Vũ khí Tàu tại Triển lãm 'chào hàng' Zhuhai

 

Trần Lý

 

 

Triển lãm hàng không là những dịp để Nước tổ chức cùng các Nhà sản xuất đa quốc gia, trưng bày những ‘mặt hàng mới’, từ những mẫu phi cơ chiến đấu đến các phi cơ dân dụng, và các loại vũ khí ‘mới’ đang sử dụng đến các mô hình kỹ thuật đang nghiên cứu.. Nước tổ chức còn có những buổi biểu diễn của các đội bay ‘aerobatic’, các ‘trình diễn’ bay thử của các loại máy bay ‘mới’. Mục đích chính vẫn là tiếp thị tìm khách hàng.

   

Năm nay, Trung Cộng, nhân dịp kỷ niệm 75 năm thành lập Không quân (PLAAF), đã cho tổ chức một cuộc Triển Lãm Hàng Không và Vũ Trụ Quốc Tế tại Thành phố Châu hải (Zhuhai), Quảng Đông vào ngày 12 tháng 11-2024, kéo dài đến 6 ngày..

   

Chương trình năm nay ngoài sự tham dự các quân chủng của Quân đội Tàu như Lục quân (PLA), Hải quân (PLAN), Không quân (PLAAF), Công ty Hàng Không dân sự Tàu COMAC (để bán C919), còn có thêm Không Quân Nga..

   

Trọng điểm được xem là ngoài những trưng bày tại chỗ,  còn có những màn bay biểu diễn và  bay thử của các phi cơ chiến đấu J-35A, Su-57, các biến thể của ‘gia đình’ Flankers và  cả của loại cũ hơn J-20. Bên cạnh đó, Tàu cũng đem ra ‘khoe’ một số thành tựu mới của Công nghiệp vũ khí Tàu như:

• Phi cơ J-15T thích ứng cùng hệ thống ‘Catapult Assisted Take Off But Arrested Landing (CATOBAR)’’ trên Hàng Không Mẫu hạm của Hải quân Tàu (PLAN)

•  Phi đạn Anti-Ballistic Missile Interceptor HQ-19 của Lục quân (PLA)

     

Về các Toán bay phi diễn, Tàu đưa ra 2 đội bay quốc gia ‘PLAAF 1 tháng 8 BaYi’ và đội Red Eagles (BaYi bay loại J10, còn Red Eagles bay loại phi cơ huấn luyện JL-8). Nga tham dự phi diễn với đội Russian Knights (bay 6 SU-35S và 1 SU-30SM)..

• J-35A

   

Tất cả các hệ thống truyền thông thế giới như BBC, VOA.. và Báo chí kỹ thuật hàng không và quốc phòng như Jane’s,  Defense News đều xem J-35A là trọng tâm của Triển Lãm Zhuhai 2024.

   

BBC gọi J-35A là một “tiêm kích tàng hình” và ghi thêm ‘là chiến đấu cơ đa năng tàng hình cỡ trung”, (danh từ tàng hình để chuyển ngữ cho ‘stealth fighter”, Stealth theo thuật ngữ quân sự về máy bay là ‘không bị phát hiện bởi radar đối phương)

 

 

The Avionist tóm lược:

..”Tâm điểm của show năm nay là Tàu đưa ra công khai  J-35A. được chào hàng như một ‘medium sized multirole stealth fighter’ do Công ty Quốc doanh AVIC Tàu chế tạo.

  J-35A bay biểu diễn qua khán đài, cho nỗ afterburner và phóng thẳng lên cao..’

   

Màn bay biểu diễn ngắn này, đã đưa Tàu lên thành quốc gia thứ hai, sau Mỹ có hai loại máy bay chiến đấu Stealth cùng hoạt động.. (Mỹ đang có F-22 và F-35; Nga hiện có Su-57, trong khi đó Su-75 Checkmate chưa hoàn thành).

