Tin tức ngày 20 tháng 11, 2023

 

 

Biển Đông: Philippines muốn cùng Việt Cộng và Malaysia soạn thảo Bộ Quy tắc Hành xử riêng

 

Tổng thống Philippines hôm nay, 20/11/2023, cho biết, Manila đang tiếp cận với nhiều nước láng giềng như Malaysia và Việt Cộng để thảo luận về một Bộ Quy tắc hành xử riêng biệt về Biển Đông.

 

Minh Anh

 

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr, phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á-Thái Bình Dương Daniel K. Inouye ở Honolulu, Hawaii, Hoa Kỳ, ngày 19/11/2023. AP - Audrey McAvoy

 

Phát biểu tại Hawai trong một sự kiện được phát trực tiếp, tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., giải thích rằng căng thẳng leo thang ở Biển Đông đòi hỏi Philippines phải hợp tác với các đồng minh và nhiều nước láng giềng để duy trì hòa bình an ninh cho các tuyến đường hàng hải rất quan trọng trong khu vực. 

 

Theo nguyên thủ Philippines, bất chấp những nỗ lực của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN), tiến độ đàm phán cho bộ Quy tắc Hành xử (COC) giữa Tàu Cộng và ASEAN rất được trông đợi lại « diễn ra khá chậm chạp ». 

 

Tình hình ngày càng trở nên tồi tệ, Philippines buộc phải « chủ động tiếp cận các quốc gia khác trong khối ASEAN có tranh chấp lãnh hải » với Tàu Cộng như Việt Cộng và Malaysia để « xây dựng một bộ Quy tắc Hành xử riêng biệt ». Tổng thống Philippines bày tỏ hy vọng « điều này sẽ được phát triển và mở rộng sang nhiều nước ASEAN khác ». 

 

Ngoài ra, ông Marcos cho rằng « những rạn san hô gần đây nhất mà quân đội Giải phóng Nhân dân Tàu Cộng (PLA) bắt đầu quan tâm đến để xây dựng căn cứ quân sự ngày càng tiến gần hơn đến bờ biển Philippines ».  

 

Đại sứ quán Tàu Cộng, Malaysia và Việt Nam tại Manila chưa có bình luận gì về những phát biểu trên của tổng thống Philippines. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của bộ Ngoại Giao Tàu Cộng trong cuộc họp báo thường nhật cảnh báo « bất kỳ động thái nào đi chệch khỏi khuôn khổ và đi ngược tinh thần của Tuyên bố về Cách hành xử của các bên (DOC) ở Biển Đông đều vô hiệu ». 

 

Những nhận xét này của ông Marcos được đưa ra vài ngày sau cuộc gặp với chủ tịch Tàu Cộng Tập Cận Bình hôm thứ Sáu 17/11, bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương APEC tại San Francisco, Hoa Kỳ. 

 

Theo Reuters, từ hai thập niên qua, Tàu Cộng và ASEAN đã thương lượng về một dự thảo văn bản đàm phán duy nhất về Bộ Quy tắc hành xử, nhưng các tiến bộ đạt được rất chậm chạp, cho dù các bên liên quan cam kết thúc đẩy nhanh tiến độ đàm phán về COC.

 

 

Nam Hàn cảnh cáo Bắc Hàn về dự án phóng vệ tinh dọ thám

 

Vào lúc Bình Nhưỡng được cho là sắp phóng vệ tinh trinh sát quân sự thứ ba, Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Nam Hàn (JCS) hôm nay, 20/11/2023, đã cảnh cáo, yêu cầu Bắc Hàn « ngưng tức thì kế hoạch phóng vệ tinh dọ thám hiện đang trong quá trình chuẩn bị. »  

 

Minh Anh

 

Ảnh do Bắc Hàn cung cấp về vụ phóng hỏa tiễn Chollima-1 mới được phát triển, mang theo vệ tinh Malligyong-1 tại Bãi phóng Vệ tinh Sohae, ngày 31/05/2023. © AP - North Korean government

 

Theo Yonhap, trước giới báo chí, trung tướng Kang Ho Pil, giám đốc điều hành trung tâm JCS chính thức tuyên bố lời cảnh cáo của Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Nam Hàn (JCS), khi nhắc lại rằng Bắc Hàn vẫn đang nỗ lực thực hiện cuộc phóng vệ tinh « bất chấp nhiều lần cảnh báo từ liên minh Mỹ - Hàn và cộng đồng quốc tế ».  Và đó là « một sự vi phạm rõ nét các nghị quyết của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, cấm sử dụng bất kỳ công nghệ hỏa tiễn đạn đạo ».  

