1968), tm tiểu đon tổng trừ bị đ c mặt tại đ thnh. Cc lực lượng ny được phối tr để mở cc cuộc phản kch như sau:
- Tiểu Đon 1 Nhảy D bảo vệ đi pht thanh v lm lực lượng trừ bị.
- Tiểu Đon 2 Thủy Qun Lục Chiến trch nhiệm giải tỏa cổng xe lửa số 2 (Gia Định).
- Tiểu Đon 4 Thủy Qun Lục Chiến được điều động giải tỏa trại Cổ Loa v Ph Đổng.
- Tiểu Đon 1 Thủy Qun Lục Chiến chận đường rt lui của Việt Cộng tại trại Cổ Loa.
- Tiểu Đon 30 Biệt Động Qun giải tỏa khu Hng Xanh Xa Lộ.
- Tiểu Đon 38 Biệt Động Qun giải tỏa khu Ph Thọ, B Hạt.
- Tiểu Đon 6 v 8 Nhảy D giải tỏa cổng số 4 trại Trần Hưng Đạo.
Cc mũi tấn cng của cc đơn vị cộng qun quanh Si Gn
Cnh qun thứ hai của Việt Cộng mi tới 7 giờ 05 sng ngy mồng 2 Tết mới bắt đầu đnh vo cổng số 4 Bộ Tổng Tham Mưu. Việt Cộng lọt được vo cổng nhưng chỉ bm vo khu trường Sinh Ngữ Qun Đội khng tiến su vo trong được.
Đến 09 giờ 00, 2 ĐĐ/TĐ8 Nhảy D đến tăng cường Bộ Tổng Tham Mưu. Lực lượng ny với một vi thiết gip M-41 mở cuộc phản cng ở cổng số 4. Việt Cộng nằm trong cc cng sự phng thủ c sẵn, nấp theo cc nh cửa v từ cc cao ốc tại đường V Di Nguy nối di bắn vo khiến cc binh sĩ Việt Nam Cộng Ha khng thể tiến được. Một chiến xa M-41 bị B-40 bắn chy, một số chiến sĩ Nhảy D bị thương. Cả ngy mồng 2 Việt Cộng bm giữ khu cổng số 4.
Trước cuộc phản cng, cc phi cơ trực thăng thay nhau xạ kch khu hnh chnh của Đại Đội Tổng Hnh Dinh, khu trường Sinh Ngữ Qun Đội, khu trường Tổng Quản Trị. Kế đ cc đơn vị Nhảy D theo hướng từ cổng số 3 v cổng số 2 tiến ln. Trước hỏa lực mạnh mẽ của Nhảy D từ 2 mặt dn rộng ra bắn vo, Việt Cộng phải mở đường mu rt ra pha ro trốn vo đường V Di Nguy. Cuộc hnh qun ny hon tất lc 10 giờ sng. Việt Cộng bỏ lại chiến địa 10 xc chết.
Trong ngy ny, lực lượng Nhảy D đ hon tất nhiệm vụ giải tỏa cổng số 4 trại Trần Hưng Đạo ngay trong buổi sng. Trực thăng v trang đ phải oanh kch vo khu vực ny gy thiệt hại về doanh trại cho Trường Sinh Ngữ Qun Đội, Trường Tổng Quản Trị, Trung Tm Huấn Cụ v Thnh Thị v một vi thiệt hại nhỏ cho cc cơ sở khc kế cận. Cũng trong ngy hm đ, cc tiểu đon Thủy Qun Lục Chiến chiếm lại được cc trại Cổ Loa v Ph Đổng. Cả hai nơi ny đều bị Việt Cộng trấn giữ từ hm xảy ra cc trận đnh.
Trong ngy mồng 3 Tết, hoạt động của Việt Cộng trn ton quốc c phần suy giảm tuy họ vẫn bm st được vo một vi thnh phố như Saigon, Huế, Ban M Thuột, Kontum, Mỹ Tho v Vĩnh Long. Cn tại cc nơi, cc phần tử Việt Cộng thất tn trong cc khu dn cư v đang bị tiu diệt.
Ngy 5/2/1968 Chiến dịch Trần Hưng Đạo được khai sinh do Đại tướng Cao Văn Vin (Tổng Tham Mưu Trưởng Qun Lực Việt Nam Cộng Ha) đch thn điều khiển để cấp thời giải tỏa thủ đ v thanh ton địch.
Thiếu Tướng Trần Thanh Phong (Tham Mưu Trưởng Lin Qun) lm tham mưu trưởng chiến dịch. Chuẩn Tướng Cao Hảo Hớn l tham mưu ph.
Chiến dịch Trần Hưng Đạo bao gồm một địa bn hoạt động gồm thủ-đ cng cc vng ven-đ, v cuộc hnh qun đại quy m ny đ được chia lm su khu vực trch nhiệm (đến ngy 9 thng 2/1968 thm một khu vực trch nhiệm khc được giao cho lực lượng Hoa Kỳ phụ trch) v chiến dịch nầy được chấm dứt vo ngy 17/2/1968.
1- Khu Vực Trch Nhiệm A do Thiếu Tướng Dư Quốc Đống (Tư Lệnh Sư Đon Nhảy D) chỉ huy. Cuộc hnh qun tảo thanh Việt Cộng tại Khu A do hai chiến đon Nhảy D phụ trch. Đ l Chiến Đon 2 (với cc Tiểu Đon 6 v 8) phụ trch khu vực B Quẹo, Ph Thọ Ha, B Điểm, v Tn Ph. Chiến Đon 3 Nhảy D (với Tiểu Đon 1 v 3 Nhảy D) phụ trch khu vực Cổ Loa, Xm Mới, v G Vấp. Trong khi đ tại Bộ Chỉ Huy Khu A c Tiểu Đon Pho Binh Nhảy D v Chi Đon 2/10 Thiết vận xa trấn đng.
2- Khu Vực Trch Nhiệm B do Đại T Yn (Tư Lệnh Thủy Qun Lục Chiến) chỉ huy. Khu B thuộc vng trch nhiệm của binh chủng Thủy Qun Lục Chiến gồm Chiến Đon "B", Tiểu Đon Pho Binh (cũng trực thuộc Thủy Qun Lục Chiến) v Chi Đon 1/5 Chiến Xa phụ trch khu vực Gia Định, xa lộ, v Thủ Đức.
3- Khu Vực Trch Nhiệm C do Chuẩn Tướng Nguyễn Ngọc Loan (Tổng Gim Đốc Cảnh St Quốc Gia) chỉ huy. Khu C tương đối yn tỉnh. Trch nhiệm tảo thanh Việt Cộng được trao cho cc đơn vị Cảnh St đ thnh v Cảnh St D Chiến phụ trch.Cuộc hnh qun tại khu ny bao gồm cc quận hnh chnh 1, 2, 3, 4 v 5.
4- Khu Vực Trch Nhiệm D do Đại T Trần Văn Hai (Chỉ Huy Trưởng BCH/BĐQ) chỉ huy. Khu D thuộc vng trch nhiệm của binh chủng Biệt Động Qun, gồm Lin Đon 5 (với 4 tiểu đon) được phn chia như sau: Tiểu Đon 33 phụ trch khu vực Bnh Thới, Cầu Tre. Tiểu Đon 38 phụ trch khu vực Minh Phụng. Tiểu Đon 41 phụ trch khu vực Ph Định. Tiểu Đon 30 phụ trch khu vực Bnh Đng. Cc đơn vị Biệt Động Qun ny phải hoạt động trn địa bn của cc quận hnh chnh 6, 7 v 8. Ngoi cc lực lượng trn, Bộ Chỉ Huy Khu D cn c Chi Đon 5/1 Thiết Qun Vận, một đại đội Giang Thuyền (hoạt động tại Quận 6) v một đại đội Trinh St của Biệt Động Qun.
5- Khu Vực Trch Nhiệm E do Chuẩn Tướng Ng Dzu chỉ huy. Khu E thuộc khu vực trch nhiệm của cc qun nhn phục vụ tại Bộ Tổng Tham Mưu Qun Lực Việt Nam Cộng Ha. Cc qun nhn ny ngoi nhiệm vụ tham mưu được tổ chức thnh đội ngũ để phụ trch phng thủ trại Trần Hưng Đạo v bảo vệ cc khu vực xung quanh trại ny.
Ngoại trừ tiểu đon danh-dự lin qun, Đại Đội 1 Qun Cảnh v cc chi đội chiến xa M41, thiết vận xa M-113 với Chi Đội V-100 được tăng cường đều l những thnh phần chiến đấu đ c sẵn, tất cả cc Phng, Sở, Tổng cục ở trong trại Trần Hưng Đạo đều phải tham gia vo tổ chức chiến đấu ny.
6- Khu Vực Trch Nhiệm F do lực lượng Hoa Kỳ phụ trch. Khu F thuộc vng trch nhiệm của lực lượng Hoa Kỳ gồm khu vực Nam kinh đ v Ty Ph Thọ Ha được tch ra khỏi Khu D kể từ ngy 9 thng 2/1968. Trong khun khổ chiến dịch Trần Hưng Đạo cn c một lực lượng Hoa Kỳ đng qun ở vng ngoi thủ đ.
Ngy 6/2/1968 tại Hạnh Thng Ty, G Vấp, lực lượng Nhảy D cũng chạm sng lẻ tẻ với Việt Cộng. Trận đng kể nhất đ xảy ra tại Xm Mới, G Vấp. Vo buổi trưa ngy 6 thng 2/1968, Chiến on 3 Nhảy D chạm sng mạnh với một tiểu đon Việt Cộng. Điạ điểm xảy ra trận đnh ở Trại Ph Đổng, một cy số về pha Đng Bắc trại Cổ Loa. Ở đầu trận đnh, Chiến Đon 3 Nhảy D đưa TĐ3ND v chi đội chiến xa mới được tăng phi dẫn đầu tiến thẳng vo khu Xm Mới, đến khu Lạng Sơn v Xm Dừa liền bị Việt Cộng chận đnh bằng cc loại sng nặng như thượng lin, đại lin v B-40 khiến một thiết vận xa M-113 bị bắn chy v một chiến xa M41 bị hư hại.
Lc ny trực thăng đến dng rocket bắn yểm trợ, v vậy qun đội chnh phủ ln tinh thần v ồ ạt tiến qun cng lc cng bm st đối phương. Việt Cộng vội vng ko cờ trắng đầu hng, cc binh sĩ Nhảy D ngưng nổ sng để đn rước. Việt Cộng lợi dụng lc qun đội chnh phủ khng tiếp tục bắn, họ tho chạy, nhưng vng vy qun đội đ xiết chặt. Kết quả trận đnh gồm 120 Việt Cộng chết với 35 vũ kh bị tịch thu, pha qun đội Việt Nam Cộng Ha c 12 binh sĩ tử thương cng 42 bị thương.
Vo ngy kế tiếp, Tiểu on 3 Nhảy D tiếp tục chạm địch mạnh tại vng Thng Ty Hội pha Ty Bắc trại Cổ Loa. Tại đy c 60 Việt Cộng bị bắn hạ, 30 vũ kh đủ loại bị tịch thu.
Tại khu C, Việt Cộng chận bắn Đại ội 114 Nhảy D tại gốc đường Tổng Đốc Phương v Khổng Tử khi đơn vị ny đến tăng cường cho khu D nhưng chng bị tiu diệt ngay.
Ngy 10/2/1968, tại mặt trận đ thnh Saigon - Chợ Lớn, qun đội Việt Nam Cộng Ha tiếp tục mở rộng cc cuộc lục sot trong nội thnh v hnh qun tảo thanh vng ven đ. Cc lực lượng Cộng Sản Bắc Việt v Việt Cộng lần lượt bị đẩy ra xa đ thnh.
Theo một bản ước tnh, lực lượng Cộng Sản tnh từ trước ngy mở cuộc tổng cng kch 29 thng 1/1968 được xc nhận vo khoảng 323,500 người. Số tổn thất của họ được ước lượng trong thời gian TCK đến ngy 29/2/1968 l khoảng 45,000 người. Con số tổn thất ny được phn loại như sau:
18,600 chết: gồm cn binh thuộc cc đơn vị tc chiến
4,000 chết: gồm cn binh thuộc cc cơ quan hậu cần
12,400 chết: gồm cc thnh phần du kch
5,000 chết: gồm cc thnh phần cn bộ chnh trị
5,000 chết: gồm cc thnh phần phụ lực khc.
Như thế, chỉ trong vng một thng chiến đấu, c 45,000 qun Cộng Sản đ bị tiu diệt trong cc cuộc phản cng của cc lực lượng Việt Nam Cộng Ha v Hoa Kỳ.
Trừ số tổn thất từ ngy tổng cng kch, qun số cn lại của VC tnh cho đến ngy 29/2/1968 l:
110,600 cn binh tc chiến, 33,700 cn bộ tham mưu v chỉ huy hậu cần, 62,200 qun du kch (ring rẻ) 79,000 cn bộ chnh trị.
TĐ7 Nhảy D tại mặt trận khhu nghĩa trang Bảy Hiền
Ngy 11/3/1968 Cuộc hnh qun "Quyết Thắng." gồm Khoảng 50,000 binh sĩ thuộc cc đơn vị của 6 sư đon v 2 chiến đon Tổng trừ bị đ tham dự tại năm tỉnh quanh thủ đ: Gia Định, Long An, Bin Ha, Bnh Dương v Hậu Nghĩa.
Pha Việt Nam Cộng Ha,c cc đơn vị thuộc Sư Đon 5 v Sư Đon 25 Bộ Binh, một chiến đon Nhảy D, một chiến đon Thủy Qun Lục Chiến, một đơn vị Biệt Động Qun v một số Cảnh St.
Về pha Hoa Kỳ c cc đơn vị thuộc Sư Đon 9 v Sư Đon 25. Kết quả của chiến dịch ny khng thu hoạch như mong muốn v chủ lực của Việt Cộng đ lẩn trốn để trnh n cc cuộc chạm sng.
Cc tin tức tnh bo thu lượm được trong cuộc hnh qun nầy cho biết pha CS đang chuẩn bị pht động một cuộc tấn cng mới vo QLVNCH quanh Sign Gia Định.
Ti liệu tham khảo:
1. Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
2. Chiến tranh Việt Nam ton tập của Nguyẽn Đức Phương, nh xuất bản Lng Văn 2001.
3. Khoảng tối nhn ln, bt k chiến trường của Đo Đức Bảo. Tc giả xb 1999
4. Mậu Thn tại Quận Nh Saigon của Trần Minh Cng trn Người Việt Monday, February 04, 2008
5. Phỏng vấn trực tiếp cc chiến hữu trong SĐND.
Mặt Trận Quảng Trị
Nhn dịp hưu chiến Tết Mậu Thn, Chiến Đon I ND do Trung T L Quang Lưởng chỉ huy được dừng qun nghỉ ngơi. TĐ2ND v TĐ7ND đng tại An-Lổ v Quảng Điền phi Bắc Huế, T5ND được đưa về Đ-Nẳng v TĐ9ND do Thiếu T Nguyễn Thế Nhả lm Tiểu Đon Trưởng được đưa ra bố tr xung quanh thị trấn Quảng Trị. ĐĐ92 bảo vệ tuyến Đng Nam thnh phố, ĐĐ94 bảo vệ lng Tri Bưu, ĐĐ 93 đng dọc theo bờ sng Thạch Hản v ĐĐ 91 đng chung với BCH Tiểu Đon tại Cầu Quảng Trị.
Ngy 30 Tết Chiến Đon Trưởng L-Quang Lưởng mật lệnh cho cc đơn vị trưởng Nhảy D sẵn sng chiến đấu v VC sẽ tổng tấn cng bất chấp lệnh hưu chiến. Cc đơn vị Nhảy D chuẩn bị hầm hố c nhn, sẵn sng chiến đấu, trong khi cc đơn vị Bộ-Binh, Điạ Phương Qun v Nghiả Qun trốn về nh ăn Tết gần hết.
Ngy 30/1/1968 lc 4.20 giờ sng rạng mồng 2 Tết, trong lc mọi ngươi cn đang say ngủ v tối qua ch chn d chiến trong ba ngy xun nn c phần mệt mỏi, th CSBV tung 2 Trung Đon 812 v Trung Đon 814 đồng loạt khai hoả khảng 200 quả đạn đại pho tấn cng vo thnh phố Quảng Trị tại khắp mọi nơi.
Sau đ Tiểu đon K4/812 chia lm 2 mủi tấn cng vo mặt hướng Đng thnh phố, tấn chiếm tường thnh pha tri v lng Tri Bưu, Cc cn binh VC khi tấn cng vo đy đ ngụy trang bằng o quần của lnh Nhảy D nhưng đi dp ru. Từ một tuần trước, CSBV đ cho một đơn vị đặc cng, mặc thường phục tr trộn với gio dn để điều nghin vị tr, địa thế v sinh hoạt trong khu vực xm đạo m mọi người trong gio xứ khng ngờ được. Đến khi Đại Đội 94ND đến đng qun tại một khu trong gio xứ, Cộng qun đ ch đến cc cấp chỉ huy của ĐĐ94 nn khi tiếng sng nổ đầu tin th tất cả cc Sĩ quan chỉ huy đều bị bất ngờ tấn cng trước nn khng kịp phản ứng.
Đại Đội 94 ND đng qun quanh nh thờ Tri Bưu đ bị cng qun tấn cng trn ngập, Đại U Thừa ĐĐT, Cố vấn Mỷ Trung Sĩ John Churck, v cc Tr/U L Pht Lộc, Nguyển Văn Hổ cng 36 Binh Sĩ bị hy sinh ngy từ những giờ pht giao tranh đầu tin. Chuẩn y Trần Ngọc Chỉ, một Trung Đội Trưởng điều động cc binh sĩ chống trả quyết liệt, nhưng v địch qun qu đng nn tm cch hướng dẩn cc binh sĩ cn lại rt lui ra ngoi.