   

“J-35 xuất hiện, không  phải là một bất ngờ hoàn toàn. Phi cơ đã được Shenyang (Thẩm dương) Aircraft Corporation nghiên cứu và phát triển từ 10 năm trước, và mô hình cũng đã được trưng bày tại Zhuhai 10 năm trước, lúc đó mang tên là FC-31 (V1), Khi  đó PLA không chú tâm đến Chương trình này do đặt trọng tâm vào Chương trình J-20 của Chengdu aircraft Corporation, nhưng Shenyang vẫn tiếp tục tiến trình nghiên cứu và FC-31 được chuyển thành J-35 từ 2018.. Nhiều mẫu thử nghiệm ra đời và mẫu được chú ý nhất là phiên bản dành cho Hải quân, bay thử vào tháng 10-2021. Mẫu J-35 dành cho KQ Tàu chỉ thật sự ra đời vào tháng 9-2023.

   

Sự xuất hiện của J-35 của PLAAF chứng tỏ Quân đội Tàu đã  thực sự có khả năng chế tạo được các phi cơ chiến đấu thế hệ thứ 5…”

 

Các đặc điểm kỹ thuật’ đáng chú ý của chiếc J-35A tại Zhuhai 2024

    Các quan sát viên quân sự ngoại quốc đều chú ý đến hình dáng rất tương đồng của J-35A với F-35 của Mỹ, và nghi ngờ là do ‘cùng một bản thiết kế (blue-print)?

BBC News tiếng Việt viết: “.J-35.giống F-35 với hình dạng-từ thân máy bay đến các bề mặt điều khiển- được thiết kế để giảm thiểu bị radar phát hiện.”.?

 

               Hình so sánh giữa J-35A Tàu và F-35 Mỹ

• J-20

   Tại cuộc Triển lãm Zhuhai 2024, ngoài các J-35, Su-57;  còn có J-20, tuy cũ, cũng xuất hiện, và cả 3 loại J-20 ‘stealth’ cùng biểu diễn.

   

 

J-20 là loại stealth fighter đầu tiên của Tàu, đã quá quen thuộc với khán giả dự các cuộc  Triển Lãm, có tên lóng, theo người hâm mộ Tàu, là ‘Tiên 8 cánh (8-winged’ angel)

 

 

4 chiếc J-20 đã biểu diễn bay qua khán đài trong 10 phút, bắt đầu bằng bay hợp đoàn 4 chiếc, bay 2 lần và sau đó tách thành từng đôi, bay nhiều kiểu kể cả gây tiếng nổ bằng afterburner.. Hai chiếc biểu diễn đáp trên phi đạo, bung dù thắng..

   Ngoài 4 chiếc J-20 một chỗ ngồi, Trung cộng còn cho bày hai mô hình J-20S, hai chỗ ngồi, có thể xem là loại stealth fighter, hai chỗ đầu tiên trên thế giới.

• Su-57

   J-35 không phải là chiếc phi cơ chiến đấu thế hệ thứ 5, xuất hiện độc nhất tại Triển lãm Zhuhai 2024, bên cạnh đó còn có chương trình biểu diễn của phi cơ Nga Su-57. đại diện bằng chiếc phi cơ mẫu thứ tư T-50-4 “054 Blue”, bay biểu diễn mỗi ngày trong màn trình diễn kéo dài 8 phút.

   Phi cơ bay nhiều phi tác (maneuvers) khác nhau, từ đơn giản đến phức tạp như Pugachev’s Cobra, cả cho rơi tự do như lá rụng (falling leaf maneuver), gây kinh ngạc cho người xem về khả năng khéo léo của Su-57, có khi ngược cả các định luật vật lý.

    Một chiếc SU-57 cũng đậu tại chỗ để khách’ tham quan’. Đây là chiếc T-50-7 “057 Blue”. Chiếc này được chở đến Zhuhal bằng một phi cơ vận tải An-124. ‘057’ là một máy bay thử nghiệm, chưa bay được, chỉ để triển lãm, cùng các loại vũ khí sẽ có thể trang bị; khoang chở bom đạn được mở, để các chuyên viên vũ khí có cơ hội quan sát.

     

 

Su-57 không được Nga sử dụng trong chiến tranh Ukraine, tuy nhiên có một chiếc bị phá hủy do drone tự sát của Ukraine, khi đậu tại Căn cứ KQ Akhtubinsk, cách biên giới với Ukraine khoảng 370 miles (600km), vào tháng 6-2024.

