Lại chuyện lôi thôi về Nguyễn chí Thiện,
Tôi có thể ăn vài cân sắn sống,
Nhai ngon lành như kẹo súc – cô – la.
Bạn bảo tôi tài hơn cả lợn a!
Tôi đang sống trong trai giam Việt Cộng.
Chỗ tôi nằm sáu mươi phân chiếu rộng,
Giữa hai người - một hủi, một ho lao
Bạn bảo tôi, tôi c̣n biết làm sao?
Tôi đang sống trong trại giam Việt Cộng…
Thơ vô đề (Tôi có thể).
Tôi nhai đi nhai lại, đôi khi c̣n cất tiếng hát thật to không biết bao nhiêu lần từ khi “Tập thơ hoa địa ngục” bắt đầu lan truyền tại hải ngoại - tuy rằng tôi vẫn biết, bài hát này được phổ nhạc bởi nhạc sĩ Phạm Duy- cho dù ông ta chỉ là loại thời cơ…
Không biết ai chính là người “to gan, bạo phổi, liều lĩnh” dám đem tập thơ tuyệt tác lưu truyền qua 5 châu, 4 biển ngoài ĐVGCS (qua Tổng cục 2) cho phép. Nếu quả như thế - đúng là gậy ông đập lưng ông, những vần thơ đều có phản ứng, ngược lại rất bất lợi cho bè lũ việt gian (có thể tai hại là đàng khác). Ở đây, Nguyễn chí Thiện (có thể là một NCT thật) do TC2 nhào nặn và soạn vở kịch, mở cổng cho NCT chạy tọt vào ṭa đại sứ Anh tại Hànội, một cách rất an toàn..
Mỗi lần nghêu ngao hát bài “Tôi có thể”, tôi đều xúc động và có lời cầu nguyện cho tác giả” Vô danh của tập thơ vô đề” v́ tôi luôn không tin rằng ông Nguyễn chí Thiện là tác giả của tập thơ Vô đề . Dù rằng cũng có một số ít người có vẻ chê bai tập thơ Vô đề (kể cả L.T) - v́ cho rằng vần thơ không có vần có điệu nhưng chắc chắn rằng LT và thiểu số đó (kể cả hàng trăm), ngay cả ngàn Nguyễn chí Thiện (bây giờ) mọc cánh, uống thêm thuốc bổ óc cũng không thể làm một bài thơ tương đương với bất cứ bài thơ nào trong tập thơ vô đề.
Nhiều người đă chứng minh lời khai bất nhất của NCT ngày tháng năm sinh, nơi ăn chốn ở… đă từng đi dạy, ở tù v́ làm thơ chống đối, bị ho lao khạc ra máu bầm (dập)…Tôi biết, dẫu sao NCT sinh ra và lớn lên trong một hoàn cảnh, môi trường khốn nạn CHDCVN, CHXHCNVN luôn luôn phải giả dối, gian manh, giết người, lừa đảo th́ chuyện nói dối chỉ là chuyện nhỏ (nhỏ như con thỏ…nhằm nḥ ǵ ba cái chuyện nói dối lẻ tẻ ấy, phải không ông Ngục sĩ?)
Tôi yêu thơ Vô Đề, tôi cảm kích tấm ḷng độ lượng bao la của tác giả, tôi đau đớn - xót v́ những đọa đầy cùng cùng cực của chủ nhân của áng thơ bất diệt và đồng thù ghét chế độ vô luân, tham tàn của ĐVGCS qua vần thơ bất khuất của người anh kiệt vô danh… Bởi vậy tôi không chấp nhận một sự lừa dối nào về một áng văn chương bất hủ.
