Một lần chào cuối cùng của đời quân ngũ!
Trương Quang Chung
Sau 30.4.1975,
người Việt tản mát trên khắp thế giới để tỵ nạn cộng sản. Trên Sách Vở,
Báo Chí, Hồi Kư, Bút Kư, trên Đài Truyền Thanh, Truyền H́nh, trong các Đại
Nhạc Hội, những lúc Hội Họp các Đoàn Thể chính trị hay các Tổ Chức khác,
trong lúc ngồi nói chuyện quá khứ với nhau, đôi lúc cũng nhắc đến cái chết
của những vị Tướng lănh hay các Sĩ Quan cao cấp khác trong Quân Lực Việt
Nam Cộng Ḥa. Những cái chết đó phải được vinh danh một cách trang trọng
xứng đáng, phải được ghi vào Lịch Sử để con cháu chúng ta sau này biết đến
sự tuẫn tiết của cha anh họ.
Với tinh thần đó, tôi muốn viết lên sự tuẫn tiết của Trung Sĩ I Nguyễn
Thoảng cùng vợ con ngày 29.3.1975 tại Đà Nẵng.
* * *
Tám giờ sáng ngày 28.3.1975, Tiểu Đoàn tôi được lệnh rút về tuyến “vàng”
pḥng thủ, giữ phía Tây Nam của Bộ Tư Lệnh Quân Đoàn I và bảo vệ Pháo Đội
105 ly của Sư Đoàn 3. Mở bản đồ th́ biết đó là Trục Lộ 14C từ Quận Điện
Bàn đi Đại Lộc, Thượng Đức thuộc Tỉnh Quảng Nam. Tiểu Đoàn chịu trách
nhiệm từ Tháp Bằng An đến Phong Thử (khoảng 2 km). Tiểu Đoàn di chuyển đến
địa điểm lúc 10 giờ sáng, đă thấy vài khẩu đại bác 105 ly đă có sẵn ở các
ruộng khô cách Tỉnh Lộ 14C khoảng 50 mét.
Sau khi liên lạc với vị Pháo Đội Trưởng để bàn hoạch phương thức bảo vệ
Pháo Đội, tôi ra lệnh, giao nhiệm vụ, chỉ định vị trí cho từng Đại Đội. Bộ
Chỉ Huy của Tiểu Đoàn ở gần Pháo Đội. Khoảng 12 giờ trưa hôm đó, vị Đại Úy
Pháo Đội Trưởng báo cho tôi biết là họ được lệnh rút lui sau. Tôi không
thắc mắc v́ Pháo Binh luôn luôn ở sau để yểm trợ. Tuy nhiên, tôi ra lệnh
cho Đại Úy Quư, Trưởng Ban 3 của tôi gọi về Tiểu Khu hỏi xem chúng tôi có
theo họ để bảo vệ súng không?
Hai giờ 30 chiều hôm đó Sĩ Quan Ban 3 của tôi báo cho tôi biết là Bộ Chỉ
Huy Tiểu Khu đă thông báo là dời về Non Nước.
Lúc này, tôi có phần bi quan v́ theo dơi tin tức qua máy trên các tầng số
của các Đơn Vị ở Vùng I mà chúng tôi có trong đặc lệnh truyền tin.
Bốn giờ chiều, tôi hoàn toàn không liên lạc được với Liên Đoàn 911 do
Trung Tá Lê Văn Thành Chỉ Huy mà Tiểu Đoàn tôi trực thuộc. Tiểu khu cũng
biệt vô âm tín.
Tôi gọi về Trung Tâm Hành Quân của Quân Đoàn I cũng như của Sư Đoàn 3, họ
quá bận rộn với nhiều Đơn Vị nên khó chen vào được.
