Điểm báo Pháp quốc ngày 27 tháng 9, 2024

 

 

Minh Phương

 

Chiến tranh Liban: Israel từ chối thỏa thuận hưu chiến, tiếp tục thách thức các lằn ranh đỏ


Cuộc xung đột tại Liban là chủ đề nóng được nhiều tờ báo Pháp số ra hôm nay, 27/09/2024, quan tâm, đặc biệt là trong bối cảnh hai nguyên thủ Pháp và Mỹ đang cố gắng thúc đẩy một thoả thuận hưu chiến ba tuần giữa Israel và Hezbollah để tránh châm ng̣i cho cuộc chiến toàn diện tại khu vực Trung Cận Đông.

 


Những người ủng hộ Palestine diễu hành gần trụ sở Liên Hiệp Quốc để phản đối Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong phiên họp thứ 79 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ngày 26/09/2024, tại New York, Mỹ. AP - Julia Demaree Nikhinson

Cụ thể, theo Le Monde, trọng tâm của sáng kiến này là việc áp dụng nghị quyết 1701 cũng như việc hoàn thiện tuyến đường biên giới đất liền giữa Israel và Liban, cho phép thường dân ở cả hai bên được hồi hương. Nghị quyết 1701, được Liên Hiệp Quốc thông qua năm 2006, kêu gọi chấm dứt chiến sự và giải giáp tất cả các nhóm vũ trang, bao gồm cả Hezbollah, để cho phép khai triển quân đội Liban và Lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh của Liên Hiệp Quốc. Dù sáng kiến do Pháp và Mỹ đưa ra không đề cập tới cuộc xung đột với Hamas, nhưng cả hai nước đều muốn tận dụng cơ hội này để nối lại các cuộc thương lượng ngừng bắn tại dải Gaza và trao trả các tù nhân Israel-Palestine. Trong thông cáo chung đưa ra tối thứ Tư, 25/09, các nước Úc, Canada, Đức, Nhật Bản, Qatar, v.v cũng đă bày tỏ ủng hộ kế hoạch này.


Nhưng trái với mong đợi từ các quốc gia, chính phủ Israel gần như ngay lập tức bác bỏ khả năng tạm dừng cuộc tấn công. Nhật báo Le Figaro trích lời Thủ tướng Benyamin Netanyahu, cho biết quân đội Israel sẽ tiếp tục cuộc chiến chống lại Hezbollah "với toàn bộ sức mạnh cần thiết". Ư định này của ông cũng được nhiều người trong chính phủ Israel ủng hộ. Le Monde trích lời bộ trưởng Tài Chính, Bezalel Smotrich, nhận định rằng cách duy nhất để giải quyết t́nh h́nh là "nghiền nát Hezbollah". Trong khi đó, một bộ trưởng cực hữu khác, Itamar Ben Gvir, đă đe dọa sẽ tẩy chay các hoạt động của chính phủ nếu Israel chấp nhận lệnh ngừng bắn tạm thời. Vẫn theo Le Monde, nếu như cuộc chiến tại Gaza gây chia rẽ dư luận Israel, do lo ngại cho sự an toàn của các con tin bị Hamas bắt giữ, th́ cuộc xung đột tại Liban lại giúp đoàn kết người dân Do Thái và nâng cao sự ủng hộ với Benyamin Netanyahu. Nguyên nhân là v́ cuộc xung đột với Hezbollah, lực lượng do Teheran hậu thuẫn, cho thấy sự can thiệp từ “kẻ thù lớn nhất của Israel”: Iran.


Israel thách thức các lằn ranh đỏ

 

Le Monde nhận định, trước đó, chính quyền Biden đă liên tục thất bại trong nỗ lực thiết lập lệnh ngừng bắn tại Gaza. Và giờ hết lần này đến lần khác, Nhà Trắng lại chứng kiến lằn ranh đỏ của ḿnh bị phá vỡ khi Israel tiến hành các hoạt động quân sự trong vùng lănh thổ Palestine và Liban. Và rồi lại tới lần này, theo Le Figaro, tuyên bố mới đây của Netanyahu là sự từ chối thẳng thừng với Tổng thống Joe Biden và nhiều quốc gia thuộc Liên Hiệp Châu Âu và Trung Đông.


Cũng nói về các lằn ranh đỏ, tờ Le Figaro phân tích Nhà nước Do Thái đang thách thức các giới hạn về luật chiến tranh. Trên thực tế th́ các công ước Geneve không ngăn cấm chiến tranh nhưng vẫn đặt ra các nguyên tắc để giới hạn bạo lực. Mọi bên tham chiến phải phân biệt rơ ràng các mục tiêu quân sự nhằm bảo vệ dân thường. Tất cả những khái niệm này đều bị các nhóm vũ trang như Hamas hay Hezbollah phớt lờ, khi họ cố ư lẩn trốn trong dân thường để tránh các cuộc tấn công hoặc đẩy kẻ thù vào t́nh thế vi phạm đạo đức. Tuy nhiên, việc một bên vi phạm luật nhân đạo không có nghĩa là bên kia được phép làm điều tương tự. "Israel có quyền tự vệ trước một cuộc xâm lược, nhưng có nghĩa vụ phải làm như vậy trong khuôn khổ luật pháp quốc tế và luật nhân đạo quốc tế" tân ngoại trưởng Pháp, Jean-Noël Barrot, phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Charles Michel, cũng nhấn mạnh: "Tự vệ không có nghĩa là áp đặt một h́nh phạt tập thể" lên dân thường.