    Theo thông báo của Rosoboronexport, thì Algeria đã đặt mua SU-57 tại cuộc Triển lãm (các khách hành khác trước đây từng muốn mua Su-57 gồm Ấn độ, Ai cập, Thổ và cả Việt Nam (?)

• Gia đình Flanker

   Các chuyên gia về máy bay quân sự cũng chú ý đặc biệt vào sư kiên KQ Tàu cho trưng bày một loạt các phi cơ thuộc ‘gia đình ‘Flanker’ với 6 loại biến thể, từ loại Su-27 căn bản, gốc Nga. SU-27 gốc, thiết kế của Nhà Sản xuất Sukhoi, khi chuyển sang Tàu cộng, đã được chuyển biến thành nhiều loại chiến đấu cơ chuyên biệt hơn, chiếm những vai trò quan trọng trong lực lượng PLAAF.

 Gia đình Flankers Tàu, gồm  những loại J-15T; J-16; J-15D; và J-16D.. Tất cả đều có mặt trong cuộc Triển lãm.  Đây là 4 loại Flanker biến thể tối tân nhất của PLA.:

• J-16, phi cơ chiến đấu đa nhiệm, là loại phi cơ 2 chỗ ngồi, biến thể từ J-11BS và chiếc sau này được triển khai từ Su-30MK2.  Một chiéc J-16 được trưng bày tĩnh tại, cho thấy các trang bị như AESA radar, dùng động cơ do Tàu chế tạo WS-10A, cạnh phi cơ là những trang thiết bị điện tử ‘khoe hàng’, cho thấy KQ Tàu có thể thay đổi kỹ năng của một phi cơ Nga, thành một phi cơ phù hợp với nhu cầu của KQ Tàu.

 

J-15 T và J-15 D bay biểu diễn,cạnh nhau

• J-15, hay mới nhất là CATOBAR J-15T là một ‘thành tích’ của HQ Tàu. Phi cơ được xem như mẫu riêng của HQ, cất cánh lên và đáp xuống được Hàng Không Mẫu Hạm Fujian (Tàu gọi là Mẫu hạm thế hệ thứ ba, 003). J-15T được thiết kế để phù hợp với hệ thống phóng catapult, thiết kế riêng cho HKMH Fujian..                                                              

• J-15 D và J-16D  là những biến thể chuyên dùng cho chiến tranh điện tử EW. Loạt D (series) được trang bị các jammed pods và hệ thống EW dùng trong các nhiệm vụ SEAD/DEAD, gây nhiễu, chống phá sóng của đối phương.

 

 

BBC News tiếng Việt: “Chiến đấu cơ tàu sân bay J-15T, Hải quân Tàu cho ra mắt J-15T, dự kiến là máy bay thế hệ 4.5 (?) tại Triển lãm Châu hải, là máy bay chiến đấu khả dụng trên tàu sân bay, được nâng cấp với radar AESA (BBC dịch là ‘mảng quét điện tử chủ động?), tiên tiến và mới nhất. BBC thêm: “có thể được phóng từ tàu sân bay Phúc Kiến”

• Các biểu diễn và trưng bày khác đáng chú ý gồm các JL-10, Yu-20, Trực thăng vũ trang Z-20 F. Về trưng bày tĩnh tại có thêm các J-10C, J-15T, H-6K, KQ200..và  các drones như  các loại Wing Loong và cả HQ-19

BBC News tiếng Việt chú ý đến:

• Trực thăng ‘nâng cấp Z-20: “.. vẻ ngoài giống trực thăng UH-60 Black Hawk (Mỹ); trực thăng Z-20 của Tàu đa nhiệm, có khả năng hoạt động trên biển, giúp HQ Tàu thêm khả năng chống tàu ngầm..Trung cộng cũng quảng cáo nhiều cho các phiên bản võ trang Z-20J và Z-20F..’Giới chức HQ Mỹ cho rằng Z-20F có thể hoạt động tương tự như các SH-60 của Mỹ, về chống tàu ngầm (Anti Submarine Warfare= ASW)