Tôi mời các Đại Đội Trưởng và Sĩ Quan Tham Mưu đến cho biết t́nh h́nh và
bàn kế hoạch. Bây giờ tôi không c̣n ai Chỉ Huy nữa nên tôi quyết định rút
Tiểu Đoàn về Hội An để vào Tiểu Khu xem sự việc đồng thời đó là con đường
tương đối an toàn và gần nhất để ra Đà Nẵng.
Đơn Vị ra Quốc Lộ 1 th́ dân, lính họ chạy về Đà Nẵng quá sức tưởng tượng.
Họ đang chạy giặc. T́nh h́nh quá bi đát, một thoáng suy nghĩ trong đầu,
tôi ra lệnh tất cả dừng lại ở trong Làng cách Quốc Lộ 100 mét, chờ lệnh
tôi v́ tôi sợ Lính ra đây thấy cảnh đó th́ bỏ Đơn Vị về lo cho gia đ́nh.
Tôi tiến sát Quốc Lộ 1 để xem t́nh h́nh th́ gặp Trung Tá Nguyễn Tối Lạc,
Quận Trưởng Đức Dục. Ông ta cho biết tất cả các Chi Khu của Quảng Nam đều
bỏ cả rồi, Tiểu Khu th́ về Đà Nẵng không liên lạc được. Ông ta c̣n cho
biết thêm là Thiếu Tướng Nguyễn Duy Hinh, Tư Lệnh Sư Đoàn 3 vừa cho lệnh
ông là trực thuộc Đại Tá Vũ Ngọc Hướng, Trung Đoàn Trưởng Trung Đoàn 2
thuộc Sư Đoàn 3.
Đại Tá Hướng chỉ huy luôn các Tiểu Đoàn của Tiểu Khu Quảng Nam nữa. Trung
Tá Lạc chỉ c̣n một người mang máy truyền tin, một người Lính bảo vệ thôi.
Tôi đang đứng với Trung Tá Lạc th́ một chiếc chiến xa M-48 từ trong đi ra
thấy có Đại Tá Hướng ngồi trên pháo tháp.
Ông ta thấy tôi liền cho xe dừng lại. Tôi là thuộc quyền của ông lúc ông
ta c̣n là Tiểu Khu Phó Quảng Nam và hỏi tôi:
- Tiểu Đoàn của mày đâu mà mày đứng đây?
Tôi trả lời:
- Tiểu Đoàn tôi c̣n nằm trong Làng này, Đại Tá.
Tay tôi chỉ vào trong Làng gần đó.
- Có c̣n đủ không?
- C̣n nguyên, chưa đụng trận nào lớn cả, mà chỉ gặp du kích thôi. Bảo đảm
Đại Tá, chắc Đại Tá biết Tiểu Đoàn này rồi mà.
- Tao hiểu, mày đă nhận lệnh của Thiếu Tướng Hinh chưa?
- Tôi chưa nhận lệnh trực tiếp của Thiếu Tướng nhưng đă nghe Trung Tá Lạc
nói rồi.
- Tốt, bây giờ Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu không c̣n ai nữa, mày trực thuộc Trung
Đoàn tao, mày có tầng số của tao chưa?
- Có đầy đủ ở đặc lệnh
truyền tin rồi Đại Tá. Bây giờ Đại Tá cho lệnh thế nào?
- Theo lệnh Thiếu Tướng, mày cho Tiểu Đoàn về Hội An pḥng thủ với Trung
Đoàn. Đến nơi, mày vào gặp tao tại Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu để nhận lệnh chi
tiết.
Tôi từ giă Đại Tá Hướng trở lui Tiểu Đoàn tŕnh bày cuộc nói chuyện và
lệnh của Đại Tá Hướng cũng như Trung Tá Lạc cho các Sĩ Quan nghe. Sau một
hồi thảo luận, cuối cùng tôi nói: Bây giờ chúng ta về Hội An như ư định
của chúng ta đă nói. Trên vấn đề quân sự, chúng ta đặt dưới quyền của Đại
Tá Hướng,nếu hữu sự, chúng ta có Lực lượng quân sự cùng chiến đấu. Về đó
tùy t́nh h́nh ta xử trí sau.