 

Tướng Kang cảnh báo, trong trường hợp Bắc Hàn phóng vệ tinh trinh sát quân sự, quân đội Nam Hàn có thể sẽ thực hiện nhiều « biện pháp thích hợp » như đình chỉ một phần việc thực thi thỏa thuận quân sự liên Triều ký này 19/09/2018 nhằm « bảo vệ tính mạng và an toàn của người dân ».  

 

Mặt khác, tướng Kang cho rằng, việc thành lập một vùng cấm bay xung quanh khu vực phi quân sự DMZ đã hạn chế nghiêm trọng các hoạt động giám sát và trinh sát của Nam Hàn, và đây cũng là khu vực mà « vệ tinh dọ thám của Bắc Hàn tìm cách tăng cường khả năng giám sát và dọ thám chống lại Nam Hàn. »  

 

Cũng trong ngày hôm nay, chế độ Bình Nhưỡng thông qua lời một quan chức bộ Quốc Phòng đã dọa rằng sẽ phải « trả giá đắt cho cuộc khủng hoảng an ninh » từ việc « thu lợi mù quáng » nhờ vào việc « bán vũ khí bừa bãi ».   

 

Trong tuần rồi Hoa Kỳ thông báo khả năng bán hỏa tiễn không đối không AIM-9X, hỏa tiễn bắn chặn Standard Missile-6 (SM-6) và nhiều loại trang thiết bị khác trong khuôn khổ chương trình bán thiết bị quân sự ra nước ngoài từ chính phủ này sang chính phủ khác. 

 

 

Achentina: Ứng cử viên cực hữu “chống chính quyền” Javier Milei đắc cử tổng thống

 

Theo kết quả kiểm phiếu sơ bộ ngày hôm nay 20/11/2023, ứng cử viên theo đảng cực hữu Javier Milei đã chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Achentina với 55,95% phiếu bầu. Trong chiến dịch tranh cử, ông Milei đã khẳng định phải cải tổ Achentina trong bối cảnh nước này đang phải trải qua cuộc khủng hoảng kinh tế chưa từng có trong vòng 20 năm trở lại đây.  

 

Minh Phương

 

Javier Milei phát biểu tại một cuộc mít tinh trong chiến dịch tranh cử ở Buenos Aires, Achentina, ngày 22/10/2023. AP - Natacha Pisarenko

 

Tối qua, 19/11, trong bài phát biểu mừng chiến thắng, tổng thống đắc cử Achentina Javier Milei khẳng định đây là “đêm lịch sử của Achentina” và từ nay sẽ chấm dứt tình trạng kinh tế sa sút tại quốc gia Nam Mỹ này. Ông cũng nhấn mạnh sẽ xây dựng một đường lối chính trị mới, “đường lối tự do kinh tế” để đưa đất nước trở lại vị trí cường quốc thế giới.   

 

“Chúng ta hiện đang phải đối mặt với những thách thức lớn: lạm phát, trì trệ, thiếu việc làm, mất an ninh, nghèo đói và khổ đau […] và những vấn đề này chỉ có thể được giải quyết khi chúng ta áp dụng những đường lối tư duy tự do.”  

  

Ông Javier Milei vốn là một kinh tế gia theo chủ trương “tư bản chủ nghĩa vô chính phủ” luôn mong muốn chống lại “giai cấp ký sinh” với quyết tâm loại bỏ vai trò của Nhà nước và chủ trương đô la hoá nền kinh tế. Ông cũng từng đưa ra nhiều ý tưởng gây tranh cãi như “giải pháp thị trường” cho việc hiến tạng hay phản đối luật phá thai. Về vấn đề môi trường, ông cho rằng biến đổi khí hậu chỉ là một “chu trình” chứ không thuộc về trách nhiệm của con người.    

 

Achentina hiện đang phải đối mặt với tình trạng lạm phát kéo dài, từ lâu đã luôn ở mức ba số (143%/năm) cùng với đó là sụt giảm kinh tế nghiêm trọng khi cứ 10 người dân Achentina thì lại có 4 người sống dưới mức nghèo khó. Chính phủ cũng phải đương đầu với các khoản nợ và đồng tiền suy yếu.  

  

Israel theo đuổi kế hoạch « thuộc địa hóa » lãnh thổ Palestine như thế nào? 

 

Kể từ sau cuộc chiến năm 1967, Israel đã tăng cường thiết lập các khu định cư Do Thái tại các vùng lãnh thổ Palestine chiếm đóng được, theo đuổi một « chính sách thuộc địa kiểu mới », bất chấp các nghị quyết phản đối của Liên Hiệp Quốc.  