Bắt đầu từ dạo ấy, cách đây đă gần 20 năm đằng đẵng, lúc mọi người c̣n thấy c̣n đường về quê hương c̣n dài thăm thẳm (kể cả việc du lịch về VN) và nhiều người c̣n nhiều nung nấu đấu tranh để mong tiêu diệt bè lũ VGCS. Tôi được một số người bạn cho mượn tập thơ “Hoa địa ngục”- đọc mê say- đọc để thương cảm một nhà thơ lỗi lạc- đọc để chia sẻ số phận nghiệt ngă của kẻ bị lưu đày ngàn năm. V́ hiểu được cảnh ngộ của tác giả nên tôi đă dụng khả năng của ḿnh để soạn một hoạt cảnh mang tựa đề “Nguyễn chí Thiện và Hoa Địa Ngục”. Đồng thời cá nhân tôi thủ vai Nguyễn chí Thiện, tôi vận mọi cảm xúc để diễn tả vai thật, sự hành động của nhà thơ gặp muôn ngàn khó khăn đột nhập vào ṭa đại sứ Anh để trao tập thơ và thật bối rối khi người đưa tập thơ muốn dùng viên thuốc độc dấu trong ve áo để tự vẫn (theo lời kể của NCT). Tôi không hiểu âm hưởng của tập thơ HĐN ra sao nhưng sau đó anh em chúng tôi phổ biến rộng răi tập thơ cho người đồng hương. Tôi yêu thơ HĐN say mê, tôi có những lần bật khóc khi hát những bài thơ được phổ nhạc, tôi nhiệt t́nh phổ biến những vần thơ tuyệt tác này và càng hăng say bao nhiêu th́ bây giờ tôi đau đớn bấy nhiêu v́ sự lừa dối bao nhiêu năm của một người mang tên là Ngục sĩ Nguyễn chí Thiện.
Tôi c̣n nhớ rất rơ rằng vào năm 1991 một số anh em chúng tôi tổ chức một buổi nói chuyện của nhà thơ Nguyễn chí Thiện qua tác phẩm Hoa Địa Ngục. Nguyễn chí Thiện và có sự hiện diện của” giáo sư” Lai thế Hùng được ông Ngô ngọc Hiếu mời từ Pháp sang Ăng - lê. Ông NCT tuy không có tài hùng biện nhưng ông nói rất hăng trong một giọng nói cứng ngắc, đặc sệt của giọng Hải pḥng. Thân ông dỏng cao, gầy, có vẻ chịu đựng chứ không giống một tên ăn chơi, đàng điếm…Sau này tôi mới biết, ông dùng sổ thông hành của người khác có khuôn mặt hao hao giống (lúc ấy tôi dễ dàng chấp nhận về sự giả dối này v́ tôi yêu những vần thơ tù đày ấy quá đỗi…). Sau khi nói chuyện với đồng bào xong NCT được ông Ngô ngọc Hiếu sắp xếp để gặp người đại diện cho “Hội Ân Xá Quốc Tế” phỏng vấn. Tôi không biết cuộc phỏng vấn đó diễn ra sao chứ theo ông thông dịch viên Ngô ngọc Hiếu cho là thành công mỹ măn. Tôi cũng được biết, Nguyễn chí Thiện từ Mỹ sang Pháp nằm trong hang ổ của Bùi Tín, Vũ thư Hiên hầu luyện thêm” nội công” để đột nhập, lèo lái, chinh phục các tổ chức người quốc gia yêu nước.
Tối hôm, sau buổi nói chuyện NCT và một số anh em thân hữu được mời về nhà một người bạn dùng cơm tối để mọi người có cơ hội và nhiều th́ giờ hàn huyên tâm sự. Lần đầu tiên trong đời tôi được ngồi chung bàn với một nhà thơ đại tài.NCT to cao và vĩ đại – c̣n tôi th́ bé nhỏ, tầm thường. Mọi người tranh nhau hỏi những vấn đề về thời cuộc, những biểu lộ căm phẫn của vần thơ, những đọa đầy về gian khổ tù tội và nhất là say mê nghe ông kể những diễn biến xảy ra khi ông đột nhập vào TĐS Anh. Ông trả lời như đă học thuộc ḷng từ lúc nào…nhưng lúc đó không ai chất vấn, hoài nghi, khúc mắc hỏi han (h́nh như mọi người đều dễ dăi tin tưởng…khi người ta yêu thương th́ dù có ngập ngừng hoặc khan giọng lúc trả lời vẫn có thể cho đó là cái duyên trời cho). V́ ngồi đối diện nên tôi có dịp quan sát kỹ ông hơn – mặt ông xương xương, tóc bạc, già dặn, phong trần nhưng trông vẻ tinh anh, lanh lợi qua cặp kính trắng có vẻ đạo mạo trí thức. Có điều ông tránh nh́n thẳng mặt người đối diện, chắng lẽ đó là cái tật cố hữu...? Tôi định lên tiếng hỏi về một cái mắt không b́nh thường (không c̣n nhớ rơ nhưng h́nh như là mắt phải) – có lẽ là thần giao cách cảm giữa ông và tôi tự nhiên ông nhấp nháy đôi mắt, lên tiếng giải thích:
- Tụi nó độc ác quá, tra tấn tôi quá mức và đánh tôi hư một mắt…
Có lẽ, lúc ấy mọi người đang chăm chú vào cái món độc đáo mà chủ nhà vừa đem lên (tôm hùm, chân cẳng… gà rút xương, mắm nêm …). Tôi đưa tay dụi mắt về câu trả lời của NCT – v́ tôi cũng bị tù nhiều năm, bị tra tấn, biệt giam, kỷ luật đủ cả những” thứ độc ăn chơi”. Tôi ngẫm nghĩ làm ǵ bị (tên công an từ Nghệ An – quê của” bác Hồ” - có thủ thuật khéo đến độ) tra tấn đế NCT của tôi bị mài mại đôi mắt (lé kim) nhưng không muốn làm anh em kém vui nên tôi lẳng lặng ngồi yên cho đến lúc tan tiệc. Trước khi chia tay, tôi mạo muội mở lời:
- Anh Thiện, tặng anh cuốn băng video mà tôi đă thu hoạt cảnh về hoa địa ngục.