Tại Hội An chúng ta có các điểm lợi sau:
- Về địa thế chúng ta đă rơ như trong ṿng bàn tay.
- Có kho vũ khí, đạn dược, lương thực, thuốc men của Trung Tâm Tiếp Vận
Quảng Nam của Tiểu Khu, chúng ta xử dụng nếu chiến đấu nhiều ngày.
- Nếu, có Lính chết hay Bị Thương th́ có Bệnh Viện Hội An có phương tiện
cấp cứu, có Bác sĩ Trung Đoàn 2 và Y tá.
Liên Tỉnh lộ 13C từ Đà Nẵng đi Hội An tương đối an toàn để chúng ta về Đà
Nẵng.
Tôi đă tŕnh bày những điểm lợi hại cho các Sĩ Quan rơ, tôi nói tiếp:
- Nếu phải bỏ Đà Nẵng như ở Huế và Vùng II th́ tôi sẽ vào tŕnh diện Quân
Đoàn để được giúp đỡ v́ Tiểu Đoàn ḿnh c̣n nguyên chưa bị tổn thất th́ thế
nào Quân Đoàn cũng lo cho ḿnh vào Sài G̣n để tiếp tục chiến đấu. Nếu tận
cùng ḿnh dùng quân số đông để áp đảo Hải Quân, yêu cầu được chở vào Nam
chiến đấu.
Bây giờ đă 6 giờ chiều, mặc dù c̣n ánh nắng mặt trời, dân chúng cũng như
Binh Sĩ chạy về Đà Nẵng quá nhiều nên di chuyển Đơn Vị lớn như thế rất khó
khăn, dễ bị thất lạc. Tôi ra lệnh cho các Đại Đội Trưởng, Trung Đội Trưởng
phải bám sát Binh Sĩ của ḿnh đừng cho thất lạc. Nếu thất lạc, họ phải đến
điểm tập trung là Ty Công Chánh Hội An. Đó là điểm tập trung của Tiểu
Đoàn, đừng vào Tiểu Khu. Tôi căn dặn thật kỹ các Đại Đội phải ban hành
lệnh đếm từng người Lính để họ nắm rơ điểm tập họp.
Sáu giờ 30, Tiểu Đoàn bắt đầu hướng về Hội An. Lính Sư Đoàn 2 Bộ Binh Tiểu
Khu Quảng Ngăi, Quảng Tín kéo về như kiến cỏ. Họ không c̣n người Chỉ Huy
nên hoàn toàn vô trật tự, vô kỷ luật, chỉ cần một hành động vô ư thức làm
chạm tự ái, họ có thể bắn ḿnh một cách dễ dàng.
Tôi đến được Hội An lúc 11 giờ đêm. Tại điểm tập trung, hai Đại Đội đầu đă
có mặt. Tôi ra lệnh pḥng thủ và đợi Tiểu Đoàn đến cho đầy đủ. Tôi vào
Tiểu Khu để gặp Đại Tá Hướng nhận lệnh.
Mười hai giờ, Tiểu Đoàn đă đến đầy đủ. Đại Úy Quư Ban 3 Tiểu Đoàn, cho tôi
biết quân số lúc đó là 470 người. Các Sĩ Quan có đủ, có 20 thường dân là
thân nhân của các Quân Nhân của Tiểu Đoàn theo họ (họ hy vọng nếu có vào
Sài G̣n th́ họ cùng Tiểu Đoàn vào Nam được dễ dàng hơn) v́ lúc ở Điện Bàn,
các gia đ́nh này ở đó nên họ biết có Tiểu Đoàn về nên đem theo luôn.
