LTS: Hồn Việt UK online vừa nhận được bài: "Viện Dưỡng Lăo và Viện Mồ Côi" của tác giả Trần Thiện Phi Hùng. Bài viết phản ảnh trung thực phần nào của một số gia đ́nh người Việt tỵ nạn cộng sản tại Hoa kỳ. Sau thời gian hội nhập xứ định cư, ổn định cuộc sống và sự khác biệt văn hóa đă dần dà được chấp nhận.

 

Kính mời quư bạn đọc cùng theo dơi.

 

 

Viện Dưỡng Lăo và Viện Mồ Côi

 

Trần Thiện Phi Hùng

 


Từ xưa đến nay, tôi chưa bao giờ có ư t́m lại cha mẹ. Tôi hiểu rằng những đứa con lai, nhất là lai Mỹ đen như tôi, là những đứa con ngoài ư muốn; hầu như ít khi biết thực sự cha của đứa trẻ là ai.


Tôi bị Mẹ của tôi bỏ sau khi sinh ra mới có 48 giờ ở tại nhà thương. Tôi lớn lên trong cô nhi viện và trốn ra khỏi cô nhi viện năm 13 tuổi, ra giang hồ bữa đói bữa lạnh; sau cùng ghép hộ làm con một gia đ́nh có 4 em 2 trai 2 gái để ra đi sang Mỹ theo diện Con Lai.


Tôi đến Mỹ năm 20 tuổi và đi làm ngay góp phần nuôi 4 đứa em đi học. Sau 18 năm các em 2 đứa là bác sĩ, 2 đứa là kỹ sư; Tôi bị ba má nuôi đuổi ra khỏi nhà v́ gia đ́nh sợ mang tiếng với suôi gia nhà trai nhà gái của 4 đứa em tôi. Tôi chưa được đến trường ngày nào trên đất Mỹ.


Mới 40 tuổi mà mắt đă mờ! Tôi đến gặp Bác sĩ gia đ́nh, xin giấy giới thiệu gặp Bác sĩ chuyên khoa để có đốt hay mổ ǵ th́ họ đưa đi hay chữa cho khỏi mất công.

20 năm rồi trên đất Mỹ; nhưng tiếng Mỹ của tôi chưa đầy lá mít,  nên tôi nhờ cô thư kư ở văn pḥng bác sĩ gia đ́nh t́m Clinic nào có người nói được tiếng Việt. May sao có clinic lớn mà chỉ đợi có 2 tuần; nhưng lại phải là giờ cuối cùng sắp đóng cửa!


Tôi đến sớm trước giờ hẹn nửa tiếng, đưa giấy giới thiệu cho một bà Mỹ ǵa rồi ngồi ở pḥng đợi chờ tới phiên. Tôi nh́n quanh coi có ai là Việt Nam ḿnh không, nhưng chẵng thấy ai.  Bệnh nhân lần lần được gọi vào pḥng khám rồi ra về gần hết v́ sắp đến giờ đóng cửa. Sau cùng th́ tôi cũng được gọi tên do một cô gái có nét Việt Nam mà từ nảy giờ tôi chưa hề thấy. Cô ta nói tiếng Anh với tôi từ lúc gọi tên đến lúc bảo ngồi ghế nh́n đọc. Tôi không hiểu rơ hết được nên hỏi cô có nói được tiếng Việt Nam không? Cô ta tỏ ra ngạc nhiên.


- Anh không phải là người Mỹ sao?


- Tôi là người Việt Nam.


- Nhưng Anh đâu có nét nào giống người Việt đâu?


Như biết ḿnh lỡ lời, cô ta nói thêm tiếng “Sorry”.


- Chị không phải Sorry, nhiều người nói như thế mà! Tại tôi giống Mỹ Đen. Chị quê ở đâu ở Việt Nam?