 

Chi Phương

 

Một thanh niên định cư Do Thái ở khu định cư Kfar Darom phía nam Dải Gaza, đứng cạnh một bản đồ về Israel và lãnh thổ Palestine, ngày 08/08/2005. AP - LEFTERIS PITARAKIS

 

Vào ngày 14/05/1948, David Ben Gourion tuyên bố thành lập Nhà nước Israel, ngay sau đó chiến tranh đã nổ ra giữa 5 quốc gia Ả Rập chống lại Israel. Chiến tranh kết thúc vào năm 1949 bằng một lệnh ngừng bắn và Israel đã kiểm soát được hầu như toàn bộ lãnh thổ Palestine. Diện tích của Israel lớn hơn nhiều so với nghị quyết phân chia lãnh thổ Palestine của Liên Hiệp Quốc năm 1947. Jordanie kiểm soát vùng Cisjordanie (Tây Jordanie), Ai Cập kiểm soát vùng Gaza và Jerusalem bị chia cắt giữa một bên là lực lượng Israel ở bờ tây, Jordanie ở bờ đông. Hơn một nửa người Palestine sinh sống tại đây đã phải đi chạy nạn, và giai đoạn này được gọi là cuộc đại tản cư « Nakba » có nghĩa là « thảm hoạ ».    

 

Đến khi Cuộc chiến tranh Sáu ngày nổ ra vào năm 1967, Israel đã giành được ưu thế, và kiểm soát được Cisjordanie, Gaza, và mở rộng về phía đông Jerusalem. Đây cũng là giai đoạn mà các khu định cư Do Thái (colonies israliennes) của Israel được thành lập và dần mở rộng tại khắp lãnh thổ Palestine (theo như bản đồ được chia cắt dưới thời thuộc địa Anh).      

 

Tại sao Israel lại muốn lập các khu định cư Do Thái?    

 

Theo trang Alternatives Economiques, ngay sau năm 1967, chính quyền Israel muốn xây dựng các khu định cư, công xã Do Thái  - Kibbutz (tại những vùng mà Tel Aviv kiểm soát, bất chấp luật pháp quốc tế (Công ước Geneve 1949) cấm một nước chiếm đóng, đưa dân của mình đến vùng lãnh thổ đã chiếm được. Các khu định cư Do Thái được bố trí dọc theo thung lũng Jordan, cho phép Nhà nước Do Thái có thể ngăn cản các cuộc tấn công từ quân đội hay các nhóm có vũ trang. Các khu định cư cũng được xây dựng xung quanh Jerusalem « để bảo vệ thánh địa. »   

 

Tại Cisjordanie, theo báo Pháp Le Monde, chính phủ Israel đã cho xây dựng nhiều khu công xã Do Thái  tại các vùng ít hoặc không có dân cư sinh sống. Đến năm 1970, những người Do Thái đến đây định cư một cách bất hợp pháp, ngay cả khi xét theo luật Israel. Ngoài ra, còn có các tiền đồn (avant-post), những khu vực này thường không được Nhà nước Israel chính thức công nhận nhưng thường được quân đội bảo vệ. Hầu hết các tiền đồn đều được xây dựng sau Hiệp định Oslo năm 1993, bất chấp việc Israel đã cam kết không xây dựng thêm trên vùng lãnh thổ này.     

 

Kể từ đầu năm nay, theo Le Figaro, hơn 13 000 khu định cư, công xã Do Thái đã được chính phủ Israel hợp pháp hóa, đây được coi là con số kỷ lục từ 10 năm qua. Chính quyền của thủ tướng Benjamin Netanyahu đã thúc đẩy mạnh tiến trình này.  

 

Người định cư Do Thái là ai?   

 

Theo Peace Now, một tổ chức của Israel ủng hộ công nhận Nhà nước Palestine, được Le Monde trích dẫn, chuyên theo dõi sự tiến triển của việc xây dựng các khu định cư Do Thái tại Cisjordanie, có 3 kiểu khu định cư Do Thái. Đầu tiên là các khu định cư của người Israel theo Chính thống giáo cực đoan, được xây dựng vì mục đích tôn giáo, thường vào lúc mà giá nhà ở dành cho những người này quá đắt, hoặc quá đông đúc, không còn chỗ. Họ thường là những gia đình đông con, nghèo khó, muốn sống xa lánh với xã hội, muốn tránh bị dò xét vì các nghi lễ tôn giáo.       

 

Thứ hai là những khu định cư « dân tộc chủ nghĩa », được lập lên nhằm tuyên bố chủ quyền đối với những vùng đất nhân danh đấng tối cao, hoặc là theo hệ tư tưởng « Đại Israel ». Những khu định cư Do Thái này, cũng có thể là các tiền đồn, được trang bị thiết bị quân sự, thường nằm sâu trong vùng trung tâm của Cisjordanie.      