Có 50 Quân Nhân các Đơn Vị khác thuộc Tiểu Khu Quảng Nam đă thất lạc Đơn
Vị nay muốn theo chúng tôi. Tôi nói với 50 Quân Nhân này, tôi chấp thuận
cho họ ở với Tiểu Đoàn với điều kiện phải tuyệt đối tuân hành lệnh của các
Sĩ Quan Tiểu Đoàn, nếu bất tuân, tôi ra lệnh bắn bỏ, nhất là lúc đụng
trận. Tôi sẽ cho họ về Đơn Vị gốc khi tôi gặp Đơn Vị đó. Tất cả họ đồng ư
và tôi phân chia cho các Đại Đội tác chiến ngay.
Riêng 20 thường dân (trong số này, tôi đă biết họ v́ trước đây tôi có đến
nhà họ lúc thuận tiện), Tôi ra lệnh cho Trung Sĩ I Thoảng chịu trách nhiệm
v́ Trung Sĩ I Thoảng là Hạ Sĩ Quan Ban 5 của Tiểu Đoàn (Trung Úy Trưởng
Ban 5 vắng) đồng thời tôi giới thiệu Trung Sĩ I Thoảng cho họ biết và nói:
‘’Bà con là thân nhân của Quân Nhân các cấp trong Tiểu Đoàn tôi, tôi có
nhiệm vụ bảo vệ bà con như bảo vệ Lính tôi vậy. Nếu đụng trận bà con nghe
lệnh của Trung Sĩ I Thoảng để được an toàn, đừng chạy lộn xộn mà chết,
Tiểu Đoàn đến đâu, tôi đem bà con theo đó’’. Họ hiểu ư tôi nên rất hoan
hỉ.
Thành Phố Hội An bây giờ trống vắng, 99% đều bỏ ra Đà Nẵng lánh nạn. Tiểu
Đoàn rời Ty Công Chánh Quảng Nam để đến vị trí pḥng thủ theo lệnh Đại Tá
Hướng. Đó là hướng Bắc Hội An trên đường ra Đà Nẵng. Trước khi đi, tôi c̣n
để lại một Tiểu Đội, một máy truyền tin do một Trung Sĩ của Ban 2 Chỉ Huy
để đón nhận những người đến muộn.
Tại vị trí pḥng thủ mới, tôi quá mỏi mệt, tinh thần căng thẳng. Tôi đang
ngồi suy nghĩ th́ Hạ Sĩ I Minh bưng đến một tô cháo và một ly cà phê sữa
đang nóng và nói:
- Mấy ngày nay Thiếu Tá ít ăn, ít ngủ, chỉ uống nước không, lo suy nghĩ
nhiều, em thấy Thiếu Tá ốm đó nghe. Thiếu Tá ăn tô cháo hầm bồ câu và uống
ly cà phê để có sức đánh giặc chứ. Tôi đang lo lắng, định bảo dẹp đi,
nhưng thấy thuộc cấp của ḿnh thương ḿnh, lo cho ḿnh như thế nên không
đành và nói:
- Mấy ông kia ăn chưa? Bồ câu đâu mày có?
- Thưa Thiếu Tá, lúc năy ở Ty Công Chánh có chuồng bồ câu có lẽ của ông
Trưởng Ty đă bỏ đi rồi, nên em bắt 4 con, em biết Đại Bàng sẽ rầy, nhưng
giờ này có khỏe mới giết được việt cộng chứ Đại Bàng.
- Thôi được, để đó, đừng mắc vơng nữa nghe. Từ sáng đến giờ, tôi chỉ uống
nước không ăn ǵ ngoài một tô ḿ gói có đập vào hai hột gà cũng do Hạ Sĩ I
Minh làm mà thôi. Cảm thấy đói, hớp mấy miếng cà phê, ăn được gần nửa tô
cháo th́ nghe tiếng trực thăng, tôi nh́n ra th́ thấy từ hướng Quân Đoàn I
có hai chiếc máy bay bay vào khá cao. Tôi bảo Trung Úy B́nh, Sĩ Quan
Truyền Tin mở máy qua tần số Quân Đoàn liên lạc xem sao. Không liên lạc
được mặc dù B́nh đă có tất cả đặc lệnh truyền tin trong tay, đă liên lạc
nhiều tần số và nhiều giới chức có thể đi bằng máy bay nhưng vô hiệu. Tôi
biết chắc đó là máy bay Quân Đoàn, nhưng không biết giới chức nào mà thôi.