Tờ Le Figaro trích dẫn phân tích của bà Amélie Férey, chuyên gia về luật chiến tranh tại Ifri, chỉ trích Israel đă nhiều lần vượt qua giới hạn khi “không tôn trọng các nguyên tắc thận trọng trong chiến tranh”. Tuy vậy nhưng không phải ai cũng có cùng quan điểm này. Bà Julia Grignon thuộc viện nghiên cứu chiến lược IRSEM, Pháp lại cho rằng luật nhân đạo đă và vẫn đang bị vi phạm trên khắp thế giới. Và trong cuộc chiến mà chính quyền Netanyahu đang tiến hành, luật nhân đạo “không bị vi phạm nhiều hơn so với các cuộc chiến trước đó”. Bà cho biết: "Một số người nói rằng luật nhân đạo đang chết dần ở Trung Đông. Nhưng liệu nó có được tôn trọng ở Sudan hay không? Nó đă từng được tôn trọng ở Sierra Leone, Rwanda hay các nơi khác chưa? Điều khác biệt ở đây chỉ là truyền thông có phơi bày hay không thôi ".

 


Từ Mỹ tới Tàu Cộng, nền hoà b́nh nào cho Ukraine?


 

Một chủ đề khác cũng được các tờ báo lớn của Pháp đặc biệt quan tâm, đó là hồ sơ Ukraine. Hôm qua, 26/09, Tổng thống Volodymir Zelensky đă tŕnh bày “kế hoạch giành chiến thắng” cho Ukraine với người đồng cấp Mỹ Joe Biden và phó Tổng thống Kamala Harris. Phân tích cụ thể về kế hoạch này, nhật báo Le Monde cho biết Kyiv vẫn đang nỗ lực t́m cách huy động phương Tây, đứng đầu là Hoa Kỳ, hỗ trợ quân sự và kinh tế cho cuộc chiến ở Ukraine. “Kế hoạch thắng lợi” c̣n nhằm mục đích củng cố mặt trận ngoại giao, nhất là với các nước phía Nam, với hy vọng “ép nước Nga của Vladimir Putin” chấp nhận đàm phán nhằm đạt được một lệnh ngừng bắn lâu dài.


Trong khi đó, tờ Le Figaro lại phân tích về việc Zelensky lựa chọn thời điểm then chốt để đưa ra kế hoạch này. Theo đó, cuộc gặp tại pḥng Bầu Dục này với nguyên thủ Hoa Kỳ là “ch́a khoá cho chiến thắng của Ukraine” v́ ba tháng tới sẽ mang tính quyết định với cuộc chiến của Ukraine chống quân xâm lược Nga. Giới chuyên gia tin rằng nếu phương Tây không có những hành động mang tính quyết định trong thời điểm này, th́ cuộc chiến “trường kỳ” chống Nga từ mùa xuân năm 2022 sẽ nhanh chóng biến thành cuộc chiến “ngắn ngủi” với chiến thắng thuộc về Putin. Tất cả diễn ra ngay giữa chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ, mà các cuộc thăm ḍ dự đoán là kết quả giữa Donald Trump và Kamala Harris sẽ rất sít sao.


Cả tờ Le Figaro và Les Echos đều đưa ra những phân tích về tương lai mờ mịt của Ukraine khi hai ứng viên trở thành chủ nhân của Nhà Trắng. Le Figaro nhắc lại lời hứa của cựu Tổng thống Trump về việc giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine “trong ṿng 24h” nếu ông tái đắc cử bằng cách áp đặt một thoả thuận với Kyiv. C̣n Les Echos bổ sung thêm nhận định của ứng viên liên danh của Trump, J.D Vance rằng Donald Trump sẽ hướng đến giải pháp “biến đường phân chia biên giới hiện tại giữa Nga và Ukraine thành một khu vực phi quân sự”. Nhưng theo Les Echos, thoả thuận như vậy trên thực tế sẽ đồng nghĩa với việc Kyiv phải nhượng lại cho Nga 20% lănh thổ Matxcơva đă chiếm được, c̣n Nga th́ không cần đưa ra bất kỳ khoản bồi thường an ninh nào cho Kyiv, chẳng hạn như cho phép Ukraine gia nhập NATO.


Trong khi đó, ứng viên Dân Chủ Kamala Harris đă hứa sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine nếu đắc cử. Nhưng theo Le Figaro, Hoa Kỳ cũng sẽ giảm dần các viện trợ và yêu cầu các đồng minh châu Âu “chia sẻ gánh nặng” để Washington có thể xoay chính sách sang trục châu Á, như những ǵ cựu Tổng thống Barack Obama đă công bố.