Tiểu Đon K8/812 tấn cng vo mặt Ty Bắc nhằm vo cc đơn vị Bộ Binh v Địa Phương Qun & Nghỉa Qun nhằm chiếm lỉnh phần lảnh thổ pha Bắc Quảng Trị.
Tiểu đon K6/812 tấn cng vo mặt pha Đng Nam dọc Quốc lộ I v đường rầy xe lửa nhằm tấn chiếm khu nh thờ La Vang. V Tiểu Đon K5/812 lm thnh phần trừ bị, m qun về pha Đng Nam thnh phố.
Trong khi đ Trung đon 814 VC chuẩn bị tấn cng vng thứ nh xa lun chiến từ pha Ty Bắc để đnh chiếm hon ton thnh phố v ngăn chận viện binh VNCH ti chiếm thị trấn.
Nhưng v ảnh hưởng thời tiết ẩm ước v khng thng thuộc đường s nn một số đơn vị cộng qun đ khng thi hnh cng giờ để mất yếu tố bất ngờ nn bị cc đơn vị phng thủ phản cng quyết liệt.
Nhất l gặp cc Đại Đội thuộc TĐ9 Nhảy D đ chống trả dũng mảnh bao dn ở cả 3 mặt Đng, Nam v pha Bắc. Pha trong Thnh Đinh Cng Trng cc đơn vị Bộ Binh, Địa Phương Qun v Cảnh St vững tinh thần chống trả nn địch qun khng lm g được.
Khi bnh minh l dạng, lực lượng TĐ9ND tung qun mở rộng vng đai lục sot cc vị tr giao tranh đm qua bắt sống 10 t binh, chng ton l trẻ con khong 16,17 tuổi ni giọng Quảng Bnh v mặt my đỏ gay v uống thuốc Hng Binh khng sợ chết cuả Trung Cộng.
Mặt trận Quảng Trị
8.00 giờ sng Cng qun cố gắng mở thm mặt trận khc tấn cng vo BCH Tiểu-Đon 9ND gần cầu sng Thạch Hản v ĐĐ91ND cạnh Quốc Lộ 1. Lực lượng ND phản cng quyết liệt, BCH/Tiểu Đon điều động ĐĐ92ND trở về đnh bọc hậu pha sau đơn vị VC dọc theo QL1. Khi ĐĐ92ND từ Ngả Ba Long Hưng hướng về BCH Tiểu Đon qua khỏi nh thờ La Vang th chạm địch. Địch qun đng đảo cấp Tiểu Đon đ phục kch trong khu nghỉa địa bn tri QL1 tấn cng vo đội hnh di chuyển của ĐĐ92ND. Khng cht nao nng, cc chiến sĩ Nhảy D dn đội hnh tc chiến, h xung phong vang rền tấn cng trực diện vo thế trận của địch. Sau nhiều giờ giao tranh, trận chiến rất c liệt đi khi phải đnh xp l c cộng qun bị thiệt hại nặng v rt lui, bỏ lại trận điạ nhiều xc chết v sng đạn.
Đến chiều ngy mồng 2 Tết tnh hnh quanh thnh phố Quảng Trị hon ton im tiếng sng. Cng qun bị thiệt hại nặng nề v đại bại nn đ rt lui với 1450 tn bỏ xc tại trận, ta tịch thu 485 vũ kh đủ loại. Nhờ vậy thnh phố Quảng Trị được yn ổn ăn Tết.
Ngy 1/2/1968 sng ngy mồng Ba Tết, Thnh phố Quảng Trị hon ton yn tỉnh, dn chng vui mừng tổ chức tuyn dương TĐ9ND đ bảo vệ lng xm để dn chng được an cư lạc nghiệp. Sau đ, ngy Mồng 5 Tết, TĐ9ND được trực thăng vận vo giải vy thnh phố Huế.
Ti liệu tham khảo:
1. Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
2. Chiến tranh Việt Nam ton tập của Tiến Sĩ Nguyẽn Đức Phương, nxb Lng Văn 2001. 3. Một Cnh Hoa D của Trương Dưởng. Tc giả xb 1998
4. Phỏng vấn trực tiếp cc chiến hữu trong SĐND.
Trung Tướng Dư Quốc Đống v Đại T L Quang Lưỡng tại chiến trường
Mặt Trận Huế
Cố đ Huế
Tỉnh Thừa Thin nằm giữa miền Trung VN, c diện tch 5054km2, với 10 quận từ pha bắc gip ranh với tỉnh Quảng Trị l Phong Điền,Quảng Điền, Hương Điền, Hương Tr, Pha nam thnh phố Huế l Hương Thủy, Ph Vang, Vinh Lộc, Ph Lộc, Ph Thứ, pha ty l Quận lỵ Nam Ha. Tổng cộng c 73 X. Tỉnh lỵ l thnh phố Huế c diện tch 380km2 với dn số khoảng 209.043 người. Huế c 3 quận đ l quận Hữu Ngạn, Tả Ngạn v quận Thnh Nội.
Theo từ nguyn, Huế l do Ha tn nm của Thuận Ha đọc trại ra nhưng đến nay vẫn chưa tm được xuất xứ, Vua L Thnh Tng (1460-1497) c lẽ l người đầu tin ni đến địa danh Huế trong bi văn nm Thập giới c hồn quốc ngữ văn. Trong đ c cu: Hương kỳ nam, vảy đồi mồi, bi an tức, b hồ tiu, thau Lo, thc Huế, thuyền tm tầm chở đ vạy then". Bộ Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim l bộ sử đầu tin của Việt Nam viết bằng chữ quốc ngữ, ngoi nguồn sử liệu truyền thống, tc giả đ sử dụng nguồn sử liệu của phương Ty, v tn Huế xuất hiện.
L cố đ của nh Nguyễn (1802-1945), Huế mang nhiều sắc thi tiu biểu cho dn tộc, nhn chứng của một chặng đường lịch sử, văn ha, kiến trc Việt Nam, nn trong hội nghị lần thứ 17 tại Catagenna, Columbia, thng 12-1993, tổ chức UNESCO của LHQ, đ cng nhận Huế l di sản văn ha của nhn loại cần bảo tồn.
Huế, bao gồm những cng trnh kiến trc lịch sử cung điện v lăng tẩm của cc tin vương nh Nguyễn. Kinh thnh Huế do vua Gia Long cho khởi cng xy cất từ năm 1805 mi tới năm 1838 đời vua Minh Mạng mới xong. Đy l một ta thnh hnh vung, mỗi cạnh 2.223m, bề cao 6,60m, chn thnh c ho su 4m, pha Đng Nam bn bờ sng Hương nhn về pha trước l ni Ngự Bnh. Ngoại thnh hướng bắc c pho đi Mang C, ngoi ra cn c 10 cửa chnh với những vọng lầu cao ngất, dng để ra vọ Ta thnh được kiến trc độc đo, từ kiểu cch của Php cho tới nghệ thuật xy cất Đng, biểu hiện nt honh trng, lộng lẫy nhưng khng km phần thơ mộng trang đi từ vch thnh, vọng lầu, cửa ngọ mn cho tới đền đi cung cc được chạm trổ, điu khắc hi ha trong cảnh tr thin nhin tuyệt diệu.
Từ năm 1366 Huế đ l thủ phủ của Đng Trong, tức l hai Chu , R do vua Chế Mn của Chim Thnh, dng cho nh Trần lm snh lễ cưới cng cha Huyền Trn của Đại Việt, từ đ trở thnh đất Thuận Ha. Sau Tết Mậu Thn 1968, Huế chỉ cn l đống gạch vụn do VC v bọn Việt Gian tn ph.
Ngoi ra Huế cn nhiều nt tiu biểu khc như Cha Thin Mụ, cầu Trường Tiền, chợ Đng Ba, với trường Quốc Học cổ knh nằm cạnh bờ sng Hương với hng phượng vỹ nở rộ mỗi độ h về, ni Ngự Bnh trước trn sau mo, sng An Cựu nắng đục mưa trong, hồ Tĩnh Tm sen nở ngt ngn v Ph Văn Lu trơ gan cng tuế nguyệt.
Cuối năm 1966 khng hiểu v l do g, trại Lực Lượng Đặc Biệt Ashau được rt bỏ sau khi bị CS trn ngập vo ngy 12/3/66, nn thung lũng A Shau bị bỏ ng. Do đ CS lợi dụng cơ hội ny chuyển vận một số lớn bộ đội v vũ kh để lập căn cứ v từ đy tấn cng Huế năm 1968 với sự dẫn đường chỉ lối của đm Việt gian nằm vng. Cũng v l do nầy m Huế bị VC chiếm đng lu hơn cc thnh phố khc trong cuộc TCK tết Mậu-Thn.
Ngy 29/1/1968 Chuẩn Tướng Ng Quang Trưởng, Tư Lệnh SĐ1 BB, cng ton thể qun nhn cc cấp dự lể cho cờ đầu năm tại Ph Văn Lu. Ngay sau đ ng được tin trong đm giao thừa, VC đ tấn cng vo Qui Nhơn, v Nha Trang. Lệnh cấm trại được ban hnh tức khắc cho cc đơn vị trực thuộc.
Ngy 30/1/1968 sng mng 2 Tết lc 2.00 sng, CS bắt đầu pho kch hằng trăm quả đạn vo BTL /SĐ1BB, BCH Tiểu Khu, Trung Tm Huấn Luyện Đống Đa v Thiết Đon 7 Kỵ Binh ở An Cựu. Sau đ qun CS bắt đầu xm nhập v tấn cng vo Huế bằng hai cnh qun chnh: - Cnh thứ nhất l Đon 6 gồm cc tiểu đon đặc cng K1, K2, K6 v K12 từ pha bắc bn tả ngạn sng Hương, tấn cng BTL.SD1BB tại đồn Mang C, phi trường Ty Lộc, Đại Nội. - Cnh thứ hai l Đon 5 gồm cc tiểu đon K4A, K4B, K10 v K21 từ pha Nam, hữu ngạn sng Hương, hợp với Thnh đội tấn cng cc cơ sở hnh chnh pha nam. Ngoi ra cn c:
- Đon 9 gồm hai tiểu đon 416, 418 từ Đồng Xuyn, Mỷ X, dọc theo La-Vn Thượng chiếm cửa Đng Ba.
- Một cnh khc mang tn Đường 12 từ Ph-Thứ, Đập Đ qua cầu Trường Tiền chiếm cửa Thượng Tứ.
Cũng nn biết Việt Cộng đ lợi dụng những xo trộn tại Huế trong cc năm 1965, 1966, xm nhập hoạt động mc nối dụ dỗ một số học sinh, sinh vin, qu nể nang cc thầy gio của mnh m phản bội lại VNCH. Thật ra mặt trận quan trọng nhất của VC ở Huế l mặt trận chnh trị, v vậy H Nội bất chấp mu xương của cn binh v thường dn v tội, ra lịnh cho đm tn binh phải cố thủ trong Đại Nội trong thực trạng bi thảm tuyệt vọng bởi cc vng vy của qun lực VNCH v sau ngy mng 6 Tết c thm sự tham chiến của Hoa Kỳ. (Phụ trch cng tc chnh trị tổng khởi nghĩa, để lập chnh quyền cch mạng ở Huế l Hong Kim Loan v Hong Lanh, đ vo nằm vng từ lu trong nh một gim thị trường Quốc Học l Nguyễn Đạ. Ngoi ra cn c Nguyễn Trung Chnh, Nguyễn Hữu Vn (gio sư trường m Nhạc Kịch Nghệ), Phan Nam, Nguyễn Thiết. Tri với dự đon của cộng sản, dn chng Huế khng hưởng ứng tổng khởi nghĩa lại cn bỏ trốn sang cc khu vực c QLVNCH như Mang C, Trường Kiểu Mẫu, Tiểu Khu Thừa Thin, Bến Tu, Ph Bi..
Ngy 14-2-1968 đi VC pht thanh tại H Nội cho biết đ lập xong chnh quyền cch mạng tại Huế do L Văn Hảo lm chủ tịch, Đo Thị Xun Yến v Hong Phương Thảo lm ph. Ngoi ra cn c ci gọi l Lin Minh Cc Lực Lượng Dn Tộc, Dn Chủ v Ha Bnh được H Nội nặn ra ngy mồng ba Tết (1-2-1968) cũng do L Văn Hảo, tiến sĩ về nhn chủng học tại Đại Học Huế lm chủ tịch lin minh. Hảo trốn lnh, năm 1953 qua Php du học v tim nhiễm chủ nghĩa cộng sản của Trần Văn Kh, Nguyễn Khắc Viện, nn vo cc năm 1965, 1966 d đang sống trong cảnh giu sang, chức trọng nhưng vẫn tng tận lương tm, theo cc tn VC nằm vng l Hong Phủ Ngọc Tường v Tn Thất Dương Tiềm gia nhập MTGPMN rồi ra bưng cuối thng 12/1967).
Lực Lượng Nhảy D tham chiến tại Huế QK 1 trong Tết Mậu Thn:
BCH Chiến Đon I ND do Thiếu T L Quang Lưỡng lm Chiến Đon Trưởng với 4 Tiểu Đon 2, 7, 9 v 5 ND được phối tr như sau:
1 Tiểu Đon 2 Nhảy D đng qun taị Phong Điền do Thiếu T L Văn Thạch lm Tiểu Đon Trưởng, Đại y Nguyễn Hữu Nghi TĐP, Cố vấn Trưởng l Đại y Ty Cobb.
2 Tiểu Đon 7 Nhảy D đng qun tại An Lổ do Thiếu T L Văn Ngọc lm Tiểu Đon Trưởng, Đại y L Minh Ngọc lm TĐP, Cố vn Trưởng l Đại y Chuck Jackson.
3 Tiểu Đon 9 ND bảo vệ thnh phố Quảng Trị do Thiếu T Nguyễn Thế Nhả lm Tiểu Đon Trưởng, Cố vấn Trưởng Tiểu Đon l Đại y Dick Blair.
4 Tiểu Đon 5 ND do Thiếu T Nguyễn Vỹ lm TĐT di chuyển ra trấn ngự tại Thnh phố Đ Nẵng.
Tnh ra, ngay từ lc khởi đầu, nhờ lợi dụng dịp hưu chiến nhiều đơn vị VNCH cho cc qun nhn về nh ăn Tết, nn VC đ chiếm được hầu hết cc cơ sở hnh chnh, khu Đại Nội, chợ Đng Ba, cc cửa Thượng Tứ, An Ha, Chnh Ty.. lực lượng Cộng qun đ chiếm lỉnh hầu hết bn trong thnh Nội, từ cổng thnh cho đến cc điểm cao kin cố, chỉ cn một lm nhỏ Trại Mang C (BTL/SĐ1BB/Khu11CT), đang bị vy kn, nhờ cc ton Tiền Trạm của Nhảy D trợ chiến chống giữ. Cơ sở MACV, Tiểu khu Thừa Thin, đi pht thanh, Trường Kiểu Mẫu v cầu tu Hải Qun vẫn do QLVNCH kiểm sot.
Trong lc đ BCH/LĐIND do Trung T L Quang Lưỡng chỉ huy vừa được lịnh thay thế BCH/LĐ2 ND của Trung T Đo Văn Hng vo ngy 27 Tết. TĐ2ND đng tại Phong Điền (Sịa) nằm về hướng Ty Bắc thnh phố Huế. TĐ7ND, sau 3 thng hnh qun trong vng Ph Tam Giang trở ra, đng lẻ được về Saigon dưỡng qun. nhưng trn đường di chuyển bằng xe ra phi trường Ph Bi, đến ngang cửa Chnh Ty, đ bị Bộ Tư lệnh SĐ1BB/Khu 11 CT, cho Qun Cảnh chận lại, trao cng điện mang tay, cho lệnh trở ngược ra Phong Điền, tm chỗ đng qun quanh thị trấn An Lỗ chờ lệnh (29 tết), TĐ9ND ra trấn giữ Quảng Trị v TĐ5ND thay v được về SG nghỉ ngơi lại phải di chuyển bằng đường bộ ra trấn thủ tại Đ Nẳng.
Sng sớm ngy mồng 2 Tết (Ngy 30/1/1968), TĐ7ND, TĐ2ND cng Chi Đon 3/7 Thiết Gip do Trung y Trần Văn Minh lm Chi Đon Trưởng được lệnh điều động gấp rt băng đồng gần 20 km từ vng Phong Điền, pha Bắc sng Cổ Bi, về giải cứu cố đ Huế.
Tiến dọc theo hai bn QL1 từ Bắc xuống Nam, TĐ2ND di chuyển bộ, lục sot pha Đng Quốc Lộ 1, TĐ7ND dn mỏng đội hnh di chuyển pha Ty, giữa QL1 v thiết lộ Xuyn Việt.
Xế trưa mồng 2 Tết, vừa qua khỏi thn Hương Tr về hướng Nam, cch đầu cầu An Ho khoảng 500m, chiếc Thiết vận xa dẩn đầu đ bị trng ngay một hoả tiển B40, cc thiết vận xa cn lại bắt đầu nhả đạn. Cc binh sĩ TĐ2ND bắt đầu dn đội hnh tc chiến v chạm địch mạnh giao tranh c liệt. Một Đại Đội Trưởng bị thương nặng, Đại y Nguyễn Hữu Nghi (xuất thn Kha 5 Trường Bộ Binh Thủ Đức) Tiểu Đon Ph bị một vin đạn AK xuyn thủng mủ sắt tử thương ngay tức khắc. TĐ2ND xung phong tiếp tục tấn cng đễ thanh ton lực lượng cộng sản chận viện tại đỵ.