Lúc này, tôi hoàn toàn thất vọng. Tôi ra lệnh Đại Úy Quư, Trưởng Ban 3 gọi
các Đại Đội Trưởng về họp đồng thời thu hết Tiểu Đội ở Ty Công Chánh trở
về Tiểu Đoàn. Tôi c̣n ra lệnh Đại Úy Hà Thúc Thuyên đi với một máy, vài
Lính bảo vệ đến Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu xem Đại Tá Hướng thế nào mà không liên
lạc được.
Bây giờ là 2 giờ sáng ngày 29.3.1975. Đại Úy Thuyên báo Trung Đoàn 2 đă âm
thầm ra hướng biển để về Đà Nẵng. Tiểu Đội ở Ty Công Chánh đă đến Tiểu
Đoàn mang theo 9 người Lính đến muộn. Tôi cho về lại Đại Đội của họ cả.
Như thế giờ này Tiểu Đoàn có 479 Quân Nhân tham chiến chưa kể 50 Quân Nhân
các Đơn Vị khác đi theo. Sau một hồi bàn thảo của Sĩ Quan Tham Mưu và các
Đại Đội Trưởng, tất cả quyết định rút về Đà Nẵng, vào tŕnh diện Quân
Đoàn.
Tôi hoàn toàn đồng ư và tŕnh bày:
- Bây giờ c̣n sớm, chưa tới 3 giờ, chúng ta đến Chùa Non Nước sẽ gặp Đơn
Vị pḥng thủ Quân Đoàn ở đó trời chưa sáng, họ không nhận diện được ta có
thể ngộ nhận và bắn lầm. Tôi quyết định 4 giờ sáng chúng ta xuất phát theo
đội h́nh Đại Đội 1 đi dẫn đầu, Đại Đội 3 bên trái, Đại Đội 4 bên phải, Đại
Úy Thuyên Tiểu Đoàn Phó đi với Đại Đội này v́ có Trung Đoàn 2 đi ra biển,
nếu gặp tiện việc liên lạc hàng ngang tránh ngộ nhận. Đại Đội 2 đi sau, Bộ
Chỉ Huy Tiểu Đoàn đi giữa, gia đ́nh đi sau Bộ Chỉ Huy Tiểu Đoàn. Trên
đường đi nếu chạm địch, chúng ta phải yểm trợ nhau đưa nhau về Đà Nẵng.
Tất cả, nếu không ai có ư kiến ǵ khác th́ về Đơn Vị chuẩn bị lên đường
khi có lệnh.
Đúng 4 giờ sáng ngày 29.3.1975, Tiểu Đoàn bắt đầu di chuyển thứ tự theo
lệnh như đă phân nhiệm. Trên đường đi, chúng tôi không gặp một sự kháng cự
nào, chỉ gặp vài du kích bắn lẻ tẻ,vô sự, các Đại Đội phản ứng nhưng vẫn
tiến quân. Gần 9 giờ sáng, Đại Đội đầu do Trung Úy Thành Chỉ Huy báo cáo
đă đến Non Nước, gặp Đơn Vị bạn, đă nhận diện và nói chuyện vời nhau.
Trung Úy Thành nói chuyện đă gặp một Đại Úy Thủy Quân Lục Chiến đang ngồi
trên chiến xa nói là họ được lệnh không cho một Quân Nhân nào vào Đà Nẵng
mà mang súng, muốn vào phải bỏ súng ở đây. Tôi nghe cũng ngạc nhiên. Lính
mà không cho mang súng th́ đánh giặc bằng ǵ, ôm mà cắn hả? Lệnh ǵ kỳ cục
vậy.