• hỏa tiễn chống đạn đạo HQ-19 (Hongqi-19):  Đây là loại vũ khí ‘mới’ nhất được xuất hiện trước công chúng. BBC mô tả “ hệ thống hỏa tiễn, đất đối không, thế hệ mới, có khả năng, đánh chặn, hỏa tiễn đạn đạo và phương tiện lướt siêu thanh’. (anti-ballistic hypersonic missile) “HQ-19 có một bệ phóng 6 hỏa tiễn, đặt trên xe tải cơ động 8×8, cho phép đánh chặn các hỏa tiễn đạn đạo đang bay tới’  Giới quân sự Phương Tây, dự đoán HQ-19 có thể có tầm hoạt động khoảng 1 đến 3000 km, vượt xa hơn tầm của S-500 Nga, và được xem là một ‘món hàng, dùng tạm khi không mua được Hệ thống THAAD của Mỹ!

 

 

·                    Drones: Tại Zhuhai 2024, Tàu cho quảng cáo nhiều loại drones, ngoài các drones thuộc dòng Wing Loong (Dực long) của Chengdu Aircraft Industry Group như Wing Loong 3, Wing loong WZ-10.. Còn có:

   

Jiutian SS-UAV ‘Cửu thiên’ một loại UAV mới, khổng lồ, tạm xếp trong nhóm mới  ’swarm carrier’ drone. Drone ‘mẹ’ do nhân viên điều khiển từ xa (không tự hoạt động)

 

Drone mẹ =‘Jetank’ do AVIC chế tạo, khi cất cánh nặng khoảng 16 tấn, chở được 6 tấn hàng, sải cánh đến 25m, bay bằng động cơ phản lực turbofan, có thể phóng ra các drones nhỏ gọi là swarms từ môt isomerism hive module = thiết kế tổ ong, mang được 12 drones nhỏ. Nhiệm vụ thu thập tình báo, giám sát và trinh sát..Jetank cũng có thể mang bom đạn để tấn công…

 

  (Hoa Kỳ đã thử nghiệm loại ‘drone swarms’, từ 2013, tuyệt mật tại Chesapeake Bay Virginia, dùng trinh sát, thu thập tình báo, chiến tranh điện tử, tấn công và.rải mìn..Các ‘hive module’ mang theo trong drone có thể được thay thế, tùy theo nhu cầu của phi vụ.)

 

 

Drone CH-7 (Caihong-7) chỉ là mô hình trưng bày như loại drone stealth tầm xa, dùng trinh sát và tấn công, (có thể so sánh với X-47B UCAV của Mỹ, Thiết kế như loại drones điều khiển bằng computer. có thể bay lên và đáp xuống các mẫu hạm). Mẫu Caihong 2022 có sải cánh 10m, vận tốc 575 mph, trọng tải 10 tấn. Mẫu CH-7 có hình dáng tương tự như oanh tạc cơ B-21 của KQ Mỹ

 

·                     Những trưng bày… chào hàng …

 

Ngoài những..’vũ khí’ để khoe thành tích, một số máy bay được rao hàng như:

·                     Vận tải hạng nặng Y-20, cùng Il-76

·                     Máy bay tiếp dầu trên không YY-20A

·                     Máy bay ném bom  H-6K

·                     Máy bay cảnh báo sớm EW KJ-500A 

 

                              KJ-500A (trên) và Y-20 (dưới)

 

Cũng trong cuộc Triển lãm này, Công ty Quốc doanh Buôn bán vũ khí Tàu Norinco, trưng bày ‘ké’, rao hàng các chiến cụ bộ binh như:

·                     Hệ thống phòng không tự hành PLB-625E đặt trên xe 8×8, dùng kỹ thuật sóng viba’

·                     Hệ thống pháo howitzer 155mm tự hành, SH16A hoạt động chung với xe chuyển vận và yểm trợ VN23 loại 8×8, có pháo tháp gắn đại bác 125mm; cùng trong nhóm là xe thiết quân vận VN22 loại 6×6,  trang bị đại bác 105mm

·                     Hệ thống pháo binh, phóng rocket gắn trên xe vận tải 8×8, dàn ống phóng đôi; mỗi ống chứa 5 rocket 300 mm…

 

 

Trần Lý

11-2024