Trong khi đ, TĐ7ND được lệnh tiếp tục tiến nhanh về hướng Thnh Nội Hu. Khoảng 2 giờ chiều, cnh qun đầu gồm 2 Đại Đội 72 Đại y Tạ Văn Ngọc ĐĐT v Đại Đội 73 Đại y Nguyễn Quang Sng ĐĐT, do Đại y L Minh Ngọc (Tiểu Đon Ph) chỉ huy, bị lọt vo ổ độn thổ phục kch của cộng qun ngay bờ Bắc thn An Hạ. Cộng qun đ đo hố m qun giữa đồng trống vừa gặt xong, đậy rơm ln, ngụy trang phủ kn, c hỏa lực đại lin từ bờ thn An Ha bắn ra yểm trợ. Đại đội 73 do Đại y Nguyễn Quang Sng chỉ huy, bị tổn thất gần hết Trung Đội đi đầụ. Trung y L Phước Cương tử trận. Đại Đội 73 vẫn bm chặt trận tuyến trn phần đất giữa quốc lộ v thiết lộ. Đại Đội 72 đi trục pha Ty, do Đại y Tạ Văn Ngọc chỉ huy, cũng chạm địch nặng tại khu nghĩa trang An Hạ. Đại y Tạ Văn Ngọc bị tử thương tại đỵ. Cnh qun đầu của TĐ7ND phải tạm dừng lại tại pha Bắc thn An Ha để ti tổ chức đội ngũ. Cc Sĩ quan Cố Vấn cố gắng lin lạc để xin trực thăng v pho binh Mỹ yểm trợ hỏa lực nhưng chẳng lin lạc được với ai.
Thiếu T L Văn Ngọc (Tiểu Đon Trưởng TĐ7ND), từ pha sau gởi ln 2 chiếc thiết vận xa M.113, tăng cường hỏa lực cho cnh qun của TĐP L Minh Ngọc. Đến 5 giờ chiều, Đại y L Minh Ngọc điều động hai Đại Đội 72 v 73 dn hng ngang xung phong tấn chiếm thn An Ha, tiến đến chn thnh nội, kiểm sot khoảng quốc lộ 1 bn ngoi cửa Chnh Tỵ. Cc đơn vị được lịnh đng qun đm ngoi thnh.
Trong trận chiến vừa qua, pha Nhảy D bo co c 131 thương vong trong số đ c 40 bị tử thương, 4 chiếc trong tổng số 12 Thiết Vận Xa bị bắn chy. Về pha cộng qun c trn 270 bỏ xc tại trận, 5 t binh v 96 vũ kh đủ loại bị tch thu.
Khi Bộ Chỉ Huy TĐ7ND theo sau, vừa tiến vo An Ha, th bị cộng qun từ pha c Bạch Hổ pho kch bằng nhiều loạt đạn sng cối 82 ly Thiếu T TĐT L văn Ngọc bị trọng thương. Cc Trung y Nguyễn L, Nguyễn Trọng Nhi bị thương. Lệnh từ BTL/SĐ1BB trong Trại Mang C truyền ra, chỉ định Đại y L Minh Ngọc thay thế Thiếu T L Văn Ngọc, chỉ huy TĐ7ND, tiếp tục nhiệm vụ giải cứu Thnh Nội Huế.
Sng sớm hm sau, TĐ7ND gi ghm nhanh chng thương tử binh, v điều động ĐĐ73 do Đại y Nguyễn Quang Sng vượt ln trước, bm chặt theo bờ ho su, dọc theo chn Thnh Nội tiến về hướng trại Mang C (Bộ Tư Lệnh SĐ1 Bộ Binh). Đại Đội 73 cho khinh binh len lỏi theo cc ho su ph cửa hậu nh xc, vo được bn trong thnh, ngay doanh trại Đại Đội 1 Qun Y / SĐ1BB. Thương bệnh binh v nhn vin Qun Y tại đy bị cộng qun st hại kh nhiềụ. TĐ7ND tiếp tục tiến về hướng Đng, chiếm cc cao ốc vy quanh trại Mang C.
Cộng qun đang vy chặt Bộ Tư lệnh SĐ1BB, chỉ cn cch một sn cờ nhỏ, bị lực lượng Nhảy D đnh bọc pha sau lưng nn rối loạn đội hnh bỏ chạy tn loạn lm bia cho cc chiến sĩ mủ đỏ tc xạ. Khi tiến chiếm cao ốc sau cng, Đại y Nguyễn Quang Sng ĐĐT/ĐĐ73 lại bị thương nơi chn phải.
Sau khi vượt qua được sn cờ trước Trung Tm Hnh Qun SĐ1BB, TĐ7ND l đơn vị đầu tin, từ bn ngoi tiến vo, bắt tay được với Chuẩn Tướng Ng Quang Trưởng, Tư Lệnh Sư Đon 1 Bộ Binh, khuya mồng 2 rạng ngy mồng 3 Tết Mậu Thn..
Ngy 31/1/1968, sau khi thanh ton xong lực lượng chận viện của cộng qun tại Hương Tr, sng mồng 3 tết, TĐ2ND cũng nương theo cửa An Ha được khai thng nhập thnh, được lệnh tiến về hướng Đng, giải tỏa khu Gia Hội, cửa Đng Ba. Phần lớn Thnh Nội Huế vẫn cn nằm trong tay cộng qun. Giao tranh khắp nơi khi lực lượng Nhảy D tiến vo, hoả lực cuả VC rất mạnh np trong nh dn, trong cc cng sự phng thủ kin cố của ta cổ thnh bắn ra, trong khi đ qun ta chiến đấu khng c hỏa lực yểm trợ.
Ngy nầy lc 2.00 giờ sng, VC cũng pho kch v tấn cng vo pho đội C3ND tại An Lổ nhưng bị đẩy lui; chỉ một binh sĩ bị thương nhẹ.
Giao thương binh, tử binh lại cho đơn vị D tiền trạm, nhận đạn dược v lương kh qua loa, TĐ7ND do Đại y L Minh Ngọc chỉ huy lại được lệnh xuất thnh Mang C, chiếm khu hồ Tịnh Tm, rồi tiến chiếm khu phi trường Ty Lộc. Pho binh 105 ly từ Cy số 17 (An Lổ) đ vừa mt tầm, vả lại khng cn đạn nổ để yểm trợ. TĐ7ND yu cầu tc xạ đạn khi, lm mn che, để tiến qun qua phi đạo, diệt khẩu đại bc khng giật tại đy, đ lm t liệt mọi di động trong trại Mang c suốt mấy ngy qua.
Trời mưa phn, gi thật lạnh suốt mấy ngy tết. Phi trường nhỏ ny được TĐ7ND chiếm lại vo lc xế chiều ngy mồng 3 Tết Mậu Thn. Một điều đng ch l từ ngy khởi đầu trận chiến, TĐ7ND đụng nặng ở An Ho, v TĐ2ND đụng nặng ở Hương Tr, người bạn đồng minh của chng ta vẫn bnh chn như vại n binh bất động khng can thiệp. Năm ngy sau, tức l ngy mồng 6 Tết qun Mỹ mới nho v, TQLC Mỹ mới bắt đầu tham chiến giải tỏa khu An Cựu (v chạm địch rất nặng tại nơi đy)
Sau khi lm cỏ Trung Đon Sng L của Cộng qun tới trưa ngy mồng 3 Tết, 2 TĐ2 & 7ND mới giải tỏa được từ cửa An Ha đến cửa Ty v cửa Bắc Thnh Nội Huế. Sau khi bn giao phi trường Ty Lộc lại cho một đơn vị của SĐ1BB giữ phi trường.. Đại y L Minh Ngọc điều qun trở về Hồ Tịnh Tm, giao thương binh, lấy đạn dược, v được lệnh trực chỉ ti chiếm Trường Nữ Trung Học Thnh Nội, lm bn đạp để xuất pht ti chiếm khu cao ốc thnh Đại Nội (Hong Cung cũ). Trong ngy mồng 4 Tết, TĐ7ND đ ti chiếm xong khu vực Trường Nữ Trung Học Thnh Nội.
Trại Mang C khng c đủ đạn M.16 v M.79, nn những ngy sau đ, Cc đơn vị Nhảy D đ xử dụng lun cả cc vũ kh tịch thu được của địch như tiểu lin AK-47, sng phng lựu B40, v lun cả lương kh (bnh in Trung cộng) trong ti đeo lưng trn xc cộng qun... V đ c 1 Đại Đội Trưởng tử thương v 2 Đại đội trưởng khc bị thương, nn đơn vị thiếu cn bộ chỉ huy, Đại y L Minh Ngọc chỉ định Trung y Vũ Đnh Nguyn, y sĩ trưởng TĐ7ND kim nhiệm Đại Đội Trưởng Đại Đội 70 (Đại đội sng nặng).
Đm Mồng 4 Tết, Trung đon 9 C Chnh Lan, một đơn vị chnh quy của CSBV vừa từ Bắc xm nhập vo Nam, từ hướng cầu Bạch Hổ tăng cường xm nhập vo thnh nội, lấn chiếm lại khu phi trường Ty Lộc, vừa được TĐ7ND giải tỏa hm trước. Buổi trưa, xe chỉ huy cuả Thiết Đon 7 KB bị trng B40 gần Ty Cảnh St Huế, Trung T Phan Hửu Ch bị tử thương. Tại thnh Mang C, VC cố gắng tấn cng vo nhiều đợt v chiếm lại những nơi đ được Nhảy D giải tỏa.
Ngy mồng 5 Tết, 2/2/1968, TĐ9ND sau khi lm chủ tnh hnh tại Quảng Trị, được trực thăng vận đến Bệnh Viện Nguyển Tri Phương trong đồn Mang C vo sng ngy mồng 5 tết. Vừa vo đến Thnh Nội Hu. Chiến Đon 1 ND cho lệnh TĐ9ND tiến ra ti chiếm lại phi trường thnh nội lần nữạ. Từ thnh Mang C, TĐ9ND xuất pht ti chiếm phi trường Ty Lộc. Lực lượng Nhảy D phải ph tường, leo cửa sổ để di chuyển từ nh nầy sang nh khc. Cc ngả tư, cao ốc, cc ngỏ hẻm đều c thượng lin VC chờ sẵn.
Sau khi ti chiếm phi trường Ty Lộc, TĐ9ND bn giao phi trường nầy lại cho Trung đon 3 BB (vừa được trực thăng vận từ An Lỗ vo). V TĐ9ND được lệnh tiến về pha Gia Hội, trợ chiến cho TĐ2ND giải tỏa khu Gia Hội, Đng Ba.. Tại đy, cộng qun xch chn xạ thủ vo chn sng đại lin, khng cự kh mạnh.
Sng ngy mồng 5 Tết, với 2 thiết vận xa tăng cường, TĐ7ND bắt đầu tấn cng vo khu Đại Nội. Một chiếc M113 ủi sập một lổ tường để mở trục tiến qun, đ bị hỏa lực bn trong tập trung bắn chy ngay tại chỗ. Chiếc cn lại được TĐ7ND xử dụng bắn triệt hạ cc tổ quan st v bắn tỉa của cộng qun, đặt trn cc ngọn cy cao dọc bờ thnh Đại Nội.
Tấn cng lin tiếp từ nhiều hướng khc nhau, TĐ7ND đ đột nhập được vo khu Đại Nội (Hong Cung cũ) sng mồng 6 tết, v hon ton lm chủ tnh hnh khu vực ny vo buổi chiều cng ngỵ Ngy mồng 7 tết, TĐ7ND được lệnh tiến chiếm khu Ph Vn Lu (nơi c dn sng thần cng cũ), v ngy mồng 8 tết, kiểm sot được bờ pha Bắc sng Hương, khu vực giữa cầu Bạch Hổ v cầu Trng Tiền..
Ngy 3/2/1968 (mồng 6 Tết) tại cửa Chnh Ty, nhiều VC đội mủ cối, mang AK47,B40 qua lại canh gt trn bờ thnh. Nhảy D phải chờ tối trời cho khinh binh ln leo ln tường dng lưởi l đnh cận chiến với địch chiếm được một gc thnh lm đầu cầu rồi cho đơn vị o-ạt tấn cng, khiến địch trở tay khng kịp. Sau 2 ngy giao tranh c liệt, Nhảy D đ chiếm lại được cửa thnh phi Ty v giao lại cho SĐ1BB trấn giử. Lực lượng Nhảy D tiếp tục sang ti chiếm cửa Đng Ba.
Ngy nầy, phi hửu ngạn sng Hương, lực lượng Mỷ mới bắt đầu tham chiến gởi TĐ2/5 TQLC, v một chi đon chiến xa hnh qun giải toả quanh khu vực MACV v chiếm lại ta nh đại biểu chnh phủ.
Ngy 5/2/1968 tại cửa Đng Ba, VC đặt thượng lin trn cửa thnh rất kin cố, TĐ2Nhảy D thử xung phong nhiều lần nhưng v hiệu. Sau đ BCH Chiến đon D phải điều động pho đội C/PBND bắn trực xạ dập tắc khẩu thượng lin cuả địch, cc Binh sĩ ND vừa bắn vừa xung phong thật nhanh, chiếm lại được cửa thnh Đng Ba. Xc tn xạ thủ đại lin của địch cn nằm trn sng, chn bị xiềng.
Ngy 7/2/1968 11.30 giờ VC tấn cng vo TĐ 4/3 BB tại cửa chnh Ty, v cũng trong ngy nầy VC giật sập cầu Trng Tiền. Ngy 8/2/1968 TĐ9ND được lệnh tiếp tục vượt qua Hồ Tịnh-Tm để ti chiếm cửa Thượng Tứ (cửa thnh hướng Nam đi thẳng vo Đại Nội). Trận chiến c liệt ko di cả hai tuần lể, cc đơn vị thuộc Chiến Đon I Nhảy D sau khi đnh tan tc 2 Trung Đon Sng L v C Chnh Lan của CSBV cũng đ bị thiệt hại nhiều.
Ngy 9/2/1968 pha Nam sng Hương, Lực lượng Hoa Kỳ đẩy lui VC ở cc khu vực Khu Đại Học, sn vận động, Ph Cam v Nh Ga., VC bỏ chạy về Nam Giao.
Tnh đến ngy nầy, giao tranh với lực lượng Hoa Kỳ, VC c 934 chết tại chổ, 4 bị bắt, 307 sng cc loại bị tịch thu. Hoa kỳ c 31 tử thương, 201 bị thương nặng, 80 bị thương nhẹ.
Ngy 10/2/1968 người ta bắt đầu thu lượm xc VC. Cc lực lượng Điạ Phương Qun, phối hợp với cc Kho sinh TTHL Đống Đa tổ chức hnh qun tảo thanh cc khu vực đ được giải toả.
Ngy 12/2/1968 Chiến Đon A TQLC bắt đầu được khng vận đến Huế để thay thế Chiến Đon 1 D để triển khai một cuộc hnh qun cn qut cc tn VC năm vng cn st lại.
18.00 giờ một đơn vị TQLC Hoa Kỳ băng qua sng Hương cập bến Bao Vinh vo cổng sau Thnh Nội.
Ngy 13/2/1968 TQLC Hoa Ky tiếp tục đổ bộ vo Thnh Nội tăng cường cho QLVNCH. Trong khi đ Pho binh v phi cơ oanh kch dử dội vng Lai Chữ, nơi đặt BCH cuả VC.
Vo ngy 15/5, c lệnh từ BTL/SD1BB/Khu11CT cho ton bộ Trung Đon 3 BB từ An Lổ di chuyển vo Thnh Nội thay thế vị tr CĐ1ND, để lực lượng Nhảy D được trả về cho Bộ TTM nhận nhiệm vụ mới.. TĐ7ND được lệnh từ Chiến Đon 1 ND vượt qua bờ Nam sng Hương.(v Cầu Trng Tiền đ bị cộng qun giật sập 1 nhịp) lục sot an ninh khu ny, để CĐ1ND chuẩn bị di chuyển bằng xe đến phi trường Ph Bi, trở về hậu cứ ở Saigon.
Tnh hnh tại bờ nam Sng Hương từ khu Ph Cam ra Ph Bi chưa được an ninh hon ton. TD7ND đ chứng kiến cảnh chiến trường tan hoang nơi đy, với ch gặm xc VC, với xe tăng M.41 v M.48 của Mỹ bị chy.. qun trang qun dụng vất bừa bải, dn chng hồi cư khc như ri.. cho hay VC tri dn từng chm 20 người bằng dy điện thoại, bịt mắt dắt xuống hướng Ph Thứ chn sống tập thể.. (Cộng sản bắt đi những thanh nin từ 15, 16 tuổi đến ng gi 60, 70 đem giam ở cha Từ Đm. Đến đm, họ bị dẫn đi ln đường ni v qua sng. Sau đ tn st hết mọi người trong tư thế bị tri. Khi tn st th dng sng my, trung lin, đại lin, cả lựu đạn hoặc đập đầu bằng cuốc xẻng, bng sng. Cc xc đ đ bị vi xuống khe)
Đặc biệt tại khu An Cựu ny, TĐ7ND cũng đ giải cứu được Linh Mục Tuyn y Nhảy D Vũ Ngọc Đng, đang mặc thường phục lẩn trốn trong dn chng!
Sau 3 tuần lễ giao tranh đẫm mu dưới thời tiết lạnh lẽo rt mướt để giải tỏa cố đ Huế, CĐ1ND được cc đơn vị bạn thay thế. Ngy 21/2/1968, ton bộ cc đơn vị Nhảy D lần lượt được khng vận về Si Gn để nhận nhiệm vụ mới..
Ngy 19/2, Chiến Đon A TQLC mở chiến dịch Sng Thần 739/68. Ngy 22/2 hai tiểu đon 21 v 39 BĐQ được tăng cường tại Huế v VC cũng bắt đầu tho chạy.