Tôi nói cho Trung Úy Thành ra lệnh cho Binh Sĩ đứng tại chỗ, cấm phản ứng
để tôi lên tiếp xúc. Tôi ra lệnh cho Đại Úy Quư là các Đại Đội thu hẹp gần
Tiểu Đoàn, bố trí tại chỗ chờ lệnh và nói Đại Úy Thuyên đến gặp tôi. Trên
con đường đến gặp Đại Úy Thủy Quân Lục Chiến, tôi suy nghĩ: T́nh h́nh an
ninh Đà Nẵng rất xấu, đă có việt cộng cải trang thành lính xâm nhập rồi,
nên mới có lệnh đó.
Tôi gặp vị Đại Úy Thủy Quân Lục Chiến và tŕnh bày sự việc để xin được vào
Đà Nẵng. Ông ta dứt khoát và bảo đó là lệnh, tôi không thể sai được. Tôi
cũng biết lệnh của Quân Đội, tôi nói t́nh lư cho Đại Úy Thủy Quân Lục
Chiến và gần như năng nỉ. Ông ta mềm ḷng và nói để hỏi lại cấp trên.
Tôi t́m hiểu Thiếu Tá Định là cấp trên của ông ta v́ Thiếu Tá Định học
chung một Khóa Bộ Binh cao cấp với tôi năm 1973 ngủ chung một pḥng, cùng
người Huế, nên chúng tôi cũng thân nhau. Tôi cũng nói cho ông ta biết là
tôi cũng là bạn thân với Thiếu Tá Định, Tiểu Đoàn Trưởng Thủy Quân Lục
Chiến, vị Đại Úy này xác nhận là Thiếu Tá Định là Tiểu Đoàn Trưởng của ông
ta. Ông ta nói chuyện với Thiếu Tá Định sau đó trao máy cho tôi để nói
chuyện. Thiếu Tá Định cho tôi biết Quân Đoàn đă đi hết, đă bỏ ngơ, Thủy
Quân Lục Chiến cũng đang tự t́m cách về Sài G̣n chưa biết tính sao đây.
Thế là hết! Tôi trả máy cho Đại Úy Thủy Quân Lục Chiến.
Tôi ra lệnh Đại Úy Quư gọi tất cả Sĩ Quan đến gặp tôi. Bây giờ là 9 giờ 30
sáng ngày 29.3.1975 tại Chùa Non Nước, Đà Nẵng. Vị Đại Úy Thủy Quân Lục
Chiến cũng báo cho tôi biết là tôi được tự do vào Đà Nẵng. Tôi chỉ nói cám
ơn. Chiến xa nổ máy quay đầu chạy lui về Đà Nẵng có tùng thiết Thủy Quân
Lục Chiến theo. Thiếu Tá Định Thủy Quân Lục Chiến cũng cho tôi biết không
c̣n phương tiện vào Sài G̣n nữa, chính Đơn Vị ông ta cũng phải tự lo liệu
lấy. Không ai Chỉ Huy nữa. Hải Quân ở Tiên Sa cũng nhổ neo hết rồi.
Tất cả Sĩ Quan có mặt. Tôi tŕnh bày t́nh h́nh Quân Đoàn, Hải Quân do
Thiếu Tá Định cho biết chính ông ta cũng không biết xử trí thế nào. Tôi
nói:
- Tôi đă cùng Quân Nhân các cấp trong Tiểu Đoàn chiến đấu bên nhau bấy lâu
nay, nhất là sau Tết cho đến bây giờ, t́nh h́nh chiến sự sôi động, gian
lao khổ cực cùng anh em. Tôi đă đoán được t́nh h́nh, cố gắng đưa Tiểu Đoàn
về đây để được cùng nhau vào Sài G̣n tiếp tục chiến đấu, nhưng bây giờ sự
việc xảy ra ngoài ư muốn của chúng ta, tôi rất đau khổ về sự việc này.