- Ba tôi người Mỹ Tho, Mẹ ở B́nh Dương nhưng tôi sinh ra ở Miền Trung, Nha Trang. Anh tôi và tôi đều sinh ở Nha Trang v́ cha là Hải Quân  phục vụ ở Quân Trường Nha Trang.


- Tôi cũng sinh ở Nha Trang; nhưng rất tiếc là không biết cha mẹ của Tôi là ai?


- Anh sinh năm mấy? Cô ta vừa hỏi nhưng nhớ lại h́nh như câu hỏi có hơi thừa. Hồ sơ bệnh của tôi đang để trên bàn nên cô ta nh́n và ngạc nhiên nói:


- Ngày tháng năm sinh của anh giống y như của tôi! Có phải anh sinh ở nhà Bảo sinh Quân đội Nha Trang hay không?


- Đúng rồi, sau cô biết vậy?


- Ba má tôi có kể cho tôi nghe và tôi c̣n nhớ. Tôi sinh ra lúc 12 giờ trưa th́ khoảng 8 giờ tối có một bà nữa sinh một bé trai. Sáng hôm sau, khi cha tôi vào thăm, mẹ tôi nói là bà mẹ sinh tối hôm qua muốn cho con của bà. Ba tôi nói, vậy ḿnh xin, sẵn nuôi luôn có ǵ mướn thêm người giúp việc có sau đâu. Mẹ tôi nói Mỹ đen đó. Cha tôi nghe vậy, có đến  nh́n thằng bé, rồi trở lại bảo nó cũng không đen lắm, trông rất dễ thương. Nhưng mẹ tôi không đồng ư, nói sợ người ta đàm tiếu. Cha tôi bảo: Anh bất cần thiên hạ. Chỉ cần em chịu là anh xin ngay. Nhưng cuối cùng mẹ tôi không chịu và nói ḿnh đă có một trai một gái đủ rồi.

Thấy tôi chú ư nghe câu chuyện, cô ta nói thêm:


- Nếu anh là Mỹ trắng, có lẽ mẹ tôi đồng ư nuôi anh, và anh đă là em của tôi.


Sau phần làm thủ tục, tôi phải vào gặp bác sĩ chuyên khoa,  khi xong th́ cô ta đă về rồi.


Tôi về nhà mà vẫn bị ám ảnh v́ câu chuyện do cô y sĩ nhăn khoa kể lại.


Ba của cô ta là người thế nào? Sau ông ta lại có ư tưởng xin tôi để nuôi? Phải t́m gặp ông ta mới được, tôi tự nhủ.


Ít ngày sau, tôi trở lại t́m gặp cô nha sĩ khám bệnh cho tôi hôm trước và xin được gặp Ba của cô ta. Cô ta bằng ḷng ngay, viết cho tôi địa chỉ. Nh́n địa chỉ tôi hơi ngạc nhiên với 3 chữ “Viện Dưỡng lăo”. Cô ta như đoán biết nên nói:


- Ba của tôi mới được đưa vào Viện Dưỡng Lăo hôm tháng rồi.


Ngay Chủ nhật tuần đó, tôi vào Viện Dưỡng Lăo xin gặp cái ông đă từng muốn nhận tôi làm con. Nếu tôi là con của ông ta, chắc tôi cũng sẽ như ba đứa con của ông đều tốt nghiệp Đại học cả, v́ dù sao những kẻ có ḷng tốt không để Tôi thất học.

Tôi chọn cái ghế nh́n được suốt dăy hành lang từ pḥng khách đến pḥng ăn để dễ nh́n người qua lại bên trong. Một Ông chừng 65 là cùng mặc dù người tôi muốn gặp nay đă 71. Ông ta đi c̣n nhanh nhẹn lưng không kḥm tay chân nhịp đi đúng là người lính nhiều năm trong quân ngũ năm xưa; chẳng có vẻ ǵ là một cụ già đến độ phải vào Viện Dưỡng lăo để chờ chết!