Ngy 23-2 VC bị đẩy ra khỏi Huế, l cờ VNCH lại tung bay trn kỳ đi ở Ph Văn Lu. Tnh chung cộng sản tn st đồng bo Huế nhiều nhất l tại khu dn cư Gia Hội v vng ny bị VC chiếm lu nhất từ ngy mng 2 Tết (30/1) đến 22/2/1968 mới được Biệt Động Qun giải tỏa, bởi vậy giặc cộng v Việt gian mới c cơ hội giết nhiều đồng bo v tội một cch man rợ khng thể tưởng tượng nổi đối với người đồng chủng chỉ v đ khng theo họ. (Tại thnh phố Huế v tỉnh Thừa Thin, 22 địa điểm tm được ccmồ tập thể, c nơi tới hng ngn xc, hoặc vi ba trăm xc v c những xc bị chn cn bị xiềng xch. Sau tết Hội Gia Đnh Nạn Nhn Cộng Sản trong Tết Mậu Thn k khai số người chết v mất tch ln đến 4,000 gia đnh. Người ta ước tnh vo khoảng 6,000 người)
Ngy 25/2/1968 chiến cuộc chấm dứt tại Huế với đổ nt, điu tn, nh cửa, cầu cống, cy cối, đường s gần như tử địa với xc người nằm la liệt đ snh thối. Tất cả chỉ cn l sự tn nhẫn, th lương, từ bn tay đẫm mu của VC v bọn Việt gian mang đủ loại mặt nạ gy nn.
Ti liệu tham khảo:
1. Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
2. Lời tường thuật về trận chiến Mậu Thn của Trung T L Minh Ngọc, LĐT / LĐ4ND.
3. Chiến tranh Việt Nam ton tập của Tiến Sĩ Nguyẽn Đức Phương, nxb Lng Văn 2001.
4. Một Cnh Hoa D của Trương Dưởng. Tc giả xb 1998
5. Mậu Thn tại Huế của Mủ Đỏ Bi Đức Lạc trong Đặc San Mủ Đỏ số 53 xun 2006.
6. Tết Mậu Thn - Qun D tiến vo Thnh Nội của George C. Smith - Việt dịch Nguyễn Văn Phc trong ĐS GĐMĐ số 63
7. Phỏng vấn trực tiếp cc chiến hữu trong SĐND.
Mặt Trận Khe Sanh
Hnh Qun Lam Sơn 207A (Pegasus) từ 1/4 đến 12/4/1968
Căn cứ Khe Sanh một tiền đồn đo heo ht ở vng cực Bắc của Việt Nam Cộng Ha, tọa lạc trn một trảng cao của ngọn ni cao nhất vng Đng Trị trong dảy Trường Sơn, cạnh sng Ro Quan, một chi nhnh của Sng Quảng Trị, bao quanh bởi ni đồi v cy rừng trng điệp. Pha Bắc v Ty Bắc c 4 ngọn đồi n ngữ l 881 Bắc, 861, 558 v 881 Nam. Cc ngọn đồi ny được dng như l cc tiền đồn để bảo vệ căn cứ cũng như quan st để xc định cc vị tr pho v phng khng của địch. Khe Sanh chỉ cch bin giới Lo-Việt chừng 6 miles (10 km) trn con đường số 9 chạy theo hướng Đng-Ty nối liền Đng H thuộc tỉnh Quảng Trị, ngang qua Cam Lộ, C Lu, xuyn qua bin giới Lo-Việt tới tận Savannakhet bn Lo. Căn cứ Khe Sanh cch vng Phi Qun Sự 14 miles (23 km) về pha Nam.
Khi xưa, v thuộc địa Lo nằm trong đất liền nn người Php xy dựng đường số 9 để thng thương ra vng bờ biển Việt Nam. Trong cuộc chiến Việt Nam, đường số 9 l trục lộ chiến lược quan trọng được Cộng qun xử dụng để xm nhập người v vũ kh từ bn Lo vo cc tỉnh cực bắc Việt Nam Cộng Ha.
Về phương diện hnh chnh, Khe Sanh thuộc quận Hướng Ha, tỉnh Quảng Trị với quận đường đặt gần lng Khe Sanh. Về mặt qun sự, Chi Khu Hướng Ha do một Đại y chỉ huy, gồm chừng một đại đội Địa Phương Qun (PQ) v Nghĩa Qun (NQ) cng một số cảnh st. Thng thường c thm một Tiểu đon thuộc Trung Đon 2, Sư Đon 1 Bộ Binh tăng phi hoạt động trong vng cng một Pho Đội 105 ly (-) với 2 khẩu đặt tại sn bay Khe Sanh v 2 khẩu đặt tại Lng Vei. Sau ny, v tnh hnh an ninh khng đuợc khả quan nn Quận Hướng Ha được di chuyển về vng Ca gần căn cứ Mai Lộc.
Về dn cư, v l vng đồi ni hoang d, kh hậu khắc nghiệt nn chỉ c chừng trn ngn người Việt cư ngụ, đa số l thn nhn v gia đnh nhn vin, binh sĩ phục vụ tại chi khu Hướng Ha. Sắc tộc thiểu số Bru đng hơn, tổng cộng chừng 50,000 người sống rải rc trn cc đồi, n dọc bin giới Lo, nhưng qui tụ kh đng đảo tại hai lng Khe Sanh v Lng Vei dọc đường số 9. Cũng như những sắc dn thiểu số khc như Rhad, Hr v.v... tại miền Trung v Bắc Việt Nam, giống Bru thuộc chủng loại M LaiPolynesia nn đen đa v kh lực lưỡng.
Tuy đường số 9 chỉ l một trục giao thng nhỏ, coi như bị bỏ hoang từ lu, nhưng khu vực ny lại l một chiến trường quan trọng, nơi xảy ra nhiều trận đnh lớn. L do v con đường ny dẫn sang Lo, giao tiếp với đường mn HCM, lại nằm trong vng đồi nu hiểm trở nn rất thuận tiện cho qun Bắc Việt đưa người v vũ kh xm nhập cc tỉnh Quảng Trị v Thừa Thin. Để ngăn chận đối phương, người Mỹ đ lập hng ro điện tử McNamara theo hnh vng cung dọc theo mặt Bắc đường số 9, hướng Đng ko di từ Cửa Việt tới Khe Sanh gần bin giới Lo. Như vậy, Khe Sanh l điểm cực Ty của hng ro Mc Namara nằm trong phần đất Việt Nam, giữ nhiệm vụ thu thập tin tức tnh bo kỹ thuật v chiến lược của qun lực Mỹ nhắm vo cc hoạt động di chuyển, xm nhập của cc đại đon chnh quy CSBV cơ động st vng Bắc Vĩ Tuyến 17 v pha Ty bin giới Việt Lo cũng như trn lnh thổ Lo. Thủy qun lục chiến Mỹ c 3 Tiểu đon thuộc Trung Đon 26 đng qun trong căn cứ Khe Sanh. Đ l cc Tiểu Đon 1, 2, 3 v Tiểu Đon 13 Cơ giới cng một đơn vị Tnh Bo chiến lược.
Bản đồ vng Khe Sanh do Trần Đỗ Cẩm vẽ
Năm 1968 Khe Sanh trở thnh một địa danh nổi tiếng được nhắc nhở đến nhiều nhất. Đ l thời điểm của Trận Chiến Tết Mậu Thn khi Việt Cộng khởi đầu chiến dịch tổng tấn cng trn ton lnh thổ Việt Nam Cộng Hạ. Trong chiến dịch ny, 20,000 bộ đội Bắc Việt đ được huy động để bao vy 6,000 Thủy Qun Lục Chiến HK cng Tiểu Đon 37 Biệt Động Qun VNCH. Nhưng Khe Sanh đ chẳng thất thủ. Trận chiến ko di 77 ngy v Cộng qun hứng chịu hơn 10,000 tổn thất nhn mạng.
Ngy 19/1/1968 Một đơn vị TQLC Mỹ tảo thanh vng đồi 881 Bắc đ đụng độ dữ dội với cộng qun. Chiều ngy hm sau một Trung y CSBV tn L Thanh Tng, Đại đội trưởng pho đội 14 phng khng thuộc trung đon 95/SĐ325 về đầu th, v tiết lộ kế hoạch tấn cng căn cứ Khe Sanh. Trung y Tng cho biết đm nay Bắc qun sẽ mở cuộc tấn cng ln cc ngọn Đồi 861 v 881-Bắc. Ngoi ra, người t binh cũng tiết lộ rằng hai sư đon 304 v 325C của Bắc Việt đ vạch sẵn kế hoạch đnh chiếm căn cứ Khe Sanh.
Ngy 20/1/1968 đng như lời tiết lộ của Trung y Tng, nửa đm hm đ sau nửa giờ pho kch, lực lượng CSBV khoảng 300 cn binh xung phong ln đồị tấn cng vo căn cứ. Nhưng lực lượng tr phng Đại Đội K/3/26 đ chuẩn bị sẵn sng tc chiến phản cng. Trận đnh ko di đến 5 giờ 30 sng, Cộng qun rt lui để lại 47 xc. Pha bn Đại Đội K/3/26 c một binh sĩ TQLC bị tử thương.
Sng ngy 21/1/1968, căn cứ bị pho dữ dội hằng ngn quả đạn, kho bom dự trử bị nổ tung, nhiều phi cơ trực thăng bị hư hại, phi đạo ở Khe Sanh với chiều di 3,900 feet (1,188 m) bị cy xới lung tung, rt ngắn lại chỉ cn 2,000 feet (609 m) đi kiểm lưu bất khiển dụng, nhiều dụng cụ quan trắc kh tượng bị hư hỏng...Tnh hnh trở nn v cng nghim trọng.
Ngy 22 thng 1/1968, trước tnh hnh nguy ngập. Tiểu Đon 1/9 TQLC Hoa Kỳ được trực thăng vận đến tăng viện cho Khe Sanh. Đy l một đơn vị thuộc Trung Đon 9 đ nổi danh trong trận đnh tại Cn Thiện (Cồn Tin) gần vng phi qun sự vo năm 1967 vừa qua
Ngy 25/1/1968 Thiếu Tướng J.J.Tolson, Tư lệnh Sư Đon 1 KBKV, bắt đầu soạn thảo kế hoạch chuẩn bị một cuộc hnh qun để giải tỏa căn cứ Khe Sanh.
Ngy 27/1/1968 Bộ Tư Lệnh Qun Đon 1 VNCH đ gởi Tiểu Đon 37 BĐQ v một Đại Đội thuộc Tiểu Đon 21BĐQ do Đại y Hong Phổ Tiểu Đon Trưởng TĐ37BĐQ chỉ huy, được khng vận đến để tăng viện cho lực lượng phng thủ Khe Sanh thnh 5 Tiểu Đon bảo vệ căn cứ. Đại t Lownds, chỉ huy căn cứ Khe Sanh lc đ, cũng l Trung Đon Trưởng Trung Đon 26 TQLC Hoa Kỳ dnh cho tiểu đon 37 vị tr đng qun nằm cuối phi đạo, ngoi hng ro phng thủ 100 thước gần chỗ pho binh v nơi chứa đạn phế thải. Đơn vị BĐQ nầy rất sốt sắng mặc d cc binh sĩ BĐQ phải ở ngoi căn cứ v khng được sự tin tưởng của người Hoa Kỳ. Về sau TĐ 37 BĐQ đ chiến đấu rất anh dũng v được cc qun nhn Hoa Kỳ rất thn phục.
Như vậy, ngoi 6,000 TQLC Hoa Kỳ v một Tiểu Đon thiện chiến Biệt Động Qun Việt Nam, Khe Sanh lại được phng thủ bởi hỏa lực pho binh gồm một pho đội sng cối 106 ly, 3 pho đội đại bc 105 ly, v một pho đội đại bc 155 lỵ. Về thiết gip, Khe Sanh c 5 xe tăng loại M-48 v 2 chi đội chiến xa M-50 Ontos với 6 khẩu đại bc 106 ly trn mỗi chiếc. Về hỏa lực yểm trợ quanh vng, Khe Sanh nằm trong tầm tc xạ hỏa yểm của 4 pho đội đại bc 175 ly từ căn cứ Rock Pile v 3 pho đội 175 ly từ căn cứ Carroll.
Trong khi đ tin tức tnh bo ghi nhận lực lượng Cộng Sản cũng hng hậu khng km hiện diện chung quanh Khe Sanh. C t nhất 3 sư đon v thm một số đơn vị biệt lập hỗ trợ khc. Cc đơn vị Cộng Sản được ghi nhận như sau:
- SĐ325 CSBV đang hiện diện quanh quẩn tại pha Bắc đồi 881 Bắc.
- SĐ304 từ Lo cũng đ xm nhập vo VN v hiện đang c mặt tại pha Ty-Nam của Khe Sanh.
Bản đồ Căn cứ Khe Sanh
- Một Trung Đon của SĐ324CSBV cũng được pht gic tại khu phi qun sự cch Khe Sanh chừng 24 km về hướng Ty Bắc.
- SĐ320CSBV đang ở pha Bắc căn cứ hỏa lực Rock Pile, cũng c thể tiếp ứng cho mặt trận Khe Sanh. - Ngoi ra, Cộng Sản cn huy động thm một đơn vị Thiết Gip với chiến xa T-54 cng hai Trung đon 68 v 164 Pho Binh.
-
Theo ước tnh của cc cơ quan tnh bo lin qun Việt-Mỹ, qun số tham chiến của Cộng qun tại chiến trường Khe Sanh vo lc đ đ ln đến khoảng 50 ngn qun, trong đ 4/5 l lực lượng chnh quy CSBV.
Ngy 30 thng 1 Cộng Sản mở chiến dịch "Tổng Cng Kch - Tổng Khởi Nghĩa" trn ton lnh thổ Nam Việt Nam. C tất cả 25 tỉnh lỵ v thị trấn trong số 44 Tỉnh của VNCH bị tấn cng, trong đ c Huế v Saigon l hai thnh phố xảy ra những vụ đụng độ lớn nhất.
Từ ngy 5/2/1968 (mồng 7 Tết) Cộng qun bắt đầu lin tục pho kch, tấn cng bằng bộ binh v bao vy quanh vng đai căn cứ chiến lược Khe Sanh. Địch qun đ phối tr rất nhiều vị tr phng khng xung quanh căn cứ v cc dn pho 130 ly đặt su trong cc sườn ni từ pha bin giới Lo, cch Khe Sanh khoảng 20 cy số, y hệt như chiến thuật sử dụng tại Điện Bin Phủ năm 1954. Nhưng lực lượng tr phng đ phản cng chống trả quyết liệt gy nhiều tổn thất cho địch qun.
Đm 6 rạng 7 thng 2/1968, Qun CS Bắc Việt sử dụng một biệt đội thiết vận xa PT 76 c bộ binh tng thiết v 1 trung đon chủ lực tấn cng vo trại Lực lượng Đặc biệt tại Lng Vei, cch Khe Sanh 6 miles (10 km) về hướng Tỵ. Trại ny do Trung ta' Schungel chỉ huy gồm 1 phn đội Lực lượng Đặc biệt Hoa Kỳ 24 người v khoảng 900 Dn sự Chiến đấu (Biệt kch qun bin phng) phần lớn l dn thiểu số miền ni tỉnh Quảng Trị. Ngy hm sau, 7/1/1968, trại ny bị trn ngập bởi lực lượng Cộng qun, một số đng binh sĩ v cố vấn do Trung t Schungel chỉ huy phải rt về Khe Sanh.
Bản đồ khu giới tuyến v QL9
Ngy 9/2/1968 một Tiểu đon CSBV thuộc Trung Đon 101D của Sư Đon 325 tấn cng đồi 64 do Đại Đội A/1/9 TQLC trấn giữ. Cc vị tr phng thủ trn đồi bị Bắc qun trn ngập. Khng cht chậm trễ, cc khẩu đại bc quanh vng đều nhắm hướng đồi 64 v tc xạ. Một lực lượng TQLC khc được gởi đến tiếp viện. Trong 3 tiếng đồng hồ mu lửa ny c 200 bộ đội Bắc Việt chết v 26 binh sĩ Hoa Kỳ tử thương.
Sau trận đnh ở Đồi 64 nầy, qun Bắc Việt tạm ngưng cc hoạt động để bổ sung qun số. Chiến trường lắng dịu trong hai tuần. Ngy 11 thng 2, Cộng qun gia tăng pho kch vo phi đạo, việc tiếp tế cho qun tr phng đ gặp kh khăn. Cc vận tải cơ C-130 đp xuống phi đạo trở thnh mục tiu của cc họng pho Cộng qun nhắm vo, hai phi cơ vận tải C-130 đp xuống Khe Sanh, một chiếc bị nổ tung v trng đạn pho kch bốc chy trn phi đạo 6 nhn vin phi hnh đon bị tử thương. Chiếc thứ hai cũng bị hư hỏng v được gấp rt sửa chữa rồi bay "khập khễnh" về phi trường Đ Nẵng.
Ngy 21/2/1968 bỗng nhin qun cộng sản gia tăng pho kch, chng bắn vo căn cứ 50 đạn đại bc, 70 hỏa tiễn v 250 vin đạn sng cối. Vo xế trưa, chng dng một tiểu đon tấn cng vo tuyến phng thủ của Tiểu Đon 37 Biệt Động Qun tại khu vực hướng Đng căn cứ Khe Sanh. Nhưng cc binh sĩ Mũ Nu vẫn giữ vững phng tuyến, giết 25 cộng qun trong khi tổn thất về pha ta được coi l nhẹ.
Hai ngy sau 23/2/1968, qun CSBV tập trung pho binh để phục hận. Một nghn ba trăm (1,300) quả đạn đủ loại đ được bắn vo Khe Sanh. Trận địa pho 8 tiếng đồng hồ ny đ lm nổ tung một kho tồn trữ đạn trong căn cứ, gy thiệt mạng cho 10 qun nhn Hoa Kỳ v 51 người khc bị thương.