Tôi cũng kể về sự tiếp xúc của tôi và Thiếu Tá Định Thủy Quân Lục Chiến,
sự suy luận của tôi, sự hiểu biết về t́nh h́nh của tôi cho tất cả nghe và
nói tiếp:
- Không nên tập trung cả Đại Đội, sợ bị tấn công bất thường, chỉ từng
Trung Đội giải thích cho họ hiểu, thông cảm t́m cách vào Sài G̣n hoặc về
gia đ́nh tùy ư. Quyền Chỉ Huy bây giờ tùy nghi các anh lo liệu. Nếu ai về
nhà th́ vũ khí nên phá hủy đừng để lọt vào tay việt cộng. Các bạn tự do
thi hành theo ư ḿnh, điều cần nhất là phải an ủi, giải thích cho Lính
hiểu tâm trạng của chúng ta bây giờ.
Có nhiều người lưỡng lự chưa muốn đi. Lúc này tôi như cái xác không hồn,
ngồi xuống đất, dựa vào cổng trụ cửa ngơ của một nhà bên đường xem phản
ứng của Quân Nhân các cấp của Tiểu Đoàn như thế nào. Các Sĩ Quan đă đến
chia xẻ sự đau khổ của tôi, mỗi người một ư.
Mười giờ 30 sáng ngày 29.3.1975. Tôi vẫn ngồi yên tại chỗ. Trung Đội T́nh
Báo của Ban 2 vẫn đứng quanh tôi để bảo vệ như những lúc hành quân.
Trung Sĩ I Nguyễn Thoảng đến đứng trước mặt tôi nghiêm đưa tay chào một
cách trịnh trọng rồi nói:
- Chắc em không vào Sài G̣n đâu Thiếu Tá. Cả Quân Đoàn không một trận đánh
nào mà đă bỏ đi cả, em thấy chán quá rồi. Em chúc Thiếu Tá nhiều may mắn,
cố gắng vào cho được Sài G̣n.
Cái xác không hồn của tôi vẫn ngồi dựa vào trụ vôi, không chào lại, không
bắt tay từ giă,tôi nói:
- Tao bây giờ không biết tính sao, tao cố gắng đưa Đơn Vị về tới đây để
cùng vào Nam song không ngờ như thế này, tao rất thương anh em nhưng bây
giờ ngoài tầm tay tao rồi.
Vợ Trung Sĩ I Thoảng và 2 con, một đứa 6 tuổi, một đứa 4 tuổi cùng đi với
Tiểu Đoàn từ hôm qua. Chị ta bước tới trước mặt tôi và nói:
- Em chúc Thiếu Tá lên đường b́nh an vào cho được Sài G̣n nghe Thiếu Tá,
chứ việt cộng đến cỡ Thiếu Tá nó giết chứ không tha đâu.
Tôi đứng dậy xoa đầu hai đứa nhỏ đang đứng bên mẹ, có lẽ phản ứng lịch sự
đối với đàn bà chứ tôi đă có đến nhà chị ta mấy lần rồi, nên cũng thường
thôi. Tôi nói:
- Tôi cũng không biết có đi được không, đến đâu hay đó, Thoảng th́ chắc nó
không giết đâu v́ nó cấp bậc nhỏ mà là chiến tranh chính trị ăn thua ǵ.
Cố gắng lo cho hai đứa nhỏ.
- Cám ơn Thiếu Tá, chúc
Thiếu Tá thượng lộ b́nh an. Thoảng tiến lên một bước, đưa tay chào tôi lần
nữa.