 

Thứ ba là những khu định cư vì « chất lượng cuộc sống », thu hút người dân đến lập nghiệp vì lý do kinh tế, hoặc có những lý do khác. Nhưng đa phần đều là những người chính thống giáo cực đoan, hoặc dân tộc chủ nghĩa.   

 

Ngoài ra, những người đến định cư quanh xung quanh khu vực Jerusalem là vì muốn sống gần thành phố lớn.  

 

Israel đã mở rộng các khu định cư Do Thái như thế nào?    

 

Các khu định cư của người Israel bao trùm khắp vùng lãnh thổ, vốn nơi sinh sinh sống của hơn 3 triệu người Palestine. Những khu vực mà Israel chiếm đóng tại Cisjordanie, đã biến bản đồ của vùng lãnh thổ Palestine lấm tấm đốm đen như da báo.     

 

Nếu vào năm 1977, khoảng 4400 người Do Thái đến định cư tại Cisjordanie, thì năm 1987, con số này lên đến 60 000 người. Đến năm 1993, con số này lên đến 116 000 người. Ngày nay, hơn 465 400 người Israel sinh sống tại 145 khu định cư Do Thái tại Cisjordanie, tăng gấp ba trong vòng 30 năm kể từ khi kí Hiệp định Oslo. Nếu tính tổng số người định cư tại các vùng lãnh thổ mà Israel chiếm đóng từ 1967 thì con số này lên đến gần 700 000 người (theo số liệu từ 2021).    

 

Việc Israel mở rộng các khu định cư Do Thái tại các cùng chiếm đóng có hợp pháp hay không?  

 

Các cuộc xung đột giữa những người Palestine và những người Do Thái thường xuyên xảy ra, và quân đội Israel can thiệp. Hành động « chiếm đóng » của Israel đã bị quốc tế và các tổ chức nhân quyền mạnh mẽ lên án. Tổ chức Amnesty International liên tục đưa ra các báo cáo chống lại Israel từ nhiều năm qua, lên án Israel phạm tội ác chống lại loài người. Vào năm 2022, báo cáo của tổ chức này dài 280 trang lên án Israel áp đặt chế độ thống trị « được thể chế hóa » đối với người dân Palestine tại tất cả nhưng nơi mà Israel kiểm soát. Báo cáo chỉ ra rằng Israel đã tịch thu đất đai, tài sản, cưỡng bức di chuyển, giết hại, gây thương tích nghiêm trọng đối với người Palestine. Trang Open Democracy thì lên án hành động « thuộc địa hóa hiện đại » của Israel.    

 

Riêng tại Cisjordanie, từ năm 1967, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc đã đưa ra ít nhất 11 nghị quyết để lên án Israel việc chiếm đóng vùng lãnh thổ Palestine này và các cuộc tấn công vào thường dân. Hồi đầu năm nay, 02/2023, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã một lần nữa lên án Israel không tuân thủ các nghị quyết này và tiếp tục mở rộng các khu định cư.  

  

Ý tưởng một lãnh thổ hai Nhà nước có khả thi?   

 

Theo Hiệp định Oslo được ký tại Washington vào năm 1993, giữa chính phủ Israel và Tổ chức Giải phóng Palestine (không bao gồm Hamas), hai bên đề ra ý tưởng thành lập hai Nhà nước trên một lãnh thổ, thiết lập chủ quyền hạn chế của Nhà nước Palestine, tại Gaza, Jericho và các thành phố lớn ở Cisjordanie. Đổi lại phe Ả Rập sẽ công nhận Nhà nước Israel và an ninh của nước này nếu Israel rút quân và dỡ bỏ các khu định cư. Ngoài ra, hơn 5 triệu người Palestine hiện tị nạn tại các nước Ả Rập có thể quay trở về nước.     

 

Thế nhưng, sự mở rộng của các khu định cư của Israel xen giữa các thành phố người Palestine đã bóp nghẹt ý tưởng hai Nhà nước. Trước cuộc xung đột giữa Hamas và Israel hồi tháng 10, gần như không có bất cứ đàm phán hay tiến trình hòa bình nào giữa Israel và Palestine.  

 

Theo báo Ouest-France, tiến trình hòa bình của Hiệp định Oslo đã bị chôn vùi từ lâu vào những năm 2000, sau cuộc « nổi dậy ném đá » lần thứ hai của người Palestine (Intifda). Giải pháp hai Nhà nước chỉ có thể thực hiện được nhờ việc phi thực dân hóa, yêu cầu Israel dỡ bỏ, di dời các khu định cư khỏi các vùng chiếm đóng.  