Khoảng 9.30 giờ đm 29/2/1968, một Tiểu đon Cộng qun (thuộc Sư Đon 304 CSBV) đnh thẳng vo mặt Đng của Khe Sanh. Đy l khu vực trch nhiệm của TĐ37 Biệt Động Qun VNCH. Sau một mn pho kch dọn đường, v ba lần biển-người xung phong, CSBV cũng khng ph được phng tuyến thp. Đm hm đ, cc binh sĩ Biệt Động Qun bnh tĩnh chiến đấụ Họ đợi đối phương xung phong đến thật gần rồi mới khai hỏạ. Tiểu Đon 37 Biệt Động Qun đ chống tr mnh liệt. Kinh nghiệm chiến đấu v sự gan dạ của họ chnh l một trong cc yếu tố quan trọng gip đẩy lui cả 3 lần xung phong của Bắc qun. Ngy hm sau, kiểm điểm tnh hnh chiến trận họ đếm được 78 xc chết địch qun trn trận địạ cng tịch thu được 12 sng v một số bộc ph để ph hng ro kẽm gai.
Sau nhiều ngy thảo luận tnh hnh chiến sự, sau cng Tướng Westmoreland chấp thuận kế hoạch hnh qun giải vy Khe Sanh. Hnh qun mang tn Pegasus về pha Mỹ v về pha VNCH nằm trong kế hoạch Hnh Qun Lam Sơn 207A. Cả hai cuộc hnh qun đặt dưới quyền chỉ huy của Thiếu Tướng J.J.
Tolson. Lực lượng tham dự hnh qun gồm c:
1. Lữ Đon 1 KBKV với Lữ Đon Trưởng l Đại T J.F. Stannard.
2. Lử Đon 2 KBKV với Lữ Đon Trưởng l Đại T J.C. Mc Donough.
3. Lữ Đon 3 KBKV với Lữ Đon Trưởng l Đại T H.S.Campbell.
4. Trung Đon 26 TQLC với Trung Đon Trưởng l Đại T D.E. Lownds
5. Trung đon 1 TQLC.
6. Chiến Đon 3 Nhảy D VNCH trch nhiệm khu vực pha Bắc quốc lộ 9 v pha Ty căn cứ Khe Sanh gồm 3 Tiểu Đon dưới quyền chỉ huy của Trung T Nguyễn Khoa Nam.
7.
- Tiểu Đon 3 ND Tiểu Đon Trưởng l Thiếu T Trần Quốc Lịch.
- Tiểu Đon 6 ND Tiểu Đon Trưởng l Thiếu T Trương Vĩnh Phước.
- Tiểu Đon 8 ND Tiểu Đon Trưởng l Thiếu T Nguyễn Văn Thọ.
Bộ Tư Lệnh hnh qun đng tại căn cứ Stud gần C Lu. Qun số tham chiến ln đến khoảng 20,000 người với sự yểm trợ bởi 300 trực thăng, 148 khẩu pho binh.
Ngy 25/3/1968 Thiết Đon 1/9 KBKV (the 1st Squadron, 9th Cavalry of the 1st Cavalry Division) dưới quyền chỉ huy của Trung T R.W.Diller sử dụng trực thăng trinh st dọc theo QL 9 hướng về Khe Sanh để thu thập tin tức về địch qun, xc định cc vị tr bải đp trực thăng đồng thời tiu diệt cc ổ phng khng của địch.
Sng ngy 30/3/1968, SĐ3TQLC Mỹ phối họp với SĐ1BB-VNCH hnh qun nghi binh tại vng Cn Thiện v Gio Linh. Lực lượng của Mỹ hơp thnh lực lượng đặc nhiệm Kilo trong khi cnh qun SĐ1BB-VNCH nằm trong kế hoạch Lam Sơn 203. Cuộc hnh qun chấm dứt lc trưa ngy 1/5/1968. chỉ c những cuộc chạm sng lẻ tẻ khng đng kể.
Ngy 1/4/1968 cuộc hnh qun chnh thức khai Diễn. Hai Tiểu Đon 2/1 v 1/3 TQLC Mỹ từ CLu tiến dọc hai bn đường QL9 hướng về Khe Sanh để bảo vệ cho TĐ11Cng Binh tu sửa lại con đường nầy. Trong khi đ 3 Tiểu Đon thuộc Lữ Đon 3KBKV được trực thăng vận đổ xuống cc bải đp pha trước cch Khe Sanh khoảng 5 dậm.
Ngy 2/4/1968 lin tiếp 2 ngy, hai Lữ đon 2 v 1 KBKV được thả xuống pha Nam căn cứ Khe Sanh v đường số 9 tảo thanh quanh khu vực đồn điền của người Php khi xưa.
Sau khi được thả xuống bải đp, TĐ1/5KBKV hướng về mục tiu đồn Php cũ, đ đụng độ với một Tiểu Đon cộng qun đang cố thủ tại đy,TĐ1/5KBKV bị thiệt hại nặng, Trung T Runkle Tiểu Đon Trưởng bị tử thương. TĐ2/5KBKV được lịnh vo thay thế nhưng cộng qun đ rt lui.
Trong khi đ, cc đơn vị phng thủ bn trong căn cứ Khe Sanh, TĐ1/9TQLC cũng bắt đầu tấn cng ra về pha Nam để chiếm lại ngọn đồi 471 theo chiến thuật gộng kềm, p đơn vị Tiểu Đon 7 Trung Đon 66 địch qun vo giửa. Cộng qun cố thot ra khỏi vng vy nhưng với hoả lực hng hậu của cc đơn vị tham chiến, Cng qun phải rt chạy v bỏ lại chiến trường 148 xc.
Ngy 4/4/1968 Cc Tiểu Đon 3, 6 v 8 Nhảy D thuộc CĐ3ND-VNCH được thả xuống khu vực LZ Snake pha Ty v Ty Nam căn cứ Khe Sanh. (bn ngoi v pha sau vị tr của địch qun đang bao vy căn cứ.) để chận đường lui binh của địch.
Tiểu Đon 3 D của Thiếu T Trần Quốc Lịch được trực thăng vận xuống pha Ty Nam của đồi 471, Tiểu Đon 6 D của Thiếu T Trương Vĩnh Phước được thả về pha Bắc của TĐ3ND. Tiểu Đon 8 D của Thiếu T Nguyễn Văn Thọ cng với Bộ Chỉ Huy Chiến Đon v một pho đội 105 ly được thả về khu vực pha Bắc Lng Khe Sanh cch TĐ6ND khoảng 2 đến 3 km.
Vừa được thả vo buổi chiều, thiết lập xong cc cng sự phng thủ th TĐ8ND cng với Bộ Chỉ Huy Chiến Đon bị địch qun tấn cng phủ đầu vo buổi tối v chng nghĩ rằng đy l một đơn vị của Hoa Kỳ. Bị chống trả mnh liệt, địch phải tho lui. Trong trận ny, Tham Mưu Trưởng Chiến Đon l Thiếu T Bi Văn Thạch, cng kha 3 Thủ Đức với Trung T Nam, tử trận.
Ngy 6/4/1968 cc đơn vi KBKV đ bắt tay được với TQLC bn trong căn cứ tại đồi 471.Sau đ TĐ 1/9 TQLC bắt đầu cn qut khu vực chung quanh căn cứ khởi đi từ ngọn đồi 552 rồi đến đồi 681. khng gặp một khng cự no của địch. Cng lc đ về mặt Bắc, TĐ2/26TQLC cũng tiến ra ngọn đồi 558. Mủi tiến qun nầy gập sự chống trả mạnh mẽ của cng qun; trận chiến phải mất hết 2 ngy mới bứng hết cc ổ khng cự.
Ngy 7/4/1968 trong khi tiến về Khe Sanh dọc theo QL9, TĐ2/7KBKV đ chạm địch mạnh tại địa điểm chỉ cch Khe Sanh chừng 2 dậm. Để 3 Đại Đội cầm chn địch qun ở mặt trận chnh, Đại Đội thứ tư ln ra sau bọc hậu, mới đnh bật được Cộng qun ra khỏi cc cng sự phng thủ.
Cũng trong ngy nầy cc Tiểu Đon Nhảy D Việt Nam đ chạm địch, Sau khi TĐ3ND v TĐ6ND đp xuống vị tr ổn định, Trung T Nam Chiến Đon Trưởng cho lệnh cc đơn vị mở rộng đội hnh tc chiến, dn hng ngang tiến vo pha căn cứ.
Khi biết c đơn vị Nhảy D VN tăng cường, binh sĩ TQLC bn trong căn cứ ln tinh thần nn khi lực lượng Nhảy D chạm địch, bn trong căn cứ cũng bắn ra dữ dội. Do đ địch qun bị kẹt giữa hai lằn đạn, v qu gần trong khoảng cch khng qu 200m, biết khng thể tiến cũng khng thể thot được, địch qun gọi pho tc xạ vo ngay ln đội hnh của chng nn bị chết rất nhiều, một số bị bắt sống, bn ta cũng bị tổn thương kh cao. Đại Đội 33 Nhảy D bị tổn thất nặng nhất: Đại y Nguyễn Đức Cần, ĐĐT cng 2 Chuẩn y Trung Đội Trưởng bị tử thương. Một Thiếu y Trung Đội Trưởng bị thương, chỉ cn một Trung Đội Trưởng l Th/y Trương Văn Dũng khng bị thương tch. Bị dồn p v khng chịu nổi bị tấn cng từ nhiều pha, địch qun bắt buộc phải bỏ chạy.
Sau đ Lực lượng Nhảy D trở lại hnh qun giải tỏa Lng Vei lc ny vẫn do một tiểu đon CSBV chiếm đng, cn dn chng th đ di tản ra khỏi vng. Tiểu Đon 6 Nhảy D, tương đối cn nguyn vẹn, được lệnh chuyển hướng về pha Nam để n ngữ sườn pha Bắc của Lng Vei trong khi đ một lực lượng của Sư Đon 101 Hoa Kỳ tiến từ hướng Đng.
Ngay hm đ, Truyền Tin TĐ3ND d tần số địch biết được địch đang tăng viện thm hai tiểu đon, một tiểu đon chận đnh TĐ6ND cn tiểu đon kia hỗ trợ cho Lng Vei, liền bo co về Bộ Chỉ Huy Chiến Đon. Tiểu Đon 6 D được lệnh dừng qun chuyển qua đội hnh phng thủ. Chưa kịp đo cng sự chiến đấu th TĐ6ND đ bị địch xung phong. Tiểu đon 3 D bắn yểm trợ khoảng 100 đạn sng cối trn hướng tiến qun của địch. TĐ6ND nhờ chuẩn bị trước nn phản cng quyết liệt, địch phải rt lui trước sự chống trả của cc chiến sĩ D. Bc Sĩ Nghim Sĩ Tuấn, Y Sĩ Trưởng của Tiểu Đon 6 D tử thương.
Cc lực lượng Hoa Kỳ sau đ đ sử dụng tối đa ưu thế của khng qun chiến thuật oanh kch cc tiểu đon địch khiến họ phải rt về bin giới Lo.
Sau cuộc hnh qun Pegasus nầy, cc đơn vị của Cộng Sản Bắc Việt đang được điều động đến khu vực Khe Sanh phải bỏ dở định tấn cng v khng muốn lm mồi cho hỏa lực Khng Qun v Hải Qun Hoa Kỳ do đ p lực địch vo căn cứ Khe Sanh giảm đi v thế l giấc mơ tạo dựng một chiến thắng qun sự như kiểu Điện Bin Phủ của V Nguyn Gip để eo so đi hỏi Mỹ v VNCH nhượng bộ kể như khng thnh. Cc binh đon dưới quyền chỉ huy của ng bị mất từ 10 đến 13,000 bộ đội. Nhiều đơn vị bị xa tn dưới hỏa lực hng hậu của pho binh v khng yểm.
Thiếu Tướng Dư Quốc Đống v Trung T Nguyễn Khoa Nam duyệt qun
Ngy 8/4/1968 Căn cứ Khe Sanh hon ton được giải toả sau 77 ngy bị cộng qun vy hảm, cc đơn vị tham chiến tung qun cn qut cc khu vực xung quanh, chỉ một vi cuộc đụng độ lẻ tẻ quanh ngọn đồi 881 Bắc.
Tổng kết về cuộc hnh qun Pegasus thiệt hại về pha đồng minh 41 Bộ Binh Mỹ, 51 TQLC Mỹ v 33 qun nhn VNCH bị tử trận v 667 M ỹ 187 Việt bị thương, đổi lại 1304 qun CSBV bỏ xc tại trận v 23 t binh (chưa kể số thiệt hại v pho đi B52 v Pho binh tc xạ)
Cuộc hnh qun Lam Sơn 207A chnh thức kết thc vo ngy 15/4/1968 Lữ Đon 3ND được đưa về Huế để tham dự một cuộc hnh qun mới Lam Sơn 216 chiếm lại thung lũng A Shau.
Sau ny, c người nhận xt cho rằng tướng Gip muốn dụ Hoa Kỳ dồn qun vo Khe Sanh để qun Cộng Sản c thể rnh tay tấn cng cc vng khc. Người khc lại cho rằng ng Gip bao vy Khe Sanh với l do muốn tạo dựng một chiến thắng như Điện Bin để buộc Hoa Kỳ phải nhượng bộ. Trong khi đ, một số ti liệu chiến sử Hoa Kỳ lại nghĩ rằng tướng Westmoreland đ "tương kế tựu kế." ng mong Cộng qun sẽ tập trung nhiều binh đon gần Khe Sanh để ng c thể dng hỏa lực pho binh v phi cơ tiu diệt.
Nhưng lịch sử đ đổi chiều khng phải của Điện Bin Phủ 14 năm về trước. Năm 1968, Hoa Kỳ c đầy đủ phương tiện để phng thủ, yểm trợ, v tiếp tế Khe Sanh trong 77 ngy, hoặc lu di hơn nếu cần thiết. Pha bn kia, Cộng qun đ khng chiếm nổi Khe Sanh, m lại cn bị thiệt mất từ 10 đến 13,000 bộ độị Đ l chưa kể thiệt hại trn cc phương diện khc như qun cụ, chiến thuật, cng hng ngn thương binh.
Ti liệu tham khảo:
1. Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
2. Chiến tranh Việt Nam ton tập của Nguyẽn Đức Phương, Lng Văn 2001.
3. Một Cnh Hoa D của Trương Dưởng. Tc giả xb 1998
4. The War in The Northern Provinces 1966-1968 by Lieutenant General Willard Pearson Dept of The Army Washington, D.C., 1975
5. Bản đồ khu giới tuyến của Trần Đổ Cẩm.
6. Khe Sanh 77 ngy trong năm 1968 của Phạm Cường Lể.
Mặt Trận A-Shau
Hnh Qun Lam Sơn 216 (Delaware)
19/4/1968 17/5/1968
Thung lũng A-Shau:
Thung lũng A-Shau (cn gọi l An Hậu) cch bin giới Việt Lo khoảng 3 km, cch thnh phố Huế hơn 40 km về pha Ty-Nam. Đy l một vị tr chiến lược quan trọng v nằm cạnh con đường mn HCM v l một tiền đồn phng thủ về pha Ty của kinh thnh Huế. Từ những năm 1961 & 1962, để chận đứng cuộc xm nhập người v vũ kh từ Bắc vo Nam, Qun Đon I đ chỉ thị Sư Đon 1 Bộ Binh của Đại T Nguyễn Văn Thiệu cng với 10 Đại Đội Bảo An của Tiểu Khu Thừa Thin, tảo thanh vng thung lũng A Shau để thiết lập 3 trại Lực Lượng Đặc Biệt A Shau, A Lưới v T Bạt trấn ngự cc địa điểm then chốt. Địa thế tại vng ny rất hiểm trở, my m bao phủ quanh năm, hạn chế tầm quan st của phi cơ khi muốn thm st cc trục lộ chuyển qun v vũ kh của Cộng qun. Năm 1963 Trại LLĐB A Shau được BTL qun sự Hoa Kỳ tăng cường Ton A102 Hoa Kỳ gồm 10 qun nhn mủ xanh v khoảng 210 Dn Sự Chiến Đấu Việt Nam. Cuối năm 1965 dưới p lực nặng ca qun CS hai trại T Bạt v Alưới được rt bỏ. Trại A-Shau từ đ trở thnh căn cứ duy nhất để pht hiện sự xm nhập của CSBV trn đường mn HCM.
Năm 1966, Cộng sản Bắc Việt tấn chiếm thung lũng ny sau khi tấn cng tiền đồn bin phng của Lực Lượng Đặc Biệt Việt-Mỹ tại đy. Do khng đủ qun số để chiếm lại đồn ny, nn Bộ Tư Lệnh Hoa Kỳ tại Vng 1 v Bộ Tư Lệnh Qun on 1 Việt Nam Cộng Ha (VNCH) đ cho cc đơn vị tr phng triệt thoi. Sau đ, Cộng qun đ khởi sự xy dựng căn cứ địa để tập trung cc đơn vị Cộng Sản từ Bắc xm nhập vo khu vực pha Ty tỉnh Thừa Thin.
Ngy 11 thng 4 năm 1968, Bộ Tư Lệnh Lin qun Việt-Mỹ tại Vng 1 Chiến Thuật khởi động một cuộc hnh qun hỗn hợp mang tn Delaware (pha Hoa Kỳ) v Lam Sơn 216 (pha VNCH) vo ngy 19/4/1966 chỉ 4 ngy sau khi chấm dứt cuộc Hnh qun Lam Sơn 207A giải tỏa căn cứ Khe Sanh, nhằm tảo thanh cc đơn vị Cộng Sản Bắc Việt (CSBV) tại thung lũng ny v để ti chiếm tiền đồn A-Shau. Nơi m Cng qun dng lm căn cứ tiếp vận quan trọng pht xuất cc cuộc tấn cng vo Huế.
Thung lũng v Căn Cứ A- Shau (cạnh phi đạo)
Lực lượng bạn:
Lực lượng tham chiến gồm Lữ Đon 3 Nhảy D VNCH với 3 Tiểu Đon 3, 6 & 8ND v hai lữ đon thuộc Qun on 24 Hoa Kỳ. Lực lượng ny triển khai đội hnh trn một khu vực 60 km-vung. Giao tranh diễn ra quyết liệt giữa cc đơn vị Việt-Mỹ v cc trung đon Cộng Sản thuộc Sư on 324B v SĐ325 CS Bắc Việt.