H́nh như được con gái báo trước nên ông ta đi thẳng đến đưa tay bắt tay tôi và từ giới thiệu:


- Chú tên là Hùng, cứ gọi tên và gọi Chú cho bớt già hơn là gọi Cụ hay Bác.

Ông ta c̣n lanh lẹ, tiếng nói c̣n uy nghi rành rọt không có chút ǵ run rẩy hay khàn giọng của người già.


Ông ta hỏi Tôi dành bao nhiêu th́ giờ để gặp ông ta. Tôi nói cả ngày hôm nay cũng được. Ông ta hỏi tôi có uống cà phê và hút thuốc được không. Tôi nói được cả hai.


Ông ta đến nói với người quản lư xin được tiếp tôi ở pḥng riêng để mời người bạn trẽ ly cà phe; rồi ông bảo tôi đi theo ông ta.


Theo ông ta về pḥng riêng, tôi đi từ ngạc nhiên nầy đến ngạc nhiên khác.


Căn pḥng có mùi dầu thơm chứ không khai và hôi như thiên hạ thường nói về nơi người già sống. Cái bàn Computer có cả máy in TV DVD player và Multimedia player với mấy chồng CD và DVD ca nhạc. Ông ta bắt đầu nấu nước pha cà phê phin; vừa làm vừa giải thích đây là cà phê Ư pha với cà phê Ban Mê Thuộc cho có đủ vị đắng và thơm.


Xong hai ly cà phê, ông bảo tôi “Đi, ḿnh ra vườn. Ra bằng cửa này.”  Cửa hông  từ trong pḥng riêng của ông mở thẳng ra vườn.  Ông nói, áp phe lắm mới được pḥng nầy ăn thông ra vườn để trốn ra ngồi hút thuốc.


Khu vườn thoáng mát, vắng vẻ. Ông lấy ra bao thuốc  Vogue mời tôi một điếu. Đây là loại thuốc điếu nhỏ chỉ bằng phân nửa điếu thuốc thường nhưng dài hơn và nặng hơn. Ông đốt thuốc cho Ông và đưa quẹt gaz cho tôi để tự tôi đốt lấy. Hớp xong hớp cà phê ông hỏi:


- Vừa không Cháu?


- Dạ ngon và thơm lắm, Chú.


- Nào giờ th́ cháu muốn biết ǵ cứ hỏi. Chú nhớ được ǵ sẽ nói nấy.


- Cháu không có mục đích t́m cha hay mẹ, v́ có muốn chắc cũng không bao giờ t́m được mà t́m để làm ǵ! Chú biết được nhớ được ǵ cháu cũng muốn biết hết.


- Con trai lớn của chú và con gái đều sinh ở bảo sinh viện Quân đội thành phố Nha Trang. Con gái của chú sinh lúc 12 giờ trưa. Chú bận nên 2 giờ chiều mới vào thăm sau đó đi làm và chiều vào thăm vợ von đến gần 7 giờ th́ về. Sáng hôm sau chú vào thăm vợ con sớm trước khi đi làm th́ pḥng bên có thêm một sản phụ mới. Vợ chú nói bà ta mới sinh lúc 9 tối, nhưng không muốn nuôi nên cho con.


Chú bước sang đứng cửa pḥng bên nh́n vào hơi tối nhưng cũng thấy mặt được cháu b́nh thường như bao trẻ khác nhưng đẹp hơn con gái chú nhiều; v́ khi mới sinh con bé của chú trán nhăn ba lằn, giống y như chú, mũi găy trán cao gần như giồ. Chú trở lại nói với vợ là ḿnh có thể xin đứa bé. Nếu nuôi luôn 2 đứa chú sẽ mướn thêm người giúp việc. Nhưng vợ chú nói “con Mỹ đen đó. Anh không sợ nhưng Em sợ miệng đời. Chú nói, không lẽ sinh đôi mà một đưa con Việt nam c̣n đứa kia là con Mỹ hay sau mà sợ. Vợ chú nói thôi, nếu trắng em mới nuôi. Chú Sorry với cháu. Tại chú cháu ḿnh không có cái duyên làm cha con với nhau!