 

Còn theo Le Monde Diplomatique, Hiệp định Oslo, trên thực tế, chỉ củng cố chế độ thuộc địa và sự chiếm đóng của Israel.    

 

Tuy nhiên, kể từ 1967, theo Alternatives Economiques, Israel đã dỡ bỏ một số khu định cư thiết lập tại các vùng lãnh thổ chiếm đóng. Thủ tướng Israel Menachem Begin vào năm 1982 đã di tản 6000 người định cư Do Thái ở Sinai, sau khi ký hiệp định hòa bình 1979 với Ai Cập, trả lại lãnh thổ này cho Cairo. Lần thứ hai, vào năm 2005, chính phủ của thủ tướng Ariel Sharon đã di tản 8000 người định cư tại Gaza khi rút quân khỏi đây. Thế nhưng, số người định cư ở Cisjordanie lên đến hơn 450 000 người, cộng thêm hơn 200 000 người xung quanh khu vực đông Juresalem, thì đây là một thách thức không nhỏ. Sau cuộc xung đột hồi cuối tháng 10, nhiều nước trong đó có Hoa Kỳ ủng hộ giải pháp hai Nhà nước, nhưng trong bối cảnh bạo lực hiện nay thì Israel khó có thể nhượng bộ.   

  

Israel công bố bằng chứng Hamas dùng bệnh viện al Shifa ở Gaza làm "cơ sở khủng bố" 

 

Ngày 20/11/2023, quân đội Israel tiếp tục mở rộng chiến dịch chống Hamas ở miền bắc dải Gaza trong lúc các cuộc đàm phán trả tự do cho con tin bị Hamas bắt giữ vẫn tiếp diễn. Trước đó, nước trung gian Qatar cho biết còn « vài bất đồng rất nhỏ », trong đó có vấn đề « hậu cần » và « cách tiến hành » để đi đến thỏa thuận, nhưng không nêu rõ lịch trình.

 

Thu Hằng

 

Một sĩ quan Israel chỉ vào những vũ khí được cho là của Hamas phát hiện tại bệnh viện al Shifa. Ảnh cắt từ video ngày 15/11/2023 của quân đội Israel. via REUTERS - Israel Defense Forces

 

Tối 19/11, quân đội Israel đã công bố nhiều hình ảnh mà họ khẳng định trích từ camera giám sát bệnh viện al Shifa ngày 07/10 cho thấy Hamas sử dụng bệnh viên al Shif làm « cơ sở khủng bố », giam giữ nhiều con tin.

 

Thông tín viên RFI Michel Paul tại Jerusalem cho biết thêm:

« Ở Israel, một nguồn tin chính trị xác nhận là đã có những tiến bộ rõ rệt theo hướng giải phóng các con tin, nhưng vẫn chưa có một thỏa thuận cụ thể. Người ta cũng bác thông tin là một đợt ngừng bắn lúc 11 giờ sáng nay, giờ địa phương, đang được khai triển theo như Hamas thông báo trước đó.

 

Vấn đề được đàm phán là trả tự do cho khoảng 50 con tin, trong đó có nhiều trẻ em và các bà mẹ, đổi lấy tù nhân và trẻ vị thành niên Palestine bị giam ở Israel. Thời hạn ngừng bắn là 5 ngày. Nhưng theo các cơ quan truyền thông, các cuộc đàm phán tập trung vào yêu cầu của Hamas lập một vùng cấm bay trên không phận Gaza trong thời gian ngừng giao tranh.

 

Hôm qua, đô đốc Daniel Hagari, người phát ngôn của quân đội Israel, đã giới thiệu nhiều hình ảnh từ camera giám sát ngày 07/10 cho thấy hai người đàn ông là lao động nhập cư Nepal và Thái Lan, mà Israel cho là các con tin, đã bị nhiều người có vũ trang đưa đến bệnh viện al Shifa. Trong một xe ô tô, người ta thấy một người đàn ông cúi gập người, bị những lính gác lôi xềnh xệch. Một con tin khác nằm trên cáng, máu đầy người.

 

Quân đội Israel cũng đề cập số phận của nữ quân nhân Noa Marciano, cũng bị bắt hôm 07/10. Thi thể của quân nhân này được tìm thấy vào cuối tuần trước trong một dãy nhà liền kề bệnh viện. Người phát ngôn quân đội Israel khẳng định là người lính 19 tuổi đó dường như đã bị hành hình ngay bên trong bệnh viện. Ông cũng khẳng định là có bằng chứng về vụ hành hình này ».