1. Lữ Đon 3/SĐ1KBKV Hoa Kỳ với Lữ Đon Trưởng l Đại T Hubert S. Campbell với 3 Tiểu đon 1/7, 2/7 v 5/7 KBKV.
2. Trung Đon 3/SĐ1BB
3. Trung Đon 327 Bộ Binh Hoa Kỳ với 2 Tiểu đon 1 & 2/327
4. Lữ Đon 1/101 Nhảy D Hoa Kỳ.
5. Chiến Đon 3 Nhảy D VNCH do Trung T Nguyễn Khoa Nam lm Chiến Đon Trưởng với hai Tiểu Đon 3 & 6ND.
Lực lượng địch:
1. SĐ324B CSBV.
2. SĐ325 CSBV
Diễn Tiến:
Ngay trong giai đoạn cuối của cuộc hnh qun Pegasus giải vy Khe Sanh đang tiếp Diễn, một đơn vị Trinh St của Trung đon 1/9 Thiết Kỵ (1St Squadron /9 Cavalry) của Sư Đon 1 KBKV Hoa Kỳ đ khng thm khu vực thung lũng A-Shau để thu thập những tin tức về cc hoạt động của địch qun tại đy. Bắt đầu từ ngy 14 đến 19/4/1968 cc pho đi B52 lin tục oanh tạc vo cc vị tr phng khng của địch qun để chuẩn bị cho cc bi đổ qun trong cuộc hnh qun Delaware.
Ngy 16/4/1968 Chiến Đon 3 Nhảy D Việt Nam được khng vận từ Khe Sanh đến Huế, nghỉ ngơi 3 ngy chỉnh trang đơn vị v sau đ phối hợp với Lữ Đon 1/SĐ101 Nhảy D Hoa Kỳ chuẩn bị tng thiết để tấn cng bằng đường bộ.
Bản đồ hnh qun Delaware Thung lũng A Shau
Diễn Tiến:
Ngay trong giai đoạn cuối của cuộc hnh qun Pegasus giải vy Khe Sanh đang tiếp Diễn, một đơn vị Trinh St của Trung đon 1/9 Thiết Kỵ (1St Squadron /9 Cavalry) của Sư Đon 1 KBKV Hoa Kỳ đ khng thm khu vực thung lũng A-Shau để thu thập những tin tức về cc hoạt động của địch qun tại đy. Bắt đầu từ ngy 14 đến 19/4/1968 cc pho đi B52 lin tục oanh tạc vo cc vị tr phng khng của địch qun để chuẩn bị cho cc bi đổ qun trong cuộc hnh qun Delaware.
Ngy 16/4/1968 Chiến Đon 3 Nhảy D Việt Nam được khng vận từ Khe Sanh đến Huế, nghỉ ngơi 3 ngy chỉnh trang đơn vị v sau đ phối hợp với Lữ Đon 1/SĐ101 Nhảy D Hoa Kỳ chuẩn bị tng thiết để tấn cng bằng đường bộ.
Ngy 19/4/1968, sng sớm, cc pho đi B52 trải thảm trn cc vị tr của cộng qun v sau đ pho binh tc xạ lin tục vo cc vị tr phng khng của địch. Tiếp theo đ hng đon trực thăng chuyển qun của hai phi đon 227 v 229 AHB khoảng 200 chiếc thả lực lượng hổn hợp Lữ Đon 3/ SĐ1KBKV v Trung Đon 3/SĐ1BB-VN dọc theo con đường 548 v Trung Đon 327 Bộ Binh Hoa Kỳ vo thung lũng A-Shau gần giao điểm của con đường 547 & 547A. Tuy nhin, phng khng của địch vẫn cn dầy đặc bắn vo cc trực thăng chuyển qun.
Từ hướng Đng, Lữ Đon 1/SĐ101Nhảy D Hoa Kỳ bắt đầu tiến dọc theo Tỉnh lộ 547 tiến về hướng Ty thung lũng A-Shau tới ngả ba đường 547A giao tiếp với cnh qun của Tiểu đon 1/327.
Trong khi đ Tiểu Đon 1&2 /327BB từ bi đp triển khai đội hnh cn qut dọc theo con đường 547A v lm an ninh bải đp cho Chiến Đon 3 Nhảy D -VN.
Ngy 20/4/1968 LĐ3KBKV được tiếp tục thả xuống vng hnh qun: Tiểu đon 5/7 cn qut về pha Bắc của thung lũng để chận đường lui qun của địch sang Lo trong khi Tiểu đon 1/7 tấn cng dọc theo con đường 548 về pha Nam.
10.00 giờ sng, hai TĐ 3&6/LĐ3ND-VN được thả xuống bải đp do TĐ1/327 giữ an ninh v sau khi đp xuống đất, Chiến Đon Nhảy D khai triển đội hnh tc chiến tiến về pha Bắc của thung lũng. Khi cc cnh qun vừa di chuyển ra khỏi bi đổ qun th bắt đầu chạm địch. Cc chiến sĩ Nhảy D Việt
Nam đồng loạt xung phong tấn cng mnh liệt lm địch qun hoảng hốt, giao tranh c liệt cho đến chiều tối địch qun đ rt lui bỏ lại tại trn hằng trăm xc đồng bọn.
Ngy 21/4/1968 cuộc hnh qun bước sang ngy thứ ba, cc đơn vị tiếp tục tiến su hơn vo thung lũng A-Shau, cc cuộc giao tranh vẫn tiếp tục nhưng đ giảm cường độ do cc đơn vị chủ lực SĐ325 của địch qun đ bỏ chạy v sợ phi pho. Đến buổi trưa một đại đội của TĐ1/7 KBKV đ khm ph một khu bảo tr cc cơ giới của địch qun gồm cả xe ủi đất do Lin X chế tạo cn đang hoạt động.
Buổi chiều Tiểu đon 2/502 Bộ Binh Hoa Kỳ được gởi đến tăng viện cho khu vực giao tranh của CĐ3ND-VN v Tiểu Đon 1/327.
Ngy 22/4/1968 thời tiết ngy nầy tốt đẹp, cc phi cơ tham chiến yểm trơ cho qun bạn. Cc cnh qun bắt đầu tấn chiếm khu phi đạo của A-Lươi v khu trung tm của thung lũng.
Ngy 24/4/1968 Tiểu đon 2/8 KBKV tiến chiếm bải đp pha đầu phi đạo khoảng 2 km v cc đơn vị LĐ1KBKV lục sot mở rộng vng đai xung quanh.
Ở pha Nam của phi đạo, lực lượng hnh qun đ bắt gập những hệ thống truyền tin v đi pht thanh gồm những trang thiết bị tn tiến đồng thời khm ph ra nhiều kho qun dụng, sng phng khng 37 mm, xe molotova... Cuộc hnh qun nầy cy nt kho tiếp liệu CS trong thung lũng A-Shau.
Những ngy sau cng của thng 4, LĐ3ND-VN gip khai triển an ninh khu vực thung lũng sng Rao Nho, dọc con đường 547 v 547A để đơn vi bạn xy dựng lại những căn cứ như A-Lưới, A-Shau v T-Bạt. Trong thời gian ny, cc đơn vị chủ lực địch đ rt chạy qua Lo gần hết chỉ cn cc đơn vị nhỏ ở lại chiếm giữ cc ngọn đồi, khuấy ph cc đơn vị hnh qun bằng hỏa tiễn 122 ly v sng cối nn chỉ chạm địch lẻ tẻ. Cuộc hnh qun Delaware chấm dứt ngy 17/5/1968.
Trong suốt 21 ngy của cuộc hnh qun, pho đi B-52 dội xuống thung lũng A-Shau hơn 1,000 tấn bom. Tổng kết sau 3 tuần giao tranh, pha Bắc Việt c 850 cn binh tử thương, 2 bị bắt, 598 vũ kh c nhn, 37 sng cộng đồng v 5 xe molotova cn tốt bị tịch thu, 2 chiếc thiết gip xa PT76 bị ph hủy cng nhiều tấn qun dụng, thực phẩm, thuốc men.
Pha lin qun Việt-Mỹ c 82 tử thương, 442 bị thương, 20 trực thăng bị bắn rớt hoặc trng đạn hư hại. Sau đ LĐ3ND được khng vận về Si Gn để tham dự hnh qun giải tỏa Thủ Đ trong cuộc TCK đợt hai
Ti liệu tham khảo:
- Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
- The War in The Northern Provinces 1966-1968 by Lieutenant General Willard Pearson Dept of The Army Washington, D.C., 1975
- A-Shau valley của Thomas Pilsch trn trang Web: cc.gatech.edu/fac/Thomas.Pilsch/airops/Ashau.html.
- The Battle of Ashau Valley trn trang Web: army.mil/cmh-pg/books/Vietnam/ northern/nprovinces-ch6.htm#ashau.
Tổng Cng Kch Mậu Thn Đợt 2
(Từ ngy 5/5/1968)
Sau khi thất bại qua đợt tấn cng đầu vo dịp Tết, Việt Cộng vẫn khng từ bỏ kế hoạch tổng cng kch, tổng nổi dậy của chng. VC nghĩ rằng một đợt tấn cng thứ hai sẽ c thể li ko dn chng Miền Nam nổi dậy. Họ đ đnh gi sai dn tnh miền Nam. Họ vẫn khng hiểu được rằng dn miền Nam được sống trong một x hội tuy chưa hon hảo nhưng tương đối tự do v chưa bao giờ thực sự tin theo VC.
ợt tấn cng Mậu Thn 2, khởi đầu từ ngy 5 Thng Năm, 1968. Trong đợt ny VC tập trung nỗ lực vo những khu đng dn cư, lựa chọn những địa thế kh xoay trở cho ta, chng đồng loạt xm nhập v bắn ph tại đ thị, những khu ngho đng dn cư, nh cửa chen chc v đường hẻm chằng chịt khiến cho việc lưu thng hằng ngy v cng tc cứu hỏa rất giới hạn v kh khăn.
Song song với cc tin tức tnh bo QLVNCH thu nhặt được qua cuộc hnh qun Quyết Thắng, ngy 10 /4/1968 Thượng t Việt Cộng tn Tm H về hồi chnh tiết lộ tin tức Việt Cộng đang chuẩn bị tấn cng thủ đ Saigon, Chợ Lớn v Gia Định gồm khoảng chừng trn 10,000 cn binh Việt Cộng vo ngy 22 thng 4/1968. Nhưng c thể v l do no đ đ chậm lại. Lực lượng tấn cng của Việt Cộng gồm 2 trung đon thuộc Cng Trường (CT) 9, hai trung đon thuộc Cng Trường 5 v được tăng cường thm chừng hai trung đon địa phương gồm cc Trung Đon 165 v Trung Đon Đồng Thp.
Ngy 3/5/1968 Hoa Kỳ v H Nội đồng chọn Paris lm địa điểm hội nghị ha bnh v ngy khởi sự sẽ bắt đầu vo ngy 10/5/1968. Do đ Chỉ 24 giờ sau khi tin Hoa Kỳ v Bắc Việt thảo luận họp nhau ở Paris được tung ra l Việt Cộng đ mở cuộc tấn cng vo Saigon. Ngy 4/5/1968 một tiếng nổ rất to do Việt Cộng gy ra ở gần đi v-tuyến truyền hnh tại Saigon. Khoảng 60 kg chất nổ TNT được dấu trn xe taxi. Lc 13 giờ trưa, chiếc taxi bng nổ gy cho 3 người chết v khoảng 30 người khc bị thương. Một căn nh ở gần đi truyền hnh cũng bị sập đổ. Người ta cho rằng tiếng nổ ny l một hiệu lệnh của
Việt Cộng pht động cho cn binh của họ mở cuc tấn cng vo thủ đ Saigon v vng phụ cận để yểm trợ cho mục tiu chnh trị m chng đ lựa chọn..
Cuộc tấn cng ny pht xuất lc 03 giờ 10 ngy 5 thng 5/1968. Lc đầu, Việt Cộng bắn những loạt trọng pho loạn xạ bư bi vo thnh phố. Sau đ cc đơn vị v trang của họ xuất hiện tại nhiều nơi. Tuy cuộc tấn cng được khai diễn trn ton quốc bằng hỏa lực pho kch, nhưng mục đch thật sự l Cộng qun muốn chỉa mũi di bộ-chiến vo thủ đ Saigon. Khoảng 2 giờ sng ngy 5/5 một Tiểu đội ặc cng VC đ xm nhập gần cc đường C Giang-C Bắc. Chng xuất hiện rải truyền đơn v tuyn truyền sch động đồng bo tại cc khu chợ Cầu Muối, Cầu Kho, khu ề Thm-Bi Viện.
Tiếng sng VC cũng đồng loạt tấn cng ở một vi nơi khc. Quận Tư vng Khnh Hội, Quận 5 khu Trần Nhn Tn, Quận 3 khu Cha B Lớn gần đường Nguyễn Thiện Thuật, Quận Nhất khu Phan nh Phng-Nguyễn Bỉnh Khim gần i pht thanh, G Vấp Kho Qun Cụ, khu Ph Thọ Ha vng Gia ịnh đồng loạt bị VC tấn cng. Vi nơi tại vng Khnh Hội v Chợ lớn đ bắt đầu bốc chy.Cc lực lượng v trang Việt Cộng cũng lọt được vo một vi vng ven đ. Sau đ lần lượt chng bị tiu diệt v đẩy lui ra khỏi thnh phố.(ngy 12/5/1968)
Kết quả từ 4 giờ sng ngy 5 thng 5/1968 đến 18 giờ chiều, trong 8 quận đ thnh lực lượng chnh phủ đ hạ được 32 Việt Cộng, bắt sống 25 v tịch thu 70 vũ kh đủ loại. Về pha Cảnh St D Chiến c 6 người tử thương.
Ngy 6/ 5/1968 Việt Cộng lại mở thm mặt trận ng tư Bảy Hiền. một đơn vị Việt Cộng xm nhập từ hương lộ 14 qua đường Hồ Tấn Đức, L Văn Duyệt ng tư Bảy Hiền vo nghĩa trang qun đội Php. Vo lc 8 giờ 30 sng, cc khu trục cơ A-1 Skyraider được gởi đến thi nhau dội bom vo khu nghĩa địa.
Thời gian nầy, TĐ7ND đang bổ sung qun số, v huấn luyện tại chỗ trong hậu cứ, gần ni Bửu Sơn Bin Hạ. Vo khoảng gần trưa, Tiểu Đon 7 Nhảy D được điều động bằng xe, từ Bin Ha về tiếp cứu Biệt Khu Thủ Đ.
Hướng xm nhập thủ đ VNCH của VC trong đợt 2
Tiểu Đon 7 Nhảy D khởi sự xuất pht từ Ngả Tư Bảy Hiền, chia lm 2 cnh,, từ cuối đường L văn Duyệt tấn cng vo khu nghỉa địa. Cnh tri do Trung T L Văn Ngọc TĐT, chỉ huy 3 Đại Đội, tiến chiếm khu trường trung học Đắc Lộ, v khu nh thợ dệt pha sau trường học. Cnh phải do Thiếu T L Minh Ngọc TĐP, điều động 2 Đại Đội 71 v 73, tiến theo đường Nguyễn Văn Thoại, về hướng Lăng Cha Cả. Nửa đường, Đại Đội 73 do Trung y Nguyễn Viết Thanh chỉ huy bắt đầu chạm địch. Cộng qun từ cc cng sự kin cố bằng b tng cốt sắt trong khu nghĩa trang cũ của Php, khai hỏa dữ dội vo đon qun Mủ Đỏ...
Cc chiến sĩ ĐĐ73 Nhảy D hin ngang dn đội hnh tc chiến, dng lựu đạn khi mu lm mn che, rồi xung phong đnh cận chiến chớp nhong với tiểu lin v lựu đạn, nhanh chng chế ngự chiến trường, chiếm lại khu nghĩa trang, dưới sự chứng kiến v khm khm phục của dn chng v cc k giả VN v ngoại quốc...
Trận xung phong ny kết thc với 60 Việt Cộng bị hạ, 11 bị bắt sống, khoảng 100 nh cửa của dn chng ở ng tư Bảy Hiền pha bn mặt đường L Văn Duyệt bị thiu hủy. Cy xăng Shell cũng bị chy v lực lượng Nhảy D tịch thu được 30 v kh đủ loại trong đ c một sng phng khng v một khẩu đại bc khng giật 75 ly, rất may Việt Cộng chưa dng tới. Một điều may khc l Việt Cộng tới st trường Quốc Gia Nghĩa Tử m chưa đột nhập được vo bn trong nơi c nhiều lưu tr học sinh. Nếu Việt Cộng chiếm được nơi ny lm nơi cố thủ sẽ gy nhiều kh khăn cho qun đội chnh phủ.
Một chiến sĩ Nhảy D VNCH cng một thương binh Việt cộng
Theo cung từ của t binh Việt Cộng, đơn vị tấn cng tại ng tư Bảy Hiền thuộc một thnh phần của Trung on 272 thuộc Cng Trường 9 từ Ty Ninh ko qua ng vườn cao su vo khu hng dệt Vinatexco (bị thiu hủy kỳ tấn cng Tết Mậu Thn) v khu nghĩa địa qun đội Php với mục đch tấn cng căn cứ Tn Sơn Nhất v Bộ Tư Lệnh Sư on Nhảy D tại trại Hong Hoa Thm. Nhưng Việt Cộng tới trễ vo lc trời sng nn bị cc đơn vị chnh phủ chận đnh. Ton Việt Cộng xm nhập vo nghĩa địa Php coi như hon ton bị tiu diệt. Cn những phần tử khc tẩu thot về ng Ph Thọ Ha.