Chỉ nghe qua mẫu truyện rồi soạn, rồi diễn hy vọng giông giống một chút, nếu khác, mong anh bỏ quá cho…
Trên đường về nhà và kể cả quăng thời gian sau, nhớ lại những điều NCT phát biểu, giải thích, tôi vẫn thấy một cái ǵ nặng ḷng, bất ổn… sao ấy.
Măi về sau, hết xuân, đông rồi sang hè – tập “hạt máu thơ”, được cố gắng hết sức - ra đời dù sinh sau đẻ muộn.
Ai cũng phải công nhận rằng sao hai tập thơ do cùng một tác giả sao lại khác nhau một trời một vực.? Có kẻ bênh vực rằng, ra hải ngoại , chắc NCT hết…cạn tiệt ư thơ (chắc ảnh hưởng bơ sữa chăng?)
Có lẽ ông NCT đă quẳng cuộn băng (một cách tàn nhẫn) của tôi tặng vào thùng rác sau đó - v́ tôi yêu thơ, yêu người nên đă làm chuyện rởm – hoạt cảnh - của một chuyện không bao giờ có thật…
Sau khi, đọc bài của ông Duyên Lăng Hà tiến Nhất, nhắc đến lời của NCT rằng – cứ đợi đến khoảng tháng 7/2010 đủ thời gian để TĐS Anh bạch hóa vấn đề của NCT. Tôi vẫn muốn đợi một lần, một lần nữa nghe NCT trả lời thật ḷng để mọi người biết được ai là tác giả của tập thơ vô đề bất hủ đó và để cám ơn, vinh danh một nhà thơ bất khuất, can đảm đă gióng lên những vần thơ chống lại toàn bộ bạo quyền VGCS - kể cả tên Hồ chí Minh to đầu.
H́nh ảnh của con người NCT vẫn c̣n măi trong tôi – nhưng tôi vẫn linh cảm một điều NCT không phải là nhà thơ mà tôi ấp ủ yêu mến.
Đời tôi thù ghét nhất là bị lừa dối do bất cứ ai dù NCT và nhất là bè lũ VGCS chuyên nghề chia bài ba lá.
Thôi th́ một lần, dù là một hy vọng rất mong manh tôi vẫn cố kêu gọi Nguyễn chí Thiện v́ lương tâm con người, ông hăy đứng thẳng lên (dù lưng có bị gù hoặc phải chống gậy…) can đảm nói ra sự thật – Ai là tác giả của tập thơ Vô Đề để Người đă khuất được nghỉ yên nơi cửu trùng.? C̣n ông quả thật nếu không biết – th́ đơn giản – chỉ cần nói “Em không biết”. Thế thôi!
Hoặc ông điện thoại thẳng cho ông trùm đẻ ra tổng cục 2, lăo Lê đức Anh (bố ruột của Lê thị Công Nhân) – hỏi th́ hỏi nhanh lên kẻo ông này sớm ngủm củ tỏi th́ cũng rắc rối (h́nh như ông này cũng muốn xuống thăm đại tướng cầm QUẦN CHỊ EM Vơ nguyên Giáp rồi). Bằng không, tôi sẽ nhờ người dùng quả bom nguyên tử của nhà thơ Vô Danh cho nổ lật úp cái lăng (mả mẹ) của cáo già Hồ chí Minh ra tra khảo, đành vậy!
Gần dịp sau này tôi được nghe lời đồn NCT đă đi sửa cái mắt mài mại – tôi ngẫm nghĩ – tôi như Nguyễn chí Thiện cứ để nguyên cái mắt hơi lé kim ấy đôi khi dễ ăn tiền và lại có duyên hơn không biết chừng…
Trần Lam Sơn
Hè muộn 2010