Tuy nhiên, những mờ mịt về kết quả bầu cử Tổng thống ở Hoa Kỳ không phải là vấn đề duy nhất mà Kyiv đang phải lo ngại. Le Monde đánh giá là Ukraine c̣n phải đối mặt với khó khăn khác khi Tàu Cộng và Brazil soạn thảo một bản kế hoạch hoà b́nh mới. Theo đó, “kế hoạch Tàu Cộng” mong muốn “đóng băng cuộc xung đột” với mục tiêu là “không để Nga thất bại”. Các nhà phân tích nhận định Tàu Cộng muốn thúc ép Zelensky nghe theo kế hoạch này, nếu vẫn muốn nhận được sự ủng hộ của các nước phía nam.

 


Kinh tế Tàu Cộng: Chưa kịp phục hồi lại gặp thách thức mới


 

Về thời sự châu Á, các báo Pháp đă phân tích về kế hoạch cải tổ kinh tế của Tàu Cộng trong bối cảnh Bắc Kinh tổ chức họp bất thường. Nhật báo cánh tả Le Figaro trích lời các nhà lănh đạo Tàu Cộng, thừa nhận “những vấn đề mới đă xuất hiện”. Văn pḥng chính trị của đảng Cộng Sản Tàu Cộng c̣n bày tỏ mối quan ngại rơ ràng với nền kinh tế đất nước. Le Figaro nhận xét kinh tế Tàu Cộng vẫn chưa phục hồi sau đại dịch Covid-19 th́ lại phải đối mặt với khủng hoảng bất động sản, mức chi tiêu của các hộ gia đ́nh suy giảm và tỷ trọng thương mại bị đe doạ khi các căng thẳng địa chính trị giữa Bắc Kinh với Hoa Kỳ và Liên Âu gia tăng.


Trước t́nh h́nh đó, chính quyền Tập Cận B́nh dự định sẽ đưa ra những chính sách ở cấp độ “chưa từng có” kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008. Theo Les Echos, chính quyền trung ương đang chuẩn bị tung ra khoản vay bổ sung 2.000 tỷ nhân dân tệ (256 tỷ euro) để nhanh chóng thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đ́nh, tái cấp vốn cho chính quyền địa phương để hỗ trợ nền kinh tế và đặc biệt là thị trường bất động sản. Bắc Kinh cũng sẽ tung ra các gói an sinh xă hội khác, chẳng hạn như mỗi gia đ́nh có hai con trở lên sẽ nhận được khoản hỗ trợ trị giá 800 tệ (102 euro) trên mỗi đứa trẻ. Le Figaro bổ sung thêm rằng Tàu Cộng cũng dự định giảm lăi suất dự trữ bắt buộc và lăi suất căn bản để hỗ trợ 4000 ngân hàng thường xuyên trong t́nh trạng khó khăn.

 


Pháp: Tân chính phủ tăng cường trục xuất người nước ngoài, dân chúng hoan nghênh 

 


Trở lại với thời sự nước Pháp, nhật báo Công giáo La Croix giành một bài viết để nói về việc tân bộ trưởng Nội Vụ Bruno Retailleau hứa phát triển “những vũ khí pháp lư” để tăng cường trục xuất người nước ngoài. Tuyên bố được đưa ra chưa đầy một tuần sau vụ bắt giữ một thanh niên người Maroc do t́nh nghi giết và giấu xác nữ sinh viên 19 tuổi Philippine Le Noir de Carlan trong một khu rừng tại ngoại ô Paris. Dù chưa thông báo rơ ràng về những “vũ khí pháp lư” mới này, nhưng theo La Croix, bộ trưởng cực hữu Retailleau đang xem xét những thay đổi “mang tính toàn diện”, có thể là về mặt hành chính, ngoại giao, hoặc thậm chí là tạo ra hẳn một điều luật mới.


Những lập trường cứng rắn của tân bộ trưởng nội vụ được dân Pháp khá ủng hộ, theo nhận định từ tờ Le Figaro. Dẫn kết quả của cuộc khảo sát của Odoxa-Backbone được công bố hôm thứ Năm, nhật báo cánh tả cho biết phần lớn người dân Pháp đồng t́nh với việc khôi phục tội cư trú bất hợp pháp (79%) và thắt chặt các điều kiện cấp giấy phép cư trú cho người nhập cư không có giấy tờ (78 %), bỏ viện trợ y tế nhà nước (AME) và thay bằng viện trợ y tế khẩn cấp (AMU) (69%).  Tờ báo kết luận: rất nhiều ư tưởng làm hài ḷng những người ủng hộ các đảng bảo thủ Tập Hợp Dân Tộc và Những Người Cộng ḥa.

 

 

 

Tin Tức - B́nh Luận     Vinh Danh QLVNCH     Audio Files     Tham Khảo     Văn Học Nghệ Thuật     Trang Chính