Cnh qun của TĐ7ND tiếp tục lục sot giải tỏa cho đến cổng Phi Long của BTL Khng Qun...
mi sng ngy 7 thng 5/1968 cc đơn vị VNCH mới thanh ton hết những cn binh Việt Cộng chạy tn loạn v ẩn np trong trại chăn nui của Bộ Canh Nng. V vậy m lần đầu tin dn chng trong khu ng Tạ (đa số l dn di cư Cng gio Bắc Việt) phải chạy loạn. Con đường Nguyễn Văn Thoại tới ngy 8 thng 5/1968 mới mở lại sự lưu thng đều ha.
Sau đ, TĐ7ND được lệnh đổi hướng, di chuyển ngược lại trn đường Nguyễn văn Thoại, hướng về Chợ Lớn giải tỏa khu nh thờ hầm, xong tiếp tục tiến chiếm vng nghĩa trang Nhị Tỳ Quảng Đng. Nơi đy, qun Nhảy D đ gặp sự khng cự rất mạnh. Cộng qun từ bn trong khu nghĩa trang, ẩn np trong những cng trnh xy cất kin cố, kẻm gai chằng chịt, bắn ra xối xả.. Đến tối, TĐ7ND tung khinh binh nương theo bng đm, len lỏi xm nhập được vo bn trong nghĩa trang, rồi triển khai đội hnh, thanh ton từng chốt địch, đến khuya mới lm chủ được tnh hnh nơi đy, rồi sng hm sau, bn giao lại cho Cảnh St D chiến.
Ngy 8 thng 5, TĐ7ND được lệnh di chuyển bằng xe, trở ngược lại Ngả Tư Bảy Hiền, trực chỉ ln hướng Quang Trung, đến hảng Bột Ngọt Vị Hương Tố, để tiếp tay với TĐ1ND giải tỏa khu 18 Thn Vườn Trầu, ra đến x Nhị Bnh ngy 9 thng 5/1968. Một Đại Đội đặc cng cộng qun bị bao vy tại đy, v chng khng thể vượt sng Saign được. TĐ7ND v TĐ1ND đ phối hợp mở cuộc hnh qun lục sot, trong hai ngy tiu diệt đại đội ny, bắt được nhiều t binh v vũ kh cng ti liệu giao về cho BKTĐ. TĐ1ND cũng đ chạm địch mạnh tại vng Nhị Bnh. Đại y Mai Ngọc Lin, TĐP/TĐ1ND bị tử thương tại đy..
Cũng trong ngy 8/5/1968, một mặt trận mới nữa được mở ra tại mật khu An Ph Đng của VC. Ngay khi cộng qun vừa pht động tấn cng đợt 2, TĐ3ND đ đến trấn đng v lục sot mật khu nầy như khu chợ Cầu, vng Tn Thới Hiệp Hốc Mn
TĐ3ND từ G Vấp xm nhập vo mật khu An Ph Đng. Lợi dụng khu ruộng ma rậm rạp, địch qun đ tổ chức những hệ thống hầm hố tc chiến rất vững vng. TĐ3ND tấn cng trực diện vo phng tuyến địch, VC chống trả v giao tranh c liệt, nhưng lực lượng Việt Cộng khng thể cầm chn được qun Nhảy D. Hầu hết cc mục tiu ruộng ma đều bị qut sạch. Một số lớn bị hạ st, một số đ ra đầu hang. Chiến sĩ D đ tịch thu một số lớn vũ kh, đạn dược v ti liệu của qun chnh quy CSBV. Mặt trận ny đến ngy 11 thng 5 mới chấm dứt hẳn. TĐ3ND rt về n ngữ tại hảng bột ngọt ở Tn Thới Hiệp Hốc Mn.
Ngy 25/ 5/1968 Việt Cộng lại tấn cng thủ đ Saigon. Lần ny họ xm nhập qua Đồng ng Cộ vo khu vực Ng Năm Bnh Ha v những khu kế cận. Họ chiếm v cố thủ trong cc nh của thường dn v tội để chống lại cuộc phản cng của qun đội Việt Nam Cộng Ha. Tại Chợ Lớn, Việt Cộng cũng xm nhập được vo nhiều khu phố thuộc Quận 6. Họ tổ chức chiến đấu ngay trong cc khu vực đng dn cư, chiếm mấy nh kin cố lm pho đi. Cc trận chiến xảy ra tại những khu vực ny v cng khốc liệt.
Trung Đon Đồng Nai lặng lẽ xm nhập qua cc kẻ hở của vng đai phng thủ vo từ ngy 23 thng 5/1968, nhưng thực sự tới ngy 25 thng 5 họ mới pht động trận đnh. Đng ra, Việt Cộng chưa muốn đnh sớm nhưng v sự xm nhập của họ đ bị bại lộ. Khởi sự, Việt Cộng đ từ vng An Ph Đng xm nhập vo thnh phố Gia Định để đưa bộ chỉ huy nhẹ của Trung Đon Đồng Nai với Tiểu Đon K3 Ph Lợi vo trước. Ton qun ny đ len li vo tới khu cha Tập Thnh thuộc Ấp 7. Họ đợi c nhiều cn binh Việt Cộng khc xm nhập thm để rồi từ vng ny băng qua cầu tiến tới vng B Chiểu, vượt đường Bi Hữu Nghĩa qua Ấp 4 x Bnh Ha, vo đường Trần Nhật Duật để lm đ vọt vo Quận 1 ở Saigon.
Nhưng khi họ đến cha Tập Thnh th bị qun đội Việt Nam Cộng Ha pht gic. Liền ngay đ, cc lực lượng chnh phủ được điều động đến ngăn chận v mở cuộc hnh qun tảo thanh cho nn chiến sự đ chỉ hạn chế trong khu Ấp 7, khu cầu Sơn, cầu Băng Ky, Cy Quo v Cy Thị.
31/5/1968 Trung Đon Quyết Thắng với tiểu đon 1 v 2 của G Mn (G Vấp v Hc Mn) mi tới đm mới từ khu Rạch ng vượt qua đường rầy xe lửa vo vng Cy Thị để tăng viện cho cc hoạt động trong nội thnh. Lực lượng Việt Cộng khi vo th chạm trn với Thủy Qun Lục Chiến (TQLC) v xảy ra cc cuộc đụng độ ở vng cầu Băng Ky. Mặt trận cầu Băng Ky v vậy lại si động nhưng chỉ trong 2 ngy lực lượng Thủy Qun Lục Chiến đ dẹp tan hết cc ton Việt Cộng ở đy v Việt Cộng khng c bao nhiu. Đ cũng l v lực lượng chnh của Việt Cộng đ dồn su vo bn trong thnh phố, cn tại nơi đy họ chỉ c một số t qun để bảo vệ đường xm nhập cho cc lực lượng chi viện của họ vo.
Trong khi đ, lực lượng Nhảy D đ gặp một sức chống trả mảnh liệt của Việt Cộng ở khu cha Tập Thnh. Việt Cộng đ tổ chức hầm hố quyết tử thủ khu vực ny. Mi sau 13 ngy giao tranh c liệt, tức l vo ngy 5 thng 6/1968 th qun đội chnh phủ mới kiểm sot được khu vực cha Tập Thnh.
Sng ngy 2/6 c 3 phi tuần dội bom xuống khu vực quanh cha Tập Thnh. Bom hạng nặng lm rung chuyển cả khu vực. Bom vừa trt xong th Nhảy D lại mở đợt xung phong. Nhưng vẫn bị hỏa lực rất mạnh của Việt Cộng cầm chn. Đại ội 51 D do Đại y Qun điều động xung phong 3 lần đều bị hỏa lực dữ dội của Việt Cộng ngăn chặn.
Trong kỳ Mậu Thn 1968, một trong những vng bị tn ph nhiều nhất l Chợ Lớn, một khu vực sinh sống rất đng đảo của Hoa Kiều tại Việt Nam. Trong cuộc tổng tấn cng ny, cc ton qun Việt Cộng đ xm nhập khu Chợ Lớn để giết dn, phng hỏa, v tạo nn một sự no loạn kinh khiếp trong đ thnh. Hnh chụp tại một gc phố với nhiều cn binh Việt Cộng nằm chết la liệt bn lề đường. Ở đằng sau, một ton lnh Nhảy D Việt Nam Cộng Ha đang tập trung, ti phối tr, rồi sau đ chuẩn bị mở một cuộc hnh qun truy kch khc để đnh đuổi địch qun ra khỏi đ thnh. (Ti liệu: NAM, The Vietnam Experience)
Ngy 3/6/1968 Tiểu on 5 Nhảy D ở vng cha Tập Thnh vẫn cn ngun ngt khi lửa. Mở đầu trận ny khi hai cnh qun của Tiểu on 5 Nhảy D tiến vo trận địa, cc binh sĩ Nhảy D đ khng dng chiến thuật đi m l nhảy v chui, v di chuyển trn đường sẽ bị Việt Cộng bắn, nn những người lnh Nhảy D phải leo từ nh nọ sang nh kia. Lặng lẽ đi khi tới khu vực quanh cha th họ mới chạm Việt Cộng. Ở vng ny c nhiều nh xy v nhiều cy nn VC rất c lợi thế. Lnh Nhảy D đ cố trnh thiệt hại cho dn chng nn khng xin pho binh v phi cơ yểm trợ.
Vo ban đm, Việt Cộng tăng viện thm qun v phn tn thnh nhiều ton nhỏ. Họ định lợi dụng đm tối mở lối qua cầu Mới để vo Saigon nhưng gần chục cn binh Việt Cộng đ bị hạ khi định lọt qua.
Trước qun số VC tăng thm v địa thế ấy, sng ngy 4 thng 6/1968, Nhảy D phải dng pho binh v phi cơ yểm trợ. Lc 11 giờ 00, khi my bay Skyraider tới oanh tạc, Việt Cộng đ bắn trả dữ dội. Sau đ, hai đại đội Nhảy D mở cuộc tấn cng xuyn vo phng tuyến Việt Cộng, nhưng họ chỉ tiến thm được chừng 50 mt. Cũng như đm trước, Việt Cộng vẫn tm cch rt đi nhưng khng thot được, c 3 Việt Cộng bị bắn hạ.
Đại y Trần Văn Sơn, sĩ quan tham mưu TĐ5ND cho biết, l Việt Cộng vẫn tm lối lẩn về pha Nam, tức l mưu toan thọc su vo Gia Định. Một t binh Việt Cộng khai rằng cấp chỉ huy cho biết l Saigon đ rơi vo tay Việt Cộng. Họ c nhiệm vụ vo tiếp quản. Giải thch về sự việc bị Nhảy D chắn đường th cấp chỉ huy của họ cho biết đy chỉ l một số qun ngụy cn ngoan cố. Chnh t binh ny cho biết đơn vị tham chiến l Tiểu on K3 thuộc Trung on Đồng Nai v hiện c hai tiểu đon Việt Cộng hoạt động trong khu ny.
Suốt trong 8 ngy qua, Việt Cộng tử thủ tại nơi ny, dựa trn một địa thế thật hiểm trở, no l những hng tre kn mt, chằng chịt, no l cy cối rậm rạp, no l nh cửa san st. VC biết rằng v sợ sinh mạng v ti sản của dn chng bị hư hại nn QLVNCH sẽ khng mạnh tay tấn cng vo những nơi chng đang tr ẩn, v vậy chng ta khng thể nhanh chng thanh ton bọn CS, trong khi chng chỉ c trn dưới một tiểu đội. Trong nhiều trường hợp, VC cn bắt giữ dn chng lm con tin hoặc bia đỡ đạn cho chng. Việt Cộng lại đo hầm hố kin cố ẩn nấp. Nn cc lực lượng hai bn rnh nhau như mo với chuột, bn no hở cơ để lộ mục tiu th bn kia bắn.
Khng tiến được, qun đội lại phải dng phi cơ v pho binh oanh kch vo phng tuyến tử thủ của Việt Cộng. Đạn đại bc chỉ nổ cch phng tuyến Nhảy D độ 50 mt. Từ 18 giờ tri qua người ta ghi nhận c đến 16 phi tuần đ oanh tạc xuống khu vực trn. Sau hơn 10 ngy, cuộc giao tranh ở đy vẫn tiếp diễn khốc liệt. Mỗi ngy cc cnh qun Việt Nam Cộng Ha chỉ tiến được mấy trăm thước, cng tiến vo cng thấy kh khăn v đường ngang ng ngch như mạng nhện. Thm vo đ nơi đy trước kia l nghĩa trang m nay dn chng lm nh trn đ, mồ m ở ngay cả trước nh. Qun đội v Việt Cộng vẫn rnh m bắn nhau. Khng Qun vẫn yểm trợ. Nhảy D phải tiến chiếm từng căn nh một cch chậm chạp. Lực lượng Thủy Qun Lục Chiến được tung vo để tiếp tay với Nhảy D ở mặt trận Cy Quo.
Mặt trận ngy hm nay c vẻ quyết liệt. Bom lửa được xử dụng. Hướng tiến qun cũng được bất thần đổi chiều để đnh xuyn hng Việt Cộng. Mọi ngy hướng tiến qun từ Nam ln Bắc, nhưng tới hm nay th đổi khc. Lực lượng của Thủy Qun Lục Chiến v Nhảy D song song nhau đnh từ Ty qua Đng. Lẫn trong tiếng bom nổ thỉnh thoảng lại c tiếng sng nhỏ v tiếng lựu đạn điểm thm. Đại y Sơn thuộc Tiểu on 5 Nhảy D cho biết l để trnh bom khi my bay tới, Việt Cộng thường m vo st tuyến của ta.
Một cuộc tiến qun hết sức gay go từ sng đến chiều, mặt trận quanh vng cha Tập Thnh mới được giải quyết. Thủy Qun Lục Chiến chiếm cha lc 17 giờ 30 sau 13 ngy giao tranh. Trong lc đ Nhảy D tiếp tục mở những cuộc lục sot truy kch qun địch quanh vng cha Tập Thnh. Trong cuộc hnh qun ny, Nhảy D hạ được 8 Việt Cộng, bắt sống 5, tịch thu 10 sng đủ loại. Về pha Thủy Qun Lục Chiến, họ hạ được 24 Việt Cộng, bắt sống 16, tịch thu 13 AK v 3 khẩu B-40, B-41.
Trong những ngy kế tiếp, Nhảy D v Thủy Qun Lục Chiến phối hợp cng nhau hnh qun lục sot vng ny v được coi như qut sạch hẳn. Nhảy D khm ph được một hầm chn xc địch tập thể gồm 56 xc. Tiểu đon Nhảy D phải lm nhiệm vụ thu dọn chiến trường, nhặt chn cc xc chết mi thối bốc ln nồng nặc để dn chng khỏi kinh sợ khi trở về.
Tổng kết trận ny, ring Nhảy D hạ được khoảng trn 100 Việt Cộng, bắt sống 10, tịch thu gần 30 sng. Cn tại xm Thơm, qun đội hạ 5 Việt Cộng, bắt sống 8, tịch thu 5 sng AK, 1 khẩu B-40, 1 B41, 1 M-79 v 1 sng lục Trung Cộng. Bn qun đội c một hạ sĩ quan tử thương.
Ngy 5/6/1968 Chấm dứt mặt trận khu Tập Thnh. Chiến trận lại chuyển sang vng Cy Quo. Việt Cộng đ bị qun đội Việt Nam Cộng Ha (VNCH) bao vy dồn trong khu tứ gic Ng Tng Chu, Hong Hoa Thm, L Quang Định v một con đường khng tn. Trong khi d, Việt Cộng định ln qua xm Thơm để đnh vo cc khu vực gần Bộ Tổng Tham Mưu.
Cc cấp chỉ huy CSBV muốn mở mặt trận lan rộng ra đ bị cc lực lượng Việt Nam Cộng Ha kềm chế nn chấm dứt ngy 11 thng 6/1968 do Việt Cộng tự động rt đi sau khi bị thiệt hại qu nặng.
Vo lc 2 giờ 20 sng ngy 4 thng 6/1968, một đơn vị của Lin on Trần Hưng Đạo chạm sng với Việt Cộng tại vng Xm Thơm gần Bộ Tổng Tham Mưu. Lc đ Việt Cộng vẫn cố gắng xm nhập su vo thnh phố. Việt Cộng định khai thc những kẽ hở để đột nhập vo.
Ngay tại mặt trận ny, lực lượng chnh phủ đ phục sẵn để chận lối xm nhập của Việt Cộng vo khu vực phng thủ Bộ Tổng Tham Mưu. Bất chợt khi Việt Cộng len lỏi đến, một trung sĩ canh gc trng thấy nn ngăn lại. Việt Cộng nổ sng hạ ngay hạ sĩ quan ny v định trn vo bộ chỉ huy của một đại đội phng ngự. Nhưng qun phng thủ đ phản ứng kịp thời bắn hạ ton tiền phong của Việt Cộng gồm 5 người. Vo buổi sng Tiểu on 9 Nhảy D được tăng cường đến để lục sot diệt địch.
Tiểu on 9 Nhảy D của Thiếu T Nh chia qun lm nhiều cnh tiến su vo đường rầy xe lửa. Khi băng qua nghĩa địa nhiều sng AK bắn ra khiến 3 chiến sĩ Nhảy D bị thương nhe. Thnh ra Việt Cộng đ lợi dụng cc mồ mả lm cng sự chiến đấu. Chiến trận ở đy cũng gay go v khng giải quyết ngay được. Tiểu on 9 Nhảy D phải lục sot khu tứ gic Ng Tng Chu, Hong Hoa Thm, L Quang Định. Cc lực lượng khc như lực lượng của trại Trần Hưng Đạo n ngữ xung quanh.