Tôi cũng không chào lại, đưa tay bắt và nói:
-Thôi mày về đi, tùy t́nh
h́nh địa phương mà sống chắc không can ǵ đâu. Anh ta đến chào Đại Úy Hà
Thúc Thuyên Tiểu Đoàn Phó, Đại Úy Lê Ngọc Nhựt Trưởng Ban 2 Tiểu Đoàn và
Đại Úy Huỳnh Văn Quư Ban 3 Tiểu Đoàn rồi từ giă ra đi. Đến lúc này chỉ c̣n
những Sĩ Quan đó và khoảng 20 Lính của Trung Đội T́nh Báo mà thôi. C̣n tôi
lại ngồi xuống đất dựa vào trụ vôi. Đại Úy Thuyên đến nói:
- Thôi ḿnh cứ về Đà Nẵng rồi hăy tính. Tôi đang chán nản chưa có quyết
định nào dứt khoát th́ bỗng nghe một tiếng nổ lớn phía sau nhà tôi đang
ngồi. Lính tôi phản ứng ngồi xuống trong thế sẵn sàng tác chiến.
Tôi nói:
- Minh, mày ra xem cái ǵ
đó? Minh đi với hai người lính nữa, sau hơn 5 phút chạy lui, trả lời:
- Thiếu Tá ơi! Ông Trung
Sĩ I Thoảng tự tử bằng lựu đạn với vợ con ông ta rồi.
Tôi quá bàng hoàng và xúc động, tự nhiên tôi bật khóc. Tôi đă đứng trước
hàng trăm cái chết, sự rên la đau đớn, sự nhắn gởi trối trăn của thuộc cấp
sắp chết mặc dầu tôi rất xúc động, tôi cũng có trái tim biết đau khổ nhưng
tôi tự kềm chế không bao giờ khóc, nhiều lắm là đỏ con mắt. Tôi cố gắng
kềm chế không để cho thuộc cấp biết sự mềm yếu về t́nh cảnh của tôi. Thế
mà hôm nay không hiểu sao tôi lại bật khóc, có lẽ đây là lần khóc đầu tiên
và cũng là lần khóc cuối cùng trong 13 năm quân ngũ của tôi đối với thuộc
cấp. Tôi hỏi:
- Nó chết ở đâu.
- Ông chết ở nhà kia.
Theo tay chỉ của Minh th́ sau căn nhà tôi đang đứng cách một cái nữa. Tôi
đi theo Minh, 6 người Lính bảo vệ tôi cũng đi theo. Căn nhà tôn nhỏ xây
vách chung quanh. Một cảnh tượng hăi hùng hiện ra trước mắt tôi. Bốn thi
hài không toàn vẹn, một xách áo quần, mền c̣n để lại trong một góc của căn
nhà, máu đang chảy, thịt tung tóe dính cả vào tường. Tôi không nói ǵ,
quan sát và đứng nghiêm chào vĩnh biệt 4 anh hùng rồi ra đi. Các Binh Sĩ
theo tôi cũng bắt chước chào rồi đi ra đường.
Bây giờ là 11 giờ ngày
29.3.1975. Một Trung Sĩ I cấp bậc quá nhỏ so với tôi, một thuộc cấp mà
trước đây tôi đă từng có lúc gọi bằng “thằng”, một phần v́ anh ta nhỏ tuổi
hơn tôi, phần khác v́ gọi như thế cho thân mật, có những lỗi lầm mà tôi đă
rầy la đôi khi c̣n nặng lời nữa, thế mà hôm nay tôi phải gọi là Ông, Ông
Thoảng với ḷng tôn kính v́ đây là một Vị Anh Hùng hơn tôi rất nhiều, ít
nhất là ḷng can đảm, sự thể hiện bất khuất không thể sống chung với cộng
sản. Hôm nay tôi viết để vinh danh một Quân Nhân Quân Lực Việt Nam Cộng
Ḥa cho con cháu sau này biết đến. Xin nghiêng ḿnh tôn vinh một Vị Anh
Hùng của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa. Hai giờ chiều ngày 29.3.1975, việt
cộng đă treo cờ ở Ṭa Thị Chính Đà Nẵng.
Trương Quang Chung (Hoài Việt)