 

Ngoài ra, quân đội Israel cũng thông báo đã phát hiện một đường hầm dài 55 mét « phục vụ mục đích khủng bố », sâu 10 mét dưới bệnh viện al Shifa. « Có một cầu thang dựng đứng ở lối vào đường hầm » được trang bị kiên cố, trong đó có cửa bọc thép « nhằm ngăn lực lượng Israel tiến vào các trung tâm chỉ huy ».

 

Pháp gửi thêm viện trợ nhân đạo cho thường dân Gaza

 

Cuộc tấn công của Israel nhằm trả đũa đã khiến hơn 13.000 người thiệt mạng từ ngày 07/10, theo số liệu của Hamas. Ngày 19/11, điện Elysée ra thông cáo cho biết tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã chất vấn thủ tướng Israel về tình trạng « có quá nhiều thường dân thiệt mạng » ở Gaza và nhắc lại với ông Netanyahu là « cần phải phân biệt rõ giữa những kẻ khủng bố và dân thường ».

 

Trước đó, tổng thống Pháp thông báo gửi một đợt viện trợ nhân đạo mới tới Gaza, các bệnh viện Pháp có thể tiếp nhận điều trị đến 50 trẻ em từ vùng lãnh thổ này. Ngoài ra, tầu sân bay trực thăng Dixmude sẽ đến hỗ trợ Ai Cập trong hoạt động nhân đạo.

 

 

Ấn Độ và Úc đối thoại tăng cường an ninh và bang giao chiến lược

 

Nhằm tăng cường bang giao chiến lược giữa hai nước, ngoại trưởng và bộ trưởng Quốc Phòng của Ấn Độ và Úc hôm nay 20/11/2023, tiến hành thảo luận tại New Delhi các vấn đề an ninh và quốc phòng, trong khuôn đối thoại 2+2.

 

RFI

 

Đại diện chính phủ Ấn Độ đón tiếp ngoại trưởng Úc Penny Wong tại sân bay New Delhi, Ấn Độ, ngày 20/11/2023. © AP/ India's External Affairs Ministry

 

Theo thông cáo của bộ Ngoại Giao Ấn Độ, được AP trích dẫn, ngoại trưởng Úc Penny Wong và bộ trưởng Quốc Phòng Úc đã tới New Delhi để thảo luận với các đồng nhiệm Ấn Độ, trong khuôn khổ đối thoại 2+2, các vấn đề khu vực và trên thế giới.

 

Vẫn theo nguồn tin trên, « hai bên cũng sẽ trao đổi quan điểm về các mối ưu tiên chung nhằm tăng cường quan hệ đa phương thu hẹp và quan hệ đa phương nói chung ».

 

Ngoài các cuộc gặp 2+2, theo lịch trình, bộ trưởng Quốc Phòng Ấn Độ Rajnath Singh sẽ có cuộc gặp riêng với đồng nhiệm Úc. Tương tự, ngoại trưởng Úc và Ấn Độ cũng các cuộc hội đàm song phương vào thứ Tư, 22/11.

 

Đối thoại an ninh, quốc phòng giữa Úc và Ấn Độ diễn ra chỉ vài tuần sau khi New Delhi đã đón tiếp ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Llyod Austin. Hai nước cùng nhấn mạnh sẽ thúc đẩy hợp tác quốc phòng và xây dựng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thành khu vực tự do, thịnh vượng và an toàn. 

 

Ấn Độ và Úc đều là hội viên của Bộ Tứ QUAD, cùng với Nhật Bản và Mỹ. Mục đích của QUAD là  ngăn chặn sự bành trướng của Tàu Cộng tại châu Á. 

  

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ bất ngờ tới Kyiv để tái khẳng định sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Ukraine 

 

Bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã tới Kyiv ngày hôm nay 20/11/2023, nhằm trấn an Ukraine về sự ủng hộ bền vững của Mỹ đối với Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lăng của Nga. 

 

RFI

 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (T) tiếp bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin, tại Kyiv, Ukraine, ngày 19/10/2021. AFP - HANDOUT

 

Theo thông báo của Ngũ Giác Đài, được AFP trích dẫn, bộ trưởng Austin tới Kyiv để « tăng cường sự ủng hộ » không gì lay chuyển nổi của Hoa Kỳ đối với Ukraine. 

 

Lãnh đạo bộ Quốc Phòng Mỹ hội đàm với tổng thống, bộ trưởng Quốc Phòng Ukraine, cũng như chỉ huy quân đội Ukraine. 

 

Đây là lần thứ hai, bộ trưởng Austin công du Ukraine, kể từ khi Nga xâm lăng nước này. 