Thấy tôi chăm chú nghe nhưng không nói ǵ, ông kể tiếp:


- Chiều hôm đó Chú vào thăm th́ thấy Má của cháu đi lại nhanh nhẹn chứ không nằm liệt như vợ của chú. Mẹ của cháu là người cao lớn, đẹp, coi mạnh khỏe và lanh lợi hơn vợ của chú. Nghe nói mẹ cháu ở đâu ngoài Chu Lai hay Qui Nhơn ǵ đó vào Nha Trang sinh; Chồng bà ta là Trung Úy Biệt Kích đi hành quân vùng Một ít khi về thăm. Có lẽ Má của cháu làm sở Mỹ có quan hệ trong sở, nên khi có bầu không biết là con của chồng ḿnh hay với ai nên cứ sinh rồi mới tính. Nếu là con Việt th́ đem về nuôi mà là con lai th́ cho luôn. Sáng hôm sau, khi chú vào thăm th́ vợ chú cho biết người đàn bà đó đă bỏ con và rời nhà thương lúc nửa đêm; nên nhà thương giao cháu cho Ban Xă hội của Quân Đội lo. Hầu hết là đem vào Viện Mồ Côi. Chú chỉ biết bao nhiêu đó. Cháu c̣n muốn biết đ́ều ǵ th́ cho biết,  nếu chú có thể giải thích th́ chú sẽ nói cho Cháu biết.


Tôi nói với ông:


- Chú đă nói ra tất cả những ǵ cháu thắc mắc. Bấy lâu cháu thắc mắc “Tại sao không muốn sinh con mà không phá thai; sinh ra để bỏ th́ sinh làm gi?” nay chú nói cùng môt lúc sống với chồng mà c̣n phải sống với Mỹ th́ làm sao biết con của ai nên cứ phải sinh ra rồi mới tính th́ có lẽ là cách giải thích hợp nhứt cho trường hợp của cháu. Cháu hận mẹ hận cha mặc dù cháu không biết họ là ai;  Từ thời thập niên 60 đến 1975  không biết đă có bao nhiêu trẻ mồ côi như cháu.  Cháu hận bà mẹ, hận đàn bà nên đến nay mà cháu vẫn chưa lập gia đ́nh!


Ông ta mồi thêm điếu thuốc và để gói thuốc cạnh tôi ra dấu mời. Tôi xoa tay từ chối trong im lặng. Ông ta đột nhiên cười khá lớn rồi ngó vào mắt tôi hỏi:



- Cháu có biết Viện Dưỡng Lăo để làm ǵ không?


- Th́ để cho người già sống.


- Ừ! Cả miền Nam Việt Nam trước 75 chú chỉ biết có một Viện Dưỡng lăo ở Thị Nghè gần Xa Lộ Biên Hoà; nhưng cũng chỉ có mấy chục người, gồm những người không nhà, không con cháu không thân nhân mà người ta gọi là tứ cố vô thân. Tại Việt Nam trước đây, hầu hết người già sống nhờ vào con cháu nuôi v́ bởi cha mẹ c̣n trẻ làm nuôi con cháu đến khi ǵa th́ nuôi lại coi như tră hiếu hay trả công. Xứ tư bản này, mỗi tiểu bang có mấy chục Viện Dưỡng lăo. Ǵa th́ dù có con hay không con, có nhà hay không nhà giàu sang cũng như nghèo cũng đều phải vào Viện Dưỡng lăo, bởi lư do con cháu ai cũng bận đi làm, không chăm sóc được.