Tiểu on 9 D đ hoạt động hết sức kh khăn lng diệt từng ổ địch. Việt Cộng cứ vi ba tn hợp thnh một tổ chiếm cc nh dn hoặc cha chiền m cầm cự bắn sẻ. Nh cửa khu ny san st như bt p, c nhiều cao ốc rất tiện lợi cho Việt Cộng lợi dụng lm pho đi cố thủ. Lực lượng Nhảy D khng được xử dụng tới mức tối đa để trnh thiệt hại cho dn chng. Suốt cả buổi sng 5 thng 6/1968 lng đuổi Việt Cộng, cc binh sĩ Nhảy D mới hạ được 2 Việt Cộng, bắt sống 1 v tịch thu 2 sng AK, 1 khẩu B40.
Tiểu on 9 cn qut từ Nam ln Bắc khiến Việt Cộng rt từ 1 số cao ốc về tăng cường cho nhm phng thủ tại cha Trc Lm. Buổi sng, tiểu đon ny chia khu vực hnh qun lm 4 khu A, B, C v D. Hai khu A v B cch đường Ng Tng Chu độ 120 mt v đ đuổi sạch địch.
Ngy 6/6/1968 từ sng sớm, lực lượng Nhảy D vẫn tiếp tục qut sạch Việt Cộng ở mục tiu C, trong đ c ngi cha Trc Lm. Vo 3 giờ chiều mặt trận ng ba Cy Quo đột nhin trở nn dữ dội. Việt Cộng từ trong nhiều cng sự phng thủ quanh cc ngi cha Linh Sơn v Trc Lm thi nhau dng sng SKZ 57 ly v B-40 thổi ra. Từ cc bụi tre rậm rạp, hỏa lưc Việt Cộng nổ rn khng km. Nhiều chiến sĩ Nhảy D đ ng gục m mục tiu vẫn chưa thanh ton được.
Ba lần, Đại ội 93 do Trung y Tn chỉ huy xung phong vo đều bị 2 khẩu thượng lin địch đẩy lui. Lần đầu tin trong trận ny, vo hồi 4 giờ chiều, cc binh sĩ Nhảy D phải xử dụng đại bc 90 ly v bch kch pho cỡ 81 ly. Trọng pho hoạt động lin tục rt vo phng tuyến Việt Cộng. Mảnh đạn lm tung cả những cy tre văng ln trời rớt trm xuống đầu ton khinh binh Nhảy D. Sau khoảng hng trăm quả trọng pho, 6 giờ chiều khu cha Trc Lm qun ta mới lm chủ được trận địa.
Ngy 7/6/1968 Sng sớm, lnh Nhảy D mới băng qua khc đường Hong Hoa Thm nối di, nơi đ bị Việt Cộng phong tỏa 3 ngy liền, để chiếm lại ngi cha Linh Sơn. Tại khu vực ny, cy cối đều chy xm, bụi tre bứng gốc nt bấy, những ngi mả tan hoang nhiều mu me loang lỗ v mi hi xng ln nồng nặc. C khoảng 30 hầm hố c cửa ra vo vung vắn, bn trn nc xếp gỗ lớn, đồ đạc o quần với một lớp đất phủ ln. Nhiều tri đạn rớt trng những cng sự khng hề hấn g. Phần lớn cc hầm ny được Việt Cộng đo theo hnh chữ U c 2 cửa song song v bằng nhau, từ đ họ c thể bắn bn ny rồi th sng qua bn kia bắn tiếp. Tại đy, qun đội tm thấy 5 sng AK v một nơi chn xc, thịt đ rữa.
Nhập trận buổi sng ngy 8 thng 6/1968, Tiểu đon Biệt Cch Nhảy D xuất pht từ Trung Tm Tịnh X mở hnh qun thăm d địch đng tại khu vực trường Đức Tin. Đại ội 1 đi tin phong. Cuộc đụng độ xảy ra lẻ tẻ từng lc. Biệt Cch Nhảy D phải mang vo trận địa cả sng khng giật 106 ly để yểm trợ cho cuộc tiến qun. Đến 14 giờ, sau khi biết r vi tr Việt Cộng, lực lượng Biệt Cch Nhảy D liền ngưng cc cuộc thm kch m chỉ bao vy để ngăn địch xuất hoặc nhập khu vực.
Đến 19 giờ, Biệt Cch Nhảy D bắt đầu mở cuộc cng kch bằng hỏa lực đủ loại sng vo hướng Việt Cộng. Liền trong 2 giờ như vậy, bất thần mọi loại sng đều im lặng. Việt Cộng cũng im theo.
Trong sự im lặng ấy, 15 ton Biệt Cch Nhảy D v Delta lặng lẽ xung trận. mọi người ngoi vũ kh ring mang theo 10 quả lựu đạn lặng lẽ trườn mnh vo mục tiu. Họ cứ 3 người thnh một tổ, Khi cn cch tuyến độ 10 mt, những người lnh ny đnh bằng lựu đạn. Việt Cộng cuống cuồng phản ứng lại bằng B-40. Phng tuyến đầu của Việt Cộng bị tan vỡ. Cc nhm Biệt Cch Nhảy D v Delta liền xung phong đnh xp l c. Một số Việt Cộng chết v bị thương,v một số khc liền tch lm hai mũi mở đường mu chạy thot thn. Đến sng, qun đội hon ton lm chủ tnh hnh.
Việt Cộng để lại 21 xc v một người bị bắt. Pha qun đội c 9 tử thương. T binh Việt Cộng bị bắt khai thuộc Tiểu on 1 của Trung on Đồng Nai mới xm nhập vo đy được 3 hm.
9/6/1968 Đại ội 52 lực lượng Nhảy D nằm n ngữ trong khu tứ gic L Quang Định, Trần Bnh Trọng, Ng Tng Chu v đường ranh xm Thơm với 4 chiến xa M-41 hỗ trợ. Vo chiều ngy 9 thng 6/1968 bị cc đơn vị thuộc Tiểu on 9 Nhảy D p từ pha Ty Nam qua, Việt Cộng bị lọt vo trong gọng km nn đ dồn hết hỏa lực vo Đại ội 52/5 ND bằng đủ loại sng lớn nhỏ để toan mở đường chạy về pha cầu Băng Kỵ. Lc 20 giờ 20, Việt Cộng nhận thấy khng chọc thủng nổi phng tuyến của Nhảy D nn họ phải di chuyển về hướng xm Thơm. Kể từ 10 giờ đm trở đi tiếng sng của Việt Cộng thưa dần.
10/6/1968 Việt Cộng dường như vẫn tiếp tục xm nhập thm qun. Đột nhin 2 đại đội Biệt Cch Nhảy D đng tại Trung Tm Tịnh X bị Việt Cộng từ hướng Đng Bắc ko đến phản cng v bao vy.
Thoạt tin vo lc 13 giờ trưa, Việt Cộng từ hai cao ốc v một khu vườn rậm rạp ở ngay xế cổng v bn hng cha nổ sng uy hiếp. Trung y Bnh, đại đội trưởng, liền chia qun lm 2 cnh. Một cnh từ cao ốc đối diện khai hỏa vo địch, cnh qun thứ hai từ gc cha đnh thẳng vo cao ốc xế trước mặt. Ton Việt Cộng ở cao ốc thứ hai bn hng cha hợp với ton chiếm ở vườn cy, liền khai hỏa vo cnh qun Biệt Cch Nhảy D đang tiến tới. Trung y Bnh cho một ton qun thứ ba từ hng cha pha Bắc đnh thẳng vo ton Việt Cộng ở vườn cy. Trong khi đ, ton qun xuất pht đầu tin nhất loạt trn sang chiếm cao ốc trước cổng cha. Việt Cộng bỏ lại 6 xc chết. Số cn lại bỏ chạy về cao ốc pha hng cha.
Mũi di đnh vo khu vườn khng tiến được v c 2 khẩu B-40 của Việt Cộng đặt ở dưới một gốc cỵ Cc binh sĩ Biệt Cch Nhảy D phải xử dụng rốc kết 35 ly. Kết quả, 3 xạ thủ Việt Cộng chết tại chỗ. Khi ln lấy 2 khẩu B-40 mới thấy 3 người ny đều bị xch tay vo nhau.
Cn cao ốc ở ngang hng cha, Biệt Cch Nhảy D phải dng đại bc 90 ly ph thủng tường nh lm lối cho cnh qun vừa chiếm lầu trước khi xung phong vo. Việt Cộng bỏ chạy qua bn kia đường Trần Bnh Trọng để lại trận địa cả thảy 25 xc chết. Một nhm lnh Biệt Cch Nhảy D liền vượt ln gần đường Trần Bnh Trọng. Việt Cộng liền vc thượng lin đặt ln một chiếc xe be đậu ở trn đường n đạn như mưa bấc. Ton khinh binh khng tiến nổi.
Nhưng t pht sau đ, Một ton qun Biệt Cch Nhảy D dng sng M72 thổi vo chiếc xe be ny 1 quả. Cy thượng lin của Việt Cộng bị bắn tung ln cao văng lộn vo trận địa địch. Xạ thủ v phụ xạ thủ Việt Cộng đều tử thương. Một ton qun Biệt Cch Nhảy D tiến ln dng lựu đạn thanh ton những Việt Cộng np trong hố st tường. Nhưng Biệt Cch Nhảy D khng vượt đường Trần Bnh Trọng v bn đ l phần đất trch nhiệm của TQLC.
Chiều ngy 10 thng 6/1968 Việt Cộng đốt một vi căn nh ở pha sau cha Dược Sư c lẽ để cản đường qun đội, hầu mong tm lối tho lui. Họ bắn mấy pht rồi lợi dụng cy cối um tm m bỏ chạy. Việt Cộng rt di qu vội vng, bỏ ngỏ một khu trận địa m họ đ sửa soạn từ trước để lm nơi cố thủ. Khu ny diện tch khoảng 10,000 mt vung. Bn trong chuối mọc như rừng, cỏ hoang rậm rạp,Việt Cộng đ đo trong khu vực ny 50 hầm chiến đấu. Mỗi hầm c hai cửa, một hầm pha trong 1 hầm pha ngoi cũng 1 kiểu như đ thấy tại quanh cha Linh Sơn, nơi đ xảy ra trận đnh nhau sng ngy 7 thng 6 giữa Việt Cộng v Đại ội 94 Nhảy D.
Với địa hnh địa vật v sự sửa soạn như vậy, tại sao Việt Cộng lại rt đi qu vội vng, c thể v họ đ tổn thất qu nhiều khng cn đủ sức cầm cự mặt trận Cy Quo nằm trong khu tứ gic L Quang Định, Trần Bnh Trọng, Ng Tng Chu v ranh xm Thơm kể từ ngy 11/6/1968 được coi như chấm dứt.
12/6/1968 Vừa dứt mặt trận Cy Quo, mặt trận Cy Thị lại mở ra trong ngy 12 thng 6/1968 rất si động. Sau đng một tuần lễ giao tranh, cc đm tn qun Việt Cộng kiệt quệ định rt lui m khng c lối thot để rồi cuối cng tất cả những kẻ sống st cn lại của Trung Đon Quyết Thắng đ phải đầu hng tập thể ngy 18 thng 6/1968.
Tm lại, Trung Đon Quyết Thắng Việt Cộng coi như hon ton tan r sau khi 152 cn binh thuộc hai tiểu đon 1 v 2 ra đầu hng. Theo lời của hng binh Thượng y Phan Văn Xưởng th Trung Đon Quyết Thắng khi xm nhập vo c 400 cn binh trang bị đầy đủ. Đến chiều ngy 17 thng 6 trung đon ny chỉ cn 229 người, trong đ c 120 bị thương nặng nhẹ. Trung Đon Trưởng Ba Vinh chết ngay lc đầu. Chnh Ủy Hai Phi ln thay. Với số hng tập thể v bị chết trong cc vụ chạm sng ngy cuối ở vng cầu Băng Ky, Trung Đon Quyết Thắng chỉ cn lối 20 người lọt lưới chạy thất tn.
Trung Đon Đồng Nai cũng bị tổn thất nặng trong cc vụ chạm sng những ngy đầu tin v ở vng Cy Quo. Mặt khc, một lực lượng của Trung Đon ny định tăng viện cho mặt trận Gia Định th đ bị lực lượng Nhảy D gy tổn thất nặng ở vng An Ph Đng. Qun số cn lại của trung đon ny lối 250 người đ phải rt về vng Bnh Mỹ, 9 km pha Ty Bắc Tn Uyn.
Tại mặt trận Chợ Lớn, Phn Khu 2 của Việt Cộng điều động Tiểu Đon 6 Bnh Tn v Tiểu Đon 308 phn tn xm nhập từ Ph Định vo cc khu vực dn cư pha Nam Chợ Lớn. Hai Tiểu Đon ny rt ra chỉ cn khoảng 100 người chạy về mật khu B Vụ để bồi dưỡng.
Suốt trong thời kỳ tấn cng vo thủ đ, khng đm no l Việt Cộng khng bắn hỏa tiển 122 ly vo thnh phố. Cứ mỗi lần c pho kch l c chy nh, người chết, người bị thương. Nhịp độ pho kch vo đ thnh sau ngy 18 thng 6/1968 giảm thiểu v sau vụ pho kch cht vo phi trường Tn Sơn Nhất đm 21 thng 6/1968, Việt Cộng mới chấm dứt hẳn. Thit hại của họ khoảng trn 50% qun số.
Thay lời kết:
Mặc d trong cả 2 đợt tấn cng, CSBV hon ton thất bại trn khắp cc mặt trận, nhưng chng đ khai triển được yếu tố bất ngờ v tạo được dư luận quốc tế c lợi cho mặt tuyn truyền của chng. Chng ta bị bất ngờ nhưng cũng phải ni thm l v chng ta khinh địch. Dn chng v cả cc lực lượng hnh chnh lẫn qun sự t ai tin rằng VC dm ngang nhin vi phạm lệnh hưu chiến trong 3 ngy Tết m chng đ cng khai cam kết. Rất nhiều đơn vị qun sự đ cho php số lớn qun nhn về ăn Tết với gia đnh.Việc phng thủ do đ bị lơ l t nhiều, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tấn cng của VC.
Hơn nửa, cuộc TCK Mậu Thn l một m mưu su hiểm của Tư Bản muốn tho chạy trong danh dự (WAR đồng nghỉa với Withdraw And Run) m Kissinger l tay ph thủy nham hiểm điều hợp vin chủ động cấu kết với kẻ th CSBV nhằm lm suy yếu khả năng của QLVNCH, trong khi CSBV muốn triệt hạ lực lượng qun sự của Việt Cộng tại miền Nam để thay thế nhn sự bằng lực lượng xm nhập từ miền Bắc. Năm 1967 Hoa Kỳ đ thua trận ngay tại Mỹ trn đường phố, trong nh thờ, trong cc đại học, trong Quốc Hội v ở cả Diễn đn quốc tế. V thế, để chuẩn bị cho việc tho chạy trong danh dự, Kissinger đ xếp đặt để cho Việt Cộng được hợp php ha trở thnh một thực thể (m thnh phần chủ chốt xm nhập từ miền Bắc)c thế gi tương xứng.
Từ đầu thng 12/1967, Tổng thống Johnson đ được bo co đầy đũ về cc chuyển động qun sự của H Nội, ngy 21/12/1967 Hoa Kỳ đ biết rỏ giờ giấc cuộc tấn cng của Việt cộng nhưng pha chnh phủ Mỹ vẫn im lặng.
Ngy 23/12/1967, khi đến c dự tang lể Thủ Tướng c l ng Holt, Tổng thống Mỹ đ thng bo cho chnh phủ c trong một cuộc họp mật rằng CSVN sẽ tổng tấn cng quyết tử trong vi tuần lể tới.
V một kết quả đng như dự liệu v sch lược của chnh phủ Hoa Kỳ l sau trận chiến, mặc d thảm bại nặng nề về nhn lực cũng như trang bị, ci gọi l Chnh phủ lm thời Cộng ha miền Nam được ra đời.
Sau trận TCK Mậu Thn, tnh hnh an ninh tại miền Nam trở nn tốt đẹp hơn bao giờ hết, hạ tầng cơ sở của Việt Cộng cơ hồ như tan rả, Hoa Kỳ chuẩn bị Việt Nam Ha chiến tranh để tho chạy trong danh dự. CS đ thảm bại trn chiến trường với những tổn hại lớn lao nhưng lại l một thnh cng của họ về mặt ngoại giao trn chnh trường quốc tế.
Ngy nay tất cả mọi người đều biết r rng đến biến cố Năm Mậu Thn v Tổng thống Hoa Kỳ l Nixon v tay ph thủy Kissinger phải trực tiếp chịu trch nhiệm v đ cố tnh tạo nn một lỗi lầm nghim trọng về đạo đức, gy tử vong cho hằng trăm ngn người dn Việt Nam v tội c thể trnh khỏi nếu được bo trước sự thật.
Ti liệu tham khảo:
1. Trận chiến Tết Mậu Thn 1968 của Phạm Văn Sơn trn trang nh History of the Viet NamWar.
2. Lời tường thuật về trận Mậu Thn của Trung T L Minh Ngọc, LĐT / LĐ4ND.
3. Chiến tranh Việt Nam ton tập của Nguyẽn Đức Phương, Lng Văn 2001.
4. Một Cnh Hoa D của Trương Dưởng. Tc giả xb 1998
5. Khoảng tối nhn ln, bt k chiến trường của Đo Đức Bảo. Tc giả xb 1999.
6. Mậu Thn tại Huế của Bi Đức Lạc trong Đặc San Mủ Đỏ số 53 xun 2006.
7. Mậu Thn tại Quận Nh Saigon của Trần Minh Cng trn nhật bo Nguoi Viet Monday, February 04, 2008
8. Phỏng vấn trực tiếp cc chiến hữu trong SĐND.
Trch từ quyển 20 Năm Chiến Sự - Binh chủng Nhảy D
Đại y V Trung Tn Tiểu Đon Truyền Tin SĐND 714-856-9202
Đại y Nguyễn Hữu Vin Tiểu Đon 3 Nhảy D 714-897-1435 email: Pvotin@gmail.com or 20namchiensu@gmail.com