 

Vẫn liên quan đến Ukraine, hôm nay 20/11 là Ngày Quốc tế về Quyền của Trẻ em. Cuộc chiến tại Ukraine đã làm hơn 500 trẻ em thiệt mạng và khoảng 1000 trẻ bị thương, chưa kể tới việc có khoảng  20 000 trẻ em Ukraine đã bị cưỡng ép sang Nga. Hôm qua, chính quyền Kyiv thông báo, có một thiếu niên Ukriana mồ côi đã được hồi hương.  

 

Từ Kyiv, thông tín viên Emmanuelle Chaze gửi về bài tường trình: 

Bogdan Iermokhine, một cậu bé mồ côi ở Mariupol, đã được đưa trở về quê hương Ukraine vào ngày sinh nhật 18 tuổi của mình, theo khẳng định của chánh văn phòng tổng thống Andriy Yermak. Lần trở về của cậu là nhờ kế hoạch hành động “Bring Kids Back” (tạm dịch: Đưa trẻ em trở về quê hương) với sự hợp tác và môi giới của UNICEF và Qatar.    

 

Bogdan Lermokhine đã bị ép buộc chuyển đến Nga vào mùa xuân năm ngoái khi quân đội Nga chiếm đóng thành phố của cậu. Cậu đã yêu cầu được trở về nhà và thậm chí đã trực tiếp đề nghị tổng thống Zelensky giúp đỡ các thủ tục. Vào tháng ba năm ngoái, cậu đã thử bỏ trốn nhưng sau đó bị bắt lại tại biên giới Belarus. 

  

Đây không phải là trường hợp duy nhất. Đến hiện tại, Ukraine ước tính đã có gần 20 000 trẻ em bị đưa sang Nga, trong đó gần 400 trẻ được đưa trở về quê hương. Toà án Hình sự Quốc Tế cũng đã cáo buộc Tổng thống Nga Valdimir Putin và Uỷ viên phụ trách nhân quyền trẻ em của Nga, bà Maria Lvova Belova phạm tội ác chiến tranh vì đã cưỡng ép bất hợp pháp hàng nghìn trẻ em Ukraine sang Nga.  

 

Về phần mình, hôm 18/11, Kyiv đã thông báo sẽ trừng phạt hàng trăm người vì liên quan đến việc bắt cóc và đưa những trẻ em Ukraine này sang Nga. 

 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cách chức chỉ huy lực lượng quân y Ukraine.

 

Theo Reuters, khi gặp bộ trưởng Quốc Phòng Ukraine Rustem Umerov, ngày hôm qua, 19/11, tổng thống Zelensky đã thông báo quyết định này và ông kêu gọi cần nhanh chống cải tổ cách thức hoạt động của lực lượng quân y Ukraine. 

 

 

Trạm Không gian Quốc tế kỷ niệm 25 năm thành lập

 

Cách đây đúng 25 năm, ngày 20/11/1998, một hỏa tiễn đẩy Proton đã được phóng từ sân bay vũ trụ Baykonur, Kazakhstan, mang theo Zarya, module đầu tiên của Trạm Không gian Quốc tế (ISS). Trong suốt một phần tư thế kỷ, trạm ISS không ngừng được mở rộng, hiện có diện tích tương đương với một sân đá bóng, quay quanh quỹ đạo Trái Đất dài 400 km.

 

Thu Hằng

 

Trạm Không gian Quốc tế (ISS) được chụp bởi các nhân viên phi hành đoàn Expedition 56 từ tàu vũ trụ Soyuz, ngày 04/10/2018. REUTERS - HANDOUT

 

Trạm ISS là biểu tượng cho thành công khoa học, một lĩnh vực có được tiếng nói chung hiếm hoi giữa các đại cường. Năm 1993, hai năm sau Liên Xô sụp đổ, Nga và Mỹ đã ký một thỏa thuận đối tác lịch sử: xây dựng một trạm không gian. Sự kiện này biểu tượng cho mối quan hệ mới mà hai nước muốn duy trì.

 

Theo trang Franceinfo, thực ra Mỹ đã khởi động dự án lập trạm không gian ngay năm 1984. Tổng thống Ronald Reagan muốn các nước đối tác thuộc « thế giới tự do », như châu Âu, Nhật Bản, Canada cùng tham gia. Phía Liên Xô cũng có một chương trình riêng và đã khai triển trạm không gian MIR ngay từ năm 1986.