Ông thở khói rồi tiêp:


- Chú có ba người con, ba cháu nội th́ c̣n quá nhỏ không tính; nhưng cả đời, chưa bao giờ chú để các con của Chú đói lạnh. Sau 75 khổ sở thế nào Con của Chú vẫn không bị ăn độn. Sau đó chú đi vượt biên để được sống tự do và Vợ Con của Chú sang đây bằng máy bay do Chú bảo lănh.


Ngày xưa chú c̣n trẻ sinh con bận bịu tại sau chú không gởi vào Viện Mồ Côi để được rảnh đi làm và hữơng thụ cái tuổi hoa mộng của Chú. Bận rộn đi làm lắm khi đói khổ vẫn không bỏ các Con ; nhưng Cháu có biết tại sau Chú c̣n mạnh khỏe đáng lư chưa đến độ vào đây; thế mà chú lại ở đây! Chú cũng c̣n là con người biết đủ hỷ nộ aí ố lạc, 71 tuổi là già nhưng Chú chưa mất trí c̣n tự ḿnh chăm sóc được nhưng Chú bị tai biến mạch máu; Tim ngừng đập nên xe cứu thương đưa vào bệnh viện. Từ bệnh viện có thể đưa trực tiếp người già vào viện dưỡng lăo ít có xét hồ sơ hay phỏng vấn phiền toái coi thực sự ǵa lú lẫn hay chưa như trường hợp ở nhà muốn gởi vào Viện Dưỡng lăo.


Người già nào hay nói ra người trẻ cũng lắm khi quên tắt lửa ḷ bếp hay quên ch́a khóa hay quên bóp; nhưng ǵa mà bị tố là có lắm cái quên như thế th́ bị kết tội là “lú lẫn.” Chú bị đưa thẳng vào Viện Dưỡng lăo trong trường hợp nầy cho dễ hơn nếu sau nầy chú về nhà th́ khó có được sự dễ dàng để vào đây nên các con của chú tố chú lú lẫn để bỏ luôn chú vào đây một cách dễ dàng sớm hơn dự định của Chú.


Có con nhưng chúng bận rộn đi làm chúng có đời sống riêng nên không chăm sóc cho cha mẹ già được. Cháu thấy lư do nầy hợp lư chứ?


Nghe ông hỏi, tôi không biết trả lời ra sao. Ông tiếp tục châm thuốc, tiếp tục nói, vẫn với giọng tỉnh queo:


- Tuổi trẻ chú bận vừa đời lính lại khi VC chiếm Miền Nam th́ cơ cực lầm than dễ ǵ đủ ăn no ḷng; sao chú khờ dại không bỏ con mà chạy lấy thân để vui cuộc đời Việt Kiều độc thân. Tại sao phải thí mạng vượt biên rồi c̣n bảo lănh con, nuôi con cho nên người để rồi các con cũng có thời tuổi trẻ bận như ḿnh. Chúng bỏ ḿnh nhưng ngày xưa ḿnh lại không biết bỏ chúng. Cháu biết tại sao không?

 

- Là tại ḿnh ngu.


Ông ta cười lớn nhưng sao cái cười quá chua chát:

- Cháu về bỏ hết, quên hết đi cái đời mồ côi của cháu đi mà vui sống. V́ cháu nên người ta mới lập  “Viện Mồ Côi.” Và cũng v́ có chú nên người ta mới lập “Viện Dưỡng lăo.”

 

Lời an ủi của người từng có ư định làm cha nuôi của tôi làm tôi thấy mềm ḷng. Nh́n ông, người cha bị con cái thành đạt bỏ vô viện dưỡng lăo, tôi thật cũng muốn nói điều ǵ đó an ủi ông, nhưng không biết phải nói ra sao.


Trần Thiện Phi Hùng

 

 

 

Trang Chính     Tin Tức - B́nh Luận     Vinh Danh QLVNCH     Audio Files     Phỏng Vấn     Văn Học Nghệ Thuật     Tham Khảo