 

Sau khi Liên Xô tan rã, Nga trở thành đối tác trong các chương trình hợp tác không gia. Từ module đầu tiên được phóng ngày 20/11/1993, Trạm Không gian Quốc tế hiện có chiều dài 110 mét, rộng 74 mét, nặng hơn 400 tấn và có khoảng 250 phi hành gia từ 20 nước khác nhau đã sống trên trạm ISS.

 

Tuy nhiên, kể từ khi Nga phát động chiến tranh Ukraine vào tháng 02/2022, hầu hết các chương trình hợp tác khoa học với Nga đã bình đình chỉ. Trạm ISS sẽ ngừng hoạt động vào khoảng năm 2030. Các bộ phận sẽ được tháo dỡ và để cháy trong bầu khí quyển.

 

 

 

Tin tổng hợp

 

RFI

 

(AFP) - Đại sứ Đài Loan tại Mỹ được chọn làm ứng viên chức phó tổng thống. Ông Hsiao Bi-khim, làm đại sứ Đài Loan tại Mỹ từ năm 2020, đã được phó tổng thống Lai Ching-te, ứng viên tranh cử tổng thống năm 2024, chọn làm ứng viên cho chức phó tổng thống. Nhà ngoại giao 50 tuổi được đánh giá là dày dặn kinh nghiệm, có khả năng kết nối tốt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Tàu Cộng.

 

(Reuters) - Tổng thống Nam Hàn thắt chặt quan hệ kinh tế và an ninh với Anh. Ông Yoon Suk Yeol và phu nhân đến Luân Đôn ngày 20/11/2023, bắt đầu chuyến công du 4 ngày. Đây cũng là chuyến công du cấp Nhà nước đầu tiên được Anh Quốc tổ chức kể từ khi vua Charles III đăng quang.

 

(AFP) – Nguyên thủ Pháp và Tàu Cộng trao đổi điện đàm về Trung Đông. Theo truyền thông Nhà nước Tàu Cộng, trong cuộc điện đàm hôm nay, 20/11/2023, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và chủ tịch Tàu Cộng Tập Cận Bình đã trao đổi về lập trường của hai nước về tình hình xung đột Israel và Palestine. Cả hai nguyên thủ cùng tin rằng ưu tiên hàng đầu là phải tránh cho tình hình xung đột thêm xấu đi, đặc biệt là tránh xảy ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng hơn. Điện Elysée cho biết thêm, nhân cuộc nói chuyện này, tổng thống Pháp bày tỏ « rất quan ngại » về hợp tác quân sự giữa Nga và Bắc Hàn. 

 

(AFP) – Nga phủ nhận « thao túng » di dân ở biên giới với Phần Lan. Điện Kremlin hôm nay, 20/11/2023, khẳng định không tìm cách xúi bẩy di dân bất hợp pháp tràn qua biên giới Phần Lan. Trả lời trước báo chí, phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov tuyên bố Nga « không chấp nhận một cáo buộc như thế », đồng thời bảo đảm rằng « lính biên phòng của Nga tuân thủ nghiêm ngặt tất cả các chỉ dẫn ». Helsinki cáo buộc Nga tìm cách gây bất ổn Phần Lan, vừa gia nhập NATO hồi tháng 4/2023, bằng cách để di dân không giấy tờ vượt biên giới chung giữa hai nước. Phần Lan thông báo đóng cửa một phần chốt biên phòng trước làn sóng di dân mới này.

 

(AFP) - Phiến quân Houthi khẳng định bắt giữ một tàu thương mại của Israel trên Hồng Hải. Hôm qua 19/11/2023, phát ngôn viên của phiến quân Hồi Giáo này cho biết đã đưa một tàu hàng của Israel cập bờ biển Yemen và hiện các thuỷ thủ đoàn đang được đối xử “đúng theo các giá trị Hồi Giáo”. Động thái này được đưa ra vài ngày sau tuyên bố của phiến quân rằng sẽ tiếp tục nhắm vào các tàu Israel trên vùng biển giữa Bắc Phi và Trung Đông cho đến khi nước này ngừng các hành động quân sự tại dải Gaza. 

 

(AFP) - Mũ của hoàng đế Napoleon được bán với mức giá kỷ lục. Hôm qua 19/11/2023, chiếc mũ được Napoleon Đệ nhất đội trong những năm trị vì đã được bán đấu giá với mức giá kỷ lục 1,9 triệu euro, gấp gần 4 lần mức định giá ban đầu là 500 000 euro. Trong suốt thời gian cầm quyền, Napoleon đã đội khoảng 120 chiếc mũ nhưng hiện chỉ còn 16 chiếc được lưu giữ. Điều đặc biệt ở chiếc mũ lần này là nó đại diện cho 15 năm cai trị nước Pháp và chinh phạt châu Âu của ông.